Verkamaðurinn - 20.10.1967, Blaðsíða 1

Ekkert af nýju ólögunum
rennur til atvinnuveganna
E]rfiðleikamir auka§t
fremur en minnka
Fyrsto umrxðo um frumvorp til tjarlago fyrir næsta ór fór fram í gær,
og var henni útvarpoð. — í framsöguræðu rakti fjórmálaróðherra einkum
breytingar á gerð fjárlaga og skipulagningu fjármálaráðuneytisins. Vor
ræða hans fróðleg og hófsamleg. Einnig vék hann að ráðstöfunum þeim,
sem nú hafa verið boðaðar til að létta útjöldum af ríkissjóði og auka fjár-
ráð hans. Snérust ræður annarra siðan að mestu um þær aðgerðir. En ræðu-
menn auk fjármálaráðhcrro voru: Halldór Sigurðsson, Gylfi Þ. Gíslason og
Lúðvik Jósefsson.
Hér fara á eftir nokkrir kaflar úr ræðu Lúðviks, en rúmsins vegna verður
að sleppa mjög miklu:
Þcssar þrjár ungu stúlkur hitti blaðamaður í svarta myrkri á föstudags-
kvöldið fyrir viku siðan. Þær voru að kynna sér, hvað slökkviliðið væri að
gera upp fyrir bæ og slógust í för með blaðomanninum, sem einnig var að
forvitnast um ferðir slökkviliðsins.
Aðcins hugsað
um kassann.
Það, sem fyrst hlýtur að vekja
athygli við þessi nýju bjargráð
ríkisstjórnarinnar, er það, að hér
er einvörðungu um ráðstafanir
að ræða, sem við það eru mið-
aðar að rétta við fjárhag ríkis-
sjóðs, það er að segja ríkiskass-
ans í þrengri merkingu.
Allir nýju skattarnir eiga að
renna beint í ríkiskassann og
minnkun niðurgreiðslna á vöru-
verði, sem leiða mun af sér stór-
fellda verðlagshækkun á brýn-
ustu nauðsynjum, á einnig að
framkvæma til þess að gera fjár-
hag ríkissjóðs rýmri en verið
hefur, Samkvæmt yfirlýsingum
ríkissijórnarinnar á ekkert af
nýju álögunum að renna til at-
vinnuveganna, því út frá því er
gengið segir, að aðstoð við þá
verði óbreytt frá því, sem verið
hefur. Þetta er ótrúlegt en þó
satt, og ennþá óskiljanlegra er
þetta þó, þegar haft er í huga,
að aðalröksemdir ríkisstjórnar-
innar fyrir þessum nýju efna-
hagsaðgerðum eru þær, að at-
vinnuvegir þjóðarinnar hafi orð-
ið fyrir sérstöku áfalli vegna
aflabrests og verðfalls á útflutn-
ingsvörum.
Allur er múlflutningur ríkis-
stjórnarinnnar hinn furðulegasti
í sambandi við þessar efnahags-
aðgerðir. I öðru orðinu er því
haldið fram, að stefnan sé verð-
stöðvun, og að við þá stefnu
verði fast haldið, en í hinu eru
boðaðar stórfelldar veðlagshækk
anir á ýmsum vörum og þjón-
ustu. Jöfnum höndum 'er sagt í
yfirlýsingU ríkisstjórnarinnar,
að útflutningsatvinnUvegirnir
hafi orðið fyrir óbærilegu áfalli
og að ekki séu enn nein rök
fyrir því, að veita þurfi þeim
meiri aðstoð en gert hefur ver-
ið.
En eitt liggur sem sagt skýrt
fyrir: Ríkisstjórnin er sannfærð
um, að ríkissjóður þurfi að fá
nýjar tekjur, sem nemi 750 mill-
jónum króna á ári miðað við
óbreyttar aðstæður. Og hún er
sannfærð um, að auknar byrðar,
sem því nemi, verði að leggja á
almenning í landinu.
Vandi
atvinnuveganna.
Ríkisstjórnin talar mikið um
stórfelld vandræði atvinnuveg-
anna, um aflabrest og markaðs-
hrun, og hún reynir mjög, að
réttlæta álögur sínar með slíku
tali. En hvað er það í raun og
sannleika, sem gerzt hefur í þess-
um efnum. Vetrarvertíð báta-
flotans varð erfið, fyrst og
fremst vegna óhagstæðrar veðr-
áttu. Heildaraflamagnið reynd-
ist um 16% minna en árið áður.
Sumarafli smærri báta hefur
reynzt góður, svo að segja við
allt landið. Afli togara hefur
orðið meiri en undanfarin ár.
Síldveiðarnar eru minni en und-
anfarin tvö aflametsár, árin
1966 og 1965, en þó er augljóst,
að síldaraflinn í ár mun verða
mjög mikill, og einn sá mesti,
sem við höfum nokkru sinni
fengið. Það er því fjarstæða að
tala um aflabrest eða aflaleysi.
Aflinn er mikill jafnvel þó að
áður hafi hann orðið nokkru
meiri.
Hitt er rétt, að mjög tilfinnan-
legt verðfall hefur orðið á þýð-
ingarmiklum últiflutningsvörum,
einkum á bræðslusíldarafurðum
og á frosnum fiski. Verð á salt-
fiski og saltsíld er hinsvegar enn
mjög hátt. Og hafa verður það í
huga. að það verðfall, sem nú
er talað um, er miðað við algert
inetverðlag, sem fengizt hafði
fyrir þessar vörur. En verðfallið
á útflutningsvörum þjóðarinnar
er þó mjög tilfinnanlegt og hlýt-
ur að valda miklum fjárhagsleg-
um erfiðleikum.
Þeir erfiðleikar, sem útflutn-
ingsframleiðslan nú stendur
frammi fyrir, eru vissulega
miklir. Þeir stafa jöfnum hönd-
um af verðfalli erlendis og af
þeirri stefnu, sem ríkt hefur hér
innanlands í efnahagsmálum og
ríkisstjórnin heldur enn dauða-
haldi í.
Þola ekki
viðreisnina.
Viðneisnarstefnan hafði geng-
ið nærri útflutningsatvinnuveg-
unum og reynzt þeim þung í
skauti, og nú þegar að hallar
undan fæti á erlendum mörkuð-
um og afli minnkar, þá rekst
allt skyndilega í harðan hnút.
Þannig þola atvinnuvegirnir ekki
viðreisnarstefnuna nema í mesta
góðæri. Allt tal ríkisstjórnarinn-
ar um áfall atvinnuveganna og
um minnkandi útflutningstekj-
ur, sem nemi jafnvel 1500 millj-
ónum króna í ár, í sambandi við
þær skattaálögur, sem ríkis-
stjórnin boðar nú fyrir ríkissjóð,
allt slíkt tal er í rauninni út í
hött.
Þegar aflinn á síðustu vetrar-
vertíð minnkaði um 16%, skall
þunginn af þeirri aflaminnkun
á sjómönnum bátaflotans, sem
stunduðu veiðar á vetrarvertíð-
inni, en kaup þeirra lækkaði
samkvæmt eðlilegum hlut am
16 prósent. Minnkun vertíðar-
aflans bitnaði á útgerðum bát-
anna og á verkafólkinu, sem í
landi vann við aflann, en vinna
þess varð minni og kaupið lækk-
aði um leið.
Þegar síldaraflinn nú er miklu
minni að verðmætum en t. d. í
fyrra, þá lækkar aflahlutur síld-
veiðisjómannanna stórlega og
hagur útgerðarinnar og síldar-
iðnaðarins stórversnar og vinna
Á föstudagskvöldið, 13. okfóber, kviknaði i hlöðu, cign Þorvaldor Jóns-
sonar. Talið er, að kviknað hafi úf frá gaslampa, sem verið var að vinna
með á staðnum. Eldur var orðinn talsverður, er slökkviliðið kom á vettvang,
en fljótlega tókst að ráða niðurlögum hans, og urðu skemmdir minni en á
horfðist. — Á myndinni sjáum við slökkviliðsmenn að störfum.
Hrindum
árásinni
Á fundi stjórnar Verkalýðsfélagsins Einingar
16. október 1967 var eftirfarandi samþykkt
einróma:
„Stjórn Verkalýðsfélagsins Einingar mót-
mælir harðlega þeim miklu verðhækkunum ó
nauðsynjavörum, sem nýlega hafa orðið fyrir
aðgerðir ríkisstjórnarinnar, og fordæmir frum-
varp það, sem nú liggur fyrir Alþingi og gerir
róð fyrir stóraukinni skattheimtu, hækkun
vöruverðs, en stöðvun dýrtíðaruppbóta ó laun.
Stjórnin vill benda ó, að með þessum róð-
stöfunum eru núgildandi kjarasamningar að
engu gerðir og að verkalýðssamtökin hljóta að
snúast til varnar nú þegar. Vill stjórnin í því
sambandi taka undir ólyktun miðstjórnar ASI
um þessi mól og skorar ó stjórn heildarsamtak-
anna að skipuleggja aðgerðir til að hrinda órós
þessari.
Sjói ríkisstjórnin ekki önnur úrræði til að
mæta fjórþörf ríkissjóðs, en þau að þrýsta lífs-
kjörum hinna lægst launuðu niður í algert
hungursstig, ber henni að segja af sér tafar-
laust."