Vísir - 14.02.1963, Page 4

V í SIR . Fimmtudagur 14. febrúar 1963.
MMBagaairaMMgBBsaasgassggmaftasSisegjaimgaiaafliiBUMgBHaBiBBiiMiiiiMgMtnBjassgBsaiSHBgBzaBB
Heimsókn
í frystihús
Það er kunnara en frá
þurfi að segja, að Akra-
nes var á sínum tíma einn
helzti forgöngubær í fisk
iðnaðinum, sérstaklega
þegar hraðfrystiiðnaður-
inn fór að rísa hér upp.
Enn er það algengt þegar
Útlenda gesti ber hér að Litið yfir vinnslusalinn í frj'stihúsi Haraldar Böðvarssonar.
ALLTAF VÖNTUNÁ VINNUAFU
garði og þá langar til að
sjá fullkomið hraðfrysti-
hús í gangi, að þá er siglt
með þá upp á Akranes og
þeim sýnt hið glæsilega
frystihús og vinnslusalir
Haraldar Böðvarssonar.
Þegar fréttamaður Vísis var á
ferðinni á Akranesi fyrir nokkr-
um dögum, fannst hohtim sjálf-
sagt að fara stutta hrfngferð um
frystihúsin. Þar var allt i fullum
gangi, karlmennirnir sem óðast
að flaka fiskinn og hópur stúlkna
og kvenna að skera flökin til,
þrlfa þau og pakka niður.
Við komum bæði I frystihúsið
Fiskiver og frystihús Haraldar
Böðvarssonar, en vannst ekki
tími að þessu sinni til að koma
í þriðja stóra frystihúsið, Heima-
skaga.
Jgn af samtali við verkstjórana
kom það brátt i ljós, að frysti
húsin eiga nú við meiri erfið-
leika að striða en nokkru sinni
áður. Þeir eru einfaldlega fólgnir
í því, að það vantar vinnukraft,
sérstaklega kvenfólk.
Þegar við komum í Fiskiver,
mettum við Jóni Ákasyni verk-
stjóra, sem er ættaður austan af
fjörðum. Hann sagði okkur að nú
væru um 20 konur að vinna hjá
honum. En helmingurinn af þeim
vinnur aðeins eftir hádegi. Það
eru húsmæður, sem verða að vera
heima fyrir hádegi til að sinna
heimilum sínum.
Og sömu sögu hafði Tryggvi
Björnsson verkstjóri hjá Haraldi
Böðvarssyni að segja. Þegar YÁð
töluðum við þennan Hólmvíkihg,
sem fluttist fyrir nokkruni 'úruni
til Akraness og tók að vinna hjá
Haraldi, sagði hann okkur, að þó
mikil aflahrota kæmi, væri lítið
hægt að auka frystinguna vegna
þess að það væri ekkert fólk að
fá. Þá er eina ráðið að taka fisk-
inn og salta hann eða hengja upp
og herða. Þetta er afleitt, því að
frystingin er vafalaust sú fisk-
verkun, sem gefur þjóðinni bezt-
an arð. Þannig er nú svo komið,
að vexti hraðfrystiiðnaðarins er
hætta búin, sem var svo mikill
og blómlegur um tíma.
JJ)g Tryggvi verkstjóri bendir
okkur á það, að flest kven-
fólkið sem vinnur hjá honum er
annað hvort undir 16 ára aldri
eða yfir fimmtugt. Konur þar á Jngimundur starfaði á stríðsár-
ur að smakka á framleiðslunni
sem reynist fyrirtak.
yið spyrjum hann hvernig
standi á því að íslenzkum nið
ursuðuiðnaði gangi svo illa að
selja framleiðslu sína erlendis.
— Það eru margar ástæður fyr
ir því, en ég skal t. d. nefna, að
við fáum ekki nógu góðar dósir.
Það er t. d. mjög bagalegt, hve
...... Vlv,, , w- innfluttar niðursuðudósjþ eru
orðið .( striðssögwnpi,; þegar .hátt tolíaðar. Og' svó er hitt,
og:þær..’hafa reynzt..juiklu.,l?et.ur,. þessu'Skipi-TVár sökkt möðiýíir'5. 'hvernig reglur okkur jeru. sejtaj^
Þær eru hreinasta þing, en þú
milli, á léttasta starfsaldri, ráða
sig annað. Margar ungar stúlkur
sækjast .eftir því að fá vinnu í
Reykjavík við afgreiðslustörf.
— En hvað um fiökunarvélarn
ar, sem einu sinni var talað svo
mikið um?
— Við höfðum einu sinni flök-
unarvélar, en hættum við þær,
fannst það ekki borga sig, enda
flökuðu þær ekki eins vel og
mannshöndin. í staðinn fyrir.þgjf.y
fengum yið síldarflöþunaivéiar
unum í Þýzkalandi i bænum
Pillau í Austur-Prússlandi og
lenti í miklum erfiðleikum og
hættum þar, þegar Rússar voru
að sækja fram i stríðslokin og
höfðu afkróað landsvæðið þar
sem Piliau stendur.
Hann skýrir okkur m. a. frá
því, að litlu hafi munað að kona
hans hafi flúið með skipinu Wil-
helm Guslov, en það er frægt
eru hremasta þmg, en
skalt fara og tala um þær við
hann Ingimund í síldarflökuninni.
Jnnan skamms skreppum við í
niðursuðuverksmiðju Haraldar
Böðvarssonar, sem er í elztu hús-
unum þarna á svæðinu. Þar hitt-
um við að máli Ingimund Steins-
son, sem er mikill kunnáttumað-
ur í niðursuðu. Lærði hann niður-
suðu og starfaði lengi að henni
í Þýzkalandi á stríðsárunum.
Um Ingimund hefur þetta verið
kyeðið:
Ingimundur sýður sundur
síld og ýsu,
gulrætur og grænar baunir,
gleðst við ailar búmanns raunir.
þúsund flóttamönnum um borð,
sem fórust flestir. Er það mesta
sjóslys sem sögur fara af. Kona
hans komst síðan vestur með
beitiskipinu Emden, en Ingimund
ur komst undan með nokkrum fé-
■ lögum á litlum árabát. Reru þeir
yfir Eystrasalt og komu að landi
í Svíþjóð.
En nú er að snúa sér að efn-
inu, að hér stjórnar Ingimundur
niðursuðuverksmiðju og sýður m.
a. niður mikið af síld og græn-
meti. Hann opnar fyrir okkur
eina rauðrófudós og gefur okk-
í útfíutningnum, sem er allur
meira og minna bundinn og háð-
ur takmörkuðum leyfum. Það
sem við þyrftum að gera, segir
Ingimundur, er að leyfa ungum
tápmiklum kaupsýslumönnum að
selja vörurnar frjálst úr landi.
Þegar ég var fyrir nokkru úti í
Þýzkalandi, hitti ég gamla hús-
bónda minn frá Pillau. Hann var
þá búinn að koma sér upp niður-
suðuverksmiðju í Vestur-Þýzka-
landi og seldi afurðirnar út um
allan heim.
Framh. á bls.
Jón Ákason verkstjóri hjá Fiskiver, Iengst
Stúlkurnar vinna að þ.ví
ingu hjá Fiskiver h.f.
að pakka inn fiskflökum í Ameríkupakkn-