Verkamaðurinn - 19.08.1960, Page 1
VERKHlflÐlIRinn
ÞJOÐVILJINN
i
er ilr.gblað íslenzkrar al-
þýðu. — Askriftarsími á
Akureyri 151(i.
XLIII. árg.
'T ' ' " ~
Akureyri, föstudaginn 19. ágúst 1960
27. tbl.
FLEIRI 0G FLEIRI TAKA UNDIR KROFUNA:
BURT MEÐ HERINN
Fuiidir hernámsandstæðinga hér norðanlands
hafa yfirleitt verið vel sóttir og einhuga
Eftir hina frægu Keflavíkur-' máls á fundunum og lýst yfir
göngu 19. júní sl. ákváðu förustu- andstöðu við hernámið, og hve
menn hennar að halda starfinu ^ mikill einhugur og sóknarhugur
áfram og freista þess að sameina hefur einkennt fundina. Fólkið er
alla herstöðvaandstæðinga til
kröftugrar sóknar fyrir brottför
hersins. Þá var ákveðið að efna til
þjóðfundar herstöðvaandstæðinga
á Þingvöllum í haust, og hefur nú
fundartíminn verið ákveðinn dag-
ana 9.—11. sept. n.k. — Fram-
kvæmdaráð Þingvallafundarins
hefur að undanförnu efnt til fund
ai'halda víða um land stofnaðar
hafa verið héraðsnefndir í fjöl-
mörgum sveitum, en héraðs-
nefndirnar vinna síðan að undir-
búningi Þingvallafundrainsheima
fyrir.
Udanfarna daga hafa verið
haldnir fundir víða í Þingeyjar-
sýslum og hafa þeir yfirleitt ver-
ið vel sóttir, ekki sízt til sveita.
Þannig mætti yfir hundrað
manns á fundi að Laugum í
Reykjadal og svipaða sögu er
víðarx að segja. Á Bakkafirði
mætti t. d. helmingur þorpsbúa á
fundi.
Það hefur verið áberandi hve
margir heimamenn hafa tekið til
Prestskosningar
Sr. Kristján Róbertsson hefui'
að eigin ósk fengið lausn frá
pretsembætti á Akureyri frá 1.
okt. næstk. Embættið hefur verið
auglýst laust til umsóknar og er
umsóknarfrestur til 20. sept. Það
má því gera ráð fyrir prestskosn-
ing'um hér í haust með tilheyr-
andi áróðri og umstangi.
áreiðanlega að vakna og er stað-
ráðið í að hrinda ósóma herstöðv-
anna burt af íslandi. Formælend-
ur hersins þora ekki að hafa sig í
frammi eða flíka „ rökum“ sín-
um fyrir hersetunni. — í báðum
Þingeyjarsýslum fannst aðeins
einn maður, sem hafði kjark til
að koma á fund og greiða at-
kvæði á móti kröfunni um brott-
flutning Bandaríkjahers af Suð-
urnesjum.
Á fundunum í Þingeyjarsýslum
og Bakkafirði mættu þau Rós-
berg G. Snædal, frú Valborg
Béntsdóttir og Þóroddur Guð-
mundsson frá Sandi, sem frum-
mælendur, auk heimamanna.
Hér á Akureyri var fundur 4.
ágúst sl., fjölsóttur og ánægjuleg-
ur. Frummæjendur voru frú Val-
borg Bentsdóttir, Magnús Kjart-
ansson ritstj. og Rósberg G. Snæ-
dal. Fundurinn kaus 7 manna
framkvæmda- og undirbúnings-
nefnd, og skipa hana þessir: Arn-
finnur Arnfinnss. iðnverkam. Júd-
it Jónsbjörnsdóttir kennari, Jón
Ingimarsson form. Iðju, Sigurður
Oli Brynjólfsson kennari, Rós-
berg G. Snædal rithöf., Jónbjörn
Gíslason múrari og Sigfús Jóns-
son bóndi Hlíð.
UTSVORIN
Niðurjöfnun útsvara á Akur-
eyri lauk í fyrri hluta júlímánað-
ar. — Alls var jafnað niður kr.
20.025.000.00 á 2610 gjaldendur. —
Vegna þeirrar nýju reglu, sem nú
var lögleidd, að draga skyldi út-
svör fyrra árs frá tekjum áður en
lagt væri á þær útsvar nú, hafa
útsvör lækkað til muna á þeim,
sem haft hafa góðar tekjur og
borið há útsvör, en hjá þeim, sem
minni tekjur hafa haft, hafa út-
svörin aftur á móti ekki lækkað.
Kosningar til ASÍ-þings
Miðstjórn Alþýðusambands ís-
lands hefur auglýst, að kosningar
til næsta þings Sambandsins, sem
verður í haust, skuli fara fram á
tímabilinu frá 17. sept til 9. okt.
Þingið verður að líkindum háð
um miðjan nóvember, en það hef-
ur ekki verið ákveðið ennþá, hve-
nær það skuli hefjast.
Elísabet Eiríksdóttir, fyrrum bæjarfulltrúi og
formaður Verkakvennafélagsins Einingar, varð
sjötug 12. júlí. I tilefni af því hélt Eining henni
samsæti í Alþýðuhúsinu, og var þar svo margt
manna sem húsrúm framast Ieyfði. Aðalræðuna,
fyrir minni heiðursgestsins, flutti frú Sigríður
JÞorsteinsdóttir og tilkynnti um leið, að Verka-
kvennafélagið hefði kjörið Elísabetu Eiríksdóttur
heiðursfélaga sinn og ennfremur afhenti hún heið-
ursgjöf frá félaginu.
Magnús E. Guðjónsson bæjarstjóri ávarpaði
heiðursgestinn fyrir hönd bæjarstjórnar og af-
henti skrautritað þakkarávarp og gjöf frá bæjar-
stjórn. Einnig töluðu Jón Ingimarsson, er stýrði
samkvæminu, Bjöm Jónsson, Rósberg G. Snaídal,
Jón B. Rögnvaldsson, Tryggvi Helgason, frú Soffía
Guðmundsdóttir og frú Soffía Thorarensen og að
lokum heiðursgesturinn sjálfur.
Samkvæmið var um allt hið ■ ánægjulegasta og
bar glöggt vitni þeim miklu og óvenjulegu vin-
sældum, sem Elísabet Eiríksdóttir nýtur meðal
Akureyringa fyrir hin miklu störf sín að málefn-
um alþýðunnar, fyrir bæjarfélagið og almennt að
félags- og menningarmálum.
Myndin hér að ofan var tekin í afmælishófinu
12. júlí.
Er þegar ákveðið að flytja Tunnuverk-
smiðjuna frá Akureyri?
Berjaspretta ér sögð með allra
mesta móti í sumar. — Eining og
Verkamannafélagið gangast fyrir
berjaferð í Aðaldal á sunnudag.
Um h vað ætla þeir að sem ja?
r
A landhelgin að verða verzlunarvara?
Það er nú fram komið, sem almenningur hefur lengi óttast,
að ríkisstjórnin hefur ákveðið að taka upp samninga við Breta
um landhelgi okkar.
Ilretar hafa einir allra þjóða beitt okkur ofbeldi og yfir-
gangi, allt frá því að við færðum landhelgi okkar út í 12 sjóm.
í stað þess að halda fast og einarðlega við þá skilyrðislausu
kröfu, að ofbeldisseggirnir hverfi iyrir fullt og allt burt af
okkar yfirráðasvæði, hefur ríkisstjórnin tekið upp samninga
við ofbeldismennina.
Samningar tákna æfinlega það, að báðir aðilar slaki eitt-
hvað til. Ella er ekki um neina samninga að ræða.
Islenzka ríkisstjórnin hefur ekkert umboð frá þjóðinni til
að gefa eftir við einn eða annan nokkurt fet af þeirri land-
helgi, sem ákveðin hefur verið og allar þjóðir, nema Bretar,
hafa viðurkennt. Ríkisstjórnin hefur þess vegna ekki heldur
nokkurt umboð til að taka upp sainninga við nokkurn aðila
um landhelgi okkar eða fiskveiðiréttindi.
Þessi sannindi annað tveggja skilur ríkisstjórnin ekki eða
vill ekki skilja, en þjóðin verður að láta hana skilja þetta.
Aðeins með því, að þjóðin öll, einstaklingar og félög láti
vilja sinn nógu greinilega í ljósi, verður unnt að bjarga land-
helginni.
Ríkisstjórnin verður að finna hug þjóðarinnar í þessu máli
svo greinilega, að hún þori alls ekki að gera neina samninga.
Á þann hátt verður fólkið sjálft að standa vörð um heiður
landsins og velferð þjóðarinnar, þegar yfirvöldin bregðast.
Síldarútvegscnefnd, ásamt framkvæmdastjóra, kom til Ak-
ureyrar fyrir fáum dögum og átti viðræður við bæjarráð og
formann Verkamannafélagsins um fyrirhugaðan flutning
Tunnuverksmiðju ríkisins á Akureyri burt úr bænum til Dag-
verðareyrar. Það virðist augljóst af þeim umræðum, að meiri-
hluti Síldarútvegsnefndar sé þegar ákveðinn í að kaupa mann-
virki þau, sem á Dagverðareyri standa frá tímum Síldarbræðsl-
unnar þar, og flytja Tunnuverksmiðjuna þangað.
Um áramótin í vetur var skýrt
frá því hér í blaðinu, að það
myndi komið á dagskrá hjá Síld-
arútvegsnefnd að kaupa hús þau
og önnur mannvirki, sem eru á
Dagverðareyri og áður voru eign
Síldarverksmiðjunnar þar, en nú
munu í bankaeign, og flytja
þangað Tunnuverksmiðjuna, sem
ríkið hefur að undanförnu rekið
hér á Akureyri.
Þessum fréttum var eðlilega
illa tekið hér í bæ, og þá ekki sízt
af verkamönnum, sem vinnu hafa
haft í verksmiðjunni eða í sam-
bandi við hana, og Verkamanna-
félagið samþykkti á aðalfundi
sínum 24. janúar í vetur mjög
ákveðin mótmæli gegn þessum
fyrirhugaða flutningi og rök-
studdi þau með ítarlegri greinar-
gerð, sem áður hefur verið birt í
blaðinu.
Síðan hefur lítið af þessu máli
heyrzt, en þó verið Ijóst, að þess-
ar fyrirætlanir væru ekki úr sög-
unni, því að ekkert hefur verið
unnið að undirbúningi að bygg-
ingu nýs verksmiðjuhúss hér í
bænum eða tunnugeymslu, en
verksmiðjan var búin að fá lóð
fyrir slíka byggingu á Oddeyri.
En eins og í upphafi sagði kom
svo Síldarútvegsnefnd til bæj-
anins nú á dögunum til að ræða
framtíð Tunnuverksmiðjunnar
við ráðamenn bæjarfélagsins og
reyna að fá þá og Verkamannafé-
lagið til að fallast á brottflutning
verksmiðjunnar úr bænum. En í
viðræðunum við formann Verka-
mannafélagsins kom það greini-
lega í Ijós, að ekki var um það að
ræða, að verið væri að kanna hug
manna hér til hugsanlegs flutn-
ings, heldur hefur nefndin þegar
svo gott sem ákveðið flutning
(Framhald á 4. síðu.)