Vísir - 02.01.1964, Blaðsíða 8

Vísir - 02.01.1964, Blaðsíða 8
VlSIR . Fimmtudagur 2. janúar 1964. 3 VISIR Otgefandi: BlaðaiStgáfan VÍSIR Ritstjóri: Gunnar G. Schram. Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinson Fréttastjóri: Þorsteinn Ó. Thorarensen Ritstjómarskrifstofur Laugavegi 178 Auglýsingar og afgreiðsla Ingólfsstræti 3 Áskriftargjald er 70 krónur á mánuði 1 lausasölu 5 kr. eint. — Sími 11660 (5 línur) Prentsmiðja Visis. — Edda h.f. Ný vinnulöggjöf \ upphafi hins nýja árs er tilefni til þess að minna enn i það hver nauðsyn það er að ný vinnulöggjöf verði >ett. Sú löggjöf um vinnudeilur og verklýðsmál sem /ið búum við er meir en aldarfjórðungs gömul. Hún /ar mótuð af viðhorfum og aldarhætti sem er fjarlæg- ir þeim tíma og þeim viðhorfum sem nú ber hæst. ^öggjöfin er með öðrum orðum úrelt og lengur má 'kki dragast úr hömlu að setja nýja. \auðsyn þess undirstrika hinar tíðu vinnudeilur sem úð íslenzka þjóðfélag hrjá og aldrei hafa valdið meiri ’.pjöllum en á því ári sem nýgengið er. Að vísu er það ’.att og rétt að vandi verklýðsmálanna verður ekki eystur með nýjum lögum. Hann er miklu djúpstæðari \ en svo og skoðanir um það hvemig skipta skuli þjóðar- ekjunum verða ávallt deildar. En engu að síður er bað mjög mikilvægt að kjarabaráttan fari fram inn- an ákveðins og skynsamlegs ramma, sem komi í veg fyrir öfgar og auðveldi það að deilur séu útkljáðar með samningum en ekki verkbönnum og verkföllum. Á síðustu áratugum hafa grannþjóðir okkar öðlazt mikil- væga reynslu á þessu sviði. Þá rejmslu þurfum við að hagnýta okkur og skrá þau nýmæli sem bezt hafa lefizt á íslenzkar lögbækur. Engin ástæða er til þess ð ætla að þau muni ekki reynast jafn haldgóð hér 1 landi eins og annars staðar, þótt verklýðs og vinnu- 'eitendasamtökin eigi hér skemmri starfssögu að •>aki sér en þar. J>að dylst engum sem með þróuninni í íslenzkum únahagsmálum hefir fylgzt á undanfömum misser- im að slíkar umbætur eru einna brýnasta hagsmuna- mál þjóðarinnar í dag. Reyna verðúr á allan hátt að stemma stigu við þeirri sundrung og óeindrægni sem tröllriðið hefir atvinnuvegunum og útkljá ágreining á ;nnan hátt en með afli hnefaréttarins. Vitanlega verða hér engar umbætur gerðar sem tilgangi ná án þess að hagsmuna launþegans sé gætt og fyllstu lýðræðisregl- um fylgt. En það er útbreiddur misskilningur, sem nú- verandi forusta A.S.Í. hefir nokkuð alið á, að allar breytingar á vinnulöggjöfinni skerði réttarstöðu hins v innandi manns. Það er þvert á móti helzt í hag hans ð svo verði búið um hnútana að hann þurfi ekki að ;tanda í verkföllum vikum saman á hverju ári til bess að fá fram kjarabætur sínar. Áramótaræða forsætisráðherra, Dr. Bjarna Benediktssonar ^ þessari stundu verður áreiö- anlega fleirum en mér hugs- að til Ólafs Thors, sem ávarpað hefði ykkur enn í kvöld, ef heilsa hans hefði leyft. Hann dvelur nú vestan hafs sér til hvildar og hressingar. Auðvitað eru skiptar skoðanir um Ólaf Thors, því að stendur um stóra menn stormur úr hverri átt. En ég mæli örugglega fyrir munn allra Islendinga, þegar ég ber fram þá ósk, að hann komi sem fyrst aftur heim, hraustur og hressandi. Megi þjóðin lengi njóta lífsreynslu hans og ráðhollustu. Af gæðum lifsins riður mest á, að heilsan haldist. Aldrei hafa fleiri á samri stundu gert sérgrein fyrir hverfulleik lífsins en þegar sú fregn barst út, að forseti Bandaríkjanna, hlaðinn lffskrafti á bezta aldri, hefði fallið fyrir morðingjahendi. Þrátt fyrir allan skoðanaágreining var hans inni- legar saknað um allan heim en áður eru dæmi til um nokkurn einn mann. Hinn almenni söknuö- ur er því athyglisverðari sem John Kennedy var vissulega I lifanda lífi umdeildur maður, harður f horn að taka og hikaði ekki við að beita hinu ítrasta valdi, ef á þurffi að halda. En einmitt með þvi bjargaði hann heimsfriðnum svo sem sést á viðurkenningu þeirra, er þá Iétu undan sfga, á þvf, að hann hafi verið sannur friðarins maður. Ófriðarskýjum léttir. Vonandi verður ársins 1963 minnzt í sögunni fyrir það, að þá hafi farið að létta ófriðarskýj- unum, sem lengi hafa yfir vofað. Enn er þó of snemmt að dæma um, hvort þai; er varanlegur bati á ferðum eða einungis svika- gienna. En trúa viljum við þvi, að bannið gegn helsprengjutil- raunum boði nokkuð gott og þýð an f kalda strlðinu haldi áfram að aukast. Eitt merki hennar er heimildin, sem Vestur-Berlinar- búar hafa fengið til þess að heim sækja um hátíðirnar frændur og vini fyrir austan múrinn mikla. ískyggilegt er þó, að ekki nær sú leyfisveiting til þess, að Austur Berlínarbúar fari vestur fyrlr múr inn. Þá er óttazt, að þeir hverfi ekki austur yfir aftur, en eng- um virðist til hugar koma, að þeir, sem austur fara,- flendist þar. Á meðan svo stendur ber að taka öllum batamerkjum með varúð. Sjálfir getum við Islend- ingar ekki lagt mikið af mörkum til að auka friðarhorfur, annað en leyfi okkar til þess, að á landi okkar sé haldið uppi vömum fyr ir málstað frelsisins. Sú þjóð, sem neitar að tryggja svo sinn eigin hag og skoðanabræðra sinna, mundi sýna, að hún skildi ekki hvað til friðar og sjálfstæðis henn ar heyrir. Vinfengi við aðrar þjóðir. Skipti okkar við aðrar þjóðir hafa á þessu ári öll horft til auk ins vinfengis og bættrar sambúð ar. Landhelgisdeilunni við Breta lauk með hinni happasælu samn ingsgerð 1961 og nú f vetur lýkur þeim tímabundnu fiskveiðirétt- indum, sem Bretar fengu innan fslenzkrar fiskveiðilögsögu. Aldrei kom til iriála, að þau réttindi yrðu endumýjuð eða framlengd og munu nú flestir hafa sannfærzt um, að allar hrakspár um slíkt vom ástæðulausar. Brezka stjóm in vildi með heimboði til forseta Islands gera augljóst, að öll óvild vegna Iandhelgisdeilunnar væri úr sögunni. Kemur öllum saman um, að forsetinn hafi gert frægðarför til Bretlands. Hann varð þar var einiægs vinarhugar f garð fs- lenzku þjóðarinnar og bar hróður hennar meðal þeirra, sem Iftt þekktu til hennar áður. Heimsókn varaforseta Banda- rikjanna, Lyndon B. Johnsons, hingað til lands var tákn vináttu þjóðar hans f okkar garð. Al- menningur hér sýndi glögglega, að hann kunni að meta þessa vinsemd og varð tilraun til trufl- unar einungis til þess, að hinn sanni hugur Islendinga kom enn betur f ljós. Af Johnson höfðu far ið ýmsar sögur áður en hann kom hingað, en þótt menn sæju hann einungis í svip duldist þeim ekki, að hann er mikilhæfur maður. Enda er það haft eftir hinum látna forseta, að ef hann hefði ekki sjálfur haft hug á forseta- dæminu mundi hann hafa stutt til þess þann Bandarfkjamann, er hann vissi til þess hæfastan, Lyndon B. Johnson. Er nú mikið undir því komið fyrir alla heims byggðina, að Kennedy hafi þarna reynzt sannspár um hæfileika eftirmanns sfns. Von um lausn handritamálsins. Horfur eru á þvf, að á árinu 1964 Ijúki þvf eina deilumáli, sem við eigum við frændþjóð á Norð urlöndum. Gert er ráð fyrir al- mennum þingkosningum 1 Dan- mörku og hefur þvf verið heitið, að eftir þær verði handritamálið tekið upp að nýju og afgreitt á þann veg, sem við megum vel við una. Ber að fagna þvf, að þettá deilumál leysist svo, að báð um þjóðum verði sæmd að. Met- um við það því meira við Dani sem þeir sýna með þessu sannan stórhug, en eru ekki þvingaðir vegna réttarkrafna eða lögskyldu, sem fram yrði knúin gegn vilja þeirra. Nú f árslok er og rétt að rifja upp og þakka þá gjafmildi, sem ýmsir Danir og raunar fleiri Norðurlandamenn, einkum Norð- menn, sýndu f sambandi við bygg ingu Skálholtsdómkirkju, en vfgsla hennar fór fram á árinu með miklum hátfðleik. Efnahags- málin. Af innanlandsmálum vefjast efnahagsmálin enn mest fyrir mönnum. Minnist ég raunar ekki, að öðru vfsi hafi verið öll þau ár, sem ég hefi haft afskipti af stjómmálum. Höfum við reynzt furðanlega fundvísir á að búa okkur þar til örðugleika, sem ekki hafa orðið auðleystari við það, að þeir eru heimatilbúnir. Sannast þá enn, að sjálfsskaparvitin eru verst. Ég hefi allra sízt löngun til að gera lftið úr vandanum, sem nú er við að etja, né draga úr áhyggjum manna hans vegna. Þó koma mér f hug ummæli, sem ég sá nýlega höfð eftir John Mayn- ard Keynes, einum kunnasta hag fræðingi þessarar aldar. Þau hljóða svo: „Látum okkur ekki ofmeta þýð ingu efnahagsvandans né vegna ætlaðrar nauðsynjar hans fórna öðmm efnum, sem hafa meira og varanlegra gildi. Úrlausn hans ætti með sama hætti og tannlækn ingar að vera f höndum sérfræð- inga“. Efnahagsörðugieikar heillar þjóðar verða að vfsu fleiri og eru vandmeðfarnari en skemmdar tennur f einum manni, en um hvort tveggja gilda lögmál orsaka og afleiðinga, sem sérfræðingar kunna mest skil á og ekki verður haggað hvorki með fundasam- þykktum né samtakamætti. Sjálf- ur benti t. d. Keynes á sfnum tíma á ráðin til að koma f veg fyrir atvinnuleysi og er það ekki sfst þeim ráðum að þakka, að böli atvinnuleysisins hefur nú tekizt að útrýma eða halda í skefjum gagnstætt þvf, sem var á árunum milli ófriðanna. Sérfræðingar eru ekki alvitrir en hagnýt þekking er samt mun hollari leiðarvfsir en ótal Egilsstaðasamþykktir. Virðum staðreyndir efnahagslífsins. Þekkingin ein stoðar ekki, ef menn fást ekki til að skeyta henni en án hennar skapa menn sér oft örðugleika að óþörfu. Enginn efi er á því, að okkur Islendingum mundi nú um langt skeið hafa vegnað mun betur, ef við hefðum áttað okkur á nokkrum helztu staðreyndum efnahagslifsins og virt lögmál þess. Með þessu er engan veginn sagt, að við höfum til einskis unnið eða engu góðu fengið áork MENN VERDA AB VINNA

x

Vísir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.