Vísir - 09.01.1962, Blaðsíða 9

Þriðjudagur 9. janúar 1962
V t S I R
Varúö er
Þótt þessi vetur væri tiltölu-
mildur og snjóléttur fram að
jólum hcíir frostin nú tekið
að herða og spá margir því
að seinni hluti vetrarins eigi
eftir að verða I;aldur og erf-
iður.
f kuldunum er sérstök á-
stæða fyrir bílaeigcndur að
gæta vel að bíl sínum og
Þegar snjór og slabb er til
skiptis við frost er rétt að
berja í skítbrettin, þá hrynja
snjókögglar úr þeim.
ýmsum öryggistækjum hans.
Það reynir jafnan mikið á
ýmsa hluta bílsins í frostum
og snjóxun, en marga áreynsl
una og marga skemmdina má
sleppa við með betri að-
gæzlu.
Frost valda
skemmdiun.
Hugsið ykkur t. d. hvílík-
um skemmdum það getur
valdið á bílnum, ef ekki er
nógur frostlögur á honum.
Þegar menn setja frostlög á
bíl sinn að haustinu miða
þeir oft við 12 stiga frost, —
en svo fellur hitastigið allt
í einu niður í 20 stig eins og
um daginn. Eða annað dæmi,
— frostin geta valdið mikl-
um skemmdum á rafkerfi
bílsins, ef hann er tregur í
gang, — menn sitja þá lengi
við að ræsa vélina og eyði-
leggja kolin í startaranum.
eða tæma rafmagnsgeyminn,
sem getur, þegar hann er af-
hlaðinn, skemmst í frostinu.
Þá er líka meiri hætta á
ýmsum umferðarslysum í
frostinu, þegar ísing kemur
á veginn, eins og kom m. a.
í ljós á dögunum í hinum
margföldu árekstrum á
Miklubrautinni.
Þar sem hættur vetrarins
sitja nú alls staðar fyrir bíl-
eigendunum, þykir Vísi rétt
að rifja hér upp helztu var-
úðarreglur varðandi vetrar-
akstur:
Hafið allt
í lagi.
Fyrsta skilyrði til þess að
aksturinn sé öruggur á vetr-
arvegunum er að bíllinn sé í
lagi. Við skulum byrja á ljós-
unum. Vitlaust stillt ljós eða
biluð ljós geta bæðí valdið
bíleigandanum sjálfum erf-
iðleikum og tjóni og einnig
öðrum bíleigendum.
Athuganir sem gerðar hafa
verið varðandi ljósastillingar
sýna, að 80% af bílum eru
með ranga ljósastillingu.
Það er lítið betra ástandið
varðandi önnur öryggistæki.
— Talið er að 60 prósent
af bílum séu með ranga
bremsustillingu og um 70%
af bílum hafa reynzt vera
með vitlausa hjólastillingu.
Þessi ranga stilling er
auðvitað alltaf skaðleg, en
aldrei eins hættuleg og að
vetrarlagi. Athugið það vel,
að hæfileiki bílsins til að
bremsa er fyrst og fremst og
eingöngu undir því kominn
að hjól, stýri og bremsur séu
rétt stillt.
Hjólbarðár.
Við skulum nú fyrst líta
á hjólbarðana. Gangið úr
skugga um það, að einhverj-
ar raufar séu á þeim. Séu
hjólbarðarnir slitnir og orðn-
ir sléttir, þá eru þeir stór-
hættulegir í vetrarumferð-
inni. Hinsvegar hafa hinir
svokölluðu „snjóhjólbarðar“
enga sérstaka hæfni umfram
venjulega hjólbarða, nema í
lausum snjó og regnhálum
vegi. Á ísingu eða svelli eru
þeir ekkert betri en venju-
legir hjólbarðar.
Þá skiptir loftþrýstingur-
inn í dekkjunum máli. Oft
breyta menn loftþrýstingi
frá því sem segir í leiðbein-
ingum bíls þeirra og það
getur gengið að sumarlagi en
í vetrarfærð skal brýnt fyrir
mönnum að fylgja hinum
settu reglum leiðbeiningar-
pésans og sérstaklega verður
þó að gæta þess, að sami loft-
þrýstingur sé í hvoru hjól-
pari.
I
Höggdeyfar eru til.
Líklega lætur meirihluti
bíleigenda eins og höggdeyf-
ar séu ekki til á bíl þeirra.
Þeir aka árum saman á ó-
nýtum deyfum og baka
sjálfum sér v.nlíðan og ó-
þægindi. Og hafa menn hugs-
að út í það, að bilaðir högg-
deyfar geta valdið því
á hálum beygjum, að
bíllinn hendist í mörgum
Á hálum vegi er það reglan
að gera það ekki samtímis
að hemla og beygja. Sjáið
myndina hér, hemlið fyrst
beint, lyftið síðan bremsunni
og beygið af.
veltum út af veginum. Er t.
d. ekki ólíklegt að slysið á
Hafnarfjarðarveginum fyrr í
vetur, þegar bíll rakst á
ljósastaur hafi m. a. verið að
kenna biluðum dempurum.
Athugið jafn smávægileg-
an hlut eins og yfirborð
kúplings og bremsupedalana.
Gúmmíið á þeim á að vera
hrjúft, með rákum. Séu það
Smávegis leiðbeiningar
til bíleigenda í frostum
Ef hemlar eru ekki rétt
stilltir eða höggdeyfar bilað-
ir, getið þér átt von á að
komast í flugferð.
ekki getur fóturinn skroppið
af þeim þegar verst gegnir.
Var hálka á veginum!
Það kemur fyrir marga,
þegar allt er orðið um sein-
an að þeir verða undrandi
yfir því, hvernig færðin er.
Þegar bílarnir eru komnir í
kássu skreppur það stundum
upp úr einum bílstjóranum:
„Ég hafði ekki hugmynd um
að það var hálka á veginum.“
Bílstjórar ættu að sýna
hina mestu gætni, þegar þeir
vita, að frost er eða hefur
svo háttað, að þó engin ís-
ing sé sumsstaðar, getur hún
verið annarsstaðar, allt eftir
því úr hvaða efni göturnar
eru, það er t. d. sýnilegt, að
hin steinsteypta Miklabraut
geymir lengur í sér frostið
en asfalt-göturnar. Rauða-
malargötur geyma frost líka
lengi í sér, end er rauðamöl
einangrunarefni. Oft geta
ísingarkaflar komið á götu,
sem annars er hættulaus.
Þess vegna þurfa bílstjórarn-
ir að hafa athyglina vakandí
og gæta að hverir blæ-
brigðaskiptingu í götunni.
Sjáist slíkt, þá er það aðal-
reglan að hætta sé á ísingu
og þá verða menn að grípa
til hverskyns varúðarráð-
stafana, fyrst og fremst að
draga úr hraðanum og lengja
bilið milli sín og næsta
bíls á undan.
Takið einnig eftir því
hvort ljós bílanna, sem koma
á móti speglast í götunni.
Það ætti að vera til aðvörun-
ar.
Kýrin á veginum.
Og nú er að því komið, að
vandinn rís. Þer hafið ekið
eftir ísilögðum vegi og ekki
gætt nægrar varúðar. Allt í
einu verður eitthvað á veg-
inum, það getur verið annar
bíll, kannske er það ekki
kýr, eins og sýnt er í með-
fylgjandi teikningu, en það
gæti verið það sem verra er,
lifandi maður. í hálkunni
fjölgar alltaf slysunum. Og
nú þurfið þér umfram allt að
geta stöðvað bílinn hið skjót-
asta eða beygt fyrir þetta
sem er á götunni fyrir fram-
an yður.
Þá er það sérstaklega ein
regla, sem þér verðið að hafa
í huga( og er margprófuð af
bíla og öryggissérfræðingum.
Þér megið ekki gera það sam-
tímis að bremsa og stýra
bílnum til hliðar. Önnur
samskonar regla fylgir þess-
ari, að þér eigið ekki heldur
að gera það samtímis að auka
hraða bílsins og stýra honum
til hliðar.
Takið eftir teikningunni
méð kúnni, Þér verðið að
reyna að bremsa fyrst og
ekki láta á yður fá að bíllinn
stefni að hlutnum í götunni.
En þegar þér eruð kominn
rnjög nálægt honum og von-
laust að þér getið stöðvað
— alveg, eigið þér að sleppa
bremsunni og reyna að
sveigja bílinn til hliðar.
Rélti punkturinn.
Og varðandi sjálfa heml-
unina gildir sú regla, að í
hálku eigið þér að forðast í
len^stu lög að hjólin kloss-
festist. Gerist það er hætt við
að gúmmíið missi haldið á
ísr.um og það er sama sem
að þér séuð í hemlalausum
bíl.
Forsjálir menn ættu að æfa
sig á því á auðri götu, að
finna á hemlunum nákvæm-
lega þann púnkt þar sem
hjólin hætta að snúast. Þá
verða þeir eetur undir það
búnir að mæta hættunni og
hjólin veiti það mesta við-
nám sem hugsanlegt er.
Önnur hætta er á ferðum
við akstur í hálku. Það er
hliðarsnúningurinn. Af ein-
hverjum ástæðum, e. t. v.
af rangri stillingu á bílnum
eða misjöfnu yfirborði göt-
unnar, hálku undir öðru
hjóli o fl. getur svo farið að
bíllinn vilji kastast til hlið-
ar. Þá er þýðingarmesta var-
úðarráðstöfunin, að ýta á
kúplinguna og taka vélina úr
sambandi. Síðan er bezt að
rétta snúninginn með því að
snúa stýrinu til sömu hliðar
og afturendi bílsins hafði
kastast. Lík regla gildir, þeg-
ar bíllinn kemur á hála
beygju, þá er rétt að taka
vélina úr sambandi um leið
og stýrið á að fara að verka.
Þegar beygjunni er lokið,
lyftið þér kúplingunni aftur
hægt og rólega upp og gefið
inn benzín.
Gætið vel að því hvort ísing
er á götunni.
Það tíðkast mjög hjá bíl-
eigendum að nota vélina til
að draga úr ferðinni. Þeir
setja bílinn í lægri gír og
hægja og aúka ferðina með
því að stilla benzíngjöfina.
Þessi aðferð reynist mjög
varasöm í hálku. Það er
miklu betra segja kunnáttu-
menn, að taka vélina úr sam-
bandi og nota hemlana með
réttum hætti.
Frh. á 10. síðu.