Verkamaðurinn - 08.05.1964, Blaðsíða 3

Frumvarp Honnibals Valdimarssonor
um vinnuvernd t. II.
Qall
í
t«
Hér kemur alls konar samtín-
ingur:
í síðasta þætti voru vísur eftir
Guðna V. Þorsteinsson. Þrjár
urðu þá eftir vegna rúmleysis,
og koma þær hér:
Til vinkonu:
Auðnist þér um æfislóð
ýmsar leiðir kanna,
hljóttu ætíð, heillin góð
hylii Guðs og manna.
Smjörmál 1963:
Þótt vér eygjum kreppukjör
kannski á næsta leyti,
nú má engir.n nefna smjör,
nú er það svíni.feiti.
Vanskil á blaðinu:
Legg ég niður gáska og grín,
gangi þér allt í haginn:
Hvar eru blessuð blöðin þín,
sem bauðstu mér um daginn.
Margir hafa spurt eftir hvern
þessi snjalla staka sé:
Saman þeir lágu og sigtuðu á
rebba,
samninga gerðu um vináttu
trygga:
Siggi átti að hætta að stela frá
Stebba
og Stebbi átti að hætta að ljúga
upp á Sigga.
Höfundur: Torfi Sveinsson,
Hóli, Svartárdal.
Friðbjörn í Staðartungu
mœtti eitt sinn Jóhannesi Sig-
urðssyni á Vindheimum og
sagði:
Komdu hérna karlfauskur,
kvæða vanur þófi.
Hann er að verða haustlegur
hausinn á þér Jói.
Jóhannes svaraði:
Þeir, sem eiga börn og bú
bognir af þreytu ganga.
Eg er að verða eins og þú
ýmugrár á vanga.
V. KAFLI
Um greiðslu vinnulauna o. fl.
25. gr.
Vinnulaun skal ávallt greiða
í gjaldgengu reiðufé, nema sam-
ið hafi verið um greiðslu með
tékka, bankaávísun eða „gíró“.
Greiðsla vinnulauna skal fara
fram á eða við vinnustað í
vinnutímanum.
26. gr.
Hafi verið samið um tíma-,
dag- eða vikukaup, skal greiðsla
fara fram ekki sjaldnar en einu
sinni í viku.
Fyrir ákvæðisvinnu má fresta
uppgjöri, unz verkefni er lokið,
en þó skal í viku hverri greiða
hæfilega fyrirframgreiðslu fyrir
þá vinnu, sem innt hefur verið
af hendi. Annan uppgjörstíma
má og ákveða með sérstökum
samningi.
Greiðslur til starfsmanna á
mánaðar- eða árskaupi skulu
fram fara ekki sjaldnar en
tvisvar í mánuði, ef ekki hefur
verið um annað samið skriflega.
27. gr.
Engan launafrádrátt má fram-
kvæma án skriflegs samnings,
nema heimilað sé í lögum eða
um sé að ræða stéttarfélagsgj öld,
útsvör eða innborganir í trygg-
ingasjóði eða sjúkrasamlög með
staðfestri reglugerð.
Þegar laun eru greidd, eða
strax á eftir, getur starfsmaður
krafizt skriflegs yfirlits yfir upp-
hæð launa, hvernig þau eru
reiknuð, og frádrátt, ef einhver
er. Skulu fullnægjandi kvittanir
ávallt fylgja um sérhvern launa-
frádrátt.
VI. KAFLI
Uppsagnarfrestir.
28. gr.
1. Ef um annað er ekki gerður
skriflegur samningur, eða
um það ákvæði í kjarasamn-
ingi, lögum eða reglugerð,
gildir eftirfarandi:
a. Fyrir starfsmenn, sem
hafa tíma-, dag-, viku- eða
ákvæðiskaup, er uppsagn-
arfrestur aldrei skemmri
b. Fyrir starfsmenn, sem taka
mánaðar- eða árskaup, er
uppsagnarfrestur aldrei
skemmri en einn mánuður,
talinn frá lokum alman-
aksmánaðar.
Ákvæði þessi gilda ekki um
starfsmenn, sem ráðnir eru
til ákveðins reynslutíma eða
til þess að framkvæma
ákveðna vinnu, sem tíma-
bundin er. Ef við annað verð-
ur ekki ráðið af aðstæðum,
- Síðari hluti -
má rifta slíkri ráðningu, þótt
reynslutíma sé ekki lokið,
eða áður en hinu ákveðna
verki er lokið, með eins dags
fyrirvara.
2. Starfsmaður, sem verið hefur
samfleytt 4 ár í þjónustu sama
fyrirtækis, eða atvinnurek-
anda, eftir 21 árs aldur, hefur
a. m. k. þriggja mánaða upp-
sagnarfrest, talinn frá lokum
almanaksmánaðar.
3. Uppsagnarfrestur er hinn
sami fyrir báða aðila. Upp-
sögn skal ávallt vera skrifleg.
29. gr.
Atvinnurekandi er skaðabóta-
skyldur, ef starfsmaður, sem
unnið hefur samfleytt í 2 ár eftir
21 árs aldur hjá sama atvinnu-
rekanda eða fyrirtæki, verður
að víkja úr starfi vegna upp-
sagnar, nema réttmætar ástæður
séu tilgreindar fyrir uppsögn-
inni.
Nú hefur starfsmanni verið
ólöglega sagt upp starfi skv. 1.
málsgrein þessarar greinar, og
má þá dæma atvinnurekanda
samkvæmt kröfu starfsmanns,
sem látið hefur af starfi, til þess
að ráða hann aftur til starfa í
fyrirtækinu í sömu stöðu, eða
stöðu, sem svarar til þeirrar, er
hann hafði. Dómstólar ákveða,
að hve miklu leyti starfsmaður-
inn skuli einnig fá bætur fyrir
þann tíma, sem hann var sviptur
starfi hjá fyrirtækinu.
Bætur geta numið allt að hálf-
um síðustu árslaunum starfs-
mannsins hjá fyrirtækinu, ef
hann hefur starfað þar eigi
skemur en 5 ár samfleytt.
Hafi starfsmaður starfað hjá
fyrirtækinu eigi skemur en 10
ár samfleytt eftir 21 árs aldur,
geta bætur þó numið launum
síðasta árs hjá fyrirtækinu. Hafi
starfsmaður á sama hátt starfað
hjá fyrirtækinu í 20 ár, geta
bætur numið launum starfs-
mannsins hjá fyrirtækinu und-
anfarin 3 ár.
Mál gegn atvinnurekanda skal
höfða innan tveggja mánaða frá
móttöku skriflegrar uppsagnar,
þar sem tilgreindur er málsókn-
arfrestur. Ef uppsögn er ein-
ungis munnleg, skal málsóknar-
frestur vera 3 mánuðir.
30. gr.
1. Starfsmanni, sem starfað hefur
full tvö ár samfleytt hj á sama
atvinnurekanda eða fyrir-
tæki, og verður að vera fjar-
verandi vegna slyss eða sjúk-
dóms, má ekki segja upp
starfi af þeim sökum fyrstu 3
mánuði, eftir að hann varð
óvinnufær, nema hann hafi
slasazt eða sýkzt af ásetningi
eða vítaverðu gáleysi, eða
hann hafi vísvitandi þagað
yfir sjúkdómi, þegar hann
var ráðinn.
2. Hafi starfsmaður starfað
eigi skemur en 10 ár sam-
fleytt
31. g r.
Nú hefur dregið úr starfsgetu
starfsmanns vegna slyss eða
sjúkdóms, og ber atvinnurek-
anda þá að leitast við að finna
honum starf hjá fyrirtækinu, er
hentar hæfni hans og heilsu, e.
t. v. að lokinni nauðsynlegri
þjálfun.
VII. KAFLI
Refsiákvæði.
32. gr.
Liggi ekki við strangari refs-
ingar samkvæmt almennum
hegningarlögum, skal atvinnu-
rekandi, eða eigandi fyrirtækis,
sæta sektum, ef hann:
1. Brýtur ákvæði laganna um
tryggingu heilbrigðra og ör-
uggra vinnuskilyrða.
2. Brýtur ákvæði laganna eða
fyrirmæli um nætur-, sunnu-
eða helgidagavinnu, eða brýt-
ur reglur um lengd vinnu-
tíma eða um hvíldartíma eða
sérvernd kvenna, barna og
unglinga.
3. Lætur hjá líða að birta fyrir-
skipaðar tilkynningar eða
halda þær skrár, sem fyrir-
skipaðar eru í lögunum.
4. Brýtur ákvæði um uppsagn-
arfresti, greiðslu vinnulauna,
uppgjör við starfsmenn, eða
gerist sekur um brot á öðrum
ákvæðum laga þessara.
33. gr.
Foreldrar og aðstandendur,
sem láta börn framkvæma vinnu,
sem brýtur í bág við lög þessi,
skulu sæta sektum.
34. gr.
Með brot gegn lögum þessum
skal almennt farið að hætti opin-
berra mála.
35. gr.
Félagsmálaráðherra setur
reglugerð um nánari framkvæmd
laganna, eftir því, sem ástæða
þykir til.
VIII. KAFLI
Gildisfaka.
36. gr.
Lög þessi taka gildi 1. janúar
1965, og eru þá öll eldri laga-
ákvæði, sem brjóta í bág við
ákvæði þessara laga og veita
starfsmanni naumari rétt, jafn-
framt úr gildi fallin.________
Ásgeir verður áfram
forseti
Tilkynnt hefur verið, að for-
seti íslands, herra Ásgeir Ás-
geirsson, hafi gefið kost a að
vera enn í framboði við forseta-
kosningarnar, sem fram eiga að
fara 28. júní í sumar. Hafa með-
mælendalistar þegar verið lagð-
ir fram hjá sýslumönnum og
bæjarfógetum, en framboðsfrest
ur rennur út 23. maí.
Ekki hefur frétzt, að önnur
framboð séu í undirbúningi, a.
m. k. ekki alvarlega meint. Má
því gera ráð fyrir, að Ásgeir
verði sjálfkjörinn forseti næsta
kjörtímabil, en hann hefur nú
þegar gegnt forsetaembættinu 3
kjörtímabil eða 12 ár.
en 14 dagar.
Verkamaöurinn
Vikublað. — Útgefendur: Sósíalista-
félag Akureyrar og Fulltrúaráð Alþýðu-
______ bandalagsins í Norðurlandskjördærai
eystra. Skrifstofa blaðsins er í Brekku-
götu 5, Akureyri, síini 1516. — Ritstjórar: Þorsteinn Jónatansson (áb.) og
Kristján Einarsson frá Djúpalæk. — Áskriftarverð kr. 100.00 árgangurinn. —
Lausasöluverð kr. 2.00 eintakið. — Blaðið kemur að jafnaði út á föstudögum. —
Prentað í Prentsmiðju Björns Jónssonar h.f., Akureyri.
HTÓLAR
Nýkomnir enskir og hollenzkir kjólar.
Stærðir frá nr. 34—45.
ÚRVAL.
Verzlun B. Laxdal.
Föstudagur 8. maí 1964
Verkamaðurinn — (3