Vísir - 16.05.1964, Qupperneq 4
V í SIR . Laugardagur 16. maí 1964.
Kirkjan
og þjóöin
TAK VIÐ BÚRLYKLUNUM
ferð austur í FljótshJ/ð — að
Breíðahólsstað. Þar lá vinur
4 hans og prófastur, sr. Tómas Sæ
mundsson, banaleguna. Þ. 16.
maf sat hann við rúm hans og
þegar hann kvaddi vin sinn
Allir kannast við Keldur á
Rangárvöllum, þótt ekki sé
nema fyrir skólann foma og
fræga.
Á Sturlungaöld' bjó á Keld-
um ein kunnasta húsfreyja ís-
lands, Steinvör Sighvatsdóttir,
systir Þórðar kakala. Þegar
bóndi hennar, Hálfdán Sæmunds
son, færðist undan stuðningi við
Keldur á Rangárvöllum.
S.l. miðvikudag var samþykkt
á Alþingi tillaga um að skora á
rfkisstjórnina að finna nýja
tekjustofna handa þjóðkirkjunni
og um aðstoð ríkisins við kirkju-
byggingar í landinu. Aðalflutn-
Sunnlenzkir prestar á fundi
ingsmaður þess,.rar tillögu var
Halldór E. Sigurðsson, en með-
flutningsmenn hans, þeir sr.
Gunnar Gíslason, Magnús Jóns-
son og Þórarinn Þórarinsson.
Prestafélag Suðurlands nær
yfir svæðið frá Hvalfirði að
Skeiðarársandi. Það heldur
venjulega fund einu sinni á ári.
Hér birtist mynd af aðalfundi
félagsins, sem haldinn var f sum
arbústöðum K.F.U.K. f Vindás-
hlíð í Kjós fyrir nokkrum ár-
um.
Fremsta röð: Sr. Garðar, Hafn-
arfirði, sr. Bjarni vígslubiskup,
sr. Sveinn á Kirkjuhvoli í
Þykkvabæ, sr. Sigurður í Hraun
gerði, sr. Garðar Svavarsson
(þessir þrfr síðastnefndu mynda
stjórn félagsins), sr. Guðmund-
ur í Útskálum, sr. Óskar J. Þor-
Iáksson. Miðröð: Sr. Kristján á
Reynivöllum, sr. Jón Þorvarðar-
son, sr. Sigurður í Holti, sr. Jak
ob Jónsson, sr. Gunnar Árnason,
próf. Jóhann Hannesson, sr.
Hannes f Fellsmúla, sr. Magnús
á Eyrarbakka. — Efsta röð: Sr.
Þórður Oddgeirsson, fyrrv. próf.
Sauðanesi, sr. Bjami á Mosfelli,
próf. Þórir Þórðarson, sr. Jó-
hann Hlíðar, sr. Sigurður á
Bergþórshvoli.
☆
Milli 15 og 20 kirkjur eru nú
í byggingu í landinu. Ein af
þeim er Háteigskirkja f Reykja-
vík. Tíu ár eru nú síðan stofnað
var Háteigsprestakall og allan
þann tíma hafa messur farið
fram í hátíðasal sjómannaskól-
ans. En kirkja er að rísa á ein-
um fegursta stað f prestakallinu.
Er nú verið að ganga frá henni
að utan. Vinnupallar þekja for-
hlið hennar og þétt grindverk
lykja um hina oddmjóu tuma.
Þegar smíði kirkjunnar er lokið,
batnar mjög öll aðstaða til
kirkjulegs starfs í prestakallinu.
Þar verða tveir prestar f fram-
tíðinni eftir að sr. Arngrímur i
Odda tekur við hinu nýja emb-
ættl f n.k. fardögum.
harm, kvaðst hún mundi „taka
vopnin og vita, ef nokkrir menn
vilja fylgja mér, en ég mun fá
þér af hendi búrlyklana".
Keldnaþing var sérstakt presta
kall frá þvf um 1300 og fram á
sfðari hluta 19. aldar. Þá var
það sameinað Odda.
Ekki var ákveðið prestsetur
í Keldnaþingum frekar en f
öðrum þingabrauðum. Prestar
sátu á Stokkalæk, Kirkjubæ
o. v.
Áratuginn 1836 — 1846 hélt
ungur prestur, Jóhann Björns-
son, Keldnaþing. Sfðla vetrar
og vorið 1841 var hann títt á
þetta maí-kvöld, fannst honum
„sú rósemd og blíða, sem ljóm-
aði út af hans máttvana brjósti,
vera því líkust, sem þá sólin
á lygnu kveldi kastar seimxstu
geislum sfnum á jörðina eftir
bjartan og fagran dag“. —
Næsta morgun þ. 17. maí 1841
andaðist Tómas Sæmundsson.
Keldnaþing var sjálfstætt
brauð fram undir 1880. Síðasti
prestur þar var sr. Isleifur
Gíslason. Hann flutti þaðan út
að Arnarbæli. Kirkja á Keldum
er fallegt hús og vel við haldið.
Hún hefur nýlega verið máluð
af þeim frú Gretu og Jóni Bjöms
syni.
: ;.
■
ÍlAiÍÉýlÉF
HVÍTASUNNA— fermingarhátíð
Ekki verður þvi á móti mælt,
að af öllum stórhátíðum þremur
ber hvítasunnan fegurst heiti.
Samt er yfir henni einna minnst
ur hátíðarblær, a. m. k. á kirkju-
lega vísu. Hvftasunnan er í hug-
um margra manna fyrst og
fremst fridagur til að fara i út-
reiðar og útilegur og fagna
hækkandi sól. Hvítasunnan er
hátið vorsins og gróandans og
sannarlega taka lslendingar sér
oft frí af minna tilefni.
Að einu leyti er hvítasunnan
þó enn mikil hátíð og fögur á
kirkjulega vísu hér með oss ís-
lendingum, því að hvítasunnan
er fermingarhátíð viðast hvar í
sveitum landsins.
Þá eru kirkjurnar fullár af
fólki. Það er í raun og veru í
eina skiptið á árinu, sem' kirkj-
urnar eru verulega fjölsóttar.
1 hinum fámennu sveitasókn-
um eru fermingarbörnin eðlilega
fá — stundum bara eitt eða tvö.
En hvort sem fermingarbarna-
hópurinn er stór eða smár, fer
fermingarathöfnin fram með
sama eða svipuðum hætti, hvar
sem er á landinu. Yfir henni
hvílir sami blær fagnaðar og
framtíðarvona. I hverri kirkju
Ijómar birtan yfir hvítklæddum
fermingarbörnum, sem eru að
ganga yfir þröskuld bemsku
sinnar og æsku. Á meðfylgjandi
mynd er hópur af fermingar-
börnum úti fyrir dyrum Prest-
bakkakirkju á Síðu á hvfta-
sunnu vorið 1959.
IW'ijiiiwHllJltilJiliinw11 ■|< 11 ðf ifii M i u i/1) 11 |fi m I ■■ i if t/1'/ ihi'i
: |l| *) I i
llill'in