Vísir - 12.03.1962, Qupperneq 9

Mánudagurinn 12. marz 1962
Frumsýning . Þjóðleikhússins á
söngleiknum My Fair Lady s.l.
laugardagskvöld er einn mesti við-
burður, er hér hefir sézt á leik-
sviði, og sjaldan hafa leikhúsgest-
ir hér gefið leikendum byr undir
vængi með þvílíkum fagnaðarlát-
um. Aldrei hefir sézt hér annar
eins glæsileiki og íburður á sviði,
með dunandi dans mörghundruð
fóta og svellandi söng. Nokkrir á-
gætustu leikkraftar okkar tóku.
þátt í sýningunni. Hér gerðist og
hið fáheyrða, að stúlka svo til ó-
lærð í leiklist er látin fara með
aðalhlutverk í dýrustu leiksýningu
á æðsta leiksviði landsins - og
stóðzt raunina ótrúlega vel.
Með tiltæki sem þessu er vissu-
lega teflt í tvísýnu og geysimikið
í húfi, að ekki mistækist, því að
með þessu hlutverki stendur leik-
urinn eða fellur. Það er sannar-
lega ekki til eftirbreytni að
„grísa“ svona eða gera leiksýn-
ingar að „liappdrætti“, með því
að ganga framhjá lærðum starf-
andi leikkonum, sem trúlega
myndu ráða við hlutverkið, en
labba sig I staðinn út á götu „í
stjörnuleit", ætla mætti, að ráða-
menn hafi talið sig andlega ná-
skyldan prófessornum í leikritinu,
sem fullyrti, að hann gæti um-
skapað mállausa telputyiðru af göt-
unni í menntaða hefðarmey á fá-
um mánuðum. Um þetta má auð-
vitað deila fram og aftur en verð-
ur ekki fjasað meira um það að
þessu sinni. Aaðalatriðið er það,
hverjum kostum stúlkan er búin
og kemur fram sem leikkona, m. ö.
o. hvernig leysir hún hlutverk
sitt af hendi? Útlit hefur hún á-
gætt til að falla inn í hlutverkið.
Hún leikur frjálslega, áreynslu- og
Tilgerðarlaust, reynir ekki að sýn-
ast eða gera annað en það sem
henni er ætlað, heldur sér við
það, sem henni er trúað fyrir,
svipað og Eliza, sem ráðlagt var
að tala ekki um annað á Ascot-
veðreiðunum en veðrið og heilsú-'
farið, en einmitt þetta atriði lék
Vala Kristjánsson svo eðlilega og
stórskemmtilega. Svo vill raunar
til að þetta er söngleikur, og því
ætti góð söngrödd að teljast sjálf-
sagður eiginleiki aðalleikenda. En
þar er veikasti hlekkurinn hjá
Völu. Að vísu bætir hún það tals-
vert upp með því, að hún er
músíklösk í bezta lagi. En ósköp
er röddin lítil, og hljðmsveitin
verður að bæla sig tasvert til að
aðalröddin í leiknum heyrist.
Ekkert virtist þetta samt „fella"
hana í áliti hjá leikhúsgestum,
þeir hlustuðu bara þeim bun bet-
ur til að missa ekki af neinu, sem
frá henni kom. Hún fór með sigur
af hólmi, þrátt fyrir allt. Ekki
verður spáð um framtíðarframa
Völu, en það hlýtur samt að lofa
góðu, hvernig hún leysir af hendi
sitt fyrsta hlutverk, Elizu Doo-
little. Talsvert hlýtur leikstjórinn,
Sven Age Larsen, að vera skyggn
á hæfileika fóiks til að lifa og leika
á sviðinu, en þótt hann sé sjálf-
sagt harðjaxl hinn mesti í sínu
verki, þá getur maður ekki var-
izt þvf að ætla, að hann hafi farið
ósköp mildum höndum um þessa
ungu leikkonu til að láta það ekki
bregðast, að hún réði við þetta
hlutverk. Og það tókst.
Ef einum leikara má verða
stuðningur að öðrum, og hvað er
trúlegra, þá hlýtur Vala að hafa
fengið eitthvað af öryggi sínu af
samleiknum við sína „nánustu" í
hinum harða skóla, þeim ágætu
leikurum okkar Rúrik Haraldssyni
(prófessor Higgins) og Róbert
Amfinnssyni (Pickering ofursta). í
byrjun leiks er Rúrik tæpast kom-
ViSIR
Þjóðleikh úsið:
MY FAIR LADY
Söngleikur i 2þáttum, byggður
á leikritinu „Pygmalion“ eftir
BERNARD SHAW
OG SAMNEFNDRI KVIKMYND EFTIR GABRIEL PASCAL
Texti: ALAN JAY LERNER, tónskáld: FREDERICK LOEWE
inn frá því að vera hann sjálfur,
en innan skamms hefir hann kafað
inn í hlutverkið, og upp frá þvf
er hann þar, sýnir beztu hliðar
bæði sinnar kómisku gáfu, hjálp-
arleysi mömmudrengsins og til-
litsleysi piparsveinsgrúskarans,
sem allt verður að víkja fyrir
hans duttlungum og gerir sér eng-
an mannamun í ósvífni sinni. Ró-
bert Arnfinnsson leikur ofursta,
sem gengur með sama áhugamál
og Higgins og er reyndar mun
„prófessorslegri" en sjálfur pró-
fessorinn. Samtal hans við frú
Higgins og símtalið við Scotland
Yard verða minnisstæð, eða tauga-
stríð hans út af því hvernig götu-
stelpunni reiði af að standa sig
sem hefðarmær. Ævar Kvaran f
hlutverki Doolittle föður Elizu
fær að leika lausum hala og notar
það en ofleikur aldrei. Hann not-
ar að vísu allan líkamann, en engu
síður aðdáunarvert er það, hve
hann beitir dásamlegri mímík.
Hann er svo ósvikinn áhyggjuleys-
‘fngi og lífsnautnarseggur, að
mann dauðlangar til að skreppa
með þeim inn á „pöbbinn", honum
og félögum hans Harry-. (Árna
Tryggvasyni) og Jamie (Bessa
Bjarnasyni). En það eitt er út af
fyrir sig 190 króna virði að horfa
á, þegar þeim er fleygt út og fara
á kostum úti á strætinu, einkum
þegar hin reiða kona (Emilía Jón-
asdóttir) vaknar og kemur út í
gluggann til að lesa yfir þeim út af
öllum djöfulganginum. Það er erf-
itt að hugsa sér, að það atriði hafi
annarsstaðar verið gert skemmti-
legar.
Lárus Pálsson kemur nú fram
á leiksviðið eftir langa fjarvist,
stendur stutt við, en dregur upp
á sinn máta furðulegan karakter,
ekki laust við að hann minni á
frægan íslending, en þó ekki svo
nauðalíkan, að ekki megi alveg
eins kalla þetta skáldskap Lárusar
sjálfs. Af öðrum minni hlutverk-
um er helzt freistandi að nefna frú
Hopkins (önnu Guðmundsdóttur),
frú Higgins (Regínu Þórðardóttur),
barþjón (Baldvin Halldórsson), lít-
i hlutverk en fyllt vel út í mynd-
ina. Annars eru ekki tök á að teja
upp allt það fjölmenni, sem teflt
er fram á sviðið. Leikstjórinn
þekkir þennan leik út og inn, sem
allsstaðar er settur upp á sama
hátt. Larsen veit úpp á hár, hvað
til þarf, og þannig hefir það gerzt,
sem engan hér óraði fyrir, að út-
koman yrði eins góð og raun hef-
ir á orðið. Hann hefir beitt eitil-
hörku, hlýtur að vera, og ótrúlegt,
hvað honum hefir orðið ágengt í
kapphlaupi við tímann.
Eftir er að geta þess manns, sem
I á máske mestan heiður skildan í
sambandi við þessa sýningu, ball-
ettmeistarann Erik Bidstad. Stjórn
hans á dönsunum og sviðsetning
| hans á hópatriðum er örugglega
eitt mesta afrek sinnar tegundar,
sem hér hefir verið unnið. Dans-
inn, einkum við „útför“ Doolittles
í hjónabandið, er með þeim firn-
um, að áhorfendur stóðu á önd-
inni. Einkum verður hann erfiður
dansmeyjunum, því að öll hlaup-
in, stökkin og endasteypingarnar
verða þeim því erfiðari, hvað þær
eru mikið og þungt klæddar. Þó
að vottaði fyrir því, að ein þeirra
væri að falla í ómegin, var þetta
ægifallega gert, mikil samstilling
dansmeyja okkar og atvinnudans-
ara frá útlandinu. Þetta var þá
hægt að gera líka hér. En það er
það er það sem einkennir þessa
sýningu, að ég hef aldrei annað
eins stökk séð tekið frá lokaæf-
ingu og yfir í frumsýningu kvöld-
ið eftir. Síðustu nóttina hafa allir
stjórarnir tekið hver annan og
allt sitt fólk svo til bæna, að þar
sem mikið sýndist á skorta, hafa
allir þræðir verið dregnir saman,
allir tekið á öllu sinu. Og sjá: Sem
sagt gott. 1 rauninni var erfitt að
trúa sínum eigin augum, að þetta
væri hægt hér í salnum þótti
mörgum sem þeir væru fremur
staddir í útlandinu en hér heima.
Hvert er svo verk „höfund-
anna“? Engin dul er dregin á það,
að hinn ameríski Alan Jay Lerner
gangi í sjóðinn hjá Bemhard
Shaw, og það hefir honum ekki
reynzt alveg ónýtt. Allt, sem
nokkurs er virði, er reyndar frá
þeim gamla gráa komið. Ekkert
getur Lerner lagt persónum í
munn, sem komizt getur í sam-
jöfnuð við leikritið Pygmalion.
Kveðskapur Lerners er svo létt-
vægur, sem hann getur verið, oft
yfirtaks flatneskjulegur og hvergi
örlar á frumleik. Það er músíkin
sem heldur honum á flugi. Þó er
músík Loewes hvergi neitt sér-
stætt og nær engri átt að kalla
þetta „söngleik aldarinnar", eins
og einhversstaðar hefir verið svo
orðað. Hún er mjög í stílnum, sem
tíðkazt hefir í Ameríku undan-
farna áratugi, Lerner er lagvís í
bezta lagi, en að músík hans taki
nokkuð fram því sem þekkt er
orðið aí t. d. söngleikjunum
Oklahoma og South Pacific, það
fæ ég ekki séð, þótt um slíkt megi
auðvitað endálaust deila. En hvað
sem því líður, hvort sem við vild-
um gjarna fá hið sígilda verk
Shaws ómengað og ólimlest á leik-
svið okkar, það hefðu margir
heldur kosið, þá er því ekki að
neita, að það hefði auðvitað
aldrei notið sín hér á okkar
„mælta máli“, jafnvel enn síður en
þessi hrærigrautur, sem er, þegar
allt kemur til alls, býsna bragð-
góður grautur og skemmtilegasta
upplyfting. Við þurfum varla að
vera hörundssárari fyrir „meðferð-
inni“ á Shaw en þeir, sem telja
hann sinn heimamann. Við erum
býsna kröfuharðir og teljum
annað eins og þetta „III. meðferð á
skepnum". Shaw stendur og blífur,
miklu lengur en þessi söngleikur.
En allt um það er þetta hreinasta
fyrirtaks skemmtun, það er dauð-
ur maður, sem ekki hefir af hon-
um góða glaða kvöldstund og
heldur svo áfram að syngja hann
Framh. á 10. síðu.
Fyrsta atriði I. þáttar: Utan við Konunglegu óperuna í Covent Garden, kuldalegt marzkvöld. Þar fann prðfessor Higgins
blómasölustúlkuna Elizu.
, ■ i Y! vV‘h;, ,r,-; .',vr/ ii’ri',: '
/