Þjóðhvellur - 01.12.1907, Blaðsíða 1
ÞJÓÐHVELLUR
BLAÐ TIL SKEMTUNAR, FRÓÐLEIKS OG ALVARLEGRA ATHUGANA
Nr. 17 REYKJAYÍK, DESEMBER 1907. I, 3. ársíj.
Jóhann Ármann Jónasson, úrsmiður,
Laugaveg 12. Telefón 112.
Til þess að kaupendur Þjóðhv.
gætu fengið sögu þá, er hér fer á
eptir, alla í þessu blaði, varð hitt
og annað, er annars átti að koma,
að bíða næsta hlaðs.
Grjíllíl |>l* *Ot.
Stutt saga xír Reykjavíkurlífinu
eftir I I. 15.
Atvikin i lífi manna eru ætíð mörg og
misjöfn, enda lifið altaf óstöðugt eins og
haíaldan. Oft, þegar hamingjustjarna
vor er hátt á lofti og blikar í heið-
ríkjunni hindrunarlaust, koma allt i einu
há ský og hrykaleg, svo að vér missum
sjónar á henni og hún á oss; verður þá
dapurt mjög og drungalegt, ogfáttívil;
þá verður baráttan fyrir lífinu örðug og
öll upp á móti.
* *
Eg hafði búið hér í sjálfum höfuðstaðn-
um rúm 17 ár. Allan þann tíma hafði
heillastjarnan ljómað skært og brosað til
mín. En svo hvarf hún allt í einu. Eg
bjó við góð efrii, en varð fátækur á svip-
stundu, er stafaði af óskilvísi og prettum
tveggja vina minna, er eg reyndist hjálp-
samur, þegar þeim lá mest á. Þeir fóru
„á höfuðið", og eg var neyddur til að taka
þátt í þeirri ábyrgð, er á mér hvíldi
þeirra vegna. Þegar þetta skall á, hafði
eg í tvö ár legið þungt haldinn f fótar-
meini, er dró þann dilk á eftir sér, að
eg misti annan fótinn; reyndar var eg
nýfarinn að rölta við hækjuna stundar-
korn úr degi, en var að kalla alveg pen-
ingalaus og illa staddur. Að vísu átti
eg talsvert til í föstum munum, en þeir
hrukku naumast til fyrir þeim skuldum,
er á mig höfðu skollið vegna gjaldþrots
vina minna. En skuldheimtumennirnir
sýndu ernga vægð. Þeir spentu járnköld-
um klónum utan um hús mitt og aðrar
Jónatan horsteinsson, kaupm.,
Húsgagnaverslun. Laugaveg 31. Telefón 64.
eignir, og kröfðust, að þær yrðu allar
seldar til lúkningar skuldunum. Voru
þær því auglýstar til uppboðs, er fram
skyldi fara í desembermánuði —rétt fyrir
jól — fyrir árum síðan.
Til uppboðsins var að eins ein einasta
vika. Eg var gersamlega eyðilagður og
fullur haturs og gremju yfir miskunar-
leysi mannanna; eg varð að láta mér
nægja, að bannfæra þá í huga mínum,
því sjálfur komst eg ekkert, vegna veik-
indanna. En svo þungt sem mér var
innanbrjósts yfir því, að sjá á bak öllum
þeim eigum, er eg hafði á liðnum árum
unnið mér inn með súrum sveita,—og eiga
síðan von á, að standa nakinn eftir, með
tvö börn og ástríka konu, sem eg unni
öllu heitar, — þá tók mig enn sárara, að
hafa mist fótinn. Mér fanst eg standa
eins og vængbrotinn fugl fyrir byssum
harðbrjósta skotmanna. Kvíðinn fyrir
tilverunni og baráttunni hefði orðið hjóm
eitt, hefði eg að eins haft mína stæltu
krafta og alla limi óskadda.
„Það er víst engin von framar okkur
til handa?“ sagði konan mín við mig
einn morgun, fjórum dögum áður en
allir innanstokksmunir okkar áttu að
seljast á uppboðinu.
„Von? — Það er erfitt að skapa sér
von, vina mín, þegar svona gengur",
svaraði eg og brosti kuldalega; „félaus
maður, kröftum og fjöri sneiddur til hálfs,
eins og eg er nú, á erfitt með að bjóða
veröldinni byrginn".
„En heldurðu, að ómögulegt sé að fá
uppboðsfrest þangað til í vor? Það er
hægra að horfa móti sólbjörtu sumrinu,
þegar svona gengur, en vetrinum ísköld-
um“, sagði hún og leit á mig með hálf-
gerðum örvæntingarsvip.
„Nei“, svaraði eg; „þeir eru miskunar-
lausari en Satan sjálfur; það sem þeir
hafa skrifað og auglýst, þessir þrjótar,
stendur fast og óbifanlegt; þeir eru til-
finningasljóari en Pílatas og litlu betri
en Neró. — Eftir uppboðið hljótum við
að standa eins og alreittir fuglar í búri;
hjá því verður ekki komist. En héðan
C. & L. Lárusson, Laugaveg, 1,
Reykjavík. Pósthólf A. 31. Telefón 10.
úr húsinu þurfum við líklega ekki að
hrekjast fyr en í vor. Þá hef eg von
um að vera orðinn eins heilbrigður, og
eg get orðið; það er eini sólskinsblettur-
inn, sem getur gefið okkur yl 1 þessum
bágindum", sagði eg rólega og kysti hana
á kinnina.
„En veistu nú upp á víst, hvað upp-
hæðin er mikil, sem þú ert krafinn um?“
spurði hún.
„Hún kvað vera einhversstaðar á fjórða
þúsundinu", svaraði eg.
„Og auðvitað tapaðir peningar fyrir
fult og alt?“ sagði hún.
„Eg geng að því vísu“, svaraði eg blátt
áfram. Eg varð að halda á allri minni
stillingu, svo hún yrði ekki vör við, hversu
órótt mér var innanbrjósts.
* * *
Dagurinn leið, og það var komið kvöld.
Eg var lagstur fyrir. Konan mín sat við
rúmið mitt og las fyrir mig úr ljóðabók
nokkur kvæði. Það var barið á forstofu-
dyrnar. Hún hljóp til dyranna og kom
aftur að vörmu spori.
„Það er kominn maður, sem vill finna
þig“, sagði hún.
„Láttu hann koma inn til mín. Það
er sjálfsagt einn af þessum gróðasnápum,
sem hyggja á góð kaup og ætla að líta
á húsmuni okkar, áður en uppboðið fer
fram. Undanfarandi daga hafa þeir verið
margir, góða mín, er þegjandi hafa ósk-
að okkur gleðilegra jóla á þann hátt“,
sagði eg kalt og kæruleysislega.
Eptir stundarkorn gekk maðurinn inn.
Var hann meðalmaður á hæð, gildvaxinn,
yfirbragðsþýður og djarfmannlegur.
„Gott kvöld“, sagði hann við mig og
tók í hönd mína. „Þökk fyrir síðast",
bætti hann við.
Eg rak upp stór augu, tók kveðju hans
hlýlega, bauð honum sæti og sagði:
„Fyrirgefið, eg minnist ekki að hafa
séð yður nokkurn tíma áður. Hvað
heitið þér?“
„Eg heiti Björn Pálsson. Eg sá yður
hér öðru hvoru fram að ferraingu, en
svo fylgdist eg með móður minni vestur
Afgreiðsla ))Þjóðhvells« er á Bergstaðastræti 19.