Vísir - 08.03.1963, Síða 8

8
V1SIR . Föstudagur 8. marz 1963.
VÍSIR
Otgefandi: Blaðaútgáfan VlSIR. ' <|*ir
Ritstjórar: Hersteinn Pálsson, Gunnar G. Schram.
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinsson.
Fréttastjóri: Þorsteinn ó. Thorarensen.
Ritstjómarskrifstofur Laugavegi 178.
Auglýsingar og afgreiðsla Ingólfsstraeti 3.
Áskriftargjald er 65 krónur á mánuði.
í lausasölu 4 kr. eint. - Sími 11660 (5 linur).
Prentsmiðja Vísis. — Edda h.f.
Illa valin forysta
Fjármálaráðherra gerði að umtalsefni í síðustu
miðvikudagsgrein sinni vinnubrögð vinstri forystunn-
ar í BSRB. Ráðherrann benti á, að vinstri forystan
hefir haldið þannig á kjaramálum opinberra starfs-
manna að flokksáróðurinn hefir verið látinn sitja í fyr-
irrúmi en hagsmunir meðlima BSRB á hakanum.
Nú er ekki nema rúm vika eftir af tímanum, sem
ætlaður er til samninganna. Full ástæða er því til þess
að benda á þá meginstaðreynd, að vinstri forystan
neitaði að setjast að samningaborðinu og ræða um
flokkun starfsmanna í launaflokka. Með þessu hátta-
lagi kom hún í veg fyrir samningaumræður allan
febrúarmánuð. Þetta sýnir hve vinstri forystunni var
umhugað um að semja um kaup og kjör. En allan
þennan tíma hafa vinstri blöðin haldið uppi látlaus-
um áróðri gegn ríkisstjórninni fyrir að vilja ekki
semja við BSRB!
Og annað er einnig athyglisvert í þessu máli.
Vinstri forystan vissi betur en flestir aðrir að þær
kröfur, sem settar voru fram í upphafi, um 120%
launahækkun, gátu enga stoð átt í veruleikanum. Hún
vissi ofurvel, að afleiðing slíkrar kauphækkunar hefðu
orðið drápsskattar og vafalaust ný gengisfelling. En
þegar tilboð ríkisins kom fram þá er hrópað að það
sé smánarboð. Þó voru þar margar stéttir, sem gert
er ráð fyrir að fái 25-40% kauphækkun.
Opinberir starfsmenn hafa goldið þess í þessum
kjarasamningum að þeir hafa í foringjasæti áróðurs-
menn, sem meira meta sína eigin flokkshagsmuni en
það að halda á málum af raunsæi, festu og samn-
ingsvilja.
Kostir ákvæðisvinnunnar
Fyrir nokkru birti Vísir frásögn af vinnuháttum
í fyrirtækinu Bílasmiðjan hér í bí„ Þar hefir tíðkazt
ákvæðisvinna við störf. Verkafólkið þar er sammála
um að hagur þess sé stórum betri við slíkt fyrirkomu-
lag. Kemur það heim og saman við reynslu úr öðrum
iðnfyrirtæþjum, sem hafa innleitt þetta fyrirkomulag.
En þau eru ekki mörg, því að hér erum við aftarlega
i þróuninni eins og í svo mörgu öðru. Ofnasmiðjan
er brautryðjandi á þessu sviði. Og þar hafa verka-
mennimir a. m. k. 30% hærri laun en starfsbræður
þeirra annars staðar.
Það ríður á miklu að atvinnurekendur og verka-
lýður skilji gildi ákvæðisvinnufyrirkomulagsins. Þar
fer saman hækkað kaup og aukin framleiðsla. Enn
er ákvæðisvinnufyrirkomulagið að mestu óreynt í ís-
lenzkum sjávarútvegi, en þar hlýtur það að eiga mikla
framtíð.
Sr. Magnús Runólfsson:
ÁRNESHREPPUR
Sveitin nefnist Víkursveit, og
fögur er hún. Hún nær norður
frá Geirólfsnúpi, — en þar mæt
ast Isafjaðarsýsla og Stranda-
sýsla, — suður að Kolbeinsvík.
Þessi sveit vlkur ekki úr huga
mfnum. Ég var prestur í Árnesi
um eins árs skeið. Það var mik-
il einangrun fyrir Reykvlking,
vegir af skornum skammti,
vegalengdir miklar, erfitt um
aðdrætti og öll ferðalög. Það
verður ekki hlaupið í næstu búð
til að kaupa með kaffinu eða
eftir sykurpundi. Þá bætist það
við, að sveitin er ekki f vega-
sambandi við þjóðvegina. Fólk-
ið er fátt innan við 300 manns.
— En þetta fólk þarf lækni og
prest, engu sfður en Reykvík-
ingar. Er það nú mikil fórn þó
að læknir fari hálft ár til Víkur
sveitar, meðan hann er að ljúka
skyldunni? Er það of lítil hug-
sjón? Það kynni einhver að
rjúka til, fullur af köllunar-
vissu, ef hann ætti að fara til
Lambarene eða Konsó og starfa
þar á sjúkrahúsi.
Þjóðin krefst ekki nema 6
mánaða f héraði, en þér viljið
ekki? Það getur ekki átt sér
stað. Hver var það, sem sagði:
„íslandi allt?" Það er ekki kjör-
orð þeirra, sem víkja úr landi
til þess að bera meira úr být-<
um.
Læknir, sem fer f þetta hér-
að, þarf að vera hraustur og
ferðamaður góður, þola bæði
sjóferðir og fjallgöngur, vera
skíðamaður og helzt vel kvænt-
ur, svo að hann eigi að góðu
að hverfa, þegar heim er komið
úr erfiðri ferð. Ég fékk nokkur
bréf frá skóladrengjum f Víkur
sveit nýlega. Arngrímur frá
Dröngum segir: Ég fer alltaf
gangandi frá Dröngum f vetur
og fer það, sem eftir er.“ Það
er haustlega mælt. Hann verður
sem sagt að ganga fyrir Dranga
vfkurfjall, inn fyrir Eyvindar-
fjörð, út með honum aftur og
suður með Ófeigsfirði til þess
að komast til næsta bæjar,
Ófeigsfjarðar, og leiðin er ekki
malbikuð. Þetta getur varla ver
ið minna en um 25 km„ erfið
leið. Ég hef ekki farið hana.
Frá Ófeigsfirði má fara land-
veg eða sjóveg til Ingólfsfjarð-
ar, síðan austur yfir fjöll til
Norðurfjarðar eða Trékyllisvfk-
ur. Þá fer að styttast til skól-
ans, sem er á Finnbogastöðum
í Víkinni. Landleiðin er líklega
14—15 km, ef ekki meira. Ég
hef oft dáðst að þessum börn-
um, þegar þau eru að fara heim
eða heiman um snæviþakta
jörð, en óhrædd og glöð.
Drengur frá Djúpavík skrifar
með sömu ferð: „Við eigum að
fara heim á morgun, en ég veit
ekki. hvort ég kemst, en ég
vona, að ég komist. Það hefur
alltaf verið sæmilegt veður,
þangað til núna f dag, en ég
vona, að það batni“. Daginn eft-
ir bætir hann við bréfið og seg-
ir: „Það er komið skárra veður,
svo við komumst heim“. Or
bréfi frá nokkru eldra pilti hef
ég þó þetta (skrifað nokkrum
dögum fyrr): „Það er allt hér
f kafi f snjó". Þes vegna fór
ég að hugsa um Naustvfkur-
skarðið, sem drengimir frá
Djúpavík fara yfir til Reykjar-
Séra Magnús Runólfsson.
fjarðar. Hvernig skyldi ferðin
hafa gengið?
Læknakandídatar! Geta þessi
TVÆR
BÆKUR
Út eru komnar hjá Almenna
bókafélaginu bækur mánaðarins
fyrir febrúar og marz þetta ár.
Febrúarbókin er skáldsagan
Það gerist aldrei • hér? eftir
enska höfundinn Constantine
FitzGibbon, þýðandi Hersteinn
Pálsson, — en marzbókin er
Japan eftir Edward Seiden-
sticker og ritstjóra tfmaritsins
Life, þýðandi Gísli Ólafsson.
Er þetta 5. bókin f bókaflokki
AB Lönd og þjóðir.
Það gerist aldrei hér? er
spennandi og áhrifamikil skáld-
saga um fagurmæli og fláræði
— andvaralausan og skilnings-
vana almenning, sem voðinn
vofir yfir og hremmir. Á frum-
málinu meitir bókin When the
Kissings Had to Stop — þegar
kossarnir urðu að hætta, og
gefur það nafn efnið allvel til
kynna — ástarsaga fléttuð inn
í viðsjá veðrabrigði dagsins í
dag — þegar hið skelfilegasta
getur gerzt hvenær sem er, án
þess að almenningur geri sér
þess nokkra grein.
Bókin kom fyrst út í apríl
1960 og varð strax metsölu-
saga f enskumælandi löndum.
Síðan hefur hún verið gefin út
vfða um lönd og hvarvetna
rumskað óþægilega við lesend-
um sínum.
Spurningin, sem stöðugt
sækir á við lesturinn er þessi:
Þetta gerist aldrei hér — eða
hvað? Ef til vill gæti það gerzt.
Um það er lesandans að dæma.
JAPAN er með sama sniði og
hraustu börn ekki vakið ykkur.
Ef þið fáið ekki hérað, þá er
það af því, að þið viljið ekki
Árneshérað. Ég þekki ekki
Bakkafjörðinn. En hann er líka
ísland.
Alþingismenn! Gerið eitthvað
fyrir afskekktasta fólkið. Ef
læknarnir bera skarðan hlut frá
borði á Ströndum eða í Bakka-
firði, mundi þá ekki rétt að
bæta þeim það?
Það er ekkert, sem skyldar
guðfræðing til að verða sóknar-
prestur, ekki einu sinni 6 mán-
uði. En landið bíður ungra, trú
aðra manna, sem líta á orð
Jesú sem köllun: „Far þú og
boða guðsríki", manna, sem
svara með Páli: „Vei mér, ef ég
boða ekki fagnaðarerindi". Þú
færð ekki opinberun í draumi
eða sýn um, að þú eigir að
fara á þennan eða annan stað,
aðeins þetta: „Far þú og boða
guðsríki" En Árnes er af-
skekkt. Já, að vfsu. En Árnes
er indæll staður, það fékk ég
reyna þetta ár, sem ég var þar.
Tryggð fólksins við Víkursveit
er mikil. Það vill ekki byggð
bregða. Deyi það í öðrum Iands
hlutum, vill það þó liggja f
Árnesi.
Magnús Runólfsson.
NÝJAR
FRÁ AB
þær bækur, sem áður er út
komnar í bókaflokkinum Lönd
og þjóðir, en það eru Frakk-
land, Rússland, ítalfa og Bret-
Iand. Hún er hin fegursta að
öllum frágangi, hátt á annað
hundrað mynda af hlutaðeig-
andi landi og þjóð og texti,
sem mun svara til um 160 blað-
síðna f venjulegu broti.
Japan er einna fjarlægast
þeirra landa, sem við íslend-
ingar höfum einhver viðskipti
við. Þjóðina þekkjum við Iftið,
enda hefur okkur löngum geng-
ið illa að skilja ýmislegt f fari
hennar. Úr því skilningsleysi
mun þessi bók vissulega að
einhverju leyti bæta. Hún
kynnir okkur menningu og
sögu landsins í fortíð og nútíð
— dregur fram f dagsljósið rök
þeirra atburða, sem saga þjóð-
arinnar greinir frá og síðast en
ekki sfzt skyggnist bak við sög-
una til skilningsauka á hinum
japönsku þjóðarsérkennum.
Bókin ætti því að vera okkur Is
lendingum kærkomin fræðsla.
Höfundurinn Edward Seiden-
sticker hefur dvalizt í Japan
um 13 ára skeið og er nákunn-
ugur landi og þjóð. Hefur hann
m. a. haft á hendi kennslu f
japanskri menningarsögu við
háskólann í Tókíó.
Bækurnar hafa verið sendar
umboðsmönnum AB út um land
en eru til afgreiðslu í bókaaf-
greiðslu AB, Austurstræti 18,
fyrir félagsmenn f Reykjavík.
■