Vínland - 01.01.1905, Side 1

VlNbAND
III. ára;.
MINNEOTA, MINN., JANÚAK 1905.
Nr. 11.
41 ijl
% Helztu Viðburðir $
Árið sem leið hefir verið hið mesta hag-
sældar ár hér í landi. lðnaður, verzlun og
landbíinaður hefir altstað-
Arið 1904 jð meðhinum mesta blótna
og tekið svo miklum framförum að þess eru
naumast dæmi, hvorki hér né í öðrum lönd-
um, að efnahag f>jóða fleygi svo fram á einu
óri. Bandamenn hafa einnig látið rnikið til
gín taka þetta ár í stórvirkja framkvæmdum,
par sem þeir tókust á hendur að gera Pana-
ma-skurðinn, sitt hið mesta og parfasta mann-
virki, sem nokkur pjóð hefir í ráðist fyr eða
síðar. í pólitíkhifa engar stór byltingar orð-
ið og pjóðin hefir aldrei fyr verið eins kyrlát
og nú þegar kosninga-ár hefírstaðið yfir, og
hún hefir Jýst pví yfir með atkvæðagreiðsl-
unni,að hún sætti sig vel við nú verai.di stjórn-
arfyrirkoinulag. Aldrei fyr liafa Bandaríkin
látið eins mikið til sin taka í alheimsmálum
eins og nú, pví á pessu ári hafa pau livað eft-
ir annað verið fremst í flokki að skera úrdeil-
um og lroma á samningum meðal stórveld-
anna. Meðal annars er það peim mest að
þakka, að stðrveldin liafa tekið höndum sam-
an til pess að vernda réttindi og sjálfstæði
Kínaveldis, og sjá svo um, að það ríki sé
hlutlaust látið, meðan á stríðinu stendur par
eystra.
En pau tíðindi, sem ár petta mun verða
frægt fyrir í sögunni, hafa gerst í Austur-
löndum. £>ví par hefir þjóð, sem áður var
lítilsvirt og varla þótti hæf aðteljastí siðaðra
Jjjóða tölu fyrir fám árum síðan, sfnt svo
mikla rög'g' af sér, að hún mun hér eftir að Oll-
um líkindum verða talin með stórveldum.
Það Jíóttu mikil tíðindi er Jajjanar réðust á
hið mikla Rússaveldi og margir hugðu pað
ofdirfsku og feigðaiflan í fyrstu, En núhafa
peir leikið Rússa svo grátt, að engar líkur eru
til að peir geti rétt afturhlut sinn með vopn-
um, og nú viðurkenna allir, að Japanar standi
engri Jjjóð að baki að hreysti og harðfengi;
en Jjað er reyndar hreysti og hnefa-afl, sem
undir niðri’veitir enn hverri J)jóð mest vald f
viðskiftamálum.—Jafnframt Jjví sem Japanar
liafa vaxið hafa liússar minkað í augurn ann-
ara Jjjóða. í Norðurálfu og Asíu hefir mönn-
um lengi staðið hin mesta ógn af Rússum, pví
yfírgangur þeirra og ójöfnuður hefir hver-
vetna verið óstöðvandi, og helzt leit út fyrir,
að þeir mundu leggja undir sig allan Austur-
heim, þangað til nú er Japanar tóku móti
þeiin, og gáfu þeim þá ráðningu, að líldegt
er að þeir fari sér hægra hér eftir og nái al-
drei meiri yfirráðum en Jieir nú hafa í Aust-
urlöndum.
Eftir er .Tapinar höfðu tekið ,,203 metra
bæð“, sem áður var um getið, fór Rússum að
verð.i vörnin erfið í Port
Helztu fréttir Arthur, því Jiaðan gátu
frá Japanarskotið á allan bæ-
Stríðinu inn og höfnina hindrunar-
laust. Rússar reyndu að
ná aftur hæð þes=ari en hölðu ekki til Jjess
nægan mannafla; en í áhlaupum Jjeim, er Jaeir
gerðu til Jjess, mistu þeir marga menn. og eft-
ir það voru svo fáir vopnfærir menn aftirí liði
Rússa, að ekki var nógum á að skipa til að
verja helztu víggirðingarnar, sem eftir voru.
Skotfæri voru líka að [rrotum komin og Jap-
anar héldu áfram sókninni hvíldarlaust og
tóku nú hveit virkið á fætur öðru. Þá Jsótt-
ist Stoessel sjá að lið sitt mundi ekki lengur
sreta viðnám veitt og sendi því fulltrúa sína
á fund Nogi, herforingja .Japana, 1. janúar
tneð þann boðskap að Rússarmyndu [rá Jreg-
ar gefa upp vörnina ef Japanar vildu gefa
þeim viðunanlega k<’sti. Nogi tók vel og liöfð-
inglega tilboði Stoessels, því þó hann vissi
að borgin mur.di nú unnin verða á fáin dög-
um, ef hann léti halda áfram sókninni.Jrá vildi
hann þó heldur ná henni friðsamlega og af-
stýra frekari mannvígura. Næstadag(2. jao.)
gáfust Rússar upp og Japanar tóku Port
Artliur með öllu sem I var, dauðu i’g lifandi.
Af liði Rússa stóðu þá eftir 22,434 menn, en
af þeirn voru ekki nema rúml. 8,009 taldir
vopnfærir; þar voru einnigj 500 sjóliðsinénn
oir rúml. 4,000 menno'i konur, seni ekki tóku
O
þátt í vopnaburði, og um 800 foringjar. Auk
Jjess voru 15,000 eða 10,000 særðir menn og
sjúkir í spítölum borgarinnar. Alls voru í
bænum 32,207 manns á lífi, semallir urðunú
fangar Japana, nema æðstu foringjarnir, sem
Japanar gáfu leyíi td að fara frjálsum heim
til sín og halda vopnum sínum, én þó meðþví
skilyrði, að jjeir tækju enyan þátt í [jessum
ófriði framar. Þykir Japönum hafa í öllu far-
ist mjög höfðinglega við Rússa og mælt er,
að þeir hafi farið mjög vel moð alla þessa
fanga, sem áður börðust við Jrá svo grimmi-
lega í Port Artliur að aldrei voru nein grið
gefin. Nú eru Japanar seztir að í Port Arthur
og búa þar um sig sem bezt. Rússar höfðu
áður en þeir gáfust upp slcemt þar allar víg-
girðingar, sein Jje’ir gátu, og sprengdu upp
stærstu púðurhúsin en söktu skipum sínum á
höfninni, þar sem þau gætu orðið Japönum
mest til meins. En Japanar hreinsa höfnina
og gera við víggirðingarnar með svo miklu
kappi, að haldið er, að þeir verði á fám mán-
uðum búnir að gera kastalaborg þessa eins
trausta og hún áður var; en í raun og veru
var hún svo ramlega víggiit af Rússum, að
hún hefði verið öldungis Óvinnandi,ef Rússar
hefðu getað veitt nokkurt lið mönnum Jjeim
er vörðust þar, en Jjað gátu þeir ekki, því
Japanar liöféu borgina svo ramlega í herkví-
um bæði á sjó og landi, að engin hjálp varð
veitt. £>að er álit hermálafiæðingn, að Port
Arthur hatí verið hin ramgjörfasta kastala-
borg i heimi, og jafnvel hiö heimsfræga vígi
Englendinga: Gibraltar, jufnist ekki á við
hana.
Á Rússlandi eru óeirðir aitaf að fara í
vöxt og nú or svo komiö,að búist er við að öll
„ „ þjóðin rísi uppþá og þeg-
Frá Rússum , .... , P
tr og hetji algerða stjórn-
arbvlting. Keisarinn og ráðaneyti hans hefir
engan lit sfnt á því að verða við óskum og
bænum þjóðarinnar um [>ingræði rg stjórn-
arbót, en í þess stað hefir Reisarinn ávítað
fulltrúa þjóðarinnar fyrir að dirfast að fara
slíks á Ieit. Þetta getur [jjóðin ckki þolað
lengur, og nú er alt Jrar í uppnámi. Verka-
menn ganga frá vinnu hópum saman, og £
Pétursborg einni hafa um 00,000 menn hætt
að vinna á verkstæðum,svo þeim er þar flest-
um lokað, en verkalyðurinn situr á fundum
dag og nótt og blyöir á ræður sósíalista og
annura æsingamanna — 19. [j. m. sut keisar-
inn með hirö sinni við bátiðlega helgivígslu
J>ar sem vígt er vatn úr Neva-fljóti að fornum
sið, í vetrar höllioni í Pétursborg, þá var
skotið úr fullbyssu á höllina frá varðliði keis-
arans, sem var þar skamt frá. Skctið braut
hallarveginn og lór skamt fráþarsem keisar-
inn var staddur og særði einn a'f hirðmönnum
hans. Herdeild þessi var pegar sett ; fano--
elsi, en eklcert hofir enn uppvíst orðið um
Jjað liver valdur sé að verki þessu.—En við
þetta a?3tist borgarlyðurinn um allan heíin-
ing, en þó gripu menn ekki til vopna. En
22. Jj. m. skipaði fjöldi verkamanna—að sögn.
100,OOfJ — sér í fylkingu og vilrlu flytja keis-
arannm bænarskrá um stjórnarbót, en er þeir
komu í náncl við vetarhöllina hafci keisaiinn
látið fylkja ]>ur herliði sínu, og [jegar verka-
menn kröfðust áheyrnar keisarans réðust her-
mennirnlr á þá og drápu og særðu hvern,sem
Jjeir komust í fa ri við. Er mælt að [jar hafi
falliðum 2,300 verl iamenn, og má nærri geta
hvern hug borgarbúar bera nú til keisarans,.
er þannig hefir svarað hinni síðustu bónartil-
raun þeirra. Pétursborg ernú í hershöndum
og lyðurinn hrópar: „Niður með keisarann!“