Vísir - 21.11.1960, Qupperneq 6

VISIR
Mánudaginn -2 1t- névembei—19 6 Ö
WKSIR
DA GB LA Ð
Otgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR H.F.
Vlilr kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsíður.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
Ritstjórnarskrifstofur eru að Laugavegi 27, en aðrar
,y skrifstofur að Ingólfsstræti 3.
Ritstjórnarskrifstofurnar eru opnar frá kl. 8,30—18,00.
Aðrar skrifstofur frá kL 9,00—18,00.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: 11660 (fimm línur).
Vísir kostar kr. 30,00 í áskrift á mánuði.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Ranglátasti skatturinn.
Það mátti lcsa í Tímanum í vikunni sem leið, að vcltu-
útsvarið væri ranglátasti skátturinn, sem á hefði verið
lagður hér á landi. Verður þó að segja það eins og er, að
]jess hefir ekki orðið vart þar til nú íyrir skemmstu, að
Framsóknarmenn eða fyrirtæki þeirra kveinkuðu sér sér-
staklega vegna þessa. Ástæðan fyrir því liefir líka verið sii,
að svo hefir verið húið um hnútána, að íyrirtæki fram-
sóknaiTnanna hal'a notið jæirra réttinda að vera undan-
þegin þessum skatti.
Eins cg' allir vita, hefir starfsemi Framsóknar-
flokksins verið að miklu leyti við það miðuð, að lét-t
væri allskonar sköttum og skyldum af „góðum“ fyrir-
tækjum, það er að segja þeim fyrirtækjum, sem greitt
hafa útgáfu blaða flokksins, lagt í flokkssjóðina tit
annarra þarfa og vafalaust hyglað foringjunum líka
að einhverju leyti.
Lengi vel gekk þessi þátlur haráttu Framsóknarflokks-
ins með miklum ágætum, svo að tvennskonar lög giltu i
landinu. Annars vegar voru lög um það að óhreyttir borg-
arar skyldu læra skatta og skyldur, svo sem þeir þoldu,
hinsvegar lög um að fyrirtæki framsóknarmanna skyldu
bera eins litla skatta og unnt væri, og að sumu leyti var
þeim í sjálfsvaid sett, hversu miklar byrðar þau báru. Og
meðan þannig var frá málum gengið, voru samvinnufélögin
að sjálfsögðu einnig undanþegin veltuútsvarinu, sem önnur
fyrirtæki urðu að bera, hvernig sem liagur þeirra var
annars.
Meðan þetta algera skattfrelsi var ríkjandi, heyrð-
ist aldrei orð um það í Samvinnunni eða Tímanum,
að eitthvað í ætt við ranglæti fælist í veltuútsvarinu.
Þá var hvorki uppgjafaprestur né kaupfélagsstjóri
leiddur til vitnis, því að hvað gerði til, þótt kaupmenn-
irnir fengju að bei*a „ranglætið“, meðan aðrir sluppu.
En nú hcfir verið gerð sú breyting á skattalögunum, að
jöfnuður er meira en áður - samvinnufélögin eru látin
bera sinn hluta byrðarinnar, eins og vera ber. Er og víst,
að þau hafa'það bolmagn eftir margra ára skattfrelsi að
meira eða minna leyti, að- þau eru betur undir það búin
að beni nokkra skatta en flest fyrirtæld önnur, hverrar
tegundar sem eru. En um leið og svo er komið, heyrist
kvein mikið, og ])á uppgötva framsóknarmenn állt í einu
það, sem ])eir héldu Vandlega leyndu áður, ncfnilega að
veltuútsvörin em ranglátastir skatturinn, sem til er á
landinu.
ir jalnir fyrir íögunum.
fyrirmannlegur . í allri fram-
Jón Hermannsson, venjiu'niklu starfsþreki, frá-
__ . _ , . bær vinnu-og afkastamaður og
fWl/.VifOri. reglusamur og réttlátur emb-
' ættismaður með sérlega glögga
Fæddur 23« mði 1873« Dámn 14 nov. 1900« yl‘jrs3rn yfir verkefni þéirra
‘stofnana, sem hann veitti for-
Jón Hermannsson, fyrrver- brauzt út, 1914, var sýnt, að stöðu Mun hann að eðlisfari
andi tollstjóri, andaðist að heim- gera þurfti víðtækar ráðstafan- hafa verig dulur Qg fremur
ili sínu í Reykjavík 14. þ. m. ir til þess að tryggja landið mannblendinn< en höfðingi
Fer útför hans fram frá Dóm- gegn hættu af styrjöldinm. heim að gækja< glaður . vina_
kirkjunni í dag. Er þá til mold- Samkvæmt lögum frá 1. ágúst hóp> trygslyndur og vinfastur.
ar borinn einn af nýtustu og 1914 kaus Alþingi nefnd til þess .
svipmestu embættismönnum að vera landsstjórninni til ráðu-
þjóðarinnar. neytis um ráðstafanir til að
Jón Hermannsson var fædd- LySSja landið gegn hættu ai steinsson,
ur á Velli í Hvolhreppi 23. maí ófriðnum. Var
Jón Hermanns-
son skipaður rit-
Jón Hermannsson var kvænt-
ur Ástu dóttur Péturs Thor-
kaupmanns frá
skyni, þ. á m. for-
stöðu landsverzl-
unar þeirrar, sem
rekin var til þess
að birgja landið
af nauðsynjavör-
um. Hafði hann
forstöðu lands-
verzlunarinnar á
1873. Voru foreldrar hans Her-
mannius Johnson, sýslumaður í
Rangárvallasýslu og kona hans ari nefndarinnar
Ingunn Halldórsdóttir. Ólst °S hafði forstöðu
hann upp á hinu ágæta heimili Þeirra fram-
foreldra sinna ásamt fimm kvæmda, er gerð-
systkinum, en meðal þeirra ar voru r þessu
voru hinir þjóðkunnu menn
Halldór, prófessor og bókavörð-
ur í Ithaca og Oddur, skrifstofu-
stjóri í stjórnarráðinu, sem báð-
ir létust á undan Jóni.
Jón Hermannsson tók stúd-
enspróf frá Lærða skólanum í
Reykjavík 1893 og lauk lög-
fræðiprófi við háskólann í
Kaupmannahöín 26. júní 1899 hendi> Þar L1
með ágætum vitnisburði. Tveim ÞrrSSja manna
ur dögum síðar hóf hann em- stí°rn tok við
bættisferil sinn sem skipaður rekstri hennar
aðstoðarmaður í íslenzku stjórn- 1917. Var hér um
ardeildinni í Kaupmannahöfn, ai-* ræða mjög
og starfaði hann þar að málefn- mrklar og víð-
um íslands, þar til stjórnin var tækar aðgerðir til
flutt inn í landið og stjórnar- koma í veg fyr
ráð íslands í Reykjavik tók til n’ samgöngu-
starfa, 1. febrúar 1904. Hafði stöðvun °§ vöruskort. Verzlun
Jón þá þegar getið sér orðstír var tekin upp við Ameríku, skip
sem mikilhæfur embættismað- terSð og nauðsynjavörur fluttar
ur og þótti sjálfkjörinn til for- inn e'ns ert °S fi'ekast varð við-
ystu í hinu nýja stjórnarráði. komið. Kom bað sér þá vel sem
Var hann settur skrifstofustjóri ottai> hvílíkur óhemju afkasta-
í II. skrifstofu stjórnarráðsins maður J°n Hermannsson var,
1. febrúar 1904 og skipaður í þá 1111111 Þa3 verk, er hann innti _
stöðu 2. marz s. á., og varð at úöndum á þessum árum auk Lorenz Thors, forstjóra, Her-
þannig fyrsti skrifstofustjóri at- venÍuteSra embættisverka sinna mann, hæstaréttarlögmaður og
vinnu- og samgöngumálaráðu-1 veia taila manna me®tæri- | fulltrúi tollstióra, og Ingunn,
neytisins. Gegndi Jón þessu em- Eins og að framan segir féll kona Kristjáns G. Gislasonar,
bætti þar til bæjarfógetaem- bað í hlut Jóns Hermannssonar stórkaupmanns.
bættinu í Reykjavík var skipt verða fyrsti forstöðumaðurI Er Jóns Heimannssonar er
og lögreglustjóraembættið í briggja stórembætta, atvinnu- minnzt, blasir við langur og'
Reykjavik stofnað 1. apríl 1918,' °S samgöngumálaráðuneytisins | heilladrjúgur starfsferill. Sam-
en þá var hann skipaður lög- 1 Reykjavík og tollstjóraemb- starfsmenn hans kveðja hann
reglustjóri í Reykjavík. Hafði ®ttisins í Reykjavík, og móta með þakklæti fyrir ánægjulegt
lögreglustjórinn þá með hönd- starfsemi þeirra. Býr lengi að J samstarf og eftirmenn hans
um auk venjunlegra lögreglu- fyfstú 8erÁ og verður braut- með þökk fyrir mikið braut-
mála tollmál og almenna gjald- ^yöjondastarf hans í þessum ryðjendastarf.
Bíldudal, en hún andaðist 30.
ágúst 1950. Var heimili þeirra
orðlagt fyrir rau.sn og híbýla-
prýði, enda.vai' frá Ásta mjög
smekkvís og iistelsk, eins og
hún átti kyn til.
Þeir hjónum varð þriggja
auðið, og eru þau: Gyða, kona
>'
Um þessi viðbrögð framsóknarmanna er í rauninni
ekki mikið að segja. Þau eru hin sömu og ætíð hafa
verið hjá þeim, sem notið hafa forrétinda og fá svo
allt í einu að finna fyrir því, sem aðrir hafa orðið að
þola, meðan þeir voru lausir cg liðugir.
Þegar skattfríðindi samvinnufélagaxina voru ákveðin í
ondverðu, var allt öðru vísi umhvorfs i íslenzku þjóðlífi en
íui. Þá gat talizt eðlilegt, að ])au nytu nokkurrar vemdar.
En mikið vatn hefir runnið til sjávar, síðan þetta gerðist
og íslenzkt ])jóðfélag er gerbreytt. Allar aðstæður eru aðrar,
og samvinnulelögiii eru orðin efnuð og sterk. Ihið ætti í
rauninni að vera stoll forvígisnianna ])eirra, að þau beri
sinn hluta af skattabyrðinni, sem á þjóðina er lögð liverju
siniii.
En bví er ekki að heilsa, að samvinnuforkólfamir
sýni það mannsbragð. Þeir vilja láta aðra bera byrð-
arnar fyrir sig. En tilgangurinn er engan veginn sá,
að geta þá greitt bændunt meira fyrir afurðimar. Nei,
tilgangurinn er vitanlega að hafa meira fé til að eyða
# í áróður og til að lauma að þeim, sem þess teljast
v verðugir.
heimtu auk nokkurra þeirra embættum seint fullþakkað.
starfa, er nú heyra undir saka-' ®r J°n Hermannsson kom
dómara. Lögreglustjórastarfinu heim 1 ársbyrjun 1904 flutti
gegndi Jón, þar til því embætti halln með ser ott skjöl og gögn
var skipt og tollstjóraembættið islenzku stjórnardeildarinnar,
í Reykjavik stofnað, 1. janúar sem starfað hafði í Kaupmanna-
1929, en þá var hann skipaður h°fn trá 1849. Má því í raun og
tollstjóri í Reykjavík. Var hann veru segja, að Jón hafi með eig-
í því embætti, þar til hann lét .in hendl flutt stjórnina inn í
af störfum fyrir aldurs sakir landlð, eins og Valtýr Stefáns-
Torfi Hjartarson.
í október 1943.
son kemst að orði í afmælis-
Jafnframt skrifstofustjóraem- grein um Jón-
bættinu í stjórnarráðinu gegndi
Jón Hermannsson fjölmörgum
öðrum trúnðarstörfum. Hann
var m. a. bæjarstjóri í Hafnar-
Yuinið *—
Framh. af 1. síðu.
virkjunarinnar hér voru
teknar upp, svo að engin
vandkvæði eru á. að bæta úr
þessu.
Rafmagnsleysið er mjög baga
legt, því að hér er fjöldi verk-
Á sviði tollmálanna, sem
Jón Hermannsson vann að síð- stæða, þar sem menn verða að
ustu starfsár sin, liggur eftir sitja auðum höndum, og ekkert
hann mjög mikið og gott starf. er hægt að vinna í frystihúsun-
fiiði frá 1. nóvember 1908 til Hann var aðalhöfundur lag- um, þó að þau fái orku til að
1. marz 1909, gæzlustjóri Lands- enna um tollheimtu og toll- taka kulda úrgeymslum sínum,
banka íslands frá 1. desember eftirlit frá 1937' og reglugerða, sem eru fullar af fiski. Þykir
1909 til 15. febrúar 1910 og er settar voru samkvæmt þeim, mönnum þetta enn verra fyrir
og átti sæti í roilliþinganefnd í þá sök, að nú er óvenjulega
tollamálum, er sarndi fvrstu ís- mikill fiskur í Skagafirði og afli
skipaður gæzlustjóri Sam-
ábyrgðar íslands 25. ágúst 1913.
Hann var gjaldkeri Ræktunar- lenzk’.i tollskrárlögin frá 30.
sjóðs Islands og Fiskiveiðasjóðs
íslands 1907 til 1917, stjórnar-
nefndarmaður í Vátrygginga-
desember 1939.
Jón Hermannsson var fyrir
störf sín sænrdur riddarakrossi
ágætur á trillubáta, bæði á línu
og færi.
sjóði sjómanna 1912 til 1918 og Dannebrogsorðunnar og stór-
endurskoðandi landsstjórnar- ■ viddarakrossi íslenzku fálka-
innar við Eimskipafélag íslands J orðunnar með stjörnu.
1914 til 1918. Jón Hermannsson var með
Er heimsstyrjöldin fyrri .Jiæstu mönnum beinvaxinn 'og
Bezt að auglýsa í VÍSI