Vísir - 17.01.1963, Side 4
lllH'
• ‘ ■ ij
•r 1 r
Þrátt fyrir allt tal um kven-
réttindi er enn og verður lengi
svo mikill munur á eðlisþátt-
um karls og konu og uppeldi
þeirra ósjálfrátt hagað svo ólíkt
að oft virðist manni sem kven-
réttindatalið sé ekkert nema
innantómt hjal. Konur hafa að
vísu samkvæmt lögum jafnan
rétt á við karla, en alltaf eru
það þó karlmennirnir, sem hafa
forystuna út á við.
Uppeldi stúlkna er enn yfir-
leitt hagað svo, að þeim er
kennt að vera hlédrægar, en
piltar eru hvattir til að sýna
frumkvæði og dugnað í hvers
kyns athöfnum.
Lítum t. d. á veitingahúsin.
Fjárhagsleg aðstaða kvenna er
nú á sfðustu árum orðin allt
önnur en hún var áður. Þeer
vinna nú fyrir góðu kaupi, og
skiptir þá oft ekki máli hvort
þær eru giftar eða ógiftar. Gift-
ar konur vinna nú mjög oft
úti. Af þessu leiðir, að stúlkan
eða konan tekur nú mjög oft
orðið þátt f greiðslu veiting-
anna. Enda er það ekki nema
sjálfsagt vegna þessara breyttu
aðstæðna.
En hvenær sjáið þið kcnuna
taka upp veski sitt að Iokinni
máltíð og greiða reikninginn?
— Nei, það kemur aldrei fyrir.
Aðferðin, sem er höfð, er allt-
af sú, að konan afhendir mann-
inum peninga fyrirfram eða und
ir borðið. Svo greiðir hann
reikninginn eins og hinn full-
komni herra.
Þegar þetta fyrirbrigði er at-
hugað koma margar hliðar i
Ijós á því. Bæði kunna betur
maðurinn myndi telja það særa
metnaðartilfinningu sína ef kon
an greiddi reikninginn og fyrir
konuna er það viss fullnæging
út á við, að svo líti út sem
maðurinn sé fús að eyða svo
miklu fé í veitingar fyrir hana.
í nútímanum virðast karl-
menn að vísu oft vera fúsari
en áður til að láta konuna taka
við forystunni á ýmsum svið-
um. Það er jafnvel ekki frá þvf
að það séu konurnar cem stund-
um eru tregari.
Þær virðast finna til þess, að
líf þeirra verði erfiðara ef full-
komið jafnrétti kæmist á milli
kynjanna. Þetta nægir þó ekki
sem rök gegn áframhaldandi
þróun í jafnréttisátt. Þvi að
konan hlýtur að taka þessa á-
byrgð á sig í auknum mæli.
Enn bera karlmennirnir oft
ábyrgð á því að þeim takist að
afla nægilegs fjár til heimilis-
ins. Þó þeir vinni úti getur ver-
ið að vinna þeirra sé minni og
léttari en vinna húsmóðurinn-
ar, en sú pressa hvílir þyngra
á þeim, hvað eigi að gera til að
forðast fjárhagsörðugleika og
skort.
Hið gamla fyrirkomulag er
rótgróið á fjölskyldufyrirkomu-
laginu. Það er ekki hægt að
komast í kringum þá staðreynd,
að konan annast uppeldi barn-
anna og hún þarf hjálp og
stuðning mannsins til að geta
innt uppeldisstörfin af hendi
Hjálp mannsins er í því fólgir
að framfleyta fjölskyldunni. Or
ef hann ekki framfleytti henr«:
missti hugtakið fjölskylda þý?
ingu sfna.
Þessu skipulagi er líka e-f
ir.»i ittiiigifanfinmiti - vegna þess aó
karlmaðurinn vill eftir eðli sínu
og uppeldi vernda og konan
vill vera vernduð.
En nú hefur sú breyting orð-
ið á sfðustu árum að æ fleiri
giftar konur vinna úti. Þrátt
fyrir það hefur fyrirkomulag
fjölskyldunnar lítið breytzt.
Það er ætlazt til þess að kon-
an vinni minna og hafi afgangs
tíma fyrir fjölskylduna. Litið er
á laun hennar sem eins konar
búdrýgindi og karlmaðurinn fer
oft eftir sem áður með fjármál-
in, sér um að borga víxlana og
afborganirnar og standa í fram-
kvæmdum.
Kannski breytist þetta ein-
hvern tíma, en það tekur lang-
an tíma, kannski margar kyn-
slóðir. Það verður að byrja
breytinguna f uppeldinu. Það
verður að kenna telpum að
leika sér með bfla og drengj-
um að leika sér að dúkkum.
Þetta kann að þykja undarlegt,
en slfkt er forsenda fyrir al-
geru jafnræði.
Kannski er slikt algert jafn-
ræði aðeins óraunhæf hugmynd.
Kannski halda telpurnar áfram
að vera blíðar og hreinar og
drengirnir harðir og óhreinir,
þegar þeir koma utan áf göt-
unni.
En hugmyndin um algert jafn
tœði er skemmtileg. Þá myndu
karlmennirnir láta af hlutverki
sínu sem verndarar og þeir
myndu hætta að sýha konun-
um sérstaka ^kurteisi eins og
rð hleypa þeim inn i strætis-
vagn á undan sér.
í stað þess kæmi félagsskap
ur á jöfnum . grundvelli, meiri
vinátta og meica sj41f.st8?ði..3..;
Rendur
,slá í gegn'
Herrann borgar reigninginn. Það myndi særa metnaðartilfinningu hans ef daman bæði um reikninginn.
Nokkur orð í alvöru
um kvennréttindi
Konurnar borga — undir borðinu
Frá London berast okkur þau tíðindi, að í vor muni rendur „slá
í gegn“. Já og meira að segja svo, að konur komist alls ekki hjá því
að taka þær f sína þjónustu.
Þessar fréttir ættu að geta verið konum mikið fagnaðarefni því
að rendur, já langrendur, þverrendur og skárendur geta verið á við
marga megrunar eða fitukúra. Þær geta hækkað, lækkað, grennt og
jafnvel tekið nokkra sentimetra af hæðinni og bætt þeim við breidd-
ina eða öfugt.
Ef innihald pyngjunnar nsegir ekki í heilan nýjan búning fyrir L I
vorið, koma rendurnar einnig til hjálpar. Falleg röndótt blússa,
röndóttur jakki eða þótt ekki sé nema röndóttur borði á hattinn,
geta gerbreytt heildarsvip gamla búningsins og gert hann að nýjum.
Myndirnar þrjár sýna margs konar föt, úr margs konar efnum með
margs konar röndum. Skyrtan með löngu ermunum er úr jerseyefni,
dragtin úr bómullarefni og peysan og síðbuxurnar eru úr nælon-
efnum.
ATH UGASEMD
Rvik, 10. jan. ’63.
Hr. ritstjóri.
í ágætri grein Leifs Þórarins-
sonar tónskálds um jazz o. fl.
(Vísir 8. jan. ’63) er vikið hlýj-
um orðum að jazzþætti Ríkis-
útvarpsins, og réttilega tekið
fram að hann sé alltof sjaldan
á dagskránni. Ennfremur segir
svo: — „og af miklum vanefn-
um hvað nýjar hljómupptökur
snertir” —.
Því miður er jazz-safn Ríkis-
útvarpsins ekki fullkomið, en
má þó nú orðið teljast allsæmi-
legt, og síðustu árin hefur
stofnunin reynt, með talsverð-
um árangri, að fylgjast með
tímanum að því er varðar nýj-
ar hljóðritanir (plötur og ség-
ulbönd) eins og þeir sem hlusta
á jazzþáttinn að staðaldri
hljóta að vita. Þetta um miklu
vanefnin má þvf teljast hæpin
fullyrðing. En auðvitað ræður
smekkur stjómanda þáttarins
miklu um hvað flutt er hverju
sinni. Að lokum vildi ég vin-
samlegast benda á að maður-
inn sem er á myndinni méð
Charlie heitnum Parker og
fylgir fyrrnefndri grein Leifs,
heitir Theolonius Monk.
Með kveðju og þökk fv*h
birtinguna.
Jón M. Arnason.