Vísir - 04.09.1959, Page 4

V1S IB
Föstudaginn 4. september 1959.
ai

Engum blöðum er um það að fletta, að Mývatn cr einhver fegursti staður á Iandi hér. Það er
skoðun bæði innlendra og erlendra ferðamanna.
(jtiti (juím^ÁCW;
3. grein
jA Island
★ FRAMTÍÐ SEM FERÐAMANNALAND? ★
Nú er komið að síðasta at-
riðinu hvort við erum sam-
keppnisfærir við nágrannaþjóð-
dr okkar hvað verðlag snertir.
Fléstir munu víst segja að um
þetta þurfi ekki miklar mála-
lengingar, hér sé allt rándýrt og
uppskrúfað. Því miður er þetta
að mörgu leyti alltof satt en þó
eru til þær vörutegundir, sem
eru heldur ódýrari hér en í ná-
grannalöndnum, t. d. benzín og
tóbak. Gagnvart útlendum
ferðamönnum er það þó fyrst
og fremst ferða- og dvalarkostn-
aður, sem um þarf að ræða, svo
og verðlag á því er þeir helzt
kaupa. Vegna þess hve miklu
er úr að velja í öðrum löndum
og verðflokkarnir þar margir,
er ákveðinn samanburður mjög
erfiður en þó er hlutfallið okk-
ur óhagstætt þó misjafnlega
mikið. Á Norðulöndum mun
það okkur einna óhagstæðast
og láta nærri að sambærileg að-
' búð og hér er að fá sé þar um
50% ódýrari. í Bretlandi er
hlutfallið hagstæðara, líklegast
um 25% ódýrara en hér og í
Þýzkalandi þar á milli. Vöru-
verð er í svipuðu hlutfalli, ef til
vill eitthvað óhagstæðara (sér-
staklega á sumum minjagrip-
um). Eitt er það þó, sem hefur
algera sérstöðu hér en það er
verð á áfengi á veitingastöðum.
Verðlagið á þvi er svo fáránlegt
að hver einasti útlendingur
heldur að verið sé að okra á
honum. (Eg held næstum því,
að það væri betra að hafa eng-
ar vínveitingar í veitingahús-
um, og er það þó illt, en að láta
þennan ósóma viðgangast). —
Ferðakostnaður að og frá land-
inu og um það er mjög svipað-
ur og annars staðar og í sumum
tilfellum heldur ódýrari t. d.
flugfar.
Komið er að
skuldadögunum.
Þetta mál hefur nú verið at-
hugað frá ýmsum hliðum og
flestir þættir þess ræddir til
nokkurar hlítar. Má því segja
að komið sé að skuldadögunum,
að gera grein fyrir ályktunum
jnínum. Mér er ljóst, að um
þær verða skiptar skoðanir,
enda ekki á öðru von, því svo
eru mörg sinnin sem skinnin.
Eg leyfi mér aðeins að fullyrða
að þær eru fram settar án for-
dildai* eða fordóma og einungis
i því augnamiði að þoka mál-
inu nokkuð áleiðis.
ísland getur orðið ferða-
jnannaland en þó aðeins innan
þeirra takmarka, sem lega þess,
loftslag og aðrar aðstæður
skapa. Þau aðdráttaröfl sem við
verðum að byggja á eru: Mikil
og sérstæð náttúrufegurð og
stórfengleg náttúruundur. Skil-
merkileg og fastmótuð þjóðar-
saga, forn menningararfur og
fögur tunga, sem lifir í vitund
þjóðarinnar á mjög óvenjuleg-
an hátt og lögð er mikil rækt
við. Pólitískt og efnalegt sjálf-
stæði þjóðar, sem telur aðeins
150 þúsundir, samfara blóm-
legu atvinnu- og menningarlífi
undir handarjaðri heimskauts-
jns.
Skrumlaus
landkynning.
ÖIl okkar landkynning og
auglýsingastarfsemi á að byggj-
ast á þessu, hún á að vera
skrumlaus, en markviss og
hlutlæg. Sú starfsemi ætti að
vera í höndum einnrar stofnun-
zr} sem væri rekin sameiginlega
af ríkinu og þeim fyrirtækjum
og félögum er sjá um móttöku
og fyrirgreiðslu erlendra ferða-
manna. Jafnhliða auglýsinga-
starfsemi þyrfti þessi stofnun
að hafa í sinni þjónustu menn,
sem félagasamtök í öðrum lönd
um gætu fengið til að halda
fyrirlestra um ísland og sýna
kvikmyndir þaðan. Kostnaður
við þetta gæti orðið mjög lítill,
en árangurinn furðumikill.
Þessir menn ættu að veita nokk-
urs konar forsmekk að þeirri
fyrirgreiðslu sem hér væri á
boðstólum. Þessi stofnun ætti
einnig að sjá að einhverju leyti
um þjálfun fararstjóra, leið-
sögumanna, afgreiðslufólks í
ferðaskrifstofum, gistihúsum og
öðrum stöðum, þar sem út-
lendra ferðamanna er von. Öllu
þessu fólki á að kenna vel til
verka og temja því prúða og
hófsama en um leið frjálslega
framkomu.
Allt miðist við
stutt sumar.
Við verðum að gera okkur
grein fyrir að lítil líkindi eru
fyrir því að hingað verði mikið
fjöldaaðstreymi • enda tæplega
æskilegt. Allar okkar fram-
kvæmdir verða að miðast við
okkar stutta sumar, því vetrar-
ferðir hingað tel ég mjög ólík-
legar. Við eigum að koma upp
nýjum gisti- og veitingastöðum,
þar sem allur aðbúnaður á að
vera sem fullkomnastur en um
leið laus við prjál og fordild.
Við eigum að halda áfram með
sumarhótelin í skólunum og
smíða þá með hin tvennskonar
afnot í huga. Æskufólkið, sem
situr slíka skóla á að sýna með
umgengni sinni, að menning
okkar er meira en orðin tóm.
Við eigum að reyna að fá dálít-
ið þjóðlegan blæ á gistihús okk-
ar og veitingastaði, bæði með
húsbúnaði og einnig með því að
hafa okkar íslenzku þjóðarrétti
á boðstólum. Einnig eigum við
að kosta kapps um að matbúa
fiskinn okkar ágæta á sem allra
fjölbreyttastan og lostætastan
hátt svo að við getum stært
okkur af því að kunna öðrum
þjóðum betur að matbúa úr okk
ar ágætu hráefni. Við eigum að
smárýmkva um hömlur á sölu
áfengra drykkja á greiðasölu-
stöðum og miða slík leyfi við
ákveðinn lámarkskröfur um
húsakost og hreinlæti. Við meg-
útlendir gestir geti keypt áfengi
í flöskuvís en ekki staup og
staup ef þá langar til að drekka
sig fulla. Strangasta hreinlæti
og snyrtimennska á að vera
okkar æðsta boðorð og það á
öll þjóðin að tileinka sér svo að
gestir vorir hneykslist ekki þó
þeir bregði sér út af troðnum
slóðum.
Heilsu- og
hressingarhæli.
Við þurfum að reisa lieilsu-
og hressingarhæli á hverasvæð-
unum eftir að athugað hefur
verið nákvæmlega hvar skilyrð
in eru bezt. Þessi hæli eiga að
starfa allt árið, en á sumrin á
að færa mjög út kvíarnar og
húsakynni byggð með það fj'rir
augum að sum verði einungis
riotuð á sumrin. Störf við slíkar
stofnanir eiga að vera liður í
lækna- og hjúkrunarkvenna-
menntun og við eigum að bjóða
heim mönnum í slíkum fræðum
frá öðrum löndum. Öll uppbygg
ing á að vera skipuleg og tekin
í áföngum. Þeir staðir, sem
fjölsóttastir eru, eins og t. d.
Þingvellir, Geysir og Gullfoss,
eiga að ganga fyrir, því þar er
mikilla umbóta þörf. Á Þing-
völlum þarf að byggja nýtt
gistihús og annaðhvort útsýnis-
skála á þaki þess eða á einhverj
um öðrum stað t. d. uppi á Al-
mannagjárbrún. En varlega
verður til verks að ganga svo
staðurinn eigi spillist. Við Geysi
þarf margt að gera, byggja nýj-
an veitingaskála í námunda
við hverinn, t. d. í hlíðinni fyr-
ir ofan hann, með stórum út-
sýnisgluggum eða rúmgóðum
svölum fram að hvernum. Hver
inn þarf að rannsaka vísinda-
lega ef ske kynni að hægt væri
að stytta eitthvað hina hvim-
leiðu bið þar eða að koma í veg
fyrir að um helmingur þeirra,
er heimsækja staðinn hljóti er-
indisleysu ofan á biðina.
Nýr skáli við
Gullfoss.
Við Gullfoss þarf að byggja
1 nýjan skála alveg frammi á
bjargbrúninni með stórum
gluggum fram að fossinum,
helzt þyrfti gólf hans einnig
að vera með þrepum svo alliu
gætu notið fossins sem bezt.
Mig hefur oft tekið það mjög
sárt hve Gullfossi hefur verið
lítill sómi sýndur. Þangað ligg-
ur tröllavegur, skálinn fornfá-
legur og að falli kominn og um-
hverfið í algerri óhirðu. Sá
staður á sannarlega betra skil-
ið. Mér finnst að landgræðslan
ætti einnig að taka þennan stað
til athugunar, sem og fleiri, því
gjarnan mætti uppblásturinn
minnka og þar með mold- og:
sandrokið. Hin ötulu forusta
skóggræðslunnar verður að
minnast þess að við græðum
ekki skóg á uppblásnu landi, og
að landgræðslan verður því að
sitja í fyrirrúmi.
Um leið og við ráðumst í þess
ar framkvæmdir þurfum við að
gera umbætur á vegakerfinu.
Frá Þingvöllum þarf að leggja
veg um Lyngdalsheiði að Laug-
arvatni og þeim stað þarf að
^ sýna fullan sóma, því fáa eig-
um við betri. Frá Laugarvatni
nýjan veg um Laugardal og
Tungur hið efra að Geysi og
þaðan beint að Gullfossi. Þá
þarf að endurbæta mikið veg-
inn frá Gullfossi um Brúarhlöð
ur niður Hreppa og Skeið. Ann-
ar vegur, sem nauðsynlega þarf
að laga, er vegurinn að Gunn-
arsholti og Keldum, því báðir
eru staðirnir merkilegir, hver
á sína vísu.
Öræfunum má e
ekki gleyma.
Á Norðurlandi þurfum við
fyrst að leggja áherzlu á Akur-
eyri og umhverfi, Mývatnssveit
og leggja veg að Dettifossi og
Ásbyrgi vestan Jökulsár og
koma upp á þeim stöðum ein-
hverjum skýlum, eða veitinga-
stöðum. Það er gott að geta
beint gestum þangað í sól og
sumar ef rosatíð er hér syðra.
Öræfaheimi okkar má þó sízt
gleyma, og er mér þá efst í
huga Langjökuls og Kerlinga-
fjallasvæðið.
Eins og þegar hefur verið
minnzt á, er sumartíminn stutt-
ur hér og verður afrekstur af
þeim greiðasölustöðum, sem
byggðir eru vegna ferðamanna-
streymis nokkuð takmarkaður.
Það fellur því óhjákvæmilega í
hlut ríkisins að standa undir
byrjunarframkværridum á þess-
um stöðum enda eru margir
þeirra í ríkiseign. Þar sem lik-
indi eru til að húsakynni, eða
nokkur hluti þeirra standi ó-
notuð yfir veturinn, verður að
byggja í samræmi við það. Hús-
næði til ódýrra hópgistinga
verður að hafa sem víðast, en
Frh. á bls. 9.
i