Verkamaðurinn - 13.01.1945, Blaðsíða 4
4
VERKAMAÐURINN
Jarðarför konunnar minnar og móður okkar
MAGNEU MAGNOSDÓTTUR.
sem andaðist 6. þ. m., fer fram miðvikudaginn 17. þ. m.
Athöfnin hefst með húskveðju á heimili hennar, Helga-magra-
stræti 1, kl. 1 e. h.
Eiginmaður og börn.
Þjóðviljinn og Viðskiftaráðið.
(Framhald af 3. síðu).
ið undan skatti. Og nú er best að
Viðskiftaráð fái að gefa upplýsing-
ar um eftirfarandi atriði fyrst það
svaraði svo greiðlega síðustu gagn-
rýni.
a. Hvað er Viðskiftaráð búið að
fá í sínar hendur mikið af „frum-
reikningum frá erlendum seljend-
um“ frá þeim firmum, sem áður
gáfu sjálf út reikninga?
b. Hvað liggur við, ef firmun
ekki skila þessum. reikingum?
c. Hvaða eftirlit hefir viðskipta-
ráð með því að ekki séu baksamn-
ingar milli „erlends seljanda" og
innflytjenda hér?
Það er eins og gefur að skilja lít-
ill vandi fyrir íslenzka heildsala að
búa til amerísk firmu, sem auðvit-
að eru „erlendir seljendur" og það
sýnir, hve takmarkalausa fyrirlitn-
ingu þeir hafa haft á eftirliti við-
skiptaráðs, að sumir þeirra skuli
hafa dirfzt að gefa sjálfir út vöru-
reikningana og ekki einu sinni haft
fyrir því að búa til „erlenda selj-
endur“ til þess að geta betur dulið
skattsvikin og gjaldeyrisútflutning-
inn.“ ....
Greininni í Þjóðviljanum 9. maí
lýkur þannig:
„Svo að síðustu: Rannsóknin á
innkaupaaðferðunum.
Skattayfirvöldin og gjaldeyriseft-
irlitið bíða eftir frumreikningun-
um, sem viðskiptaráð hefir lofað.
Það mun verða fylgzt með því,
hvernig þeirri rannsókn lýkur.
Og svo sjálft hið háa viðskipta-
ráð.
Bera ekki játningar þess í yfirlýs-
ingunni vott um, að það sé ekki
vanþörf á að breyta til í því sjálfu,
svo „rækilegar“ athuganir á sjálf-
sögðum málum taki ekki eitt ár, —
og eftirlitsaðferðirnar séu ekki
valdar út frá því sjónarmiði hverjar
„auðveldast“ sé að framkvæma,
heldur spurt um hitt, hvort þær
komi að gagni?“
Þannig hljóðaði aðalatriðið úr
svari Þjóðviljans. Og síðan hefir
verið rekið á eftir þessu — og það
síðast í síðustu útvarpsumræðum,
sem fram fóru í tíð Coca-Cola-
stjórnarinnar.
Nú eru kurlin að byrja að koma
til grafar. Og nú verður að rann-
saka til fulls framferði Coca-Cola-
valdsins í gömlu ríkisstjórninni og
viðskiptaráði hennar.
Fimmtugsafmæli á Davíð Stefénsson,
skáld, frá Fagraskógi, 21. þ. m.
Iðjufélagar Akureyri.
Samkvæmt fundarsamþykt 3 þ. m., fer fram
almenn atkvæðagreiðsla innan féiagsins um
það, hvort segja skuli upp núgildandi kaup-
og kjarasamningi Iðju við S.Í.S. og K.E.A.,
gjörðum 27. og 29. des. 1943. — Atkvæða-
greiðslan fer fram í Verklýðshúsinu laugar-
daginn 13. þ. m. kl. 3—7 e. h. og sunnudag-
inn 14. þ. m. kl. 1.30—4 e. h.
STJÓRNIN
Vopnahlé í Grikklandi
Samkomulag hefir náðst milli
Scobies bershöfðingja og grísku
föðurlandsvinanna um vopnahlé,
sem hefst um þessa helgi.
Samkvæmt þessu samkomulagi
hverfa hersveitir föðurlandsvina af
svæði innan línu, sem er í 160 km.
fjarlægð frá Aþenu, og frá Saloniki
og ýmsum eyjum. Skifti fara fram
á herföngum.
Vinnuklúbbur
Verkakvennafélagið „Eining“ ákvað á
fundi sínum, sunnudaginn 7. janúar sl.,
að félagið skyldi hér eftir í vetur halda
uppi vinnufundum á þriðjudagskvöldum
í Verklýðshúsinu. Eru það því vinsam-
leg tilmæli, að Einingarkonur reyni eftir
fremstu getu, að mæta á þessum fundum
með handavinnu sína og taka þátt í því,
sem fram fer. Það, sem haft verður þar
um hönd er sögulestur, kvæðalestur og
sagðar sögur og e. t .v. kappræður, og
að sjálfsögðu drukkið kaffi. Eru konur
beðnar að hafa með sér sykur og brauð,
kaffi er veitt á staðnum. Við vonum að
vel verði mætt og þessir fundir veiti
okkur bæði skemtun og kynningu. —
Verið velkomnar til starfa.
Nefndin.
Kvenfélaéið heldur aðalfund
í Skjaldborg miðvikudaginn 17. þ. m. kl.
8.30 e. h.
Framhaldssaga. í dag hefst hér í
blaðinu stutt saga eftir O’ Henry, einn
frægasta smásagnahöfund núlifandi,
minsta kosti í Vesturheimi. Siðar er svo
í ráði að birta í blaðinu alllanga sögu,
en ekki hefir ennþá verið tekin ákvörð-
un hver hún verður.
Veéna þrenésla í blaðinu í dag bíður
grein um Grikklandsmálin o. fl.
Synjun bæjarstjórnar um vinnu
(Framhald af 1. síðu).
ljós þá skoðun að skýrsla verka-
mannafélagsins væri óábyggileg, en
taldi hins vegar engin tormerki á
því að sjá atvinnulausum verka-
mönnum fyrir atvinnu ef á annað
borð væri vilji fyrir hendi til þess.
Bæjarstjóri skýrði frá því að
sprengiefni bæjarins væri nær því
alveg þrotið og hinsvegar væri ekki
unnt að halda áfram við hafnar-
garðinn þar sem enn stæði á því
að hlutaðeigandi ráðherra (Emil
Jónsson) samþykkti gerð hafnar-
garðsins.
í fyrradag ræddi svo allsherjar-
nefnd þessi mál og komst meiri-
hluti hennar að þeirri niðurstöðu
að ekki væri þörf á því að bærinn
sæi nema um 30 verkamönnum
fyrir atvinnu. Var Var bæjarstjóra
falið að rannsaka hvort hægt'væri
að fá atvinnu handa nokkrum
mönnum við að taka niður raf-
magnsleiðslur setuliðsins í Hörgár-
dal og hér í nágrenninu og við út-
gröft á spítalalóðinni, ennfremur
hvort veganefnd hefði ekki verk að
láta vinna.
Til þess að fyrirbyggja að marghrekkjaður lesari þeyti bókinni óles-
inni út í horn í bræði sinni, skal eg strax taka það fram, að þetta er eng-
in venjuleg dagblaðasaga. Enginn snöggklæddur, alvís ritstjóri skal
verða hér á vegi þínum, lesari góður, enginn fréttahlaðinn fregnritari,
ekkert hneyksli, engir merkisviðburðir, — yfir höfuð engin saga.
Og ef mér leyfist það eina litla undanbrag, að lána húsnæði í blaða-
mannaherbergjunum hjá „Tlie Morning Beacon“ í örfáar mínútur, skal
eg lofa því hátíðlega að bregða hvergi út af áðurgreindum loforðum.
Eg var, að nafninu til, að vinna fyrir „The Morning Beacon“, og
hæsta áhugamál mitt var, að komast þar að föstu kaupi. Eins og sakir
stóðu, voru öll hlunnindi mín falin í því, að einhver hafði, annaðhvort
með skóflu eða garðhrífu, hreinsað ofurlítið horn af heljarstóru borði í
blaðamannaherberginu, hálfsliguðu af himinháum stöflum af gengis-
skrám, þingtíðindum og gömlum dagblöðum. Á þessu horni hafði eg
skrifstofu mína. Eg skrifaði um allt sem eg sá á reiki mínu um göturnar,
.heyrði borgina hrópa eða hvísla, hlæja að eða gráta yfir. Það eina, sem
umtalsvert var um tekjurnar var, að þær voru ekki reglubundnar.
— Dag nokkurn kom Tripp inn til mín og settist upp á borðshornið
hjá mér. Tripp var eitthvað riðinn við prentsmiðjuna, — eg held að
hann hafi gert eitt eða annað í myndadeildinni. Að minsta kosti var af
honum myndasmíðalykt, og hendurnar á honum voru ætíð með blett-
um og brunasárum af einhverjum sýrum. Hann var hálfþrítugur, en leit
út fyrir að vera á fimtugsaldri, Ancllitið var þakið hálfsmánaðar skegg-
broddum upp að augum, rauðbleikum og óræktarlegum, líkustum mosa-
hýjungi í uppblásnu holti. Hann var gugginn og óhreystilegur, tötrugur
og flóttalegur, og sílánandi hjá manni frá tuttugu og fimm sentum og
upp í einn dal. Hann þekti eins nákvæmlega þanþol gjaldtrausts síns, og
efnafræðisstofa ríkisins þekkir formúluna H20. Hann var svo veikl-
aður á taugum, að á meðan hann sat á borðshorninu hjá mér, hélt hann
dauðahaldi með annari hendinni um úlnlið hinnar, til þess að draga úr
skjálfta beggja. Orsökin var jafn augljós, eins og væri hún skrifuð utan
á hann: Brennivín. í látæði var hann fullur af uppgerðargáska og
stertimennsku, sem þó engan blekti, en það hjálpaði honum oft við lán-
beiðnirnar, einmitt af því að það var svo ömurleg og auðsæ uppgerð, að
mönnum hraus hugur við.
— Þennan sama dag hafði mér lánast að herja fimm skínandi silfur-
dali út úr gjaldkeranum, sem fyrirfram borgun fyrir sögu, er eg hafði
fengið ritstjóra sunnudagsútgáfunnar — þvernauðugan, þó — til að taka-
í næsta blað. Svo þótt eg væri kannske ekki reiðubúinn til að undir-
skrifa eilífan frið við tilveruna, þá mátti þó segja að við hefðum samið
með okkur vopnahlé. Og eg var í miðju kafi að skrifa innblásna lýsingu
á Brooklyn-brúnni í tunglskini.
„Jæja, Tripp,“ sagði eg og leit upp heldur stygglega. „Hvernig geng-
ur það?“
En mér hnykti við þegar eg leit á hann. Ennþá hafði eg aldrei séð
hann eins aumlegan, eins yfirbugaðan og örvinglaðan og nú. Hann
hafði náð því yfirstigi eymdar og ógæfu, sem skar mann svo í hjartastað,
að mann langaði til að lúberja hann.
„Áttu einn dal?“ spurði Tripp á sinn allra flóttalegasta hátt og leit
á mig eins og flækingshundur.
„Já, eg á það,“ sagði eg. „Já, Tripp, eg á einn dal,“ endurtók eg hátt
og kuldalega. „Og eg á meira að segja fjóra aðra dali líka. En það var
ekki fyrirhafnarlaust að sarga þá út úr Atkinson gamla, skal eg segja
þér. Og eg fékk þá,“ hélt eg áfram, „til greiðslu á hlutum, sem mig vant-
ar — sem eg þarfnast — sem mig skortir — sem mig vanhagar um — og
sem kosta nákvæmlega fimm dali. Skilurðu það?“
Hræðslan um þann voða, sem einn af mínum dýrmætu silfurdölum
var staddur í, rak mig til að leggja sem mesta áherslu á synjunina.
„Eg ætlaði nú heldur ekki að slá þig,“ sagði Tripp. „En eg hef upp-
götvað aldeilis afbragðs söguefni, sem eg hélt þú gætir notað. Ef þú
teygir vel úr því, ætti það að endast þér í íieilan dálk að minsta kosti.
Það hlýtur að gera alveg hvínandi góða sögu, ef þú vinnur vel úr því.
En það kostar þig sennilegast einn eða tvo dali í nauðsynlegar upplýs-
ingar. Sjálfur ætlast eg ekki til neinna launa.“
Mér létti fyrir brjóstinu og varð hlýrri í skapi til Tripps, því uppá-
stunga hans sýndi að hann mat þó gerða greiða, enda þótt hann ekki
sýndi lit á endurgreiðslu. Ef hann hefði haft vit á að nota tækifærið og
biðja um tuttugu og fimm sent, mundi hann strax hafa fengið þau.
„Látum okkur heyra söguna,“ sagði eg, og mundaði blýantinn með
valdsmannlegum ritstjórasvip.
„Já, nú skaltu bara heyra,“ sagði Tripp. „Það er stúlka. Falleg? Mað-
ur guðs og lifandi, eitthvert það skrautlegasta kvenkyn, sem þú hefir
nokkurntíma séð. Rósir í morgundögg — fjólur í grænni laut — og allt
í þeim dúr, þú skilur. Hún hefir dvalið í öll sín tuttugu ár á Long Is-
land og aldrei komið til borgarinnar áður. Eg rakst á hana í 34. stræti,
(Framhald).