Voröld - 18.03.1919, Blaðsíða 2
Bls. 2
VORÖLD.
Winnipeg, 18. marz, 1919
Skilinn eftir á fimtu götu \
Sagan af manniimm, sem “mundi ekki þekkja nokk-
urn, hvorki í himnaríki eða neðri heimum. ’ ’
EFTIR MARIE CORELLI
J. P. ísdal, þýddi
(niðurlag)
Brúni Mundi rétti upp hendina.
“Hættu rétt þarna,” tók hann fram í.” “Sök-
um þess, að hér kemur inn vandamál mitt, taktu vel
eftir því. Eg hefi aldrei átt nokkurn til að elska og
enginn hefir nokkurn tíma elskað mig. þarna hefir
þú það! Hvað skeður mér gott af því að fara til
himnaríkis ? það er ekki nokkur þar, sem að þekkir
mig. Ég mundi verða þar á meðal ókunnugra. ’ ’
Litlu kringlóttu augun í Jóni Matthíassyni opn-
uðust á víða gátt af undrun. þetta voru kringum-
stæður, sem hann hafði aldrei áður komist í. Hann
hafði æfinlega álitið það sem sjálfsagt, að hver ein-
asta manneskju, ætti einhverja í himnaríki, elskaða,
en tapaða af jörðinni—móður, föður, systur, bróður,
vin, kærasta eða kærustu. En hér var nú maður,
sem fuliyrti það, að þar væri enginn, sem þekti hann
Já, hvað átti hann að segja? Brúni Mundi, sem sá
í hvaða kröggum Jón Matthíasson var, hélt áfram:
“Já, eg mundi verða á meðal ókunnra. Og þú
veizt hversu dapur, og nokkuð feiminn þú værir
að sjálfsögðu, ef þú færir beint inn í ókunna
veröld, og yrðir þess var, að allir horfðu á þig, eins
og óvelkominn gest, sem ekki hefði haft nokkurn
rétt til að koma. Við og við trúi eg því, að himna-
ríki sé heimur, þar sem allir séu góðir — ákaflega
góðir. Nú, eg hefi aldrei mætt dauðlegum manni,
eða konu heldur, sem að eru nógu góð fyrir annan
enis stað. Að minsta kosti er það fullgreinilegt, að
eg er það ekki. Eg hefi ekki verið vondur snáði —
það er að segja, eg hefi aldrei myrt nokkurn, eða
gjört konu nokkuð rangt til, en samt sem áður, þá
stend eg ekki á því, að eg sé nokkuð betri, en hver
sem er af drengjunum úti. Svo að þú getur séð, að
það er naumast til nokkurs fyrir mig, að reyna til að
komast til himnaríkis, vegna þess, að það mundi alls
ekki verða ánægjulegur staður fyrir mig. þekkj-
andi þar engan.”
Jón Matþhíasson hóstaði, og gjörði ósegjanleg-
an gauragáng niðri í kverkum sér, til þess að liylja
ovilja sinn á því að tala. “þú setur málið fram mjög
svo skrítilega,” sagði hann að síðustu. “Eg er ekki
viss um að þú ættir að hugsa um himnaríki í svona
virkilega persónulegu ljósi —”
“Bíddu ofurlítið,” tók Brúni Mundi fram í aft-
ur, troðandi tóbaki í pípuna sína, og byrjaði svo að
reykja með hæglátri án£&gju. “Mig la'ngar til að vera
hreynn og beinn í öllu. þarna er nú hinn staðurinn
—það er ekki kurteist að nefna hann, þó allir Guðs-
orðsprédikarar, tali býsna mikið um hann; það hel-
viti, nú, nú, já þar er mðske heimur fyrir einhverja.
Að svo miklu leyti, sem að eg get skilið, þá er það
alt í logandi báli þar niðri og allir eru steiktir eða
soðnir eð a ef óskað er, hægt og bítandi steiktir og
þurkaðir. þar eru djöflar, að moka á kolum alla
tíð, til þess að rimlarnir kólni ekki. En hvað mér við-
víkur, þá er það sama uppi á teningnum, eins og með
himnaríki, eg þekki engan í neðri heiminum. Ef að
eg færi þangað,-mundi eg alveg eins verða á meðal
ókurmra—nokkuð einmanalegri á meðal djöflanna.
þeir mundu ekki þekkja mig nógu vel, til þess að
setja mig í kolamoksturinn. Og eg hefi aldrei
kynst nokkruiii, hvorki manni eða konu, sem að
hefir verið nógu slæm, til þess að vera steikt eða
eldþurkuð um alla eilífð. Nei, í nafni allra heilagra!”
og hann sló niður sínum brúna knefa, með þungu
höggi—“eg get sagt það hreinskilnislega og frjálst,
að eg hefi aldrei þekt nokkra aumingja mannveru
nógu slæma, til þess að eiga það skilið, að vera stung-
ið á steikarkvísl djöfsa.”
Jóni Matthíassyni, sem var óstyrkur að tauga-
bygging og truflaður á sálunni, af því sem hann
heyrði, fanst hann næstum fá rothögg, við þessa
opinskán og ákveðnu staðhæfing.
“Svo að þú sérð nú,” hélt Brúni Mundi áfram.
“Eg þekki engan hvorki í himnaríki eða helvíti.
Eg gæti ekki heilsað nokkrum með handabandi í
hvorugum staðnum. Og eg skal segja þér nokkuð—
það hljóta að vera þúsundir eins og eg! Eg er ekki
hið eina fundna barn, sem skilið hefir verið eftir á
dyraþrepi í Fimtu götu. Og það sem mig langar til
að vita, er aðeins það — hvað á að verða um mig
þegar eg fer af þessari plánetu? Mig vantar að fara
þángað, sem eg get mætt vinum einhverstaðar. Er
það ekki eðlilegt. þú ert prédikari, og þú ættir að
vera þess megnugur, að segja mér eitthvað um það.”
Jón Matthíasson, reyndi að taka sig saman, til
þess að gefa þessum háa en þó magra manni, einhver-
ja tegund af svari upp á hans kynlega “vandamál”
“Ef þú átt einga vini” sagði hann lrægt, “og ef
þú hefir aldrei átt nokkra vini, þá er eg hryggur þín
vegna —’ ’
“Ó það er eg líka” samþykti Mundi. “En það
gerir ekkert eða skýrir málið. Að vera hryggur hjálp
ar engum manni. Nú segjum, að þú segir mér eitt eða
tvö atriði. Mig vantar ekki að spyrja einkénnilegra
spuminga, en ef til vill ert þú giftur?”
“Já það er eg” svaraði Jón.
“Jæja gerum ráð fyrir, að kona þín dæi, — eða
við skulum ekki segja það — að eins segja, hún rétt
skytist í burtu til himins, þá hefðir þú einhvern þar,
sem þú yrðir glaður af að sjá, þegar þú færir þangað,
hal”
Jón Matthíasson, sem var blý-grár í andliti, varð
nú eins og gulrauður. Hann var ákaflega sár, því
samvizka hans sagði honum óskemtilegan sannleika
—nefnilega það, ef konan hans skytist í burtu eins
og Brúni Mundi svo listilega orðaði það, þá mundi
hann ekki verða glaður að sjá hana í næsta heimi.
Hún leiddi yfir hann hroðalegt nöldrunarlíf í þessum
heimi. En vegna samkomulagssaka, þá lék hann
hræsnara og svaraði:
“Náttúrlega, myndi eg verða glaður, að sjá eig-
inkonu mína í himnaríki. ’ ’
Mundi brosti — og var það gleðileg tegund af
brosi. ” þú mundir? Jæja það er nú ágætt. Heppni
fyrir þig. pað eru einn eða tveir náungar sem mundu
verða glaðir, að sjá einhverjar aðrar konur þar. þá
mundu þeir hugsa það vera reglulegt himnaríki. það
væri nú ekki rétt, eg veit — þessi tegund af hugsun
mundi tilheyra hinum staðnum betur—en þá, hugs-
um okkur að kunningi nokkur, fyndi konu þar niðri,
sem hann hefi ekki getað náð í hér á jörðu; hann
mundi verða miklu glaðari en engill. það er nú víst.”
* # #
Jón Matthíasson klemdi saman þunnu varirnar
sínar. “þú talar tilfinningarlega” sagði hann, með
dálitlum háðkeim í málrómnum. “Eg man það að þú
sagðir mér, að þíí værir “ástar tyrðill.” Ef til vill,
átt þú þína eiginn ástarsögu í fórum þínum.”
“Ekki nokkra agnar-ögn af nokkuri,” svaraði
Mundi strax af opinskárri einlægni. “Eingip kona
hefir litið á mig tvisvar. ” Eg hfeði viljað eiga stúlku
sem elskaði mig, og eg hefði viljað elska stúlku —
en það er ekki til neins fyrir mig, að þrá þá braut,
mér er rutt frá þeirri ánægjutegund algjörlega; það
eru engar konur eða stúlkur hér í kríng, utan Ind-
iána — stúlkur — nógu sómasamlegar vesalings sál-
ir, en þú mundir ekki verða sjáanlega brjálaður út
af því' að hafa ekki eina af þeim að faðma. samt sem
áður get eg hugsað mér, hvað ást getur verið ef eg
liefði nokkuð til að elska.
Bláu augun í Munda urðu draumkend og niður-
sokkin, og hann reykti pípuna sína hægt og silalega.
Jón Matthíasson iðaði eyrðarleysislega með fót-
um sínum, á söndugu viðargólfinu. “Jæja, eg er
hræddur” sagði hann eftir nokkura þögn, “að áhuga
efni þitt sé eitt af því, sem þú verður sjálfur að ráða
fram úr; þú sérð það, er ekki svo ? Ef að þú hefðir
engan til að elska þig og þú elskaðir engan, þá er eg
ekki fær um til/að gjöra þar á nokkura breytingu,
heldurðu það?”
að gjöra hið ómögulega. Eg bara sagðið”a shrdlu cmfyp
“Nei,” svaraði Mundi alvarlegur. “Nei, aum-
ingja litli snáðinn þinn—þú getur ekki breytt því.
Eg bað þig ekki að gjöra hið ómögulega. Eg bað
þig ekki að gjöra liið ómögulega. Eg bara sagði,
hvernig ástatt var fyrir mér —og þar sem þú ert pré-
dikari, hélt eg að þú gætir sagt mér, hvort að væri
líklegt að eg mundi fara þegar þú vissir að eg á eng-
an, sem vonast eftir að sjá mig í himnaríki eða liin-
um staðnum. ’ ’
Jón Matthíasson, sem alt í einu var gripinn af
snöggri andagift sagði: “Já, eg get sagt þér það!
þú munt fara til Guðs Föðursins! Ilann mun þekkja
þig! Hann vill sjá þig aðeins, eins og þú ert. Ilann
vill — ”
# * #
‘Hættu þessu!’ Og Brúni Mundi stóð skyndilega
upp, og teygði úr sér, svo að hann verð eins hár og
hann framast gat verið. “ Hættu þessu segi eg! Eg
hefi ekki lifað á meðal hárra fjalla og djúpra dala
öll þessi ár til einskis! Eg held að Quð, Faðirinn,
kæri sig ekki meira um mig eða þig heldur en að
hann gjörir um mýflugu eða fiðrildi—, og þetta er
ekki að segja nokkurt guðlast, því að mitt álit er að
mýfluga eða fiðrildi, sé eins mikils virði, til að bera
umhygu fyrir eins og maðurinn— ef til vill, meira
virði, því þau blessuð litlu líf tala ekki; þar af leið-
andi fara þær aldrei með lýgi! þær gjöra skyldu
sína. Og það er nokkuð sem örfáar manneskjur gjöra
nokkurntíma, án þess að vera borgað fyrir það. Og
Guð faðir hugsar um alla og alt og gjörir erigan mis-
mun þar á. það er enginn mismunur milli okkar
hvort sem er, manns og dýra, fugls eða blóms—þetta
er mín trú, og nú hefir þú heyrt hana! Heyrðu nú,
herra guðspjalla prédikari!.eg trúi ekki á himnaríki,
bygt aðeins upp af góðu fólki, og ekki heldur á
helvíti, þar sem engir eru utan slæmt fólk! Guð
faðirinn” eins og þú segir, gæti hvorugan staðinn
liðið eitt augnablik. það—það mundi vera eins og
röng tala í reikningsdæmi, að dæmið mundi aldrei
fást rétt. Og ef að það hefir nokkurntíma verið nokk-
ur hlutur réttur í þessari sköpun, þá er það Guðs
föðursins eiginn vegur.
Á þessu augnabliki varð hann eins og áhrifa-
mikil mynd, þar sem hann stóð stór og tignlegur í
opnum kofadyrunum, berandi við kveldskýin, dauf-
lega roðuð af síðustu eftirstöðvum af skrautlegasta
sólsetri, og Jóni Matthíassyni, sem horfði á hann
þarna tígullegan eins og hann var, fanst liann nú
sjálfur vera svo-andlega smár og þröngsýnn—hann
gat ekki hafið sjálfan sigupp til mikilleiks eða hrein-
skilninnar, er birtist í því sem Mundi viðurkendi,
hafið sjálfan sig upp til mikilleiks eða hreinskilninn
a.r, er byrtist í því, sem Brúni mundi viðurkenndi,
að vera trú sína. En hann gerði hina síðustu tilraun
gegn hinni yfirgnæfandi hreinskilni mannsins.
“Ef að þetta eyu skoðanir þínar,” sagði hann,
‘ ‘ þá ætir þú ekki að búa yfir nokkru áhugaefni.
þú ætir að hafa traust á Guði, jafnvel þó þú hafir
cngan, sem að þekkir þig í himnaríki— eða —”
V (framhald) '
Ljóð sem lifa
42— Bósi geltu, Bósi minn;
en bíttu ekki hundur!
ella rífur einhver þinn
iltan kjaft í sundur.
43— Hóla bítur hörku bál,
hrafnar éta gorið
titlingarnir týna sál,
tarna er ljóta vorið.
44— Yeðrið er hvorki vont né gott
varla kalt og ekki heitt;
iþað er hvorki þurt né vott,
það er svo sem ekki neitt
45.—Ekkévt þinghús eiga þeir,
hvana, livana, hvana,
sitja á hrosshaus tveir og tveir
hvana, hvana, hvana,
46—Mér í hug var hulið ský,
heft af næturdoða,
en þú snerir einnig því
upp í morgunroða.
Voröld og Sólöld
0)#BI)B»l)B>O#B()B»O-—»l)B»()#B()»>0 ■■» <)<BI)#BO#B(a
Hérmeð birtist listi af útsölumönnum “Voraldar” í ýmsum bygð-
um Islendinga, og eru áskrifendur blaðanna “Sólöld” og “Voröld 4
vinsamlega beðnir að snúa sér til þeirra.
47-
47
-Von er þótt þér förlist flug
fyrir heljar skaga;
þú hefir hvorki hönd né hug
hlíft um þína daga.
-Hreiðrum ganga fuglar frá,
flækta um drauga bjarga,
flökta um drauga bjarga,
söngva langa og marga.
Orð sem aldrei deyja
76— Sjaldan er gill fyrir góðu
nema úlfur á eftir renni.
77— Holt er heima hvað.
78— Frændur eru frændum verst-
ir.
79— Enginn veit að hverju barni
gagn verður.
80— Argur er sá er engu verst.
81— Fátt er það sem fulltreysta
má.
82— Betra er autt rúm en illa skip-
að.
83— Betra cr að veifa röngu tré
en engu.
84— Oft er flagð undir fögru
skinni og dygð undir dökkum
hárum.
85—Mjór er mikils vísir.
86— Böl er þótt barn dreymi, nema
sveinbarn sé og sjálfur eigi.
87— Fall er fararheill, frá bæ en
ekki að.
88— Verður er verkamaðurinn
launanna.
89— Aldrei verður tófa trygg.
90— Aumur er öfundslaus maður.
91— Blindur er bóklaus maður.
92— Ein syndin býður annari heim
93— þar sem ljós er, þar er líka
skuggi.
94— Sá á kvölina sem á völina.
95— Hvað er heimili án móður.
96— Ágimdin er rót alls ills.
97— Gef mér hvorki fátækt né auð
æfi.
98— -Sannleikurinn er sagna beztur
99— Eyðist það sem af er tekið.
100— Lítið er ungs manns gaman.
Þakkarávarp.
þar sem að við hjónin fengum
hina svo kölluðu spönsku veiki síð
astliðið haust, en mér sló niður
aftur og hef eg verið við rúmið
síðan, en þegar neyðin er stærst er
hjálpin næst. þá komu þau hjón-
in, hra. og frú Sigurjón Isfeld níeð
peninga er þau höfðu safnað hér
á Gimli og í kring. Erum við þeim
innilega þakklát og svo öllum
þeim sem gáfu. Skulu hér birt
neöfn þeirra.
Ilannos Jónason
Guðrún II. Jónason
Oddur Anderson .....\ $1.00
S. Isfeld 1.00
Vilhjálmur J. Árnason .. 1.00
Guðjón J. Ámason 1.00
V. Thordarson 1.00
Sæberg Kristjánsson 1.00
Frú P. Olson 50
Frú M. J. Johnson 1.00
Gísli Jónsson ... 1.00
Jón Thorsteinsson 50
Ásbj. Eggertsson 50
Frú V. Sigurgeirsson ...... 50
L. Sigurðsson 1.00
Theodor Pétursson 2.00
G. Johnson .50
Frú A. G. Polson 1.00
Frú E. Guðmundsson ...... 50
Frú Sigríður Sigurðsson 25
Björn H. Jónsson 25
Ingibjörg J. Pétursson .. 1.00
Steinun Pétursson 50
Indíana Friðriksson 50
Jón Einarson 1.00
Ónefndur 50
Guðrún Guðmundsson 50
Margrét Árnadóttir 50
Tlans Jónsson 50
0. P. ísdal 1.00
Pétur Magnússon *. 1.00
Gestur Oddlaifsson.......
A. C. Orr,..............
B. Methusalems...........
Hrólfur Sigurðsson.......
Agúst Sædal..............
G. O. Einarson .........
Sigurjón Bergvinsson....
Jón Loptson..............
S. G. Johnson...........
Gunnar Gunnarsson ......
B. C. Hafstein..........
B. Jónsson..............
Einar Jónsson...........
0. Thorlacius..........’..
Hinrik Johnson..........
Oddur H. Oddson ...._’..
Tryggvi Ingjaldson......
Timoteus Böðvarson......
Sveinn Bjömsson.........
J. J. Anderson..(.......
M. M. Magnusson.........
Björn Hjörleifsson .....
Armann Jónasson.........
A. J. Skagfeld..........
John Howardson..........
Kristján Jónsson........
C. F. Lindal............
Sveinn Johnson..........
Jón SigUrðsson..........
Jóhann Jónatansson......
Sveinn Björnsson........
V. J. Guttormsson.......
Sigurður Sigfússon..... ..
S. V. Holm..............
Guðm. Thordarson........
Gísíi Einarsson ........
Clemens Jónason ........
Tlalldór Egilson.........
G. Jörundsson...........
Jón Stefánsson..........
Björn Th. Jónason.......
Ásmundur Johnson........
Gisli Johnson...........
Björn I. Sigvaldason.....
Finnbogi Iljalmarson.....
Björn Hjörleifsson.......
Jóhann A. Jóhannesson...
Finnbogi Thorgilsson.....
Sigurður Sölvason.......
.........Arborg,
..... Amaranth,
.........Ashern,
...........Arnes,
.........Baldur,
.........Bifrost,
..........Brown,
.......Beckville,
__Cypress River,
........Caliento,
......Clai'kleigh,
...Cold Springs,
...:.......Cayer,
......Dolly Bay,
............Ebor,
........Fairford,
.........Framnes,
..........Geysir,
...........Gimli,
........Glenboro,
..........Hnausa,
........ Húsavík,
....Howardville,
.......... Hove,
.........Hayland,
........ ísafold,
.......Langruth,
.........Lundar,
........ Mary Hill,
.............Nes,
.........Neepawa,
..... Oak Point,
......Oak View,
.....Poplar Park,
...........Piney,
........Riverton,
........ Selkirk,
.....Swan River,
..... Stony IIill,
.....Steep Rock,
.... Silver Bay,
........Sinclair,
....The Narrows,
...........Vidir,
__ Winnipegosis,
. Winnipeg Beach,
........Wild Oak,
........Westfold,
......Westbourne,
Frú M. Tait...............
II. 0. Loptson......'.....
S. Loptson................
Jón Jónsson, frá Mýri.....
Ungfrú þrúða Jackson — —
Jón Einarson..............
Valdimar Gíslason.........
Ungfrú Margrét Stefánsson
Jón Jónsson frá Mýri.....
T. F. Björnsson...........
J. Olafson................
Ólafur Andréésson.........
M. Ingimarsson...........
Grímur Laxdal.............
Snorri Jónsson .........—
Asgeir I. Blöndahl........
Arni Backman .............
...... Antler,
..Bredenbury,
..Churchbridge,
....... Dafoe,
....... Elfros,
____Foam Lake,
.........Gerald,
........ Holar,
.....Kandahar,
........Kristnes,
/.... ..Leslie,
...... Lögberg,
.........Merod,
........Mozart,
.....Tantallon,
...... Wynyard,
..........Yarbo,
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man.
Man,
Man.
Man.
Man.
Man.
Sask.
Sask.
Sask.
Sask.
Sask.
Sask.
Sask.
Sask.
Sask.
Sask.
Sask.
Sask.
Sask.
Sask.
Sask.
Sask.
Sask.
S. S. Reykjalín, Ste. 1 Carson Blk., Calgary, Alta.
Th. Hjálmarsson, Room 3, Tremont, Edmonton, Alta
Th. Eymundsson............•.........Evarts, Alta.
Jónas J. Hunford...............Markerville, Alta.
Mrs. S. Grímsson, R. R. 1........Red Deer, Alta.
Kristján Kristjánsson...........Alta Vista, B. C.
Frú J. Gíslason ............... Bella Bella, B. C.
Wm. Anderson, 1456 Argyle Place, Vancouver, B. C.
J. Ásg. J. Lindal, 3412 “S” St......Victoria, B. C.
G. B. Olgeirsson, R. 3...........Edinburg, N. D.
Gamaliel Thorleifsson...............Gardar, N. D.
II. II. Reykjalín..................Mountain N. D.
G. B. Amason.......................Pembina, N. D.
Victor Sturlaugsson..................Svold, N. D.
J. O. C. Sigurðsson........V........Upham, N. D.
J. P. ísdal.........................Blaine, Wash
Ingvar Goodman..............Point Roberts, Wash.
Th. Anderson...............So. Bellingham, Wash.
John Berg, 1544'W. 52 St...........Seattle, Wash.
Björn Runölfsson............. Spanish Fork, Utah
Sigurbjöm Jóhannesson, .........Sayerville, N. J.
Ungfrú Ilelga Johnson, Tarrytown on Hudson, N.Y.
Steingr. Arason, 550 Park Ave...New York, N. Y.
J. A. Johnson, 32 Ord St......San Francisco, Cal.
Eiríkur J. Vigfússon, 2729 W. Washington Blk.
Cliicago, 111.
a><
p><
►04
►04
►04
►04
►oa»<>4
►041
►04
►04
►04
►04
►04
►04
►04
►04
►04
►<o
►<*l