Vísir - 04.03.1960, Blaðsíða 6

6
^fSIB
Föstudaginh 4. marz. 1960
WEBIWL
D A G B L A Ð
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Vísir kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsíður.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur blaðsins eru í Ingólfsstræti 3.
Ritstjórnarskíifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,30—18,00,
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: 11660 (fimm línur).
Vísir kostar kr. 30,00 í áskrift á mánuði.
Kr. 2,00 eintakið í lausasölu.
Félagsprentsmiðjan h.f.
„Hið þýðingariRÍkia híutverk'1
Aðalfundi miðstjórnar Fram-
sóknarflokksins er nýlega
lokið. Tíminn sagði frá því
sem mikilli frétt, að þar
hefði verið . samþykkt ein-
róma! „að Framsóknarflokk-
urinn hafi nú sérstaklega
þýðingarmiklu hlutverki að
gegna“.
Engum þarf að koma á óvart,
þótt Famsóknarmenn telji
sig til mikilla verka borna,
enda munu þeir, sem lesa
Tímann að staðaldri, hafa
tekið eftir því, að allar fram-
farir og þjóðfélagsumætur
sem orðið hafa í landinu síð-
ustu áratugina, eru verk
Framsóknarflokksins og
honum einum að þakka, ef
trúa mætti þeim, sem í það
fróma blað rita. Skiptir þá
ekki máli þótt Framsóknar-
flokkurinn hafi á þessu tíma-
bili stundum verið utan rík-
isstjórnar og þá barist með
hnúum og hnefum gegn
hverju góðu máli, sem aðrir
beittu sér fyrir, eins og han^
er vandi, þegar hann er í
stjórnarandstöðu. Það skiptir
heldur engu máli, þótt sam-
starfsflokkar hans í ríkis-
stjórn hafi stundum neytt
hann til þess að láta af and-
stöðu við góð mál og komið
þeim fram gegn vilja hans;
því hversu óljúft sem Fram-
sóknarmönnum kann að
vera að fylgja því sem rétt
er, neyðast þeir þó til þess
þegar þeir eru í ríkisstjórn,
ef andstaðan kostar þá ráð-
herrastólana.
En hvert er hið „sérstaklega
þýðingarmikla hlutverk“
Framsóknarflokksins nú,
sem ástæða þykir til að fá
staðfest með samþykkt á að-
alfundi miðstjórnar?
Hafa skoðanir verið skiptar áð-
ur í miðstjórninni um hlut-
verk flokksins? Hafa sumir
talið það þýðingarminna en
aðrir? Hefur álitið ekki verið
einróma fyrr?
Hvaða hlutverki hefur Fram-
sóknarflokkurinn gegnt und-
anfarið? Hver hefur iðja
forustumanna hans verið
síðan valdaferli vinstri
stjórnarinnaf lauk?
Allan þennan tíma hefur Fram-
sóknarflokkurinn verið
skemmdarafl í íslenzku þjóð-
lífi. Hann barðist fyrst gegn
kjördæmabreytingunni og
beitti þar öllum þeim að-
ferðum, sem hann mátti, sér
til framdráttar, hversu ó-
drengilegar og óheiðarlegar
sem þær voru. Hann tapaði
þeirri orustu. Réttlætið sigr-
aði. Þá umhverfðist forustu-
lið flokksins og hóf nýjar á-
rásir, til þess að reyna að
grafa undan efnahagskerfi
landsips.
Þessi milliflokkur, sem svo
kallar sig — þessi „sátta-
semjari" í íslenzkum stjórn-
málum, gekk nú í lið með
mesta öfgaflokki þjóðarinn-
ar, flokki sem vinnur gegn
íslenzkum hagsmunum.
Fr« A.lþintji:
Samstarfsnefndir laun-
þega og vinnuveitenda.
Rætt um að rannsaka starfs-
grundvöll þeirra.
Hringsmíningur Framsóknar.
Framsóknarmenn kenndu kom-
múnistum það, að vinstri
stjórnin þurfti að segja af
sér. Þá var allt sem miður
hafði farið í því samstarfi,
kommúnistum að kenna, eft-
ir því sem Tíminn sagði. Þá
vildu Framsóknarmenn, að
sögn Tímans, Hermanns, Ey-
steins o. fl., gera ráðstafanir
til viðreisnar, að flestu leyti
mjög líkar þeim, sem núver-
andi ríkisstjórn hefur gert
— og í grundvallaratriðum
þær sömu. Þetta reyndist
ekki hægt, vegna andstöðu
kommúnista, og stjórnar-
samstarfið rofnaði.
Nú hefði mátt ætla að Fram-
sóknarmenn hefðu verið
fljótir að bjóða samstarf
þeim öflum í þjóðfélaginu,
sem fara vildu svipaðar leið-
ir og þeir sjálfir þóttust vilja
fara, meðan þeir voni í rík-
isstjórn. En hvað skeður?
Þegar minnihlutastjórn Al-
þýðuflokksins var mynduð
tók Framsókn höndum sam-
an við erkióvininn úr vinstri
stjórninni, til þess að berjast
nú með honum gegn því, sem
Framsóknarmenn töldu þjóð-
arnauðsyn meðan þeir gerðu
sér enn von um að geta verið
áfram í ríkisstjórn.
Er það ekki glæfraflokkur, sem
þannig hegðar sér. Hver
getur nú treyst slíkum
flokki? Hver getur nú tekið
mark á erindrekum Fram-
sóknar, sem ferðast um
landsbyggðina til þess að
æsa fólk til andstöðu gegn
viðreisnarlögunum? Hver
getur trúað mönnum, sem
segja þegar þeir eru farnir
úr stjórn þvei’öfugt við það,
sem þeir sögðu meðan þeir
voru í stjórn?
Pétur Sigurðsson, 12. þing-
maður Reykvíkinga, hefir borið
fram till, til þál. uin ^annsókn
á starfsgrundvelli samstarfs-
nefnda launþega og vinnuveit-
enda innan einstakra fyrir-
tækja.
Tillagan var til 1. umr. á
miðvikudag, og mælti Pétur þá
með henni í eftirfarandi ræðu:
„Þál. tillaga sú, sem hér er til
umræðu, fjallar um, að fela rík-
ússtjórninni að hefja nú þegar
! rannsókn á og gera tillögur um,
hvort finna megi starfsgrund-
| völl fyrir samstarfsnefndir
launþega og vinnuveitenda
innan einstakra fyrirtækja.
í greinargerð sem fylgir á
þingskj nr. 66 segir m. a. að
með tillögu þessari sé bent á á-
kveðna leið, er mætti verða til
að bæta samstarf launþega og
vinnuveitenda — og sé því
gengið feti framar, en gert hafi
verið áður á hæstvirtu Alþingi,
sem hefir, eftir því sem mér er
bezt kunnugt, aðeins fjallað al-
mennt um þetta vandamál.
Byrjun á starfi þessara
nefnda mun að finna í síðustu
heimsstyrjöld, þegar sú stað-
reynd varð ljós, að félög og
samtök launþega gátu lagt
drjúgan skerf af mörkum, þeg-
ar um var að ræða hagkvæmni
í notkun efnis, véla og vinnu-
afls, til hinnar stórkostlegu
framleiðslu styrj aldarþj óðanna.
í nágrannalöndum okkar hafa
þær verið að þróast síðustu
10—15 árin, en strax árið 1945
komust ákvæði um þær inn í
samninga launþega og vinnu-
veitenda í Noregi — ári síðar í
Svíþjóð og árið 1947 í Dan-
mörku.
Þeir, sem kynnt hafa sér
starfsemi þessa í grannlöndum
okkar, líta svo á, að þær hafi
haft mikla þýðingu í auknu og
bættu samstarfi þessara aðila,
sérstaklega á eftirstríðsárunum,
þegar þeir urðu að taka hönd-
um saman að margvíslegri
endurskipulagningu og upp-
byggingu niðurbrotinna at-
vinnuvega, með það markmið
að leiðarljósi að bæta lífskjör
fólksins og allan aðbúnað á
grundvelli aukinnar fram-
leiðslu og meiri hæfni til sam-
keppni í hinum frjálsa við-
skiptaheimi.
Það er líka viðurkennt í þess-
um löndum nú, að samstarfs-
nefndunum hafi tekizt á undra-
verðan hátt, í mörgum stórfyr-
irtækjum, að sýna í verki, að
aukið samstarf launþega og
vinnuveitenda hefir orðið báð-
um aðilum til góðs.
Og það má fullyrða, að
reynsla frændþjóðanna íþsssum
efnum hafi sýnt, án nokkurs
vafa, að beggja hagur hafi ver-
ið að starfsemi þeirra.
Sá hagur hefir ekki sízt skil-
að sér í aukningu framleiðslu-
jverðmæta, með minnkandi
vinnutapi á vinnumarkaðinum
og með lækkandi vöruverði.
| Að reynslu grannþjóðanna
ifenginni eru allir þeir, sem
málum þessum hafa kynnzt
meðal þeirra, sammála með fá-
um undantekningum, að við-
halda og auka starfsemi nefnd-
anna.
í samningi þeim um sam-
starfsnefndur, sem undirritaður
var af fulltrúum verkalýðssam-
bandsins og vinnuveitendasani-
bandsins í Danmörku 6. júlí
1947 er m. a. starfsgrundvöllur
nefndanna skýrt markaður og
með leyfi hæstvirts forseta vil
eg leyfa mér að lesa 5. og 7. gr.
þessa samnings:
5. gr. — Nefndinni er ætlað
vera vettvangur samvinnu, ráð-
gjafar og upplýsinga. Verkefni
samstarfsnefndar eru eftirfar-
andi:
a) í því skyni að efla fram-
leiðsluna á nefndin að fjalla um
verkefni, sem varða hagkvæm-
an rekstur, þar á meðal notkun
tæknilegra hjálpargagna, skipu-
lagningu vinnunnar, efnissparn-
að og slíkt, þannig að stefnt sé
að slíkri skipulagningu vinn-
unnar með það fyrir augum
j að lækka framleiðslukostnað,
stuðla að lágu vöruverði og
^vinna fyrirtækinu, starfmönn-
I um þess og þjóðfélaginu í heild
Igagn.
| Nefndin á auk þess að stuðla
: að sem beztri starfsmenntun
I .
mnan fyrirtækisins.
| b) í því efni að bæta sem
mest vinnuskilyrði og um leið
auka starfsgleði manna á nefnd-
in að fjalla um mál, sem varða
aðbúð verkamanna, öryggi,
. heilbrigði og starfsöryggi og
ennfremur svipuð mál, sem
varða vinnuskilyrði.
Ef horfur eru á, að verka-
mönnum verði fækkað eða
rekstri fyrirtækisins breytt, á
jnefndin að fjalla um slík mál
með eins löngum fyrirvara og
unnt er í því skyni að draga
sem mest úr óþægindum, sem
þau kynnu að baka þeim starfs-
mönnum, sem yrðu fyrir þessu.
I c) í því skyni að vekja sem
mestan áhuga starfsmanna á
rekstri fyrirtækisins ber vinnu-
veitanda að veita starfsnefnd-
inni þær upplýsingar um fjár-
hag fyrirtækisins og aðstöðu
þess samanborið við hliðstæð
I fyrirtæki, sem þýðingu hafa
fyrir framleiðsluskilyrði og
sölumöguleika yfirleitt. Upp-
Framh. á 11. síðu.
Tortryggni gagnvart
fjörefnagjöfum.
Það er kunnara en frá þurfi að
segja, að nú er mikil fjörefna-
eða vitamin-öld. Fjörefnaskorti
| er kennt um ýmsa vanlíðan og
| menn fá fjörefnapillur eftir lækn
isávísan, eða fara stundum beint
i apótekið og fá sér glas af þess-
um furðupillum, A, B, C og D,
j eða pillur, sem innihalda alla
I fjörefnaflokka. Að sjálfsögðu
verður engin dómur á það lagð-
ur hér, hvort allar fjörefna-inn-
tökurnar eru nauðsynlegar eða
ei, en hér verður lil athugunar
j og fróðleiks tekinn upp smákafli
j úr Heilbrigðiðskýrslum. Héraðs-
læknir nokkur segir í skýrslu
sinni til landlæknis:
„Á þessu 1 Yz ári, sem ég hef
stundað lækningar, hef ég aðeins
; rekizt á einn dreng með greinileg
an og ótvíræðan vitaminskort
j (skyrbjúg), sem batnaði strax
við C-vitamingjöf.
Ógrynnin öll af fólki —
En það eru ógrynnin öll af
fólki, sem óskar eftir vitamin-
töflum og sprautum og segir, að
sér batni slen og ýmis önnur ó-
þægindi, svo sem gigtarverkir,
við það. Eg hef frá þvi fyrsta
verið tortrygginn gagnvart öll-
um þessum vitamingjöfum, enda
sögðu kennarar mínir í Sviþjóð,
að það væri fjarstæðukennt að
gefa vitamín, nema finna einhver
greinileg merki um avitaminosis.
Nú er dálítill munur á viðurværi
hér og á Norðurlöndum, og auk
þess segjast collegar mínir sjá ó-
tviræðan bata af vitaminum við
gigtarverki og sleni.
Máttur sefjunarinnar
niikill.
En máttur sefjunarinnar er
mikill og efnin heita ,,bæti- eða
fjörefni". Eg er alltaf hræddur
um, að næsta kynslóð hlæi dátt
að vitaminaustrinum í olskur,
svipað og við að brennivínslækn-
ingum forfeðra okkar. Alla vega
væri þörf á hlutlausum leiðbein-
ingum um vandamálið, því að
það eru gifurlegar upphæðir
(leturbreyting Bérgmáls), sem
sjúklingar og sjúkrasamlög eyða
í vitamin á hverju ári, sérstak-
lega í „sprautur" og þessa „at-
ombelgi”, sem mest eru i tízku
núna.“
Sargo vsr Eeng:
undir ísnum.
Bandaríski kjarnorkukafbát-
urinn Saryo lauk fyrir skömmu
mánaðar siglingu undir ísnum
á norðurskautssvæðinu.
Siglt var undir norðurskautið
í leiðangri þessum. — Sargo
kom upp á yfirborð sjávar ná-
lægt St. Lawrence-eyju út af
vesturströnd Alaska mjög ná-
læet beim stað. sem hann hóf
köf unarleiðangurinn.
í leiðangrinum var komið
upp á yfirborðið fimm sinnum.
Fjörefni fæðunnar.
Annar læknir segir m. a. i
skýrslu sinni:
„Sú spurning vaknar í þessu
sambandi, hvort þeir, sem taka
vitamín, missi ekki hæfileikann
til þess að nýta vitamín fæðunn-
ar, a. m. k. om stundarsakir.
Komi því sömu einkenni fljótt í
Ijós aftur, sé vitamingjöf hætt.
Virðist mér margt benda til, að
svo sé — organisminn venjist á
leti við minnstu eftirgjöf. Al-
menn vitamínneyðzla hefur þó
áreiðanlega fleiri kosti en galla.“
Öskjtigerð—
Prenástofa
Hverfisgötu 78.
Sími 16230.