Vísir - 13.05.1963, Side 6

«5
VlSIR . Mánudagur 13. maí 1963.
12,
„KíTTARGÆUA" VíRK-
FALLSVARBA ÓLÖGMÆT
Frn mól8
Knssagerðnr-
innnr gegn
Dngsbrún
Verkfallsverðir ætluðu að meina efnisvörubílum Kassagerðarinnar flutninga sína úr birgðageymsiunni.
Fyrir rúmum hálfum
mánuði var kveðinn upp
dómur í bæjarþingi
Reykjvíkur í lögbanns
máli Kassagerðarinnar
gegn Verkamannafélag-
inu Dagsbrún. — Vann
Kassagerðin málið. Hér
var um mjög mikilvægt
málefni að ræða og
komst borgardómarinn
að þeirri niðurstöðu að
aðilar að vinnustöðvun
hafi ekki rétt til þess að
taka í sínar eigin hendur
réttarvörzlu í verkföll-
um.
Þetta þýðir m.a. það að verk-
fallsvörðum er ekki heimilt að
stöðva umferð um þjóðvegi eins
og t.d. 1 verkfallinu 1955, hella
niður mjólk fyrir mönnum eyði-
leggja matarbirgðir o.s.frv. Hót-
anir um ofbeldi við þá menn
sem að löglegum störfum eru
fá ekki lengur viðgengizt, og er
hægurinn einn að beiðast lög-
banns gegn slíku framferði f
verkföllum. Kemur þá lögreglan
til skjalanna og sér um að lög-
banninu gegn slíkum ólögmæt-
um „réttarvörzluaðgerðum" sé
framfylgt.
Ólögleg réttargæzla.
Stefnandi í málinu var Kassa-
gerð Reykjavíkur eins og fyrr
segir, en verkfallsverðir í verk-
fallinu 1961 höfðu hindrað flutn
ing á efnivöru til Kassagerðar-
innar Ur birgðageymslu við
Skúlagötu. Málið flutti Páll S.
Pálsson hrl. fyrir hönd Kassa-
gerðarinnar. í málssókn sinni
og greinargerð fyrir borgardómi
vék hann almennt að megin-
atriðum málsins og þá fyrst og
fremst því hvort sú kenning
fengi staðizt að sú röskun sem
verkföllum fylgdi væri lögmæt,
og réttargæzla verkfallsvarða f
verkföllum væri lögleg, en aðal
vörn Verkamannafélagsins Dags
brúnar byggðist á þessu atriði.
Þar sem hér er um mjög við-
urhlutamikið atriði að ræða,
atriði sem væntanlega reynir á
síðar hefur blaðið farið þess á
leit við sækjanda málsins að
fá til birtingar kafla úr greinar-
gerð hans f málinu. Fer hann
hér á eftir.
Bolabrögð.
„Nú eru verkföll lögleg, og
sú röskun, sem þeim fylgir, er
því ekki ólögmret,“ segir síðan
í greinargerð gerðarþola.
Þessi stórhættulega kenning
virðist hafa rutt sér rúms meðal
forystumanna fslenzkrar verka-
Iýðshreyfingar síðasta áratug-
inn. Hún fær engan veginn stað
izt: Framkvæmd hennar hefur
sézt í meiri háttar verkföllum.
Verkfallsmenn hafa þvergirt
þjóðvegi landsins, er að höfuð-
borginni liggja, bannað flutn-
ing vörutegunda um vegina, svo
sem matvæla og benzíns, hellt
niður fyrir vegfarendum benz-
fni og mjólk, án þess að bæta
í nokkru , og lokað umferð að
og frá vinnustöðvum með of-
beldi. Þetta er „röskun“, sem
Iöglega boðuðum verkföllum
hefur fylgt, nú hin sfðustu ár,
og bitnað hefur á aðilum, sem
ekki hafa átt nokkum þátt í
vinnudeilunni. Kenjning þessi,
um lögmæti „verkfallsaðgerða",
á sér enga stoð í lögum. Vinnu-
löggjöfin rriyndi hafa tekið það
fram berum orðum, ef hún ætl-
aðist til þess að lögleg yfirlýs-
ing um verkfall eða verkbann
heimilaði, og. það jafnvel án
bótaábyrgðar, ap deiluaðilar
beittu hvom annan bolabrögð-
um, sem ella þykja óhæf og
lögð er refsing við f almennum
hegningarlögum, hvað þá að
slíkar aðgerðir beinist gegn
þriðja manni, bóta- og refsi-
laust.
Dálítið kynnti ég mér vinnu-
löggjöf f Bretlandi um sex mán-
aða skeið hjá Ministry of Labo-
ur í London og deild þess ráðu-
neytis í Bristol á árinu 1952.
Varðandi reynslu mfna um
þetta atriði, að því er brezka
vinnulöggjöf og framkvæmd
hennar snertir, vitna ég til bækl
ings míns „Vinnumál", er út-
gefinn var af félagsmálaráðu-
neytinu 1954.
Er mér ekki kunnugt um, að
nágrannarfki okkar á Norður-
löndum viðurkenni sem réttar-
reglu, að „verkfallsaðgerðir",
sem brjóta gegn bannákvæð-
um almennra laga, séu heimilar
eða séu undanþegnar bóta-
skyldu. Hvort sem svo er eða
ekki, geta fslenzkir dómstólar
ekki viðurkennt slfkt, að 6-
breyttri Iöggjöf, og það fer ekki
milli mála, að almennir dóm-
stólar dæma um bótaskyldu
vegna brota á almennum lögum,
en ekki félagsdómur, sem dæm-
ir milli vinnudeiluaðila, um mál
er vinnulöggjöfina snertir.
Lögbanns krafizt.
Þó að Kassagerð Reykjavík-
ur h.f. hefði verið aðili að
Vinnuveitendasambandi lslands,
átti lögbann gegn löglausum
aðgerðum Dagsbrúnar vel við.
Ef yfirlýsandi verkfalls eða
verkbanns grípur til ofbeldis-
aðgerða gegn fyrri viðsemjend-
um sfnum á vinnumarkaðnum,
hlýtur mótaðilinn, þolandi
verknaðarins, að geta krafizt
lögbanns við slíku. Ella væri
því slegið föstu, að á tfmum
verkfalls eða verkbanns skyldi
ríkja löglaust ástand.
Ef verkfalls- eða verkbanns-
aðila þykir réttur sinn brotinn,
getur hann reynt að sækja mál
sitt eftir löglegum leiðum. Þess
vegna er út f hött að reyna að
réttlæta ofbeldið með útskýring
um greinargerðar á dskj. HI,
6 og 14—17 um rétt Dagsbrún-
ar til þess að semja fyrir bif-
reiðarstjóra, enda mótmælti ég
þvf sem röngu, að því er starfs
menn umbj.m. snertir. En þó
að svo hefði verið, og Dags-
brún taldi umbj. minn hafa
framið lagabrot gagnvart sér
með áframhaldandi bifreiða-
akstri, átti félagið þess nægan
kost að stöðva slfkt með lög-
legum leiðum, þ.e. með lög-
banni. Þann kostinn velur fél- -
agið ekki, vegna þess, að það
veit, að dómstólar gætu ekki
staðfest slfkt lögbann, og þess
vegna er ofbeldisleiðin valin, f
trausti þess, að málinu verði
ekki vísað til dómstóla."
Háttur Breta.
Árið 1952 kynnti Páll S. Páls-
son sér vinnulöggjöf Breta á
vegum Alþjóðlegu vinnumála-
stofnunarinnar f Genf og dvald-
ist hann f Bretlandi um hálfs
árs skeið. I riti um vinnumál
er hann samdi eftir heimkom-
una og Félagsmálaráðuneytið
gaf út segir Páll m.a.:
„Ég vil ekki láta hjá lfða að
geta þess að ef svo illa tekst
til að vinnudeila veldur því að
verkfall eða verkbann skelli á,
þrátt fyrir allar sáttatilraunir,
þá er þess stranglega gætt í
Stóra Bretlandi, að aðilar sem
að vinnustöðvun standa, verði
ekki á nokkurn hátt valdir að al
mennum lagabrotum f sambandi
við framkvæmd vinnustöðvun-
arinnar“.
Dagsbrún hefur áfrýjað máli
þessu til Hæstaréttar og Kassa-
gerðin gagnáfrýjað.
Verkfallsverðir Dagsbrúnar halda uppi hinni ólögmætu „réttar-
vörzlu“ sinni við birgðageymsiona. Lögregian skakkar leildnn.
\