Vísir - 13.09.1962, Blaðsíða 6

6
Fimmtudagur 13. sept. 1962.
FORSETI
ÆVILANGT
GHANA, vestur-
afrikanska landið, sem
einu sinni laut brezka
Ijóninu var það fyrsta af
hinum mörgu nýju
Afríkuþjóðum sem hlaut
sjálfstæði — en það hef-
ur áþreifanlega sýnt stg
að það er ekki samtímis
einhlítt að með því sé
lýðræðið eða frelsið
fengið.
Ghana er í dag ein-
ræði undir drottnunar-
hendi hins gáfaða og að
mörgu leyti duglega for
seta, Kwame Nkrumah.
En hann er miskunnar-
laus og harðsvíraður og
það er það sem gildir.
Hann hefur hreint út
sagt sett alla sína and-
stæðinga í fangelsi, og
nú eru aðeins átta af
meðlimum stjórnarand-
stöðunnar frjálsir. Þeir
gera ekki meira en voga
sér í þingið.
Hann hefur handtekið þús-
undir manna eftir hina mis-
heppnuðu uppreisn gegn sér fyr
ir um mánuði síðan, og nú sitja
í fangelsi rúmlega 800 menn.
Hann hefur rekið enska biskup
inn úr landi, sömuleiðis alla
blaðamenn, stöðvað útgáfu
blaða andstæðinganna og nú
síðast, hefur hann komið á ó-
vart, með því að hneppa sina
eigin ráðherra f fangelsi. Um
þverbak keyrði þð þegar hann
lét þingið kjósa sig forseta ævi-
langt.
Samkvæmt lögum þeim sem
sett voru árið 1958, en þau gefa
Nkrumah algjört vald, má halda
föngum inni f fimm ár sam-
fleytt án málssóknar eða dóms.
Það sem býr að baki þessum
handtökum er mjög á huldu, en
hlýtur þó að standa í sambandi
við uppreisnina. Hið merkilega
við þær er að ráðherrarnir
tveir voru fulltrúar tveggja ó-
líkra skoðana, og höfðu það eif*
sameiginiegt að báðir voru álitn
ir tveir af nánustu vinum
Nkrumah, allt frá skólaárum
þeirra f Bandaríkjunum —
utanrikisráðherrann, Ako Adjei
er hægri sinnaður en upplýsinga
ráðherrann Tawia Adamfio hins
-vegar vinstri sinnaður og mikill
vinur ráðamanna í Moskvu.
Eigin vilji.
Með þessum handtökum sýnir
Nkrumah að það er aðeins eitt
sem gildir £ Ghana — hans eig-
in vilji. Ríkið skal byggt ,upp
eftir hans hugmyndum. Hann
er eins og einn af undirmönnum
hans lýsti honum „Osagyefo'1,
sem útleggst frelsarinn og lausn
arinn.
í höfuðborg Ghana, Accra,
rekst maður sífellt á nafn hans,
maður gengur yfir Nkrumahtorg
ið, fer fram hjá hinni stóru
Nkrumah styttu, þar sem á er
letrað: Finnum fyrst hið stjórn-
málalega konungdæmi og þá
munum við öðlast allt annað á
eftir. Við göngum niður Nkru-
mah götu, fram hjá Nkrumah
Nkrumah
augum bræðra sinna en ekki
bjálkann í sínum eigin og af
þeim sökum hefur hann ásakað
ráðherra sína og undirmenn
heiftarlega fyrir hóglífi þeirra.
Hann hefur tíðum verið á-
sakaður fyrir að taka upp hanzk
ann fyrir kommúnista — en
það hefur þó ekki virzt vera
Nkrumah hyggst skapa
nýja trú - Nkrumah trú
hverfinu og
húsinu og .
Nkrumah sjúkra-
Einbeittur einvaldur.
Forsetinn hefur ekki eingöngu
stofnað flokk CPP, sem eftir
fyrsta kosningasigurinn 1951,
leysti Nkrumah úr haidi brezkra
yfirmanna og skapaði grundvöll
inn undir sjálfstæðið 1956, held-
ur hefur hann einnig myndað
hugsjón, já trú, þar sem
Nkrumah er Messias, foringinn
og lausnarinn.
Með stuðningi mikilla náttúru
auðæfa og markvissrar stefnu í
stjómmálum hefur hann skapað
framtið fyrir hið nýja rlki. Þar
eru tekjur manna 80000 krónur
á mann um árið á móti 3000
krónum í Nigeríu. 1 Tema hpfur
verið byggð ein fullkomnasta
höfn veraldarinnar, stórt iðnað-
arhverfi og íbúðahverfi fyrir
40.000 manns. Hin risastóra
Voltavirkjun, sem hefur verið
byggð fyrir rússnesk og banda-
rísk lán á eftir að breyta bæði
legu og efnahag landsins — allt
fyrir tilverknað Nkrumah.
En lfferni yfirstéttarinnar,
þeirrar sem Nkrumah heldur um
sig, og innkaup ráðherrafrúar-
innar þegar hún keypti gull-
rúmið, vekur alþjóðlega hneyksl
un.
Nkrumah-trú.
j
Nkrumah hefur eytt milljón
um króna 1 að endurbæta og
lagfæra hina gömlu höll í
Kristianborg f dönsku nýlend-
unni fyrrverandi, tvær milljónir
hafa farið f hans eigin bústað
og auk þess á hann tvo ,,luxus“
bústaði utan borgarinnar.
Miðborg Accra er eitt heljar
mikið skrautsvæði, þar sem mið
depillinn er ræðupallur með raf
magnsstigum og tilheyrandi —
samanlagt um fjögurra milljóna
króna kostnaður.
Nkrumah sér oft fiísarnar í
meira en til að þóknast Rúss-
unum meðan þeir aðstoða hann
fjárhagslega.
Fyrir Nkrumah vakir aðeins
eitt — það er augljóst af síð-
ustu aðgerðum hans. Hann ætlar
sér að mynda nýja Nkrumah-
trú, þar sem hann sjálfur verður
Messias og spámaðurinn.

Eskimóabörnin
fá brjóstsykur
Varnarliðið á Keflavfkurflugvelli
hefur nú tekið upp óvenjulega
hjálparstarfsemi við eskimóabörn
á Austur Grænlandi. Hafa þeir
byrjað á þvf að kasta brjóstsykri
niður hjá eskimóaþorpum kringum
Scoresbysund úr ískönnunarflug-
vélum. Segir blað Varnarliðsins
frá þessu f síðasta hefti og getur
þess að með þessu eignist flug-
sveitin vináttu eskimóabarnanna.
Það er nú siður hjá ískönnunar-
flugmönnunum, að þeir láta fara
fram samskot áður en þeir leggja
af stað í könnun. Safnast vel- í
þessum samskotum og eru pening-
arnir sem inn koma notaðir til að
kaupa brjóstsykur fyrir hin græn-
lenzku börn, en aðstaðan er þannig
í Scoresby-sundi að börnin hafa
ekki aðgang að brjóstsykri.
Svo þegar ískönnunarflugvélin
er að kanna ísbreiðuna við austur-
strönd Grænlands taka flugmenn-
irnir krók á sig, fljúga fyrst yfir
þorpið til þess að „vekja“ bömin
upp. Síðan fljúga þeir yfir f annað
sinn og láta „brjóstsykursprengj-
ur“ sínar falla á auðan stað f
nágrenni þorpsins. Er þá fögnuður
meðal eskimóabarnanna, sem fá
annars aldrei brjóstsykur.
Miklar bygginga —
framkvæmdir á Húsavík
Frá fréttaritara Vísis.
Húsavfk í gær.
í fyrsta sinn f sögu Húsavfkur
hefur í sumar orðið að flytja vinnu
afl í stórum stfl f kauptúnið til að
anna öllum þeim margháttuðu
framkvæmdum sem þar hafa verið
í gangi auk framleiðslustarfa.
En þrátt fyrir stóraukið aðflutt
vinnuafl hafa menn stundum orð-
ið að leggja nótt við dag til að
afkasta þvf sem gera þurfti. Ber
öllum Húsvíkingum saman um það
að þvílík vinnuafköst hafi aldrei
verið innt þar af hendi hvorki fyrr
né síðar.
Það er ekki hvað sízt bygginga-
vinna, sem útheimtir vinnuafl,
því meira hefur verið byggt á
Húsavík f sumar en nokkru sinni
áður. Meðal byggingafram-
kvæmda sem þar eru í gangi f
sumar er smíði 16 einbýlisíbúðar-
húsa, 2ja tveggja íbúða húsa og
eins raðhúss með 6 íbúðum. Þá
eru 3 verzlunar- og verkstæðishús
í smíðum, bygging dagheimilis fyr
ir böm, slökkvistöðvar og áhalda
húss, slátur- og frystihúss og loks
stækkun á síldarverksmiðju ríkis-
ins. Ennfremur er fyrirhugað að
hefja nú í haust byggingu á fisk-
verkunarhúsi og fiskvinnslustöð
og ennfremur er gert ráð fyrir að
byrja á byggingu félagsheimilis fyr
ir Húsavík.
Nokkrir kunnir borgarar á sýningu Jóhanns Bemhards I Mokka-kaffi.
Skopmyndir á Mokka
Fyrir átta dögum síðan opnaði
Johann Bemharð sýningu í Mokka-
kaffi á Skólavörðustígnum. Er hér
um að ræða skopmyndir af kunn
um mönnum hér í borginni, en Jó-
hann er fyrir löngu iandskunnur
sem hinn snjallasti skopteiknari.
Á sýningu Jóhanns eru nú 66
myndir og getur þar að líta kunn
andlit í nýju ljósi. Stjórnmála-
menn, menntamenn, íþróttamenn-
og frömuðir, listamenn og jafnvel
^dyraverðir, verða fyrir barðinu á
pensli Jóhanns. Eru margar mynd
anna bráðskemmtilegar og hárffn-
ar eins og skopmyndir geta oft ver-
ið.
Sýning og myndir Jóhanns hef-
ur vakið mikla athygli og fjöl-
margir gestir hafa lagt leið sína i
Mokkakaffi og skoðað þessa ný-
stárlegu sýningu. 10 myndir höfðu
selzt í gærdag.
— Ég hef aldrei lært neitt svo
heitið geti, segir Jóhann, enda
krefjast myndir sem þessar ekki
mikils lærdóms. Maður slumpar
einhvern veginn á þetta. Það sem
ég Iegg áherzlu á, er að ná mann-
inum eins og hann er í raun og
veru.
Jóhann Bernharð hefur haldið
2 sýningar áður. Árið 1946 og ’49,
báðar samsýningar.
— Þá létum við okkur hafa það
að teikna alla þá sem á sýninguna
komu, ég og Sigurður Thoroddsen
Ég hugsa að ég hafi teiknað þá ein
1100 andlit en á sýninguna komu
alls 4000 manns, sem var met á
þeim tímum.
Auk þessara sýninga hefur Jó-
hann teiknað fjölda mynda bæði í
blöð og tímarit. Sýning hans stend-
ur i þrjár vikur.