Sovétvinurinn - 01.07.1934, Side 6

[SovétvinurinnJ
þess að draga fram lífið. Engar tryggingar og auð-
vitað sömu framtíðarhorfur og hjá öðrurn með að
verða sagt upp vinnunni, þegar þrekið færi að bila.
Nú get ég safnað peningum, ef ég vil, er tryggð
fyrir sjúkdómum og slysum og get bráðum hætt
að vinna, og fæ þá full eftirlaun á meðan ég lifi«.
Mér þykir ólíklegt, að bakarasveinarnir í þessari
úreltu rússnesku verksmiðju hefðu viljað skipta við
starfsbræður sína hér á landi (og munu þó ýmsir
ver haldnir hér en hakarar). Vinnutími þeirra, sem
við ofnana störfuðu, voru 6 tímar á dag að frá
dreginni 10 mínútna hvíld á hverjum kl.tíma. Sum-
arfrí fá þeir 6 eða 7 vikur með fullum launum og
ókeypis ferð, þangað sem þeir ætla sér að dvelja.
Þetta dæmi er aðeins eitt af mörgum tugum, sem
við fengum staðfestingu á og sýna eina af þeim á-
stæðum, sem valda því, að ánægja rússneska verka-
lýðsins með kjör sín er engin uppgerð.
Það er venjulega sagt, að ríkið eigi verksmiðj-
urnar og framleiðslutækin í Rússlandi. Þetta er
rétt, en þó væri sönnu nær að segja, að verkalýð-
urinn eigi þau, enda er það umhyggja fyrir velferð
hinna nýju eigenda, verkalýðsins sjálfs, sem alls
staðar situr í fyrirrúmi.
Við heyrum oft sagt frá ýmsum framförnm í ís-
lenzkum iðnaði, en hvenær er í því sambandi
minnzt á umbætur á kjörum og aðhúð þeirra, sem
við hann vinna, enda skiljanlegt að sjaldnar sé á
það atriði minnzt. Mest þykir um það vert að
komast að einhverju föstu starfi og vinna það
stundum til, að ala æfi sína í dimmum og loftill-
um vinnukompum. Alltaf fást nógir í skarðið, ef
einn fellur frá, og hvaða ástæða væri líka til þess
að gera dýrar ráðstafanir til þess að lengja líf
manna, þegar öllu er svo vísdómslega fyrirkomið,
að jafnvel eins dauði verður annars hrauð. Til
hvers ættu líka atvinnurekendur hér og í auðvalds-
löndunum að vera að setja sig á hausinn vegna
hysteriskrar umhyggju fyrir hag verkafólksins?
Ætli fólkið væri betur statt, ef það hefði enga
vinnu!!
Séð frá þessu kaldhæðna, raunverulega sjónar-
miði atvinnurekandans er mörg heimskan fram-
kvæmd í verksmiðjum Sovétríkjanna: Þarf hirtan
í verksmiðjiinni að vera eins og í bjartasta ljós-
myndasal? Þarf margra hestafla mótor til þess að
soga ryk frá vinnuborði hvers verkamanns og
dæla hreinu lofti inn í staðinn? Þarf endilega
að setja hlífar yfir öll tannhjól og hættulega vélar-
parta, eins og þarna séu hörn að verki?
Ekki hefir lierra Citroen, hinum franska stór-
iðjuhöld, þótt neitt af þessu nauðsynlegt og helir
hann þó getað skaffað mörgum vinnu.
Auðvitað hal'a komið fyrir slys í verksmiðjum
hans, en koma þau ekki alls staðar fyrir? Hér er dá-
lítil skrá yfir slysfarir í bílaverksmiðjunni í St.
Queu, (þrýstivéladeildinni). 7. sept. missti verka-
maður 1 fingur. 10. sept. missti kona 3 fingur
11. s. m. lentu 3 fingur undir pressu og 1 hönd
sagaðist af. 26. s. m. fór 1 fingur og 5. okt. 2 fing-
ur undir pressuna, en 6. okt. var hámarksdagur:
einn verkamaður missti 3 fingur, annar fjóra fing-
ur og sá þriðji missti höndina. Mánaðar árangur:
34 fingur, 12000 hílar og 18 milliónir hreinn liagn-
aður! (Eftir Ehrenhurg: Das Leben der Autos).
Ilvort slysahætta hér hjá okkur er hlutfallslega
minni en lijá herra Citroen, er mjög vafasamt. Við
vitum hvernig sú umhyggja er, sem afkomu og
heilsu verklýðsins er sýnd hér. Allt virðist byrja
á öfugum enda. Þúsundir manna húa við þau skil-
yrði, að heilsu þeirra er stór liætta húin, en spít-
alar eru reistir til þess að taka við þeim, sem loks
hefir tekizt að gera heilsulausa og eitthvað hafa
til að borga með vistina þar. En læknarnir þurfa
1
MiÉi m ■ í
Nýja vélaverkHmiðjan »Gigant«
6
i