Þjóðhvellur - 01.01.1908, Page 1

ÞJÓÐHVELLUR
BLAÐ TIL SKEMTUNAR, FRÓÐLEIKS OG ALVARLEGRA ATHUGANA
Nr. 18 REYKJAVÍK, JANÚAlt 1908. I, 3. ársfj.
Jóliann Armann Jónasson, úrsmiöur, Laugaveg 12. Telefón 112. Jónatan Porsteinsson, kaupm., C. <! Húsgagnaverslun. Laugaveg 31. Telefón 64. Reykjavík. fe L. Lárusson, Laugaveg, Póstliólf A. 31. 1, Telefón 10.
Nokkur dráttur
hefur orðið á útkomu þessa tölublaðs, sem
er síðasta blaðið í 3. ársfj. Þjóðhv. Staf-
ar drátturinn af ýmsum ástæðum. Fyrst
og fremst er skammdegið mjög óhagstætt
fyrir hann, því eins og kunnugt er, er hann
lausasölublað, og svo má kenna annríki
prentsmiðjunnar að nokkru. Ritstjórinn á
reyndar sinn þátt í drættinum líka, því í
stað þess að skrifa í blaðið og skila hand-
ritinu á réttum tíma, framdi hann þá goð-
gá nú um hríð undanfarið, að sökkva sér
niður í nokkur vísindarit eftir Flammarion
og vaka yfir þeim langt fram á nætur.—
Eru þetta meinlitlir prettir að vísu, en alt
um það eru hinir mörgu hér í bæ, og
annarstaðar, er unna blaðinu og þrá það,
beðnir að virða á betri veg. Abm.
Bœjarstjórnarkosningin.
Janúarmánuður i ár er merkismán-
uður hinn mesti fj^rir alla Víkverja
vegna bæjarstjórnarkosninganna, er
fram fóru um næstl. helgi og hins
mikla gauragangs, lijá körlum og kon-
um, er af undirbúningi þeirra leiddi.
Og nú eru þessar kosningar til lykta
leiddar, hvernig svo sem kjósendum
líkar valið, og hvernig sem þessir nýju
fulltrúar reynast.
Að öllum líki valið vel, kemur auð-
vitað ekki til nokkurra mála.
Allar kosningar skilja eftir á skeið-
velli sínum ótal olbogabörn, eins og
við er að búast, — láta eítir sig rnarga
sjúklinga, er þjást af hinni alkunnu
»kosningahitasótt« langa stund eftir að
kosningar fara fram. Sumir eru með
hljóðum, er heyrast langar leiðir. —
Þessa sótt læltnar enginn læknir, og
enginn »elixír«. Að ins tímans tönn
eyðir slíkum harmkvælum smámsaman.
Eins og fyrri daginn, eru blessuð
blöðin hérna, hvert eftir annað, búin
svo oft, síðan um daginn, að birta nöfn
þeirra, er kosningu hlutu, að Þjóðhv.
getur ómögulega farið að endurtaka
þá nafnarollu. Hún er svo margtugg-
in í unga og gamla. — En það, sem
sérstaklega einkennir þetta nýja bæj-
arstjórnarval, er embættismannafjöld-
inn, sem það samanstendur af. Og
víst er um það, að rammpólitiskari
bæjarstjórn gat Reykjavík undir eng-
um kringumstæðum hlotnast.
Það er af og frá.
Og þótt Þjóðhv. sé lítt spámannleg-
ur á svip, hyggur hann samt, að ein-
hverntíma muni harðna á áratogum
Lárusar sýslumanns, ef svo bæri und-
ir, að hann yrði að róa einn á borð
móti þeim yfirréttarmönnunum, Krist-
jáni og .Tóni. — Þeir kannast við Lár-
us, þegar hann skákar og mátar.
Annars er ekki vert að tala um það
sem verða kann, heldur það sem er,
— reýnslan sýnir málalok.
Víst er um það, að óskiljanlegaheilla-
drjúgt hefur það orðið, stjórnmálafé-
lagið »Fram«, að koma að þrem mönn-
um af sínum lista. Getur það verið
stolt af, og sýnir ljóst, að enn er líf
og lán með þeim heimastjórnarmönn-
unum. —
En hver skyldi hafa trúað því, áður
ur en kosið var, að Lárus mundi fá
fiest atkvæði allra karlm.fulltrúanna ?
Mér liggur við að segja: »Ekki ein
einasta sál í allri Reykjavík?
— Ymsra atvika vegna — er það því
vegsauki hinn mesti fyrir liann, að
hafa náð kosningu í bæjarstjórnina hér.
Það var líka ekki nema eðlilegt, að
nokkrir Þjóðræðisnienn hrykkju við, er
þeir vissu hann valinn.
Ekki vekur það hvað minsta eftir-
tekt, hve margar konur náðu kosningu.
Og víst er um það, að þessar fjórar
húsfreyjur, er valdar voru, eru flestum
konum hér í bæ líklegri til starfs í
bæjarstjórninni, svo framt, sem nokk-
uð verður á konum l)ygt í því efni.
Atkvæðamagn það, er þæp fengu, sýn-
ir samtök og góða samheldni rej'k-
vískra kvenna, og vott um, aðþærhafa
gengið til kosninga með góðum skiln-
ingi á fengnum réttindum. Eiga þær
hrós skilið fyrið.
— Sögn er um, að konum sé það að
þakka, að Jón yfirdómari komst að.
»Fátt er um fina drætti«, dettur
manni í hug, er maður athugar at-
kvæðamagn 1-listans. Eftir rnunn-
söfnuði »ísaf.« að dæma, í 3. tbl.
18. jan., er sá listi útgefinn af »óháð-
um«(!) kjósendum og vitaskuld kosinn
af þeim einum. Og einmitt þessvegna
er það næsta hlægilegt, er það kemur
upp úr dúrnum, eftir kosninguna, að
»óháðir« reynast einar 78 hræður i
allri borginni. — Jæja — flokkur er
það nú samt, eigi að síður, þótt lítill
sé og lítt ábyggilegur til sigurvinninga
í framtíð. Og séu þetta leifar hins
hurtsofnaða Þjóðræðsflokks, ætti mjög
vel við að raula sem oftast: »Hversu
sæll er hópur sá, er herrann (B—J—)
kannast við«‘ Það er svölun, þóttlítil
sé, sanntrúaðri sál.
Skráveifu gerðu K-listamenn með
»leiðbeiningu« sinni, er þeir límdu við
dyr kjörherbergja, þar sem þeir skiþ-
uðu kjósendum að muna, að skrifa
krossinn við K-listann, er þeir kj'su.
Þetta var mesta skynsemdarbragð, og
líkl. ólöglegt — en þó nóg til þess, að
listin náði tveim — Knútur var annar
— í stað þess, sem hann að líkindum
hefði engum komið að ella. Sögðu
sumir, að landritari hefði um miðjan
dag, kosningadaginn, látið í ljósi, að
þessi »leiðbeining« væri brot á kosn-
ingalögunum, en um frekari málarekst-
ur hefur ekki frést.
Ekki verður annað sagt yfirleitt, en
að mjög slælega hafi verið gengið til
þessara kosninga, þegar tillit er tekið
Aígreiðsla ))Pjóðhvells« er á Bergstaðastræti 19.