Vestri - 11.11.1911, Qupperneq 1
X. árg.
Kosniugafregnir.
f'kagafjarfiursýíla:
Ólafui Brieni kosimi
með 249 atkv,
Jósef Björnrson kosinn
með 231 atkv.
Rögnv. Bförnsson fékk 182 atkv.
Ámi Björnsson fékk 131 atkv.
Einar Jónsson fékk 23 atkv.
Húnavatnssýsla:
Þórarinn Jónsson kosinn
með 264 atkv.
Tryggvi Bjarnason kosinn
með 245 atkv.
Hálfdán Guðjónsson fókk 175 atkv.
Björn Sigfússon fékk 162 atkv.
Eyjafjaröarsýsla:
Stefán Stefánsson kosinn
með 432 atkv.
Hannes Hafstein kosinn
með 395 atkv.
Kr. H. Benjamínsson fókk 111 at.kv.
Jóhannes Borkelsson fékk 108 atkv.
Norður-Pingeyjarsýsla:
Benedikt Sveinsson kosinn
með 91 atkv.
Steingn'mur Jónsson fékk 90 atkv.
Norður-Mídasýslu:
Jóhannes Jóhannesson kosinn
með 209 atkv.
Einar Jónsson kosinn
með 202 atkv.
Jón Jónsson (Hvanná)fékk 153 atkv.
Björn Borláksson fékk 136 atkv.
SuðurMúlasýsla:
Jón Jónsson (Múia) kosinn
með 323 atkv.
Jón Ólafsson kosinn
með 299 atkv.
Sveinn Ólafsson fékk 236 atkv.
Magnús Bl. Jónsson—193 atkv.
Ari Brynjólfsson fékk 38 atkv.
Dalasýsla;
Bjarni Jónsson (frá Vogi) kosinn
með 132 atkv.
Guðm. G. Baiðarson fókk 69 atkv.
Bai ðastrandanýsla;
Björn Jónsson kosinn
með 235 atkv.
Guðm. Björnsson fékk 119 atkv.
Nýlátin er í sjúkiahúsinu hér
Anna Jónsdóttir, kona Kristmundar
Jónssonar húsm. á liöfða hér í
^rðiuum.
ÍSAFJÖRÐUR, ii.
Viðskiftaráðunauturinn
ræðst á lánstraust vort.
E.ins og kunnugt er hefir við-
skiitaráðunauturinn iooookr. bita
á ári. Menn skyldu nú ætla, að
biti sá væri ærið nægur ti! að
hvetia hann til að sýi a tilraun
tii aJ lífga og glæða tiltrú til
íslenskra fyrirtækja og viðskifta,
en ekki að hann brigðist svo
gersamlega köllun sinui, að hann
aðhefðist nokkuð það, er veikja
mætti lánstraust vort og viðskifta-
tiltrú til vor. En hvað skeður?
Þessi bitling um sæmdi töðurlands-
vinur segir, og það o p i n b e r-
1 e g a: >á síðustu árum hafa svo
margir íslendingar pantað vörur
hjá þeim (o; útlendingum) og
svikist um að borga þær.< Slík
uinmæli eru svo ótrúleg, að freist-
ing er til að halda að slíkt og
þvílíkt hafi maðurinn aldrei látið
sér um munn fara, en þessi orð
standa óbreytt í einni þingræðu
hans sjá alþt. ign B. II. dálk 45.,
svo að ekki verður á móti því
borið. Viðskiftaráðunautur lands-
ins gefur vottorð um að margir
íslendingar sem fást við verslun
(o; panta vörur) séu ó á r e i ð-
anlegir og ólieiðarlegir I! I
Slik vinna er óneitanlega nokkuð
vel borguð með 10000 kr. á ári
úr landssjóði, þessum almanna
framfærslusjóði ogjífeyris sjálf-
stæðishetjanna.
í Birkibeinum, blaði viðskifta-
ráðunautsins, kveður við annan
tón. Þeir eru skrifaðir fyrir
fólkið og því stendur þar, að við
séum nýtir drengir feðra vorra
og viðskiftaráðunauturinn geri
alt til að auka stjórnarfarslegt
sjálfstæði og áhuga og glæði og
lífgi viðskiltalíf þjóðarinnar. En
verkm sýna merkin. Slíku sjálfs-
hóli má enginn trúa. — Hvað
segja íslenskirkaupmenn,sjómenn
og bændur um að margar þús-
undir króna af því ié, sem þeir
borga til landsins þarfa, sé árlega
v arið til að láta þennan mann
ráðast á íslenskt viðskiftalíf?
X.
Gufusk. Kronprindsesse Vikt>
oria er nú hér að taka fisk fyrir
Miljónafélagið, sem sagt er að só
stærsti fiskútflytjandi landsins nú.
Kvað t. d. hafa flutt út í ár um
12 fiskfarma,
Afli. í fyrradag var alment
lóið og ágætur afli,
NÓVEMBER 1911.
Hvað á að gera?
Eg ætla ekki að fara að
spyrja að jþvf hvað hinir nýju
þjóðkjörnu þingmenn, sem kosnir
voru 28. f. m., eigi að gera til
þess að efna hin góðu og fögru
loforð á þingmálafundunum,
hvar þeir eigi að spara og
hvar þeir eigi að fá nyjar tekjur.
Nei, þeir um það.
En eg vildi sj^rrja hvað at>
vinnulausir erfiðisfnenn og sjó>
menn ættu að talca sér íyrir
hendur allan þann langa tíma
yfir veturinn, sem þeim ekkigefur
á sjó og fá ekki vinnu.
Því er nú þannig varið með
íjöldann af þessum mönnum, að
þeir eiga engar eignir nema sjálfa
sig og konuna og börnin, sumir
hverjir. Hafa ekkert fyrir sig
að leggja nema erfiðislaun sín
og hafa enga von um að hagnast
á neinn öðru.
Misjafnlega eru menn þessir
auðvitað undir veturinn búnir,
— sumir híía safnað nokkrum
forða yfir sumarið, en þeir eru
þó til sem síðasta sumardaginn
varla eiga þær leitar að þær séu
til saðniugs þeim og þeirra fyrsta
vetrardaginn. Sumir haldasjálf-
sagt að það sé af leti og
ómensku, sem verkamenn og
sjómenn ganga svo margan
daginn með höndur í vösum og
aðhafast ekkert, það á sér auð>
vitað stað með nokkra þeirra
en aðrir vildu gjarnan vinna
hvern virkan dag ársins ef
þeir gætu eitthvað fengið að
gera, sem væri sæmilega borgað.
Það er einmitt það hve marg<
ur dagurinn fer til ónýtis sem
er aðalorsök þess, hve þröng
kjör almenningur við sjávarsíðN
una á við að búa. Auðvitað
bætist það að nokkru leyti
upp með því að Ægir er opt
rífrr á daglaunum, en það er
enginn von á að kjör vor batni ,
fyrri en menn geta líka haft
eitthvað upp úr slæmu dögunum.
Það fer eins með það og
kýrnar hans Farós að mögru
dagarnir gléypa feitu dagana
og fitna þó ekki að heldur.
Gamalt máltæki segir að ætíð
hafi idjumaðurinn nóg að vinna,
en það máltæki er miðað meira
við sveitalít en kaupstaðarlíf,
þótt ég efist ekk um að hægt
væri að vinna meira við sjátar.
síðuna en gert er.
En því er nú þannig varið
með tjöldann af þessum erfiðis'
mÖnnum og sjómönnum, sem
aldrei hafa vanist öðru en að
4». tbl.
vinna undir annara stjóra *ð
þeim verðurj’erfitt um alia fram-
króka til að fá sér eitthvað til
að gera ef aðrir hvorki falast
eftir vinnu þeirra eða vilja þyggja
hana.
Það væri því engu síður
nauðsynlegt að kenna börnum
og unglingum að hagnýta sér
vinnuafl sitt heldur *en að kenna
þeim lestur og skrift a. s. frv.
En hvernig & að fara að því.
í hverjum kaupstað mcstti til
að byrja með setja fá stofn
kensludeid í ýmiskonar handa
vinnu. En auðvitað vantar þar
kennara. Vér þyrftum fyrst
að fá nokkra mðon sem hefðu
sérmentun í slíku.
Og til þess (að slíkir skólar
gætu orðið að liði og yfir höfuð
að tala til þess að pslcnskt
erfiði gæti haldið fullu verði
þurfum við að þrengja fremur
innflutning allskonar útlends
erfiðis en að hafa þar alt upp
á víða gátt eins og nú er.
Þar sem mestu tollarnir eru
einmitt lagðir á vörur sem ekki
er hægt að framleiða í landinu
í stað þess að tolla þann varn-
ing sem hægt er að búa til hér í
landinu og sóttur er til útlanda
að óþörfu.j
Þar á það ekkí síst heima að
ísland eigi að vera fyrir íslend-
inga.
Eu það má sjálfsagt segja að
enginn græði nú á þessum eða
öðrum loptkastalabyggingum í
vetur. Það væri því réttara að
leiða hugann að hvað er hendi
næst að^gera.
En hér fer líklega sem oftar
að L þegar ekkort fé er fyrir
hendi verðúr lítið til úrræða
með atvinnurekstur.
Það er t. d. hart að hugsa
sér, að í L bæ, eins og ísafirði,
þar sem fólkið verður að tiytja
burt af því það fær hvergi inni,
hver smuga er full hve óvistleg
sem hún er, skulu allar byggingar
vera hættar að kalia má.
Og verst er það að sjómenn
og verkamenn sem ganga iðju-
iausir vikur og mánuði af árinu,
skulu ekkf eiga kost á að leggja
heidur erfiði sitt i að k*ma sér
upp hreysi, vinna aö þ< ; i sam-
lögum þótt þeir yrtíu að fá
eínið að láni.
Ætti ég ráð á fé skildi ég vera
fús á að lána nokkrar þúsundir
fyrir efni er verkumenn þyrftu
til að koma sér upp hýbýlum
ef að þeir vildu eða gætu lagt
fram veikið sjálfir. Slíkt sýndist
keidur ekki mikil áhætta því