Vísir - 03.09.1964, Qupperneq 8

8
á
V í S I R Fimmtudagur 3. september 1964.
Utgeíanöi: Blaðaútgátan VISIR
Ritstjóri: Gunnai G Schram
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinson
Fréttastjórar- Þorsteinn Ó Thorarensen
Björgvin Guðmundsson
Ritstjórnarskrifstofur Laugavegi 178
Auglýsingai og afgreiðsla Ingólfsstræti 3
Áskriftargjald er 80 kr á mánuðí
I lausasölu 5 kr eint - Simi 11660 (5 línur)
Prentsmiðja Vfsis — Edda h.f
Óbarfi flokkurinn
\7anlíðan Framsóknarleiðtoganna er mikil um þessar
mundir, og er það að ýmsu leyti skiljanlegt. Þeim hef-
ur tekizt að gera flokk sinn áhrifalausan í íslenzkum
stjórnmálum. Hann er orðinn stefnulaust rekald, sem
einn daginn hefur hrakið lengst til hægri, en hinn
næsta eins langt til vinstri. Flokksforustan virðist
ráðalaus, hún hefur engin stefnumál nema það eitt,
að vera á móti öllu, sem ríkisstjórnin gerir. Gildir þá
einu þótt um sé að ræða mál, sem Framsóknarmenn
eittu stuðning eða beittu sér fyrir meðan þeir áttu
ð heita flokkur og voru í ríkisstjórn.
Það er því engin furða þótt oft sé á það bent upp
á síðkastið, að Framsókn sé óþarfur flokkur, enda má
daglega sjá sannanir þess í Tímanum. Þar örlar aldrei
á jákvæðri tillögu í nokkru máli. Hið eina, sem Fram-
óknarmenn leggja til, er, að skipaðar séu nógu marg-
í nefndir, þar sem þeir fái að vera með.
Eins og margir muna, var nefndafarganið í algleym-
’igi á velmektarárum Framsóknar. Þá var alltaf verið
ð skipa nefndir, sem flestar gerðu ekki neitt annað
•n að hirða láun úr ríkissjóði, enda refirnir til þess
■ikornir, að skaffa pólitískum gæðingum bitlinga. Nú
íi' annar háttur á, og það hefur sýnt sig, að það er
hægt að leysa vandamálin án nefnda, sem Framsókn-
rmenn eiga sæti í. Samkomulagið um kjaramálin s.l.
vor var gert án þess að Framsókn kæmi þar nærri,
og það var víst skoðun flestra, sem að því unnu, að
þátttaka Framsóknarmanna hefði síður en svo orðið
ti' þess að flýta fyrir lausninni.
Nú hefur orðið samkomulag milli ríkisstjórnarinn-
ar, Bandalags starfsmanna ríkis og bæja og Alþýðu-
sambandsins um að skipa sameiginlega nefnd þessara
aðila til þess að athuga möguleika á afslætti og frek-
ari greiðslufresti á álögðum opinberum gjöldum. Og
enn er Framsókn utanveltu. Tíminn telur þetta mjög
illa farið og gefur í skyn að lítils árangurs sé að vænta
af starfi nefndarinnar, af því að þar verði enginn Fram-
sóknarmaður! Það mun þó sannast nú sem fyrr, að
beirra er ekki þörf. Málinu verður ráðið til lykta án
aðstoðar þeirra.
Kosningabrellan 1956
l^jóðviljinn sagði hér á dögunum, að ráðherrar Al-
býðubandalagsins í vinstri stjórninni hefðu krafizt
þess hvað eftir annað, að framfylgt yrði samþykkt Al-
þingis frá 28. marz 1956 um brottrekstur varnarliðsins.
Ætli þetta sé ekki misminni hjá ritstjóra Þjóðviljans?
Allir vissu, að þingsályktunartillagan var ekkert
annað en kosningabrella Þetta var kommúnistum eins
vel ljóst og öðrum. Og þeir vissu það upp á sína tíu
fingur, þegar þeir fóru í ríkisstjórnina, að þessi þings-
óiyktun yrði aldrei framkvæmd. Hefðu þeir hins veg-
>r búizt við því, en komizt svo að raun um hið gagn-
■•tæða, þegar þeir voru setztir í stjórnina, var þeim í
lófa lagið að sýna þann manndóm, að segja af sér.
ALLTIBLOSSA
Laos, Suður-Vietnam, Kýpur
— í öllum þessum löndum og
fleiri hafa atburðir verið að
gerast mánuðum jafnvel áru'm
saman, sem geta haft þær afle'ð
ingar í för með sér, að til heims
styrjaldar komi. Sameinuðu
þjóðirnar með framkvæmda
stjóra sinn í broddi fylkingar og
þjóðarléiðtoga ýmsir vinna af
alhug að því að koma í ves
fyrir, að slíkt gerist, enda öli
um ljóst hverjar hörmungar öl)
um væru búnar, ef barizt yrði
með kjarnorkuvopnum í heims
styrjöld. En þótt höfuðleiðtog
um sé þetta ljóst, og þeir miði
að minnsta kosti að því, aö
staðbundin átök bre'iðist ekki
út, er sú hætta ávallt fyrir hendi
að eldur kvikni, sem ekki reynd
ist viðráðanlegur. Aðgerðir öfga
manna gætu orðið til þess að
kveikja bálið, sem ekki tækist
að slökkva. — Menn nefna oft
Makarios erkibiskup, forseta
Kýpur, þegar um þetta er rætt
í erlendum blöðum En fleiri
menn eru svo harðir baráttu
menn þeirrar stefnu, er þe’r
hafa tekið, að farið er að nefna
þá í sömu andránni og erkibisk-
upinn, og einn þeirra er Iain
Smith, forsætisráðherra Suður-
Rhodesiu.
Menn munu minnast þess, að
Iain Smith vildi fá að sitia
Samveldisráðstefnuna í sumar
en á það vildi Sir Alec Douglas
Home, forsæt'isráðherra Bret
lands ekki fallast, en bauð hoi,
um að koma til London, og fund
ur þeirra er nú framundan. And
stæðingar Iain óttast að ef hann
nái ekki samningum við brezku
stjórnina, muni hann birta ein-
hliða yfirlýsingu um sjálfstæði
og hieypa þar með öllu i blossa,
Du Pont, ráSherra án umráða
yfir sérstakri stjórnardeild,
sagði af sér þingmennsku t,l
þess að bjóða sig fram gegn Sir
Roy.
Úrslita í þeirri kosningu ei
beðið með eftirvæntingu.
Aðfaranótt miðvikudags iýsti
stjórnin yfir neyðarástandi í
Highfield, blökkum.hverfi Sal-
isbury og umkringdi herliði.
Neyðar- eða undanþáguástand-
ið á að gilda í 3 mánuði. Mik ar
handtökur áttu sér stað í hverf
inu. Lögreglan kveðst vera að
leita þar að afbrotamönnum og
lausingjalýð.
Samtímis bannaði dómsmáta
ráðherrann, Lardner Burke,
tvenn stjórnmálaleg samtök
blökkumanna, „Velferðarráð
fólksins" og „Zanu“. Stofnaður
var svo nýr stjórnmálaflokkur,
fyrir tveimur dögum, en hann
hefir Iíka verið bannaður.
Bönnuð var útkoma á blaðinu
Daily News, sem er eign blaða-
kóngsins Tbomsons, en það túlk
aði málstað blökkumanna —
meginþorra fólksins í landinu.
Þetta gerðist um sama leyti
og tvö brezk blöð, bæði merk,
boðuðu að bylt'ing gæti vevið
yfirvofandi í Suður Rhodesiu,
til þess að knýja fram sjálf-
stæði með einhliða yfirlýsingu.
Þetta voru blöðin Sunday Times
og Observer.
Milli hvítra manna í landinu
er ekki ágreiningur um markið,
heldur hvernig markinu skul’i
náð. Sir Roy Welensky og fy g;
endur hans vilja sjálfstæði
samráði við Breta — Iain Smith
sjálfstæði með byltingu, ef það
hefst ekki fram með öðru móti
Eitt Iandanna í Mið-Afríku
sambandinu hefur þegar fengið
Iain Smith.
þúsund — og um 1000 flýja
úr landi á mánuði hverjum.
Um stjórn Iains Smith hefir
verið sagt, að hún hafi að baki
sér þá -hvíta menn í landinu,
sem „ekkert hafa lært og engu
gleymt“ — og dreymir um fram
tíð í samstarfi við Suður-Afríku
og lönd Portúgals í Afrlku. (Sbr.
fréttina um „leynisamninga"
l SUDUR-RHODESIU ?
* •
en Iain hefir þó sagt, að hann
vilji samninga, og hann birti
ekki e'inhliða yfirlýsingu um
sjálfstæði, nema hann bafi
þjóðarfylgi að baki sér.
Vert er að rifja upp eftirfar-
andi:
Sir Roy Welensky forsætis
ráðherra Mið-Afríku-ríkjasam-
bands'ins (Norður og S.-Rhod-
esia og Nyasaland) sálaða va'
búinn að draga sig í hlé frá
stjórnmálum, en nú fyrir
skemmstu bauð hann sig frarn
aukakosningum til þess að ger-
ast fyrirliði stjórnarandstöðurn
ar, ef hann næði kosn'ingu.
sjálfstæði — Nyasaland, nú
Malawi, annað — Norður Rhod-
es'ia, fær það 24. þ.m., og fær
þá nafnið Zambia.
En hvers vegna rekur Suður
Rhodesia lestina?
Hún hefur ekki náð samning
um með því að fara samninga-
leiðir vegna þess að Bretland
Sameinuðuþjóðannavegna og á-
lits manna út um allan heim
vill vill ekki veita henni það
nema tryggt sé jafnrétti þegn-
anna, eða minnsta kosti tryggð
ur réttur hinna blökku lands
manna — 3.6 milljóna manna
en h'inir hvítu eru aðeins 200
sem birt var hér í blaðinu, en
hún var úr Daily Mail, og dr
Kaunda forsætisráðherra N.-
Rhodesiu kveðst hafa eintak rf
uppkast'i að slíkum samning-
um). — a.
Ágætt héraðsmót
Sjólfstæðismanna
í Reykjanesi
Héraðsmót Sjálfstæðismanna I
Norður-ísafjarðarsýslu var haldið
í Reykjanesi sunnudaginn 23. þ.m.
Fór mótið hið bezta fram.
Samkomuna setti Baldur Bjarna
son, bóndi í Vigur, og stjómaði síð
an mótinu. Dagskráin hófst á ein-
söng Guðmundar Jónssonar, óperu-
söngvara, en undirleik annaðist
Carl Billich, píanóleikari. Þá flutti
Gunnar Thoroddsen fjármálaráð-
herra, ræðu. Síðan fóru leikararnir
Róbert Arnfinnsson og Rúrik Har-
aldsson með skemmtiþátt. Þessu
næst flutti Matthías Bjarnason, al-
þingismaður, ræðu. Að lokum söng
Guðmundur Jónsson einsöng. Var
ræðumönnum og listamönnunum
mjög vel tekið. Lauk mótinu með
því, að stiginn var dans fram eftir
kvöldi.
Uppdráttur, sem sýnir legu Suður-Rhodesíu i Afríku.
mm-e ■