Vísir - 22.11.1958, Qupperneq 5

Laugardaginn 22. nóvember 1958
VÍSIR
S
Norsk útgerð verður að
íaka upp nýja stefnu.
iyggja verður á nýjum fjárhagsgrundveSð! og
ráðast í endurbyggingu fiskiskipastóis.
Finnmörk verði gerð að
ferðamannalandi.
Samvinna verði milli Finna, Svía og
Norðmanna.
Frá fréttaritara Vísis.
Osló í fyrradag.
Norðurlandaráðið hefur ein-
í margra augum „endi verald-<
ar“. Og til þess að gera þetta að,
ferðamannalandi þarf stórt á-1
róma lýst sig fylgjandi sænsk- tak, sameiginlegt átak. Það[
finnsk-norskri samvinnu um að þarf að leggja vegi, sem færifl
stofna til nýs ferðmannalands á séu allan ársins hring. Núver-«
Frá íréttaritara Vísis.
Osló í fyrradag.
Norðmenn hafa tekið sjávar-
útvegsmál sín til endurskoðunar
■og er fastlega gert ráð fyrir að
um algera stefnubreytingu verði
að ræða á því sviði á komandi ári.
Fiskimálanefndin, eða Bro-
fossnefndin, eins og hún er' köll-
uð, var útnefnd árið 1957, nokkru
áður en stórþingið kom saman.
Nauðsyn krafðist þess, að eitt-
hvað yrði gert til úrbóta, því
að stefna sú, sem Norðmenn hafa
fylgt i sjávarútvegsmálumásviði
fiskveiða og afurðasölu síðan í
styrjaldarlok, hefur algerlega
brugðist, sem sannast m. a. á því,
að hinn svokallaði verðjöfnunar-
sjóður er nú algerlega þurraus-
inn, svo að óhjákvæmilegt er að
finna nýjar leiðir.
Afstaða Brofossnefndarinnar,
sem gerð var heyrinkunn í gær,
bendir á nýjar leiðir í sjávar-
útvegsmálum. Ef til vill eru sum.
ar þeirra færar, en aðrar ófærar.
Til mála gæti komið, að stofna
samband sjómanna og útgerðar-
manna sem hefur með alla fisk-
sölu til útflytjenda að gera. Sjó-1
mennrinir yrðu í þvi tilfelli
sterkasti aðilinn en nú gæti svo
farið, að verðið sem þeir settu
á fiskinn yrði svo hátt, að út-
flytjendur gætu ekki selt hann
erlendis. Þá yrði ríkið að hlaupa
undir bagga og greiða mismun-
inn, eða hann yrði að koma úr
vasa sjómanna og útgerðar-
manna. Til mála hefur komið, að
stofna sjóð til að greiða mis-
mun á framleiðslukostnaði og
markaðsverði ef svo stendur á,
■en reynslan á sliku fyrirkomu-
lagi Hefur orðið sú að sjóðirnir
tæmast undir eins. Brofossnefnd-
in hefur því lagzt gegn slíku fyr-
irkomulagi en þrátt fyrir það
verður ef til vill gripið till upp-
bótakerfisins af ýmsum ástæð-
um.
Nefndin leggur ríka áherzlu á
að aðalatriðiö sé að gjaldeyris-
tekjur þjóðarinnar af fiskfram-
leiðslunni verði sem mestar,
bæði vegna þeirra sem standa
við þessa framleiðslu og þjóðar-
innar í heild. Brofossnefndin hef
ur aðeins tillögurétt í þessu máli,
og verða tillögur hennar lagðar
fyrir Stórþingið til ákvörðunar.
Síðustu árin hefur flótti frá
sjávarútveginum verið Norð-
mönnum áhyggjuefni. Laun sjó-
manna hafa minkað hlutfallslega
við tekjur manna í landi og æ
erfiðara hefur gengið að manna
skipin. Tekjur útgerðarinnar
hafa einnig stórminnkað og f jár-
magnið leitað burtu úr þessum
höfuðatvinnuvegi þjóðarinnar.
Brofossnefndin ályktaði að bæta
bæri laun sjómanna og gera þau
tryggari og nauðsyn bæri til að
breyta til um aðferðir við fisk-
veiðar og láta fara fram gagn-
gert mat á hæfni fiskiskipanna
til síns ætlunarverks með það
fyrir augum að taka þau skip úr
umferð, sem ekki eru samkeppn-
isfær og smiða ný eftir fyllstu
kröfum 1 þeirra stað.
Til þess að gera útgerðsr-
mönnum kleift að standast kostn
að við fyrirhugaðar breytingar á
útgerðinni svo og til viðhalds
skipum sínum stingur nefndin
upp á þvi að þeir fái skattíviln-
anir og að útgerðinni verði ekki
gert að greiða veltuskatt. Einn-
ig hefur það verið lagt til að sjó-
mennirnir verði undanþegnir
persónuskatti, en til þessa hafa
hlutasjómenn orðið harðara úti
en aðrir viðvíkjandi skattgreiðsl-
um.
Athugun hefur leitt i ljós að
tekjur norskra togarasjómanna,
sem eru á sjónum allt árið eru
frá 16000 til 19000 krónur og eru
það nokkru meiri laun en gengur
og gerist í öðrum atvinnugrein-
um. Tekjur bátasjómanna á hin-
Finnmörk, nyrsta svæði Skand-
ínavíu.
Land þetta er svo afskekkt
og einangrað, að ekki hefur
mörgum þótt fýsilegt að kynn-
ast því sem vert er, og er það
um stærri bátum eru hinsvegar
undir meðallagi og ná þeir ekki
nema 13000 til 18000 króna tekj-
um á ári. Laun annarra sjó-
manna eru langtum minni. Marg
ir hafa að visu háar tekjur yfir
vertíðarnar sumar og -vetur, en
mjög lítið þess á milli og langt
fyrir neðán tekjur manna í öðr-
um stéttum. Er álit nefndarinnar
að þeir sem stunda sjó allt árið
verði að hafa mun hærri tekjur
en þeir, sem stunda landvinnu.
Á næstu 20 árum má reikna með
því að þjóðartekjurnar marg-
faldist og verður því að stíga
stórt skref til að jafna kjör sjó-
manna við aðrar stéttir, en til
þess að það sé hægt verður ríkið
að koma til skjalanna.
andi vegir eru færir aðeins að>
sumrinu, en að vetrinum, seraí
varir í sjö mánuði, eru þeir á’
kafi í snjó.
Ræðumenn þessara þriggjá
landa á fundum ráðsins, þeir,
sem mestan áhuga höfðu fyrir
þessu máli, gerðu nokkra greiil
fyrir hrikalegum áformum umt
nútíma iðnrekstur í stórum
stíl á þessum hálfgerðu heim-
skautasvæðum, í landi miðnæt-
ursólarinnar og niðamyrkurs
vetrarins.
Vonandi er, að áðurnefnd1
áform megni að brjóta niður,
þann múr kynþáttahroka, sem,
Norðmenn á þessum slóðum
hafa sett á milli sín og Lapp-
anna.
----• —
Frakkland og Sovétríkin
hafa gert með sér nýjan
viðskiptasamning, þar sem
gert er ráð fyrir 20% aukn-
ingu á verzlun ríkjanna.
Kvennndirfatnailur
i
fjölbreyttu
nrvali
úr nælon og prjónasilki.
Sameinaíia verksmiiijuafgreiislan
BRÆÐRABORGARSTIG 7 — REYKJAVÍK
Sími 22160.
Kvenpeysur
úr ullarjersey, perlon og nælon.
Telpnaundirkjólar og buxur
úr nælon og prjónasilki.
„Baby doll” kvennáttföt
úr perlon, væntanleg.
ZrMUNlNG
WOT?F

S/SifrrPoPun
(JVOl/RON)