Vísir - 07.03.1963, Blaðsíða 4

ipwr ii ni »i iiiiw»i»í i n<«aamiiiiri—
tmtmm
-VXS-I-R • Fimmtudagur 7. marz 1963
Miklar virkjun
arrannsóknir
Á s. I. ári var allmikið unn-
ið að virkjunarrannsóknum á
vegum Raforkumálastjómar
á Norðurlandi, einkum við
Jökulsá á Fjöllum, en einnig
að heildaráætiun Laxár í
Þingeyjarsýsiu, virkjunarað-
stððu við Kráká í Mývatns-
sveit, Fljótaá og Svartá í
Skagafirði og loks frumathug
unum á möguleikum til við-
bótarvirkjunar í Laxá í Ás-
um hjá Elönduósi.
Síðastliðinn mánudag birti
Vísir heildaryfirlit raforkumála-
stjóra, Jakobs Gíslasonar, en
hér fer á eftir greinargerð hans
um hliðstæðar rannsóknir sem
gerðar voru á s. 1. ári í öðrum
áætlun um Búrfellsvirkjun.
Vegna áætlunar þessarar fóru
fram boranir í grennd við Detti
foss. Voru boraðar 6 bergholur,
samtals um 250 metrar að dýpt.
Þess má geta, að jarðlagaskipan
við Dettifoss er til muna ein-
faldari en við Búrfell og borun-
arþörfin því minni en þar. Þeg
ar að áætlun um fullvirkjun
Jökulsár kemur, verður hins
vegar að framkvæma víðtækar
boranir, aðallega á stíflustæð-
um.
Unnið var áfram að heildar-
áætlun um virkjun Laxár í Suð-
ur-Þingeyjarsýslu til undirbún-
ings næstu virkjunarfram-
kvæmdum þar, en á viðbótar-
virkjun þar fnun verða þörf inn
an nokkurra ára vegna vaxandi
raforkunotkunar á Norðurlandi.
Jafnframt var hafizt handa um
nauðsynlegar rannsóknir á virkj
unarstað, og voru boraðar 4 hol
ur, samtals um 100 metra á
um á Norðurlandi má nefna
könnun á virkjunarstæðum f
Laxá við Æðarfossa og í Krák
á í Mývatnssveit, sem einnig
voru gerðar í samráði við
stjórn Laxárvirkjunarinnar. Þá
hafa farið fram athuganir á
viðbótarvirkjun í Fijótaá, í sam
ráði við Rafveitu Siglufjarðar,
og á vegum þeirrar rafveitu er
nú unnið að frumáætlun um
slíka virkjun. Við Reykjafoss 1
S,vartá f Skagafirði voru borað
ir samtals um 100 metrar í yf-
irborðsjarðlög, til að kanna
dýpi á klöpp á hugsanlegum
virkjustað þarna. Fór þessi at-
hugun fram í samráði við Raf-
veitu Sauðárkróks, sem áður
hafði látið gera frumáætlun um
virkjun þar. Loksins voru bor-
aðar um 100 metrar til könn-
unar á jarðvegsþykkt við Laxá
í Ásum, skammt frá Blöndósi
og frumathugun fór fram á
möguieikum til viðbótarvirkjun
Við Dettifoss voru boraðar sex holur.
við Dettiíoss, Laxá oa víðar á Norðurlandi
landshlutum, og þó einkum á
Norðurlandi.
Á NORÐURLANDI voru rann
sóknir á árinu að miklu leyti
bundnar við Jökulsá á Fjöllum,
svæðið kringum Dettifoss. Unn-
ið var á áætlun um 120 þúsund
kw virkjun við Dettifoss, með
aluminiumvinnslu fyrir augum,
til samanbnrðar við «ams konar
dýpt í Laxárgljúfrinu, ofan við
núverandi virkjanir við Brúar-
Gert er ráð fyrir að halda þeSs-
um borunum áfram nú með vor
inu.
Ranijpóknir þessar við Laxá
eru framkvæmdar af raforku-
málastjórninni í samráði við
Laxárvirkjunina.
Af öðrum virkjunarrannsókn-
ar þar.
Um rannsöknir á Vestfjörð-
um er það að segja, að á síð-
asta ári var að mestu lokið, ,
við að mæla Glámusvæðið, sem
er þýðingarmesta vatnsorku-
svæði Vestfjarða. Jafnframt
voru ýmis helztu stöðuvötnin á
svæði þessu dýptarmæld. Unn-
ið var að heildaráætiun eða
yfirlitsáætlun um virkjanir á
svæð,i , ep, slfyar hejldar
áætlun e’r nauðsýniegt að gera,
áður en. ráðizt er í frekari virkj
anir í Mjólká éða Dynjandi,
sem eiga upptök sín í Glámu-
hálendinu, eins og kunnugt er.
Yfirlitsáætlun þessari er enn
ekki lokið.
Á Norðurlandi, Austurlandi
og Suðurlandi var fremur lítið
starfað að virkjunarrannsókn-
um á árinu. Frumkörinun á
virkjunaraðstöðu var gerð við
Þuríðará í Vopnafirði og Orm-
arsá á Sléttu. 16 vatnshæðar-
mæiistöðvar voru starfræktar
í árslok í þessum landshiutum,
þar af 6 með síritandi vatns-
hæðarmælum.
Aðalfundur Banda-
lags háskólamanna
Aðalfundur fuiltrúaráðs Banda-
lags háskólamanna (BHM) fyrir
árið 1962 var haldinn fyrir
skömmu og framhaldsaðalfundur
25. febr. sl. Fráfarandi formaður,
prófessor Ármann Snævarr há-
skólarektor, og fráfarandi varafor-
formaður, Sveinn S. Einarsson
verkfræðingur, báðust eindregið
undan endurkosningu, en þeir
höfðu báðir gegnt þessum trúnað-
arstörfum bandalagsins frá stofn-
un þess haustið 1958. Voru þeim
báðum þökkuð mikil og gifturík
stðrf I þágu bandalagsins á þess-
um fyrstu árum þess. Formaður
var kjörinn til næstu tveggja ára
Sveinn Björnsson verkfræðingur
og varaformaður Stefán Aðalsteins
son ráðunautur. Ritari til tveggja
ára var endurkjörinn Árni Böðv-
arsson cand. mag. Aðrir f stjórn-
inni eru (til næsta aðalfundar) Jón
O. Edward iyfjafræðingur og Gunn
laugur Snædal læknir. — Endur-
skoðendur voru kjörnir Bjarni
Bragi Jónsson viðskiptafræðingur
og sr. Óskar J. Þorláksson.
Bandalag háskólamanna er
samband félags háskólamenntaðra
manna hérlendis, og munu félags-
menn aðildarfélaga vera nú á
fjórtánda hundrað, en þau eru
Dýralæknafélag íslands, Félag B.
A.prófsmanna, Félag íslenzkra
fræða, Félag íslenzkra náttúru-
fræðinga, Félág íslenzkra sálfræð-
inga, Hagfræðafélag íslands,
Lyfjafræðingafélag íslands, Lækna
félag íslands, Lögfræðingafélag
íslands, Prestafélag íslands, Tann-
læknafélag íslands og Verkfræðr
ingafélag íslands. Tilgangur BHM
er: 1) Að efla samheldni háskóla-
menntaðra manna hér á landi og
vera f fyrirsvari fyrir þá gagnvart
innlendum og erlendum aðiljum. 3)
Að stuðla að bættri aðstöðu til
vísindalegra starfa á íslandi og
vinna að auknum skilningi lands-
manna á gildi þeirra. — Þessum
tilgangi hyggst bandalagið að ná
m. a. með því að skapa tengsl
milli sérfélaga háskólamanna og
efla persónuleg kynni milli þeirra,
svo og með því „að fylgja eftir
hagsmunamálum háskólamennt-
aðra manna almennt eða einstakra
félaga við stjórnarvöld eða aðra
aðilja.“
Á fundinum var hið nýstpfnaða
Félag B.A.prófmanna tekið í banda
I lagið, en það er fyrsta félagið sem
I sækir um inngöngu síðan banda-
lagið var stofnað.
Starfsáriá hafði verið hið við-
• burðaríkasta og athafnasamasta í
! sögu Bandalags háskólamann, Það
gerði ítrekaðar tilraunir til að fá
samningsrétt fyrir hönd félags-
manna sinna viðurkenndan í lög-
um um kjarasamninga opinberra
starfsmanna, sem samþykkt /voru
á alþingi sl. vor, en án árangurs.
Þá kaus BHM sI.*vor launaráð sem
gerði samræmdar tillögur um nið-
urröðun háskólamanna í launa-
flokka eftir menntun, ábyrgð og
reynslu, og flutti mál þeirra við
kjararáð BSRB. Telja forsvars-
menn BHM að sá málflutningur
hafi komið ýmsu góðu til leiðar
í kjaramálum háskólamanna og til-
lögum BSRB til ríkisvaldsins fyrir
þeirra hönd, en svo sem kunnugt
er, er Bandalag starfsmanna ríkis
og bæja að lögum einkaviðsemj-
andi allra ríkisstarfsmanna við
stjórnarvöld. Hins vegar er óbreytt
sú yfirlýsta stefna BHM að fá
samningsrétt fyrir háskólamenn í
sínar hendur, þótt síðar verði.
Á háskólahátíð 1962 var Há-
skóla Islands afhentur ágóði af
sölu afmælisrits Háskólans, Vís-
indin efla alla dáð, sem BHM gaf
út, 130 þús. kr., til varðveizlu, en
það er ósk bandalag'sins að þessu
fé verði varið til að bæta aðstöðu
itúdenta til félagsiðkana, t. d. til
félagsheimilis stúdenta, eftir því
sem fulltrúaráð BHM mælir síðan
fyrir um.
Aðalfundurinn kaus þriggja
manna nefnd til að kanna hvað
BHM geti gert til stuðnings við
framhaldsnám kandídata. Einnig
voru skipulagsmál bandalagsins
til umræðu. Loks var samþykkt að
ráða framkvæmdastjóra fyrir
bandalag'ið, til að vinna að ýmsum |
Brezki ambassadorinn hér, hr.
Boothby, óskaði eftir því í stuttu
viðtali við blaðið nýlega, að þess
væri getið, að honum hefði orðið
það til sérlega mikillar ánægju að
vera viðstaddur, er Leikhús Æsk-
unnar efndi til Shakespearesýning-
ar sinnar.
— Ég skemmti mér reglulega
vel, sagði ambassadorinn. Tel ég,
að með henni hafi fyllilega verið
fullnægt þeim kröfum, sem gerðar
eru til sltkra sýninga. Hinir ungu
leikendur höfðu sýnilega gengið að
hlutverki sínu með réttu viðhorfi
og notið ágætrar Ieiðsagnar og leik
stjórnar, og einnig mun undirstöðu
þjálfun þeirra f leikskólum hafa
komið þeim að góðum notum. Þeir
gerðu margt vel, litu vel út og báru
búningana vel. Og við að skila
öllu heilu í höfn hefur áhugi hinna
ungu reynzt byr í seglin. Mér
fannst ég verða þess var, að í því
mundi hafa vérið hvatning og á-
ywraaBSiiirr ———
aðkallandi verkefnum á vegum
þess. En síðastliðið sumar hafðl
BHM í fyrsta sinn starfsmann, Jó-
hannes Helgason lögfræðing, sem
vann að ýmsum athugunum f sam
bandi við kjaramálin.
nægjuefni, að hér var ungt fólk
að leika fyrir ungt fólk.
Ég tel það miður heppilegt við-
horf, sem stundum kemur fram
hjá öðrum þjóðum — og stundum
líka hjá okkur — að Shakespeare
og verk hans séu sá helgidómur,
sem ekki megi aðrir srierta við en
þeir, sem færastir þykja. Minna
má á, að Shakespeare var leikari,
sem samdi — vafalaust oft f flýti
— leikrit til skjótrar sýningar á
leiksviði. Mér fannst aðdáunarvert
hversu unga fólkið hér hafði lifað
sig inn í hlutverkin og hvemig það
skilaði þeim, og ber hér einnig að
þakka leikstjóranum, hr. Ævari
Kvaran, fyrsta flokks sýningu, sem
var sönn ánægja að horfa á.
Ambassadorinn kvaðst ekki vilja
láta líta á sig sem neinn sérfræð-
ing um verk Shakespeare’s og sýn
ingar á þeim, en þetta væri sitt
álit, og vildi hann gjaman að það
kæmi fram.
Shakespearesýning
til sannrar ánægju