Vísir - 16.10.1964, Blaðsíða 7

V í S I R . Föstudagur 16. október 1964.
7
Viðtal við ión Stefónsson framkvæmda'sfjóra
Tunnuverksmiðjur virðast allra
húsa og verksmiðja eldfimastar
og á Siglufirði hefur tunnuverk-
smiðjan brunnið hvorki meira né
minna en fjórum sinnum, nú
siðast eftir áramótin í fyrra.
Til að fyrirbyggja slíka bruna
í framtíðinni verður næsta
tunnuverksmiðja á Siglufirði
steypt í hólf og gólf, en smíði
hennar er nú í fullum gangi og
á samkvæmt samningum, að
vera lokið fyrir 1. desember n.k.
Vfsir átti nýlega tal við Jón
Stefánsson framkvæmdastjóra
Síldarútvegsnefndar og innti
hann eftir byggingarframkvæmd
um tunnuverksmiðjunnar nýju.
— Það var byrjað ^.1. vor á
undirbúningsframkvæmdum við
grunninn, svaraði Jón, en síðan
var byrjað að steypa sjálft húsið
upp og nú er því lokið, nema
1 vað eftir er að steypa þakið.
Undirbúningur að því var haf-
inn þegar hretið gerði á dögun-
um og stöðvaði framkvæmdir
f bili.
— Hvenær búizt þér við að
húsið verði fullgert?
— Þar ráða veðurguðirnir
nokkru um, en samkvæmt samn
ingi við verktakana, sem tóku
að sér byggingu verksmiðjunnar,
áttu þeir að skila húsinu full-
búnu fyrir desemberbyrjun. Við
höfum ekki ástæðu til að ætla
annað en að við það verði stað-
ið í einu og öllu, að verksmiðjan
geti hafið störf strax upp úr
áramótunum.
— Eruð þið búnir að fá vélar
í verksmiðjuna?
— Það er búið að festa kaup
á þeim í Noregi og Þýzkalandi.
Þæx eru enn ekki komnar til
landsins, en er von á þeim á
næstunni, svo við þurfum ekki
að óttast að það standi. á þeim.
Það er líka eftir að ganga frá
rafkerfi hússins, en það á líka
að vera tilbúið í tæka tíð.
— Verður geymsla byggð fyr-
ir tunnurnar jafnhliða verksmiðj
unni?
— Já, eða réttara sagt þegar
verksmiðjubyggingunni er lokið,
verður hafizt handa um bygg-
ingu geymsluhúss eða jafnvel
fyrr. Það verður stálgrindahús
og verður byggt við hlið verk-
smiðjunnar, en af öryggisástæð-
um ekki áfast við hana.
— Hvað er gert ráð fyrir
miklu starfsliði í verksmiðjunni?
— í gömlu verksmiðjunni,
sem brann, unnu 40—42 fastir
starfsmenn frá hausti til vors,
eða frá því í nóvembermánuði
og fram í maí. Yfir hásumarið
var hún ekki starfrækt. Það
er meiningin að starfslið verði
álíka margt í nýju verksmiðj-
unni, endanlega er ekkert á-
Kveðið með. vinnufyrirkomuIagj.ð..i; ^.
enn sem: komið er.
— Hvaðan fengu Siglfirðingar
tunnur eftir að tunnuverksmiðj-
an brann í fyrra?
— Eins og kunnugt er var
reksturinn fluttur inn til Akur-
eyrar og sameinaður tunnuverk-
smiðjunni þar. Siglfirzkir tunnu-
smiðir fluttu til Akureyrar og
störfuðu þar á meðan. En því
miður þurftu Siglfirðingar litið
á tunnum að halda í sumar.
— Og afköstin?
— Verða væntanlega áþekk
og í gömlu verksmiðjunni, en
þau voru um 500 tn á dag, eða
3 þúsund á viku.
1 j -.s - ,í;. ájfc
Tunnuverksmiðjan nýja er að heita má fullbyggð. Nokkrar tafir urðu þó á að steypa þakið vegna
hrets og hríðarveðurs sem gerði, þegar framkvæmdir við það áttu að hefjast. Hér sést verksmiðju-
byggingin nýja undir 15 — 20 cm þykkri snjóbreiðu. ,
I TnfesranftBM
I
Barátta um
vafasömum meðulum
Grein úr danska
Danska blaðið Aktuelt, sem
er málgagn Jafnaðarmanna-
flokksins birtir f gær grein um
handritamálið eftir Ove Malm-
quist, þar sem vakin er athygli
á þvf, hve óheiðarlegum áróðri
mótstöðumenn handritaafhend
ingar beita í baráttu sinni.
Greinin er svohljóðandi:
-— Það er furðulegt, hvað ís-
lenzku handritin geta komið af
stað miklum hugaræsingi.
Þingárið 1960-61 lagði þáver-
andi kennslumálaráðherra Jörg
en Jörgensen fyrir þjóðþingið
frumvarp til laga um breytingu
á stofnskrá Árna Magnússonar-
sjóðs frá 18. janúar 1760. Sam-
kvæmt frumvarpinu átti að
framkvæma skiptingu stofnun-
arinnar í tvo hluta, þannig, að
þau handrit stofnunarinnar,
sem 'líta mætti á sem íslenzka
menningareign skyldu afhent
Háskóla Islands, þar sem þau
yrðu geymd í samræmi við hina
upphaflegu stofnskrá. Hins
vegar var gert ráð fyrir því, að
það sem eftir yrði af handritun
um gengi til Konunglega bóka
safnsins.
blaðinu Aktuelt eftir
Lagafrumvarp þetta var sam
þykkt með 110 atkvæðum gegn
39, en konungsundirskrift var
frestað samkvæmt kröfu 61
þingmanns.
Nú leggur K.B. Andersen
kennslumálaráðherra frumvarp-
ið fram í sömu mynd og það
má teljast algjörlega útilokað
að það verði fellt Hins vegar
má líka telja öruggt að málinu
verði síðan skotið til dómstól-
anna.
OFSTÆKISFULL BARÁTTA
Viðbrögð stjórnar Árna Magn
ússonar stofnunarinnar og all-
margra vísindamanna, bendir til
þess að nú muni koma upp harð
vítug og bitur barátta og verð
ur það þá þriðja handritabarátt
an frá lokum síðari heimsstyrj-
aldar.
Vísindamennirnir kasta hanzk
anum með bæklingi sefn hin svo
kallaða „Handritanefnd 1964“
gefur út undir forystu Bröndum
NielsNielsens prófessors.
1 þessum bæklingi lætur
nefndin sér ekki nægja að skýra
hvers vegna að hún vill að hand
O/e Malmquist
K.B. Andersen kennUumálaráð-
herra, sem lagði frumvarpið
fram.
ritin séu varðveitt í Danmörku
heldur gerir hún harkaléga og
einsýna árás á Island og íslend
inga.
Það verður síður en svo til
að milda afstöðu nefndarinnar,
að það voru íslendingar sem
gerðu handritin ekki taka þeir
heldur neitt tillit til þess, að
ísland ver milljónum til að búa
sem bezt að handritunum eða
ætlað að veita erlendum vís-
indamönnum sérstaklega góða
aðstöðu til rannsókna.
HINIR SYNDUGU
ÍSLENDINGAR
Nefndin skrifar m. a.:
1. Flest skinnhandritin eru
í mjög slæmu ástandi. Þau eru
illa leikin af sliti og élli, svört
af sóti og óhreinindum frá ís-
lenzkum bændabýlum og venju
lega er ekkj hægt að lesa þau
nema með notkun háþróaðrar
tækni.
2. Þegar gamalt skinnhandrit
sem erfitt var að lesa hafði ver
ið afritað á auðlæsileg papp-
írshandrit, höfðu menn ekki
lengur þörf fyrir gamla hand-
ritið. Því var brennt eða það
rifið í sundur eða þá notað til
„hagnýtari" hluta, svo sem í
bókband, fatasnið o.fl. Svo fóru
menn að gefa skinnhandritin
söfnurum sem höfðu áhuga á
slíku.
3. Árni Magnússon segir í
bréfi 4. júní 1728 til prests, sem
hjálpaði honum í safnaðarstarf
inu: „Það er betra að svona hlut
ir liggi hér á safninu, en það
verði rifið i tætlur að þér látn-
um af fólki, sem ber ekkert
skynbragð á þetta."
Nefndin heldur áfram í sama
dúr að segja frá íslendingum
serh seldu í fjárgræðgi sinni
handrit til annarra landa.
Þannig getur maður séð fyr
ir sér þessa hæfu og hálærðu
vísindamenn, 'þar sem þeir sitja
í nefnd sinni og segja Islend-
ingum til syndanna, hve illa
þeir hafi farið með handritin
og síðan halda þeir fram regl
unni, að afkomendurnir verði
að gjalda synda feðranna.
Hins vegar gleyma þeir al-
veg að gefa skýringar á því,
hvers vegna Danmörk á næst-
um engar miðaldabókmenntir,
hvers vegna Árna Magnússon-
ar-handritin hafi legið í 200 ár
í Danmörku án þess að gert
hafi verið við þau og hvers
vegna hinir dönsku vísinda-
menn hafa enn ekki gefið út
fyrsta bindið af forn-íslenzku
orðabókinni. Það verk hefði
mátt byrja fyrir 200 árum —
það hófst fyrir 20 árum og enn
sést enginn árangur.
ÞRJÚ AÐALATRIÐIN
I rauninni eru aðeins þrjú
aðalatriði í handritamálinu:
1. Verðum við Danir að ósk-
um Islendinga um að fá þeim
í hendur þjóðleg minjaverð-
mæti þeirra?
2. Er framkvæmanlegt að
halda rannsóknum áfram með
not'kun ljósmynda?
3. Getur stjórn Árna Magnús
sonar stofnunarinnar stöðvað
afhendingufia?
Fyrstu spurningunni munu
dönsku þjóðþingsmennimir
svara, þegar þeir fá lagafrum-
Framh. á bls. 10
mmmmmmmmmmm—mmmmmsMsa