Alþýðublaðið - 05.09.1964, Qupperneq 6

Mlnnmgarorð
f^MHIf»»UIIIIIIII»IIIIIIIIHIIIHH«ll»»ll» i IIIIIIHHIIIIIIIIIHIHIIIIIIHIIUIIIIHIHHIIIIIIIIIIIIHIIIHIHIIIIIHIIIHIIIIIIUIIIIIIIIIHIIIIIItllllllllllllllllllUIIIII nillllHIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIHIimilllllHIIIIIIIIIIIIUHIIIIUUUHIIUIHIIIIIHIIIUIIIHIUHIIIIIIIIIII
I
St
i:
si
I
lii
||
I
1
|
9
lí
3
|
|
=t
i
a
3
3

KLIÐ I BONN
gaulltsmi og gofdwaterismi vinna á
UNDANFARIÐ virðist eitt-
hvað hafa dregið úr spenn-
unni milli Austur- og Vestur-
Þýzkalands. Þetta hófst með
þeirri staðhæfingu, að Erich
Mende, varakanzlari og ráð-
herra „samþýzkra” málefna,
hefði sett sig í samband við
austur-þýzka fulltrúa.
Síðan gerðist það, að born-
ar voru fram tillögur um
stofnun skrifstofu, er skuli
samræma samskipti hinna
tveggja hluta Þýzkalands, og
áætlun, sem Frjálsi demókrata
flokkurinn samdi og vakti mikla
athygli var á þá lund, að Au,-
Þýzkaland skyldi viðurkennt
unz Þýzkaland yrði sameinað,
að Hallstein-kenningin yrði
lögð niður og að kjamorku-
vopn í Þýzkalandi skyldu
„fryst.” (Hallstein kenningin er
á þá lund, að Bonn-stjórnin
neitar að hafa stjórnmálasam-
band við ríkisstjórnir, sem við-
urkenna Austur-Þýzkaland).
Fyrir sitt leyti yrði Ulbricht
að víkja frá völdum, og láta
yrði alla pólitíska fanga lausa
og rífa niður múrinn í Berlín.
Erich Mende, sem er for-
maður Frjálsa demókrata-
flokksins, FDP, tók afstöðu til
þessarar þróunar á blaða-
mannafundi. Hann neitaði því,
að hann væri á nokkurn hátt
viðriðinn hina róttæku áætl-
un FDP og kvað hana samda
af einkaaðilum í flokknum og
að seinna hefði henni verið
hafnað. Höfundurinn var einn
háttsettasti starfsmaður
flokksins.
Mende neitaði því einnig, að
liann hefði nokkurn tímann
haft beint samband við stað-
gengil Ulbrichts, Willy Stoph,
eða aðra háttsetta Austur-
Þjóðverja. Aftur á móti liefur
kunnur maður úr FDP, sem
oft hefur samband við austur-
þýzka kaupsýslumenn, skýrt
Mende frá viðhorfum Austur-
Þjóðverja, t. d. til vegabréfa-
samninganna í Berlín. For-
maður FDP neitaði að segja frá
því, hvaða maður þetta væri.
Einnig tók Mende skýrt fram,
að flokkur hans hygðist ekki
stinga upp á stofnun „sam-
bandsskrifstofu.”
★ MENDE MÆTIR MÖT-
SPYRNU.
í þess stað krafðist hann
þess, að skrifstofa sú, sem nú
Strauss
fjallar um verzlun Austur- og
Vestur-Þýzkalands, yrði efld
og gerð að miðstöð hvers kon-
ar samskipta við Austur-Þjóð-
verja. Að hans skoðun er þetta
Erhard
bráðnauðsynlegt, ekki sízt
vegna þess, að Austur-Þjóð-
verjar hafa sjálfir þrautskipu-
lagða stofnun, sem samræmir
allar ráðstafanir kommúnista.
Mende krafðist þess, að hann
tæki að sér hina pólitísku
stjórn þessarar nýju samræm-
ingarstofnunar, þar eð hann
væri ráðherra alþýzkra mála.
Glundroðinn í stjórninni
varðandi samskiptin við Aust-
ur-Þýzkaland kom greinilega í
ljós þegar varakanzlarinn varð
að játa, að stjórnarnefnd sú,
sem fjallar um samskipti við
Austur-Þýzkaland, hefði ver-
ið óstarfhæf síðan í aprílmán-
uði, þar eð bæði hann, Men-
de, og efnahagsmálaráðherr-
ann, Schmúcker, gerðu kröfu
til formennskuembættisins.
Aðspurður hvort breyting
verzlunarskrifstofunnar í alls-
herjar samskiptanefnd gæti
leitt til viðurkenningar á Au,-
Þýzkalandi, sagði Mende, að
svo væri ekki. Hann lagði á-
herzlu á, að áætlun hans hefði
hlotið eíndreginn stuðning for-
manns jafnaðarmanna, SPD,
og borgarstjóra Vestur-Berlín-
ar, Willy Brandts, og varafor-
manns SPD, Herberts Wehn-
ers. Mdide kvaðst meira að
segja þjartsýnn á afstöðu
kanzlarcéns.
Hins jvegar gætir mikillar
svartsýnf í Bonn á því, að
Mende hafi möguleikða til að
hljóta þetta mikilvæga póli-
tíska embætti. í fyrsta lagi
er vafasamt, hvort kristilegir
demókratar verði fúsir til að
láta frjálslyndan stjórnmála-
mann skipa þetta embætti, og
auk þess mundi það auka á-
greining kristilegra demókrata
(CDU) ög Kristilega sósíala-
sambandsins (CSU) — en því
nafni kallar hinn „kristilegi”
stjórnarflokkur sig í Bæjara-
landi.
Strauss, sem er 'formaður
CSU, hefur þegar gefið í
skyn, að það sé farið að verða
óþolandi að hafa 'Mende í
stjórninni vegna pólitískrar
afstöðu hans. Mende sagði að
lokum á blaðamannafundinum,
að hann væri bjartsýnn á vega
bréfaviðræðurnar í Berlín og
kvaðst telja, að bráðlega yrði
unnt að undirrita viðunandi
samning.
* ERHARD VARAR VIÐ.
Erhard kanzlari hefur beint
hörðustu árás sinni á Franz
Josef Strauss til þessa í út-
varpsviðtali. Erhard lýsti því
yfir, að hann gæti ekki lengur
látið andstöðu í líkingu við
stefnu Goldwaters af hálfu C-
SU viðgangast í flokknum og
stjórninni.
Þar með hefur misklíð
„gaulistanna" undir forystu
Adeneuer
Strauss og „Atlantshafsmanna”
undir forystu Erhards og
Schröders nóð hámarki. Er-
hard sagði í viðtalinu:
„Eg óttast oft, að ný þjóð-
ernisstefna geti risið upp í
Þýzkalandi, en ég vona, að í-
búar Bæjaralands séu fastari
fyrir en áður fyrr. CSU mun
vissulega líka hafna hvers kön-
ar þjóðernisstefnu eða þjóð-
ernisjafnaðarstefnu, en oft
finnst mér samt sem áður, að
sterkir þjóðernisstraumar þró-
ist undir fíkjuviðarlaufi í-
haldsstefnunnar, og það mun
hvað sem öðru líður ögra mér
til harðrar baráttu.”
★ STRAUSS VALDAFÍK-
INN.
Seinna hefur Erhard reynt
að leiðrétta þessi ummæli og
sagt, að þau hafi byggzt á mis-
skilningi. Þrátt fyrir „mis-
skilninginn” hefur andrúms-
loftið í samsteypn|iyóminnl
þó versnað og hefur það aldr-
ei verið verra. Á meðan hefur
CDU-klíka Adenauers og vara-
formanns þingflokks CDU, Bra-
zel, reynt að miðla málum.
Á því leikur enginn vafi,
að þessi klíka hefur einnig
samúð með stefnu de Gaull-
es og Goldwaters, en Aden-
auer vill að minnsta kosti varð
veita einingu flokksins fram
yfir þingkosningarnar næsta
haust. Vinslit fyrir þennan
tíma mundu tæplega koma
CDU/CSU að gagni þegar at-
kvæði eru talin.
Hins vegar virðist Strauss
ekki hafa lengur áhuga á því,
að sýna einingu flokksins fram
að kosningum. Hann reynir
þvert á móti að efla flokk sinn
með mjög íhaidssamri stefnu,
þannig að áhrif hans nái út
fyrir Bæjaraland.
Hann reynir nú að fylkja
um sig öðrum fiokkum íhalds-
manna og öfgamanna til hægri,
t. d. „Alþýzka flokknum” og
„Frelsisflokknum” sem vafa-
samt er hvort telja megi
hlynnta lýðræði, þannig, að
hann geti snúið aftur til Bonn,
1965 með sterkt flokksbrot að
baki og knúið fram kröfu sína
um ráðherraembætti.
Stein Viksveen.
Htlllllllllltl
llllllllllllllllllllllll
IIIIIIIIIIHHIIIHIH (•IIHHHHMIIIHIIHIHHHHHHIHIIMII^ >nilllllllHIIIHHIHIHIIHHHHHHHHIHHIHIIIIIHIIIIIHIIHHHHHIIHHHHHIIIIIIIIHIIIIIIIHHIHIHIHHHHHHH I HHIII HHHHHHHHHHHHHII•lllllll^
6 5. sept. 1964 — ALÞÝÐUBLAÐIÐ
JÚLfUS
í DAG ve-rður til moldar bor-
inn frá Ingjaldshólakirkju Júlíua
Þórarinsson, Sólheimum á HelUs
sandi.
Júlíus fæddist í Ólafsvík 24. júlí
1889 og var því nýlega orðinn 75
ára, er hann. lézt. Foreldrar Júlí-
usar voru Þórarinn Þórarinsson,
hreppstjóri og Jensína Jóhanns-
dóttir kona hans. Ungur að árum
flutti Júlíus með foreldrum sinum
að Saxhóli í Breiðuvíkurhveppi,
og við þann bæ voru JúUus og
systkyni hans gjarnan kennd síð-
ar.
Júlíus var næst elztur af 7
systkinum, er til fullorðins ára
komust. Öll urðu þau systkini
skynsamt atorkufólk og höfðu
gjarnan leiðsögn mála í sínum
byggðarlögum.
Eins og var háttur ungra og
efnilegra manna á uppvaxtarárum
Júlíusar, fór hann til sjós, er hann
hafði aldur og þroska til. Meðal
annars réri hann á kútterum með
hinum kunna af’amanni Skúla
Skúlasyni frá Stvkkish. Með júlí-
usi kveður því maður frá skútu-
öldinni okkar samferðamennina.
Hugur Júlíusar mun þó hafa
staðið til þe=- að afla sér mennt-
unar, auka viðsvni og þekkingu,
eins og gjarna er háttur þeirra,
sem vilja hafa það helst, er sann-
ast reynist. Af litlum efnum réð-
ist hann til náms við Flensborgar-
skólá í Hafnarfirði og lauk það-
an prófi.
Um þessar mundir munu 31 ár
liðið frá því að leiðir okkar Júlí-
usar lágu fyrst saman. Það var á
tímum mikilla þrenginga í ís-
lenzku þjóðlífi og sá einn veit,
sem af eig:n reynslu til þekkir,
hvað margir verkamenn og s-jó-
menn má tu þá reyna ekki sízt
þeir, sem höfðu fyrir stórum
barnahóp að sjá.
Júlíusi heitnum varð snemma
ljóst, að sams aða og samvinna
^millinilllHIHHHHIIHIHHIIII IIIIIII? I IIII111111111111111111