Vísir - 13.10.1959, Blaðsíða 4

I
vfsis
Þriðjudaginn 13. október 1959
Barneignir í Bandaríkjunum:
Yfir 200 þus. óskilgetin
börn fæöast árlega
| tekjur.
Laxveiði
— þar af elgnuðust stúðkur
innan 15 ára 5000 börn.
í fregnum frá Washington er' mennta- og velferðamálaráðu’
sagt frá vaxandi áhyggjum
manna út af því hve óskilgetn-
nm bömum börnum fer fjölg-
andi ár frá ári.
Líta menn yfirleitt á þetta
sem sönnun þess, að siðferði
fari mjög hrakandi. Einnig
koma fram áhyggjur út af því,
að vaxandi fjöldi óskilgetinna
oarna verði til þess að auka
oyrðar skattgreiðenda.
Það er svo komið, að yfir
200.000 óskilgetin börn fæðast
: Bandaríkjunum árlega. Veld-
'ir þetta hinum vísu feðrum í
landi 170 miiljóna manna mikl-
um áhyggjum, og menn láta
sér m.a. til hugar koma, að gera
ófrjóar konur, sem „of oft viil-
ast^af vegi dyggðanna". Einnig
er um það.rætt, að draga úr
styrkjum til ógiftra mæðra ef
þær eignast fleiri en eitt óskil-
gétið barn. En þess er þá einn-
íg að geta, að raddir heyrast
um, að frekara beri að létta en
þyngja byrðar ungra kvenna,
hVerra hlutskipti það er að ala
í heiminn börn utan hjóna-
oands. Meðal þeirra, sem þann-
ig tala, er Katherine B. Oett-
ínger, forseti Barnavelferðar-
ráðs Bandaríkjanna.
neyta Bandaríkjanna, verða
skattgreiðendur að greiða 210
millj. dollara á þessu ári vegna
óskilgetinna barna. Greiðslur
á barn nema 29.70 mánaðar-
lega á barn.
Hegning leysir
ekkí vandann.
Hún segir, að hegning leysi
ekki vandann, engin hegning
hversu þung sem hún sé. Hér
sé um mannleg örlög að ræða,
mikil tilfinningamál, og því mið
ur verði þeirrar skoðunar vart
hjá hinum miður vel menntaða
hluta þjóðarinnar, að styrkur
til ógiftra mæðra verði til þess
að stuðla að þvi, að óskilgetn-
um börnum fari æ .fjölgandi.
Hún minntist á ofannefndar
tilllögur, m.a. um lagasetningu
til að gera konur ófrjóar og for-
dæmi þær.
Samkvæmt opinberum
skýrslum heilbrigðismála,
Orsakirnar.
Fjölgun óskilgetinna barna
má að nokkru rekja til ört vax
andi fólksfjölgunar í landinu
(87.900 1938 og 201.700 1957,
sem er seinasta árið, sem skýrsl-
ur ná yfir).
En með þessu er ekki sögð öll
sagan. Fæðingum óskilgetinna
barna miðað við 1000 fæðingar
hefur þrefaldast síðustu tvo
áratugi og einnig kemur í ljós,
að fæðingum óskilgetinna
barna hefur fjöigað mjög ört
meðal stúlkna innan við tvít-
ug. Tölur fyrir landið allt
greina, að af hverjum 1000
hvítum börnum, sem fæðast
séu 19.6 óskilgetin, en af hverj-
um 1000 blökkum börnum206.7.
Fæðingum hvítra, óskilget-
inna barna hefir heldur fækkað
seinustu tvo áratugi (20.5 óskil-
getin hvít börn á 1000 fæðingar
sama ár.)
En hér er þess að geta, að
velferðarstofnanir taka fram,
að efnaðar hvítar fjölskyldur
leyni því mjög oft, ef það kem-
ur fyrir, að ógift dóttir verður
barnhafandi, — og komi barn-
inu í fóstur.
Frú Oettinger segir, að stúlk-
ur innan 15 ára eignist 5000
börn árlega. Sumar hafa jafn-
vel játað, að þær hafi kosið að
verða ófrískar til þess að kom-
ast hjá skólavist.
. Frú Oettinger segir, að
áframhald muni verða á því,
að óskilgetnum börnum ungra
mæðra fari fjölgandi. Árið 1962
muni tala barna mæðra innan
við tvítugt komin upp í 110.000
—120.000.
var allgóð í Hús-
eyjarkvísl og Fossá á Skaga
þegar leið á sumarið. Þær ár
eru báðar leigðar út til stangar-
veiði.
Tvö hraðfrystihús eru starf-
rækt hér. Annað á kaupfélagið,
en hitt er hlutafélag, þar sem
bærinn er aðalhluthafi. Hefir
verið mjög mikil atvinna við
þessi hús, þar sem hráefni hefir
verið fyrir hendi. Helzt hafa
verið vandkvæði á að fá nægj-
anlegan vinnukraft og má þó
segja að allir, sem vettlingi
geta valdið, gangi að verki.
Tvö togskip hafa fiskað fyrir
húsin í sumar að staðaldri og
aflað ágætlega, auk togarans
Norðlendings, sem hér leggur
upp að einum þriðja.
Spr-í'
Úr Slmfgítíia'íii;
Sumarið hefir verið
að mörgu erfitt.
Nýtt togskip.
Nýtt austurþýzkt skip, 250
tonn, bættist í flota okkar hér
nú fyrir skömmu og er það gert
út á togveiðar. Er nú í fyrstu
veiðiför. Von er á öðru nýju
togskipi með vorinu. Verður
það 130 tn. og smíðað í Hol-
landi. Bindum við ,,Krókarar“
miklar vonir við þessi nýju
skp, því afkoma fólksins hér
byggist að langmestu leyti á
rekstri frystihúsanna.
Hér er fjöldi íbúðarhúsa í
smíðum og einnig stórbygg-
ingar eins og t. d. héraðssjúkra.
húsið sem er nú langt til full-
smíðað og hið veglegasta hús í
alla staði. Einnig er hafin
bygging á stórhýsi fyrir kaup-
félagið. Á það að vera verzlun-
ar- og skrifstofuhús.
Slátrun er hafin hér fyrir
nokkru. Er slátrað á tveim
stöðum, hjá kaupfélaginu, þar
sem áætlað er að slátra 32 þús-
und fjár, og hjá Verzlunarfé-
Amerískir feður fá leik-
fangaæði.
Sú var tíðin, að það voru að- hraða fyrir hina hraðaóðu feð-
eins börnin, sem léku sér að ur. Flestir „kartarnir“ hafa 2V2
því að bruna niður brekkur í hestafls tvígengisvél og eru
heimatilbúnum kassabílum. Nú teiknaðir fyrir hámarkshrað-
eru feðurnir í Ameríku búnir ann 42 mílur á klukkustund. En
að fá „delluna“ og æða áfram hinir stærri hafa 12
á, hvorki meira né minna en' mótora fyrir mjög
hestafla
mikinn
100 mílna hraða
um sínum.
Þetta nýjasta sportæði í
Bandaríkjunum nefnist „kart-
ing“. Það er eins konar kassa-
bílabrun með mótor, og 300.000
rnanna hafa þegar smitazt af
sóttinni víðsvegar um landið.
„Karting“ er ekki annað en
stýrishjól, sæti og mótor, sem
sem komið er fyrir ofan á ó-
vörðum ramma, með fjórum
hjólum áföstum. Hægt er að
gíra allt að 10 mílna hraða fyr-
leikföngun- hraða. Verðið á þessum farar-
tækjum er frá 200 og upp í 900
dollara.
Þetta nýja sport, „karting“,
byrjaði fyrir börnin, eins og oft
vill verða. Hugmyndin var að
gefa krökkunum bíl, svo að þeir
gætu ekið um í bíl eins og
pabbi. En svo varð einhver
pabbinn til þess að uppgötva,
að „kvartinn“ gæti virkilega
hreyft sig, og þá var ekki að
sökum að spyrja: Nýtt sport
ir unglingana — eða 100 mílna. var sprottið upp.
lagi
fjár.
Skagfirðinga 7 þúsund
Þreyttir á
ofríkinu.
„ Verzlunar f élag
inga“ er nýtt samvinnufélag, er
stofnað var haustið 1958 af
mönnum, sem ekki töldu sig
lengur geta unað við ofríki
framsóknarmanna í Kaupfélagi
Skagfirðinga. Félag þetta hefir
dafnað með ágætum síðan það
hóf starfsemi sína. Forstjóri
þess er Kári Jónsson, ungur og
ötull maður, borinn og barn-
fæddur hér.
Höfnin hér hefir löngum
verið okkur erfið vegna inn-
Þýzk börn frædd um Hitler
og ógnir nazismans.
Byrjað að kenna sögu landsins
Skagfirð- mú hefiu: verið hafist handa um snúið við blaði, heldur reynt að
að fræða uppvaxandi kynslóð
Vestur-Þýzkalands um ógnir
nazistatímabilsins. Hefur
kennsla í þeim efnum aldrei átt
sér stað fyrr en nú.
Er nú lögð áherzla á, að
fræða börnin um sögu landsins
undangengin 30 ár, án þess að
skjóta nokkru undan, og fá
börnin nú fyrstu kynni af
Hitler og nazistahreyfingunni
,af skólabókum. Um Hitler og
enn
Þýzkalandi.
kenna fall Weimar-lýðveldis-
ins því, að kringum afvopnað
Þýzkaland hafi verið „þjóðir
gráar fyrir járnum — það hafi
ekki verið friðsamlegt“ — og
engin furða, að utanríkisráð-
herra Vestur-Þýzkalands þá
hafi ekki verið vinsæll.
IUikil atvinna á Satsðárkróki
uneSanfarið.
Hryðuverk.
En það, sem máli skipiir sé,
að nú er í fyrsta skipti viður-
kennt, að mikil hryðjuverk hafi
átt sér stað á nazistatímanum,
að fangabúðir voi'u stofnaðar,
og milljónir andstæðinga naz-
, _ nazistahreyfinguna er
burðar af sandi. Fyrir nokkrum ’mlklg deilt
árum var gerður sandfangari“ rVtgáfæskólabóka í þessu efni
i su'austui a ,. yrmm . a vergur ag teljast sigur fvrir
!2la,nnVU"1 6 U leynzt,ve ’ °8 Imennta- og uppeldisstofnanir ' ista myrtir, og Herman Göring
hofninekkigrynnkaðsiðan.Er,h.ns opinbera Qg meiri hluta'er kennt um Ríkisþinghúss-
nu vel fært ollum smærri ‘ , . ,,, , . ^ • ’
..... _ , . 'kennara, 1 barattu þeirra gegn brunann.
mi 1 an as iPum og toguium j fj01m.0rgu.Tn foreldrum, sem j Börnum er nú kennt að kom-
að hafnaigaiðinum. Mikið veik vilclu enga fræðslu veita börn- ið hafi hryllingstímabil, sem
Frá fréttaritara Vísis.
Sauðárkróki 28. sept.
Nú er þessu sumri að Ijúka,
sem um margt hefir verið
frekar crfitt hér í Skagafirði.
Að vísu voru ekki mikil úr-
felli, en eftir að kom fram í
ágúst fáir þurkdagar, en gras-
sþretta var með ágætum og
héyfengur manna með mesta
rínóti, en trúlegt þó að hey
verði léttgæf.
í vor var, sem oft áður, ágæt
holaveiði í lagnet og verkuðu
frystihúsin kolann. Hinsvegar
hefir vcrið meira fiskleysi á
firðinum innanverðum í vor og
sumar en menn hér muna. Nú
er afli að glæðast, mest ýsa.
Kolkrabbaveiði hefir verið á-
gæt nú um tíma og er slíkt fá-
títt hér.
er samt óunnið við höfnina
ennþá og tekur vafalaust mörg
ár, en á komandi sumri eru
fyrirhugaðar allmiklar fram.
kvæmdir, og er undirbúningur
að þeim framkvæmdum nú haf-
inn.
Árni Þorbj.
um um þessi efni í skólunum.1 ekki vour dæmi til í Þýzka-
Kennarar, sem höfðu verið land áður, en aðrar þjóðir horft
hvattir til þess að fræða börnin á og ályktað að þær hefðu ekki
Mikið um
egg og fugl.
Eitt „úthald“ var við Drang-
ey í vor, bæði við sig og fugla-
veiði á flekum. Var mikið bæði
um egg og fugl og höfðu þeir,
er stunduðu, af þessu ágætar
Grunwald, brezkur
sýslumaður, sem „stakk af“
til Israel, er Jasperhneyksl-
ið kom til sögunnar nýlega,
og fór aftur til London, er
hann hafði verið sviptur
dvalarleyfisréttindiun í
Israel, var handtekinn í
London í gær.
um fall Weimar-lýðveldisins,
1 voru hikandi við að gera það,
án þess að hafa nokkrar
kennslubækur við að styðjast.
Þá var kvartað yfir því af for-
eldrum, að kennarar forðuðust
kaup- að minnast á hinar góðu hliðar
rétt til íhlutunar.
Síðari heimsstyrjöld.
Og börnunum er kennt, að
það hafi ekki verið orustan við
Stalingrad eða sú við Alamein,
eða úrslitabardagar í Austur-
nazismans. Af öllu þessu leiddi, ’Afríku eða Vestur-Evrópu, sem
að
í fæstum þýzkum skólum
var kennd þýzk saga síðari
tíma.
Bæta úr skák.
Kennslubækurnar nýju bæta
hér úr skák. Ekki er þó alveg
réðu úrslitum í síðari heims-
styrjöldum, — heldur „verk-
smiðjurnar í Detroit og
Chicago“. Og þegar síðari styrj-
öldinni lauk voru aðeins tvij
stórveldi. „Bretland var ekkl
annað þeirra.“ j