Verkamaðurinn - 09.07.1938, Blaðsíða 3
3
VERKAMAÐURIN N
Stríðið í Kína og
ástandið i Japan.
(Niðurlag).
Aðbúnaður iðnverkafólks er
hræðilegur. Meira en helmingur
þeirra kvenna, sem vinna í stór-
fyrirtækjunum búa í hinum
óhreinu, dimmu og óhollu svefn-
sölum, eftir óendanlega langan
vinnutíma. 80% af þeim fá vinnu-
laun sín ekki greidd í peningum,
heldur í ávísunum á lífsnauðsynj-
ar. Gegn ávísununum, sem þær
verða að umsetja í verksmiðju-
verslununum, fá þær vörur með
okurverði. Vinnutíminn er 12—14
tímar. í mörgum stórfyrirtækjum
er jafnvel 16—17 tíma vinnudag-
ur, í stærstu vefnaðarverksmiðj-
unum meira að segja 19 tímar.
(Heimild: Skýrsla innanríkismálaráðu-
neytisins, birt í borgaralega tímaritinu
>Tokio Keidzai«( 23. rnars 1936).
í læknaskýrslum frá 1935, sem
birtar voru í borgaralega blaðinu
„Kokum“, er m. a. skýrt svo -frá:
„Hinn stolti vefnaðariðnaður lands
okkar, sem hefir borið sigur úr
býtum á heimsmarkaðinum í sam-
keppni við hið volduga Lancas-
hire, kastar árlega út á götuna
14.000 yfir 20 ára gömlum lungna-
berklaveikum vefnaðarverka-
mönnum og konum, sem gegn fyr-
irfram launum seldu sig í 2 til 3
ár“. Slys við vinnu hafa á tímabil-
inu 1931—1933 aukist um 98 pró-
sent. Manndauði af völdum
berkla jókst frá 1932—1934 úr 12
til 19,3 af hverjum 10.000 íbúum.
Af 12.000 herskyldum mönnum
í héraðinu Amorin, voru 10.000
dæmdir óhæfir til herþjónustu.
Rannsóknir á skólabörnum leiddu
í ljós að annaðhvert barn þarfn-
aðist óumflýjanlegrar hjálpar eða
styrks frá ríkinu. Af hverjum 1000
bömum á aldrinum 5—9 ára
deyja árlega 42 í Japan en 2,3 í
Englandi og 1,7 í Svíþjóð.
Kjör bændanna í Japan eru síst
betri en kjör verkalýðsins í borg-
unum. Stórjarðeigendurnir og
bankarnir sölsa undir sig jarðir
smábændanna og leigja síðan gegn
okurleigu. Samkvæmt upplýsing-
um á VIII. þingi bændasambands-
ins í fylkinu Mijagi í febr. s.l.
hafði stórjarðeigendum, sem eiga
yfir 50 tsio land (1 tsio = 0,99 ha.)
fjölgað úr 118 upp í 134 og góseig-
endum, sem áttu 10—50 tsio úr
1030 upp í 2301, á tímabilinu 1933
—1936. Á sama tíma fjölgaði fá-
tækum jarðeigendum, sem eiga
minna en 5 tan af landi (1 tan =
0,1 ha.) um 1358. Samkvæmt hin-
um opinberu hagskýrslum Japans
lækkuðu árstekjur bændanna um
40% á tímabilinu 1929—1934. Jap-
anski hagfræðingurinn Chirano
lýsir kjörum smábændanna. m. a.
með svofeldum orðum:
„Japönsku bændurnir verða, ef
þeir eiga að greiða skuldir sínar,
skattana og nauðsynjar til bú-
rekstursins, að hraða sér að selja
hrísuppskeruna og selja hana fyr-
ir verð, sem er stórum lægra en
það, sem góseigendurnir fá fyrir
sína hrísuppskeru. Til þess að
dylja hallann á búrekstrinum
verður bóndinn að taka stöðugt
ný lán eða selja eignir sínar. í
héraðinu Fukusima selja bænd-
urnir nú smábörn. Verðið á einu
barni hefir á tímabilinu 1933—
1935 lækkað úr 150 yen niður í
100 yen. Þegar samningum um
sölu á barni er lokið, er aðeíns Vh
hluti kaupverðsins greiddur í
reiðu fé.
Þrátt fyrir það, að stórjarðeig-
endurnir í Japan eru aðeins 1%
af öllum jarðeigendunum, eiga
þeir 26% af landinu. Keisarinn og
fjölskylda keisarans eiga meir en
1.500.000 hektara af bestu jörðinni.
Bændurnir, sem eru 93% af öllum
jarðeigendum, eiga aðeins helm-
inginn af jörðinni, 250.000 jap-
anskir bændur eiga minna en 0,5
ha. Árstekjur smábændanna eru
aðeins 242 yen. Af þeim fara 100
yen fyrir áburð, og eftir að land-;
leiga hefir verið greidd á bóndinn
eftir aðeins 5 ambar hrís, en hann
þarf handa sér og fjölskyldu sinni
20 Mmbar þar til næsta uppskera
fer fram. Samtímis því, sem tekj-
ur bændanna hafa lækkað stör-
kostlega, hafa skattar og önnur
opinber gjöld hækkað. 1929 voru
skattamir á meðalbændabýli 23,44
yen. 1934 voru þeir 28,88 yen.
Síðan 1934 hafa skattarnir enn
hækkað.
Möguleikar hernaðarklíkunnar í
Japan á að kreista meira fé undan
nöglum verkamanna og bænda, til
þess að standa straum af hinum
gífurlega og sívaxandi kostnaði
við ránsstyrjöldina í Kína er
hverfandi. Verulegar aðgerðir af
hálfu herforingjaklíkunnar til að
kúga þjóðina til að leggja á sig
þyngri byrgðar vegna manndráp-
anna í Kína, gætu fyr en varðí
kveikt kyndil uppreistarinnar. En
það er einnig jafnvíst að herfor-
ingjaklíkan getur ekki haldið
styrjöldinni áfram nema með því
að ausa meiru fé í styrjöldina en
nokkru sinni hefir áður þekst í
Japan, og þetta fé er ekki til í
fjárhirslum ríkisins. Leiðir her-
foringjaklíkunnar, japönsku fas-
istanna, út úr ógöngunum, eru því
síður en svo greiðfærar. Allt
bendir því til þess að Kínverjar,
hin sameinaða volduga þjóð,
standi með sigurpálmann í hönd-
um fyr en varir. Og þá þarf ekki
að spyrja að því hver örlög her-
foringjaklíkunnar í Japan verða“.
ípróttanáDiskeið.
Mánaðarnámskeið i frjálsum
iþróttum heldur iþróttaféiagið
»Þór« og hefst það um miðja
næstu viku. Kennari verður
Tryggvi Þorsteinsson — Þátt-
tökugjald verður kr. 800
fyrir utanfélagsmenn.
Þátttakendur gefi sig fram á skrif-
stofu »Þórs«, Brekkug. 11 (niðri)
á mánudags- og þriðjudagskvöldið
næstk. kli 8 — 10 e. h.
Kári Slgurfónwson.