Verkamaðurinn - 10.02.1945, Blaðsíða 2

2
VERKAMAÐURINN
Grikklandsmálin
Churchill hefir sömu afstöðu og Hitler og Franco til
grísku föðurlandsvinanna
Blöðum og útvarpi hefir verið
mjög tíðrætt um ástandið í Grikk-
landi að undanförnu. — Bretska
stjórnin með ChurchiU í broddi
fylkingar hefir sætt mikilli gagn-
rýni heima fyrir og erlendis, meðal
allra frjálslyndra manna, fyrir
framkomu sína í Grikklandsmál-
unum. Jafnframt hefir þýska
stjórnin og stjórn Francos á Spáni
tekið í sama streng og Churchill og
ráðist á grísku föðurlandsvinina
með hverskonar hrakyrðum og
uppspunnum sögum um hryðju-
verk. Ennfremur hafa staurblind
afturhaldsblöð víða um heim, m. a.
Alþýðubl., „Dagur“, Vísir og.Tím-
inn, léð Hitler, Churchill og
Franco lið í þessu máli og þannig
órðið við ósk Hitlers um sameigin-
lega baráttu „gegn bolsevisman-
um“.
Þegar styrjöldin skall á sat ein-
ræðisstjórn að völdum í Grikk-
landi, studd af grísku konungs-
klíkunni. Kosningar höfðu að vísu
verið látnar fara fram öðru hverju
í Grikklandi, en þær voru bara
nafnið tómt. í kosningunum 1935
var konungssinninn Kondylis hers-
höfðingi svo duglegur í sumum
héruðum að safna atkvæðum, að
konungssinnar einir saman fengu
fleiri atkvæði en kjósendur voru
alls á kjörskrá. Grikkir hafa því
ekki ýkja mik'la trú á gildi
„frjálsra“ kosninga, meðan kon-
ungssinnar, svo sem Plastiras, hers-
höfðingi, fara með völd.
Bretska útvarpið hefir óspart
verið notað til þess að flytja áróður
bretsku stjórnarinnar gegn mál-
stað E. A. M. (grísku þjóðfrelsis-
hreyfingarinnar) og E. L. A. S., sem
eru hin vopnuðu samtök þjóðfrels-
ishreyfingarinnar. Reynt hefir
þannig verið, eftir mætti, að dylja
fyrir almenningi túlkun andstæð-
inga Hitlers, Churchills og Francos
í þessum málum.
Hinu merka enska blaði Caval-
cade farast m. a. svo orð:
„Gríska vandamálið er aðeins ein
hliðin á hinu mikla vandamáli
strfðsins, en það er greinileg aðvör-
un til okkar um að við eigum stór-
brotnari harmleiki í vændum en
það, að brezkir hermenn skjóta
gríska föðurlandsvini, ef leiðtogar
Bretlands breyta ekki um stefnu.
Við skulum fyrst athuga fljótlega
staðreyndir Grikklandsmálanna.
1 rauninni eru þetta átök um
stjórnarfar, — barátta á milli
manna, aðallega herforingja, sem
eru fulltrúar þess fasistiska einræð-
is, sem Georg konungur og Metax-
as hershöfðingi leiddu yfir Grikk-
land fyrir nfu árum sfðan, og föður
landsvinanna, sem hafa barizt á
móti nazistum í meir en þrjú ár. —
Þetta eru naktar staðreyndir. —
Hitt er mestallt áróðursumbúðir.
Stjórn Papandreus, sem er studd
af Bretlandi, hefir ekkert kosið
þing að baki sér (sama gildir auð
vitað um stjórn Plastiras, sem nú
hefir tekið við). — Papandreu sjálf-
ur, sem nýlega fullyrti, að hann
væri sósíalisti, er nú meðal Grikkja
aðeins studdur af fjármálavaldinu
og vopnuðum flokkum konungs
sinna, ,,Fjallahersveitinni“ og „heil
ögu hersveitinni", sem Papandreu,
og sennilega ChurchiH Hka, vi)J
gera að kjarna nýs grfsks hers, sem
sé hollur gamla stjórnarfarinu.
Það er ekki hægt að deila um þær
staðreyndir, sem ollu árekstrinum.
E. A. M. (grísku þjóðfrelsishreyf-
ingunni), sem telur um 1.500.000
meðlimúog er studd af a. m. k. 80%
af grísku þjóðinni, var skipað að
leysa sjálfa sig upp með því að af-
vopna her sinn, E.L.A.S. — Hún
féllst á þetta með því skilyrði, að
„Fjallahersveitin" og „heilaga her
sveitin", væru líka afvopnaðar.
Breski hershöfðinginn Scobie
hafnaði þessu skilyrði. — E.AM..
bar þá fram þá málamiðlunartil-
lögu, að E.L.A.S. herinn væri af-
vopnaður að því leyti sem hann
væri fjölmennari en hersveitir kon-
ungssinna, svo að liðsmunur yrði
enginn. — Papandreu hikaði, en
Scobie sagði nei. Gengu þá E.A.M.
ráðherrarnir úr stjórn Papandreus.
Scobie flutti „Fjallahersveitina" til
Aþenu. E.A.M. fyrirskipaði alls-
herjarverkfall. Og var þvf hlýtt af
grískum verkamönnum um allt
land. Breski herinn var látinn vera
við öllu búinn.
Papandreu, sem nú var öruggur í
skjóli breska hersins, ákvað að láta
til skarar skríða. Hermenn hans og
lögregla skutu á óvopnaða mót-
mælagöngu Þjóðfrelsisnefndarinn-
ar í Aþenu. E.L.A.S. hersveitir
komu kröfugöngufólkinu til hjálp-
ar, og borgarastyrjöld var hafin.
Bretland átti jafnmikinn þátt í
þeirri borgarastyrjöld og Ítalía í
Spánarstríðinu, og ekki með meiri
heiðri.
í fyrstu yfirlýsingu sinni um mál-
ið skeytti Churchill ekkert um þess
ar staðreyndir. Hann fullyrti, að
handvélbyssur væru notaðar „til að
koma á með ofbeldi kommúnist-
isku einræði, án þess að almenning-
ur gæti látið óskir sínar f ljós.“
Það er rétt að gera ráð fyrir, að
ráðgjafar hans í Aþenu hafi blekkt
hann.
E.A.M. er ekki kommúnistisk
samtök. Að konungssinnum undan-
teknum eru meðlimir hennar úr
(lllum stjórnmálaflokkum, þar á
meðal kommúnistar. E.A.M. hreyf-
ingin er lýðveldissinnuð og andvíg
einræði, og hún er á móti því, að
Georg konungur og fasistiska ógna-
stjórnin komi aftur.
Athugum ennfremur þessar stað-
reyndir. Þegar hinn hverflyndi Pa
pandreu sá afleiðingarnar af sam-
vinnu sinni við Scobie, vildi hann
segja af sér. Stungið var upp á
stjórn allra flokka, undir forustu
Sofulis, leiðtoga frjálslynda flokks-
ins. — Brezka stjórnin fyrirbauð
þetta strax, — treysti auðsjáanlega
steypiflugvélum og skrjðdrekum
betur til að ráða fram úr vandamál-
inu.
Tal Churchills um vilja grísku
þjóðarinnar í þessu sambandi er
einber hræsni. — Vilji mikils meiri
hluta grísku þjóðarinnar er vel
kunnur. Hún er staðráðin í að
stofna lýðveldi.
Meiri hluti gríska hersins og flot
ans í Egyptalandi lýsti yfir fylgi
sínu við lýðveldi snemma á þessu
ári (1944). — Þess vegna var breskur
her látinn afvopna þessa hermenn
og sjóliða.
Ef kosningar væru látnar fara
fram núna í Grikklandi, áður en
gamla stjórnin er búin að endur-
skipuleggja hið vfyrra einræði sitt
með stuðningi breska hersins,
mundu um 80% greiða atkvæði
með lýðveldi. — Þess vegna liggur
grísku afturhaldsöflunum svona
skelfing mikið á að byrja að
skjóta.“
Churchill hefir reynt að verja
framkomu bretsku stjórnarinnar
með því að halda því fram að E. A.
M. og E. L. A. S. séu eingöngu sam-
tök kommúnista.
Stærsta, og útbreiddasta blað
Breta, íhaldsblaðið „Times", er á
öðru máli. 6. des. sl. símaði frétta-
rit«ri blaðsins í Aþenu, að ,,E. A.
M. sé myndað af Kommúnista-
flokknum, Sósíalistaflokknum,
Gríska sósíalistasambandinu, Sós-
íaldemokrataflokknum, Verka-
manna- og bændaflokknum, vinstra
armi Frjálslynda flokksins og mörg-
um öðrum Samtökum og einstakl-
ingum“.
Churchill japlar sí og æ á því eft-
irlætisslagorði Hitlers, að grísku
kommúnistarnir séu glæpamenn og
jafnframt hefir Churchill staðhæft,
að þeir hefðu verið duglausir í bar-
áttunni gegn Þjóðverjum.
Hið heimskunna, enska borgara-
blað, New Statesman and Nation,
er á annari skoðun. Farast blaðinu
m. a. svo orð í ritstjórnargrein 16.
desember síðastliðinn:
„Þessir Grikkir, sem nú eru skotspónn
bretskra flugmanna, hafa barist eins
hetjulega og hver önnur þjóð gegn sam-
eiginlegum óvinum Bandamanna. Engin
þjóð hefir þjáðst eins sárt vegna hung-
ursneyðar og kúgunar. Þegar Þjóðverjar
og Búlgarar réðust inn í landið, voru
Grikkir örmagna eftir jerfiða styrjöld við
Itali, og hefði ekki verið nema eðlilegt
að þeir hefðu gefið upp alla vörn, þegar
hinn fámenni bretski hjálparher varð að
fara á brott. En einir og yfirgefnir tóku
þeir höndum saman gegn ofureflinu. —
Miðflokkarnir og vinstri flokkarnir, alt
frá Frjálslynda flokknum til kommún-
ista, mynduðu þjóðfrelsisfylkinguna (E.
A. M.), og komu upp öflugum skæruher
(ELAS), sem var vopnaðut»að nokkru
leyti af Bandamönnum, en aðallega með
vopnum, sem tekin voru hernámi frá
ítölum. Her þessi barðist svo hraust-
lega, að hann frelsaði nær öll sveitahér-
uð Grikklands undan erlendri kúgun.
Herinn, sem er talinn hafa á að skipa 80
þúsund manns, er vel skipulagður eftir
fyrirmynd Titos marskálks. Honum er
stjórnað, með hjálp nokkurra hæfra her-
foringja, af prófessor Svolos og nokkrum
fremstu mentamönnum landsins, þar á
meðal tveimur biskupm. Þetta eru menn-
irnir sem Mr. Churchill talar um með
fyrirlitningu sem „glæpamannaflokk af
fjöllum ofan“.
Greinninj lýkur með þessum orðum:
„Við höfum engan rétt til að krefjast
undirgefni og hlýðni af Grikkjum. Við
eigum hinsvegar með að ætlast til
einlægrar samvinnu um sameiginlegan
málstað. Skorti Mr. Churchill vit til að
losa Breta úr aðstöðu, sem hneykslar
heilbrigða skynsemi landa hans og særir
mannúð þeirra, verðum við að vænta
þess að meðráðherrar hans og Verka-
mannaflokkurinn knýi hann til þess.
Fimm ár hættu og skelfinga hafa ekki
stungið bretsku þjóðinni svefnþorn, svo
hægt sé umyrðalaust að setja hana í
hernaðarástand gegn vinveittri þjóð,
sem ætlast til þess af okkur að við end-
urvekjum frelsi hennar“.
Bretskur liðsforingi, sem gegnii
herþjónustu í Grikklandi, er ekki
þeirrar skoðunar að E. A. M. sé „lít-
ill minnihluti öfgamanna“ eins og
öfgamaðurinn Churchill sagði. —
New Statesman and Nation birti
23. des. sl. eftirfarandi útdrátt úr
bréfi frá liðsforingjanum. Liðsfor-
inginn sagði:
„í alla liðlanga nótt heyrði eg og í all-
an morgun sá eg „hinn litla minnihluta
öfgamanna11 streyma frá þorpum sinum
í kröfugöngu fyrir frelsi. Þetta fólk er
ekki skæruliðar. Það eru heilar f jölskyld-
ur í vögnum eða fótgangandi, ungir og
gamlir, með afa og ömmu, böm og hús-
dýr, og það ber í göngunni fána margra
þjóða og merki allra flokka (nema kon-
ungssinna) og meira að segja krossmörk;
og þorpprestarnir, sem þekkja líf og
hugsanir sóknarbarna sinna, eru þarna
með þeim, ganga þar hátíðlega við hlið
þeirra undir fána E. A. M. (Þjóðfrelsis-
hreyfingarinnar). Það geta ekki aðrir
hafa orðið eftir heima í þorpunum í dag,
en fáeinir f jörgamlir menn og dauðveikir. /
Þarna eru einnig vel agaðir flokkar
ungra manna, en vopnlausir, og nokkrir
hópar vopnaðara E. L. A. S.- og E. A. M,-
en flestir þeirra eru annarsstaðar að
treysta stöðvar sínar og sjá um flutninga
á matvælum, skotfærum og eldsneyti,
og bestu herflokkarnir eru famir sem
liðsauki til Aþenuhéraðsins. Þar hafa
Bretar nú beitt indversku liði til að
koma á „lögum og reglu“, en hér verður
engin borgarastyrjöld nema Bretar flytji
hingað óvinsæla stjórnarhermenn, því
konungssinnar, fasistar og íhaldsmenn
em hér nær fylgislausir og auk þess
vopnlausir.
Ofurstar og majorar ræða um, og
segjast ætla að kenna þessum „bolsevik-
um“ mannasiði, og eru reiðubúnir að
styðja fyrverandi kvislinga og fasista og
Kairóista, sem nú eru heim komnir. Mér
þykir vænt um að mikill fjöldi her-
manna er annarar skoðunar og eru í
þann veginn að fá nóg af öllu saman.
Ein bretsk flugsveit hélt hátíðlega at-
höfn í gær, og jarðsetti leifar Atlants-
hafsyfirlýsingarinnar með hemaðarvið-
höfn.
Mér skilst að nú ætli þeir að svelta
Aþenubúa til uppgjafar, svo þeir játist
undir stjórn hinna ofmettu. Blessað fólk-
ið, sem mest hefir þjáðst og vill berjast
verður að beygja sig fyrir þessum rott-
um, ef þetta nær fram að ganga, en það
mun ekki verða, þó það kosti þúsundir
mannslífa. Það lífhæfa sigrar“.
E. L. A. S.-hersveitirnar eru enn-
þá ósigraðar. Og nú fara fram
samningatilraunir milli E. A. M.
og grísku stjórnarinnar í Aþenu.
Vonandi verður þess ekki langt að
bíða uns Grikkir endurheimta
frelsi sitt með öllu úr höndum
pramhald á 3. síðu.