Vísir - 04.01.1960, Blaðsíða 6

VÍSIR
Mánudaginn 4. janúar 1960
fi
visim
D A G B L A Ð
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Vísir kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsíður.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
Sl^rifstofur blaðsins eru í Ingólfsstræti 3.
Ritstjórnarskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,30—18,00.
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: 11660 (fimm línur).
Vísir kostar kr. 25,00 í áskrift á mánuði,
kr. 2,00 eintakið í lausasölu.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Á áramótum.
Ársins sem nú var að ljúka,
mun um langan aldur verða
minnst sem merkisárs í sögu
íslenzku þjóðarinnar. Sú
breyting, sem gerð var á
kjördæmaskipun landsins,
verður þegar frá líður talin
svo eðlileg og sjálfsögð rétt-
arbót, að flesta mun þá
undra, að hún skuli hafa
mætt eins illvígri andstöðu
og raun varð á. Hitt er svo
annað mál, að nýrra breyt-
inga kann að verða þörf
síðar, þegar þjóðinni fjölgar
meira og hlutföllin milli
byggðarlaga breytast.
Talið er að íslendingar verði
orðnir 350—400 þúsund um
næstu aldamót. Sú fjölgun
hlýtur að.hafa í för með sér
margvíslegar breytingar í
þjóðfélaginu, sem við sjáum
ekki fyrir nú. En sú kynslóð,
sem þá fer með völdin, mun
sennilega brosa að þeim, sem
árið 1959 börðust eins og
ljón gegn lagfæringu á því
, misrétti, sem ríkt hafði um
áhrifaaðstöðu þegnanna á
skipun Alþingis, eftir því
hvar þeir áttu heima á land-
inu.
Þess mun og verða minnzt, hve
djarflega þjóðin stóð á rétti
sínum í landhelgismálinu
gegn brezku ofbeldi. Og
sennilega verður enn langt
til aldamóta, þegar augu
umlieimsins hafa opnast til
fulls fyrir því, að hin brezka
aðferð er ekki sú, sem beita
skal, þegar þjóðir þurfa að
útkljá deilumál.
Óráðin
í byi’jun hins nýja árs stend-
ur þjóð'in á tímamótum í
meira en einum skilningi.
Mörg og erfið vandamál bíða
úrlausnar. Viðreisnartillögur
ríkisstjórnarinnar eru vænt-
anlegar innan fárra vikna.
Sérhver einstaklingur má vera
þess fullviss, að hún Ieggur
það eitt til, sem liún og
ráðunautar hennar telja al-
þjóð fyrir beztu. Framtíðin
verður svo að leiða í ljós,
hvemig þjóðin bregzt við
þessum úrræðum eins og
þingið skilar þeim frá sér.
Enginn efi er á því, að allur
þorri íslendinga hefir gert
sér þess grein, að ekki verð-
ur haldið áfram á þeirri leið,
sem vinstri stjórnin fór,
Þrátt fyrir það ofurkapp,
sem málgogn Framsóknar og
kommúnista lögðu á, að
Vonandi líður ekki langur tími
þangað til Bretar átta sig á
þessu sjálfir, og ætli þeir að
halda þeirri virðingu og því
trausti, sem þeir hafa notið
meðal lýðræðisþjóðanna, er
ekki seinna vænna fyrir þá
að breyta um stefnu. En
vera mætti, að það baráttu-
þrek og sá einhugur, sem
Islendingar hafa sýnt í þess-
ari deilu, gæti orðið öðrum
smáþjóðum, sem hart eru
leiknar, hvatning til þess að
láta ekki hlut sinn meðan á
móti verður spyrnt.
Markvert mun og verða talið,
hvernig sem framtíðin verð-
ur, að á þessu ári gerðu
stjómarvöld landsins tilraun
í þá átt, að stöðva þá óheilla-
þróun í efnahagsmálunum,
sem að dómi hæfustu manna
var að sliga allt fjárhags-
kerfi þjóðarinnar. Þótt þær
ráðstafanir, sem gerðár voru,
nægðu ekki til viðreisnar,
nema áfram verði haldið á
svipaðri braut og vandamál-
in tekin enn fastari tökum,
mun sagan leiða í ljós, að
hér var sú ákvöðrun gerð, er
varðar líf þjóðarinnar og
efnahagslegt sjálfstæði um
langan aldur.
Þegar komið er út á ógæfu-
braut, er fyrst að nema stað-
ar og síðan að snúa við. Á
árinu sem leið var numið
staðar, og hlutverk hinnar
nýju ríkisstjórnar er að fá
þjóðina til að snúa við, og
ósk allra sannra Islend-
inga er, að henni takist það.
framtíð.
ónýta aðgerðir minnihluta-
stjórnar Alþýðuflokksins,
sýndi þjóðin það í kosning-
unum, að hún taldi þær spor
í rétta átt. Þess er því að
vænta, að nú þegar Sjálf-
stæðisflokkurinn og Al-
þýðuflokkurinn hafa tekið
höndum saman um að halda
áfram á þessari braut og
finna varanlegri úrræði,
verðd þeirri tilraun vel tekið.
Hættan er aðeins sú, að fáein-
um ábyrgðarlausum áhrifa-
mönnum í andstöðuflokkun-
um takist að æsa fólk til bar-
áttu gegn ráðstöfunum, sem
* það í hjarta sínu telur nauð-
synlegar.
Vér eigum ekki bétri nýársósk
til þjóðarinnar en þá, að hún
láti ekki glepjast af áróðri
slíkra manna.
,, ; •tr'i r'*' "> r I1'
l’_.i i.i« i. . ú. i i
Fimmfugur á nýársdag:
Jón Magnússon,
fréttastjóri.
A nýársdag var fimmtugur
Jón Magnússon, fréttastjóri
Ríkisútvarpsins.
Það er víst ekki siður að
skrifa langt mál um þá, sem
eiga slíkt afmæli, — einhver
dularfull hefð mælir svo um,
að ekki skuli hafa slík skrif,
fyrr en maðurinn hefir náð
sextugu eða enn hærri aldri,
sem komin er upp í það, sem
Norðmenn kalla „stövets ár“.
Ævisól Jóns Magnússonar
er í hádegisstað, og vinir hans
vænta þess, að enn gefist oft
kostur að minnast hans á merk-
isafmælinu.
Það er sannarlega ekki af
neinni kurteisisskyldu, að mig
langar til að minnast Jóns
með nokkrum línum, slíkur hé-
gómaskapur væri honum fjarri,
— hins vegar fýsir mig að setja
saman nokkur ófullkomin orð
til að minnast eins mesta
drengskaparmanns, sem eg hefi
átt því láni að fagna að hitta á
lífsleiðinni. Margar góðar nafn-
giftir myndu vel eiga við Jón
Magnússon, en eg hygg þó, að í
orðinu drengskaparmaður felist
það, sem bezt hæfir, ef reyna
á að lýsa honum með einu
orði.
■—x—
Jón Magnússon brautskráðist
stúdent frá menntaskólanum á
Akureyri árið 1931. Síðan fer
hann utan til Stokkhólms, legg-
ur þar fyrir sig norræn mál,
ensku og bókmenntasögu og
hefir fil. kand.-gráðu í þeim
greinum. Hann gerðist frétta-
stjóri Ríkisútvarpsins árið 1941
og hefir gegnt þeirri stöðu æ
síðan við vaxandi virðingu og
vinsældir.
Eg myndi segja, að Jón
Magnússon væri fyrirmyndar
embættismaður í hvívetna. 1
fyrsta lagi hefir hann djúpstæða
þekkingu og skaphöfn til þess
að gegna svo umdeildri stöðu,
og í öðru lagi er hann með öllu
integer í starfi. Aldrei hefi eg
vitað til þess, að Jón hafi á
nokkurn hátt hallað réttu máli,
eða reynt að túlka fréttir* á
einhvern sérstakan hátt. Fyrir
honum vakir, að í fréttaflutn-
ingi sé rétt farið með staðreynd-
ir. Um þetta geta allir borið,
sem einhver skipti hafa haft af
manninum, en þeir eru fjöl-
margir, eins og nærri má geta,
eftir nær tveggja áratugastarf
í þessu landi kunningsskapar-
ins og hörku í stjórnmálum.
Jón Magnússon stendur upp úr
dægurþrasi og dylgjum. Slíkur
maður er hann.
Oft hefir verið sagt, og vafa-
laust með réttu, að ísland væri
að verða land meðalmennsk-
unnar, þar sem óprúttnir og
kunnáttulitlir skálkar geta haf-
izt til hárra metroða. Þess
vegna er það beinlínis hress-
andi að hugsa til Jóns Magnús-
sonar á þessum tímamótum . í
ævi hans, að sæti hans er skipað
afburðamanni.
Alveg vafalaust er það, að
mikill vandi er að stjórna sund-
urlausum hópi starfsmanna,
hversu færir sem þeir annars
kuriná að vera. Og þetta á líka
við um Fréttastofu ríkisút-
varpsins. Við, sem þar vinnum,
erum vitanlega ólík um flest,
ákaflega oft ósammála um eitt
og annað, sem á góma ber. En
Jóni Magnússyni hefir tekizzt
að samræma þenna hóp, gera úr
honum samstillta og vel hæfa
heild. Og ekkert okkar myndi
efast um sanngirni og réttsýni
Jóns, ef hans úrksurðar væri
leitað. Og slíkan úrskurð myndi
hann fella án alls brambolts og
sýndarmennsku. Með hægð en
festu leysir hann deilumálin og
leggur stefnu þá, sem við hin
föllumst umsvifalaust á að sé
hin rétta.
—x—
Jón Magnússon er í ríkum
mæli gæddur náðargáfu húm-
oristans, ekki þeirrar kímni,
sem er illkvittin og særandi,
heldur þeirrar, sem varpar birtu
á veg samferðamannanna og
gerir tilveruna ánægjulegri. í
þeim efnum er yfirboðari okkar
primus inter pares. Og meðal
annars af þeim sökum virða
samstarfsmenn hans hann og
dá.
—x—
Jón Magnússon er kvæntur
Ragnheiði Möller, og eiga þau
þrjá sonu.
—x—
Mér dettur stundum í hug,
að Jón Magnússon hafi í starfi
sínu haft að leiðarljósi hin
fleygu orð: „Engum hatur, öll-
um góðvild“. Að minnsta kosti
er það svo, að betri húsbónda
er ekki hægt að hugsa sér, ráð-
hollari né velviljaðri.
Eg slæ svo botninn í þessar
sundurlausu og ófullkomnu
hugleiðingar mínar með því að
óska Jóni Magnússyni og fjöl-
skyldu hans alls hins bezta á
ókomnum árum, og megi Ríkis-
útvarpið sem lengst njóta á-
gætra starfskrafta hans, rétt-
sýni og drenglundar.
—x—
Það er vitskuld engin tilvilj-
un, að Jón Magnússon hefir
hlotið í viðurkenningarskyni
ýmis erlend heiðursmerki, og
nú um áramótin hina íslenzku
Fálkaorðu.
Lifðu heill, Jón Magnússon.
Thorolf Smith.
Útvarpið verðlaunar
Ólaf Jóhann.
Úthlutað hefur verið í f jórða
sinn verðlaunum úr Rithöf-
undasjóði Ríkisútvarpsins og
hlaut þau að þessu sinni Ólafur
Jóhann Sigurðsson, 17 þús. kr.
í þau þrjú skipti, sem verð-
laun hafa verið veitt áður hefur
þeim verið skipt til helminga
8500 krónur í hlut ár hvert, en
formaður Rithöfúndasjóðs, dr.
Kristján Eldjárn, lét þess getið
við afhendinguna að þessu
sinni, að um þetta væri ekki al-
gild regla, heldur metið hverju
sinni. Helzt væri til þess ætlazt,
að sá er verðlaunin hlyti, not-
aði þau til að sigla og litast um
í heiminum. Ríkisútvarpið
væntir þess ætíð að fá eitthvað
á árinu til flutnings frá þeim,
sem verðlaun hlýtur.
Nýársóskin.
Nýtt ár er gengið í garð og
menn óska hverjir öðrum gleði-
legs árs, góðrar heilsu, velgengni
og sannrar hamingju. Það eru
eðlilega vandamenn og vinir,
sem framar öðrum verða slíkra
óska aðnjótandi, en sennilega
eru góðar óskir til allra ofarlega
í hugum flestra á þessum tíma-
mótum. Þá láta og ýmsir þjóða-
leiðtogar ljós sitt skína og ræða
þjóðarhag og horfur, og sú var
tíðin, að þjóðskáldin ortu fögur
hvatningarljóð á áramótum, ljóð
sem fundu bergmál í huga al-
þjóðar og munu margir af eldri
'kynslóðinni enn minnast þess,
hve slík hvatningarljóð yljuðu
hugunum, vöktu til umhugsunar
um hag og framtið landsins. En
hvað sem þessu líður, mun það
nú einmitt verða þjóðarhagur,
sem verður umhugsunarefni
margra landsins barna, á dögum
hins nýbyrjaða árs, og væntan-
lega áfram, þjóðarhagur og
framtíð fandsins. Og vissulega
mundi það til bóta, ef hægt væri
að samstilla hugina til góðra
óska nú í byrjun ársins um að
vel mætti takast að leysa hin al-
varlegu vandamál, sem við er að
strííða, svo giftursamlega takist.
Óvissa. Áhyggjur.
Óvissa um framtíðina er enn
ríkjandi, og það er eðlilegt, því
að beðið er eftir, að i ljós komi
árangurinn af þvi starfi, sem nú
er unnið til þess að bjarga öllu
og leggja grunn að traustri
framtið. Auðvitað er þjóðarhag-
ur allra hagur og þess vegna
verður að ætla, að í rauninní
vilji allir, að vel takist, þótt
stundum sé erfitt að álykta ann-
að en að til séu menn í þjóðfélag.
inu, er vitandi vits reyni að spilla
fyrirfram árangrinum af því,
starfi, sem unnið er til þess, að
þjóðin geti reist sig við efna-
hagslega og unnið sér aftur glat-
að álit og virðingu. Vonandi átta
þessir menn sig á því, áður of
seint er, hve fávisleg framkoma
þeirra er, því að komi fram til-
lögur sem vænta má, er reynast
skynsamlegar, og menn sjá, að
eru nauðsynlegar, mun ekki
standa á þjóðinni, að taka á sig
þær byrðar í bili, sem því
kunna að vera samfara.
Stórt atriði.
Þess hefur verið óskað af les-
endum þessa dálks, að minnst
væri á þessi mál í honum nú í
byrjun ársins. Bergmáli er vel
kunnugt um — ekki aðeins á-
hyggjur, heldur og vonir —
margra lesenda sinna, að því er
tekur til þessara mála. Hér er
um mörg atriði að ræða og stór.
Að þessu ri.mi skal aðeins
minnst á eitt þeirra, því að áliti
flestra er það eitt mikilvægasta,
þegar um úrlausn vandamálanna
er að ræða, og það er hvaða
ráðstafanir verði gerðar til þess,
að tryggja sparifjáreign lands-
manna. Menn drepa á mikilvægi
þess, að unnt verði að tryggja
það, að menn eigi víst, að þeir
fái jafnverðmætar krónur út úr
banka, ef þeir þurfa á sparifé
síínu þar geymdu að halda, og
það var þegar þeir lögðu það
inn — og eigi menn það vist,
myndu sparifjárinnstæður auk-
ast svo stórkostlega, að með því
yrði lagður einn hornsteinn þess
nýja, trausta efnahagskerfis, er
koma þarf og koma skal. — Rúm
leyfir eigi að ræða nánara þessi
atriði og önnur að neinu ráði í
þessum dálki, þótt skylt sé, að
láta raddir almennings heyrast
hér um þessi mál sem önnur,
eftir því sem tök eru á.
GLEÐILEGT N Ý Á R!