Vísir - 25.04.1961, Blaðsíða 6

6
VtSIR
Þriðjudaginn 25. apríi 1961
VISIR
D Á G B L A Ð
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Vísir kemur út 300 daga á ári, 12 blaðsiður alla daga.
Ritstjórar: Hersteinn Pálsson og Gunnar G. Schram.
Ritstjórnarskrifstofur eru að Laugavegi 27, en aðrar
skrifstofur að Ingólfsstræti 3.
Ritstjórnarskrifstofurnar eru opnar frá kl. 8.30—18,00.
Aðrar skrifstoíur frá kl. 9,00—18,00.
Afgreiðsla: íngólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: 11660 (fimm línur).
Vísir kostar kr. 30,00 í áskrift á mánuði.
Félagsprentsmiðjan h.f.
20 ferftir eru
á áætlun Farfugla.
Sn m nvlí* f/iV.viV»#*rí / #• í triiíii’/’pí/
/iir) niililti otj n Fjnllhnhsvofji.
Handritin á heimíeið.
Með i'áum fréttum munu menn hafa fylgst uiidaiifarna
'daga af meiri áhuga hér á landi en viðræðu danskra og
íslenzkra stjórnvalda í Kaupmannahöfn um endurlieimt
liandritanna. lhið mál hefir nú legið í Jiagnargildi undan-
l’arin ár. Mönnum cr í fei’skii minni tillioð dönsku stjórnar-
innar fyrir nokkrum árum um helmingaskipti. I’ví tilhoði
var réttilega neitað af íslenzkum sljórnvöldum, enda gekk
Jiað allt of skammt. Nú hefir rofað til og Jörgen Jörgen-
scn mcnntamálaráðherra Dana undirhúið nýtt frumvarp
um afhendingu ísienzku skinnbókanna sem Dauir nefna
svo. Jörgensen hei'ir sýnt einlægan áhuga á málinu; hann
er maður góðviljaður og framsýnn, alinn upjj í anda dönsku
Ivðháskólanna. Hann hefur sýnt á Jiví fullan luig að iáta
það vcrða eitt sitt síðasta embæltisverk, áður en hann yfir-
gefur stjórnmálin nú á næstunni, að levsa farsællega einu
milliríkjadeilu grannþjóðauna íslendinga og Dana.
Kostir þeir, sem Danir bjóð-a nú cru ólíkt betri en hclm-
ingatilboðið gamla. Samkvæmt frásögnum Hafnarblaðanna
kveðast þeir l'úsir lil þess að afhenda 1<S(K) handrit af þeim
2000 sem við höfum gert tilkall liJ. 1 liópi hinna 18(>0 er.
Konungsbók Sæmundar Eddu, sá megin dýrgripur, enda
mun Dönum liafa verið það mjög þungt að samþykkja
frar.sal hennar. Sem af þessu má sjá þá vantar liér enn
nokkuð á að Danir séu fúsir til þess að ganga að öllum
okkar kröfum. Við því mun lieldur varla liafa verið luegt
að búast, enda hér sem í öðrum samningum að annar máls-
HÖilinn fær sjaldnast allt sitt l'ram. I>ótt einhver handrit-|
anna kuuni að verða eftir enn um skeið í Árnasal'ni, þá mun
þö meginjiorri jiessa jíjóðarfjársjóðar okkar koma aftur
heim eftir langa útivist.
I augum okkar Islendinga liafa handritin alltaf verið
okkar eign en aldrei Dana, enda gefin liafnarháskóla al''
Árna Magnússyni, sem sameiginlegum háskóla íslendinga
og Dana. Hitt verðum við að gera okkur ljóst, að í augum
Pana eru handritin dönsk eign og jiað hræðast þeir nú
öðru fremur að ef jieir afhenda okltur handritin muni aðrar
jijóðir, svo sem Norömenn, knýja á dyr og heimta sínar
skinnbækur. Uin leið og við látum J)á ósk í Ijós að hand-1
ritin megi öll liverfa aftur til jiess lands, er þau voru rituð
í. cr rétt og skylt að meta það vinarjiel Dana sem .l'ram
hefir komið i jiessu síðasta tilboði jieij'ra. I
Nú er íslenzka ríkisstjórnin hefir lýst sig reiðubúna til
jie.ss að taka tilboði Dana er komið lil kasta okkar Islend-
inga að' búa vel að handritunum hér heima. Við jnirfum að
byggja veglegt handritahús, sem söfnun er jicgar hafin til,
Og koma jiar upp miðstöð rannsókna í norrænni sögu,
menningu og tungu er ,enga á sína líka i heiminum. Til
jicss munum við hal'a alla kosli, þegar handritin hverfa
lieim, en enga afsökun, kömizt Jiað áTprm ekki í friúnkvæind.
Farl'ugladeild Reykjavíkur
lief'ur gert áætlun um fefðalög
á n. k. sumri, oð er þar gert ráð
fyrir rúmlega 20 helgarferðum
og tveim sumarleyfisferðum.
Sumarleyfisferðirnar eru ann
arsvegar 9 daga ferð í Arnarfell
hið mikla og hinsvegar 10 daga
ferð á Fjallabaksvegi.
Fyrri ferðin 'hefst 15. júlí n.
k. og verður þá ekið upp með
Þjórsá austanverðri allt upp í
Eyvindarver. Verður síðan
haldið yfir Þjórsá og búið
nokkra daga í tjöldum á vest-
urbakka hennar. Efnt verður
þaðan til gönguferða um ná-
grennið, svo sem í Arnarfell, á
Hofsjökul, í Nautahaga og urn
Verin.
Seinni sumarleyfisferðin hefst
29. júlí. í henni er ráðgert að
dvelja 5—6 daga á Fjallabaks-
vegi syðri og fara þar m. a. á
Laufafell, Kaldaklofsfjall,
Reykjafjöll, að Álftavatni og í
Hraungil Farið verður í Eld- j
gjá og dvalið dag um kyrrt, en
í bakaleið verður haldið unr
Jökuldali, Kýlinga, Kirkjufell
og Landmannalaugar. Er þetta
ein fjölbreytilegasta leið í ó-
byggð, sem um getur. |
Helgaferðirnar eru á ýmsa
kunna staði nær og fjær í bæn- j
um, þær lengstu á Tindfjalla- •
og Eyjafjallajökla, Heklu Þórs
mörk, Þjórsárdal og Snæfells-
nes.
Á árinu sem leið var efnt til
14 helgarferða og einnar sumar-
leyfisferðar — mcð samtals 352
þátttakendum.
Farfugladeildin hafði ''fyrir.
greiðslu um gistingu erlendra
farfugla í Reykjavík og viðar á
s.l. sumri. Alls voru þær gist-
ingar nokkuð á 12. hundrað og
voru þarna menn af ýmsu þjóð-
erni m. a. frá fjarlægum lönd-
um eins og Ástralíu, Nýja Sjá-
landi, Bandarilíjunum, ítalíu,
Spáni og Sviss, en mest var þó
um heimsóknir frá nágranna-
löndunum. í Reykjavík liefur
Farfugladeildin innhlaup í
úr þessa starfsemi sína.
Frá n. k. mánaðamótum (apr.
—maí) liefur Farfugladeildin
opna skrifstofu á Lindargötu 50
þrjú kvöld í vúku og þar m. a.
gefnar upplýsingar um ferðir
Jiverju sinni o. fl.
Formaður félagsins er Ragn-
ár GuðmunRsson. Félagar eru á
8. Jrundrað taJsins.
Austurbæiarbarnaskólann fyr-
verkfall.
Félagsdómur úrskurðaði í
gær að verkfall verkakvenna í
Keflavík væri ólöglegt.
Dómurinn leit svo á að eigi
væri sannað að uppsögn samn-
inga hafi verið lögum sam-
kvæmt. Málið var á sínúm
tima höfðað af Vinnuveitenda-
sambandi íslands f.h. Vinnu-
veitendafélags Suðurnesja gegn
Alþýðusambandi íslands f.h.
Verkakvennafélagi Keflavíkur
og Njarðvíkur.
Biíreliar i Fandínu meira en
tvöíö duðust á 10 árum.
1 dt»u laiidsbúa cru 362 bííar.
sem eeu 25 ára tjamlir eða etdri.
í lok s.l. ars v<ar 21621 bif- er mest um Ford 1870, Chevro-
reið til ", öllu íslandi og auk le.t 1358, Moskovitsch 1183,
þess 335 bifhjól. jVolkswagen 961, Skoda 825,
rússneskir jeppar (G.A.S.)
Reykvíkingar einir áttu nær
helmingi allra farartækjanna
eða 9582 bifreiðar og 164 bií-
hjól. Það lætur því nærri að
eitt farartæki korni á hverja
7—8 íbúa höfuðstaðarins. —
P'ólksbifreiðar vohu 7234 að
tölu hér i bænum, en 2348
vörubifreiðar.
Bifreiðaflestu umdæmin ut-
an Reykjavíkur eru Gull-
bringu- og Kjósarsýsla ásamt
Hafnarfirði með 1920 bil'reiðar
730, Opel 701, Austin 563 og
Dodge 522. Af öðrum gerðum
fólksbifreiða er færra.
Af vörubílum er langsam-
lega mest af Chevrolet (1562)
og Ford (1145). Þar næst koma
Dodge 508, Austin 2G6, Volvo
251, GMC 236, International
203, Fordson 200, Mercedes-
Benz 149 cg' Skoda 119. — Af
öörum tegundum er íærra.
Af bifreiðaeign íslendinga
og 39 bifhjól. Þar eru þó ekki við síðustu áramót voru rúm
ta!:n Keflavík, Keflavúkurflug-
v'öilur og Kópavogur sem sam-
anlagt hafa nær 1400 bifreiðar
og bifhjól. Eyjarfjarðarsýsla
teJur, ásamt Akureyri 1335
bifreiðar og 40 bifhjól og
lega 6 þúsund innan við 5 ára
g'amlar, en 645 bifreiðar voru
20—24 ára og' 362 bifreiðar sem
eru 25 ára gamlar eða eldri.
MeðaJaldur vörubiíreiða sem
nú eru til í Jandinu eru 12 ár,
Árnessýsla 1082 bifreiðar og 6 ’aimenningsbifreiða tæp 10 ár
bifhjól.
Af sýslum er minnst um bif-
reiðar í Strándasýslu, aðeins
131, og af kaupstöðum í ÓJafs-
firði, eða 79 bifreiðar og 2 bif-
lijól.
Af fóllcsbifreiðum er mest
óg fólksbifreiða St-i ár.
Á síðastliðnum áratug Jiefur
bifreiðum fjölgað um meira en
heJming í ; Jandiriu. í árslok
1951 voru hér til 10634 bif—
reiðar, þar af 6420 fóJksbifreið-
ar. Nú er bifreiðafjöldinn kom-
um WiJl’s-jeppa í Jandinu, eða^inn upp í 21621 og af þeim eru
2048. Af öðrum bílategundum 115695 fólksbifreiðar.

Uppreisn hershöí&ingjssuia.
Að fáum mönnum cr mcira kreppt þessa dagana en
<le Gaulle Frakklandsforseta. Uppreisu hersveitanna í
Alsír er Jjungbær Jjjóðarógæfa og atlaga að þeim manni,
sem cinn virðlst fær um að biarga Frakklandi út úr þeim
óskaplegu ógöngum, sem Jjað Iiclir í ratað síðustu árin.
Ei uppi’eisnin væi*i gcrð til )>css að Jvoma á nýrri og viturri
stjórnarstefnu hæri að fagna henni. En hún hefir fært
vísi klukkunnar aftur. Markmið hcnnar er aigjört vcldi
innflytjenda í Alsir, stcfnumark sem hlýtur að leiða til
stanzlausra hjoðsúthcllinga og ]>ræðfavíga í J>ví aralnska
iandi, stefnumark sem aldrei verður uáð, iive vel sem vopn-
in kunna að J>ita.
De Gaulle cr friðarins maður, j>é>tt hann hafi aldrei
búizt öðru en búningi atvinnuhcrniannsins og stefna hans
er sú að Frakkár lái húið í landinu án J>ess að einn ráði
vfir öðrum. Sú iausn getur ein fært Alsír frið og gert
Frökkum kleift að hverfa heim írá endalausum skæru-
Iicrnaði í þessu sólfagra Miðjarðariiafslaiidi.
BEMGMM

Vorið cr komið.
Það hefur verið svo undan-
gengna daga, hitti maður kunn-
ingja og hefji rabb, að talið
berst að vorvéðrinu, og ekki |
þurfa menn að leggja við htust-
irnar í strætó, til þess að heyra, j
að blessað góðviðrið er umtals-
efni manna almennt. Og ég
heyri sagt, að menn séu ánægð-1
ir yfir tíðinni nyrðra núna, I
þrátt fyrir allan snjóinn, sem er (
nú viðast óðum að sjatna, og
brátt hverfur þar, og mætti
| segja mér, að þar mundi víða
koma græn jörð undan snjón-
! um, eins og stundum er til orða
tekið. Og mikið var nú vætur- ’
i inn góður, og ærin ástæða til að
| fagna yfir því, og enn. þar sem
I vei horfir með vorgróðurinn og
1 er það allra von, að áframliald
verði á því. Og hér við bætum J veldur óþrifnaði og óprýði og
við nú þökkum til lesenda þessg hafa lokið því eigi siðar en 14.
dálks fyrir veturinn og óskum maí o. s. frv. Visast svo til aug-
um gleðilegt sumar
Lóðahreinsunin.
Og nú viljum við’ vekja at-
hygli lóðareigenda á auglýsingu
Bæjarverkfræðings i blaðinu i (
gær um lóðahréinsunina. Hún (
er birt á 7. síðu blaðsins. Hana j
þurfa allir tóðaeigendur að'
kynna sér og fara eftir henni. í
tilkynningunni er minnt á, að
á eigendum lóða hvílir sú ■.
skylda, að halda lóðum sínum
hreinum og þrifalegum, og sjá.
uni, að Jok séu á sorpílátunum.
Endurtekinn skal þessi kafli:
Umráðamenn lóða eru hér mcð
áminntir um að flj’tja nú ’þegar
burt uf lóðum sínum allt, sem
lýsingarinnar sem aö oían segir.
Bærinn fær annau svip.
Munum, að bærinn okkar fær
annan og snotrari svip, þegar
búið er að hreinsa til kringum
húsin. Garðeigendixr setja æ
meira metnað sinn í að hafa
garða sína sem fegursta og slíks
metnaðar mætti gæía meira, að
því er tekur til hinna gróður-
lausu lóða. Fallegur, hreinlegur
bær eykur ánægju allra, sem í
honum búa, og ferðalangar, sem
margir munu væntanlegir í vor
og .sumar frá ýmsum Jöndúm
munu þá fetla þahn dóm yfir
okkar, að hér „búU'þrifnaðar-
menn.“