Vísir - 12.10.1966, Síða 8

8
VISIR
OtgefamU: BlaSaOtgáfao VISIR
Framkvæmdastjóri: Dagur Jónasson
Ritstjóri: Jónas Kristjánss«n
ASstoSarritstjóri: Axel ThorsteinsoD
Auglýsingar: Þingholtsstræti 1, símar 15610 og 15099
Afgreiðsla: TúngStu 7
Rltstjóm: Laugavegi 178. Simi 11660 15 linur)
Áskriftargjald kr. 100.00 á mánuði innanlands.
I lausasölu kr. 7,00 eintakið
Prentsmiðja Visis — Edda h.f.
Fjárlaga frumvarpið )
JTyrsta frumvarpið, sem lagt var fram á nýbyrjuðu
þingi, var fjárlagafrumvarpið, sem kom fram í gær.
Hefur fjárlagafrumvarpið nú í allmörg ár verið lagt
fram strax í byrjun hvers þings, en áður hafði stund-
um orðið nokkur töf á því.
Frumvarpið gerir ráð fyrir yfir 150 milljón króna f
greiðsluafgangi á næsta ári. Eru það góð tíðindi, að /
haldið er áfram á sömu braut og í ár. Þegar er Ijóst,
að töluverður greiðsluafgangur verður hjá ríkissjóði
á þessu ári og líklega meiri en nokkru sinni fyrr.
Jafnaður hefur verið greiðsluhallinn frá árunum 1964
og 1965. Sú stefna að hafa ríkisbúskapinn hallalaus-
an er sérstaklega mikilvæg, þegar þensla ríkir í efna-
hagslífinu eins og nú er. Ef ríkisvaldið ver hverjum
eyri í framkvæmdir, stuðlar það að viðhaldi og aukn-
ingu þenslunnar. Með hófsamri fjárfestingu ríkis-
valdsins má draga töluvert úr þeirri þenslu, sem skap-
ast af miklum fjárfestingarvilja einkaaðila, einstakl- 1
inga og fyrirtækja. Við núverandi þensluástand er
greiðsluafgangur í ríkisbúskapnum virk aðferð til að
draga úr spennunni.
Þá er ljóst af frumvarpinu, að það gerir ekki ráð
fyrir neinum nýjum sköttum. Greiðsluafgangnum er /i
náð án nýrra skatta. Það er ekki nóg að hafa halla-
lausan ríkisbúskap, ef honum er náð með því að
hækka skatta. Þenslan kemur þá bara fram á öðrum
stað, þótt í vægari mynd kunni að vera. I nýja fjár-
lagafrumvarpinu er slíku hvergi til að dreifa. Þar
hefur tekizt að áætla ríkisbúskapinn hallalausan, án
þess að leggja á nýja skatta og er það fagnaðarefni.
Við lestur fjárlagafrumvarpsins kemur í ljós, að
gert er ráð fyrir hækkun fjárveitinga til ýmissa verk-
legra framkvæmda, þrátt fyrir greiðsluafganginn og
þótt ekki sé gert ráð fyrir nýjum sköttum. Fjárveiting-
arnar til framkvæmda hafa mest verið hækkaðar á
sviðum, þar sem framkvæmdirnar hafa þegar verið
unnar að miklu leyti, en ríkissjóður á eftir að greiða
tillag sitt. Er þannig stuðlað að því, að lokið sé við
framkvæmdir, sem langt eru komnar, en síður hvatt
til þess að byrjað sé á nýjum, fyrr en búið er að ljúka
ýmsum þeim mörgu verkefnum, sem enn er verið að
framkvæma.
Hið nýja fjárlagafrumvarp sameinar þannig þrjá
meginkosti. í fyrsta lagi gerir það ráð fyrir miklum
greiðsluafgangi, í öðru lagi gerir það ekki ráð fyrir
neinum nýjum sköttum, og i þriðja lagi gerir það
ráð fyrir aukningu fjárveitinga til verkiegra fram-
kvæmda.
VlSIR . Miðvikudagur 12. október 1086.
wammmmmmmmammmammmammmaœáítzM***
þirigs]á rVísis þingsjá Vísis
Fjárlagafrumvarpið 1967:
Mestar hœkkanir tilfélags-
mála, kennslumála og
atvinnumála
Engir nýir skattar, riflegur greiðslu-
afgangur, aukið fjárfestingarfé
Fjárlagafrumvarp íslenzku ríkisstjómarinnar fyrir
árið 1967, sem lagt var fram á Alþingi í gær, vekur
athygli ekki sízt vegna þess að það er lagt fram
á síðasta þingi fyrir reglulegar alþingiskosningar.
Þar er í fyrsta lagi gert ráð fyrir miklum greiðslu-
afgangi, nýir skattar verða ekki lagðir á, en fjár-
festingarfé er samt aukið.
Niöurstöðutölur á rekstrar- prósentum hærri upphæð en er
yfirliti eru 4.646.105 þús. kr. og á gildandi fjárlögum. Mestur
rekstrarafgangur áætlaður 381.- hluti hækkunarinnar stafar af
066 þús. kr. Niöurstþöutölur á auknum framlögum vegna
sjóðsyfiriiti eru 4.652.205 þús. Landspítalans, menntaskól-
Greiðslujöfnuður er áætlaður anna, flugvallagerðar o. fl.
150.790 þús. krónur. 1 frumvarpinu er gert ráð fyrir
22.4% hækkun tekna. Er sú
Útgjaldahækkanir áætlun byggð á athugunum
Efnahagsstofnunarinnar í ágúst-
mánuði og er ekki talin von
Samkvæmt þessp verður rösk um að . tekjur verði hærri en
lega 4.2 billj. króná ráðst'áfað' gert er ráð fyrir í frumvarpinu.
til ýmissa rekstrarútgjalda og Fjárlagafrumvarpið gerir ráð
er það rúmlega 18 prósent fyrir óbreyttri stefnu að þvi er
hækkun frá gildandi fjárlögum. verksvig og þjónustu ríkisins
Hækkanir eru að venju mestar varðar. Langmestur hluti út-
Jón Sigurðsson, deildarstjóri
hinnar nýju fjárlaga- og hag
sýslustofnunar fjármálaráðu
neytisins.
á liðunum félagsmál, atvinnu-
mál og kennslumál. Framlög
vegna kennslumála, opinberra
safna, bókaútgáfu og lista-
starfsemi aukast um 138 millj.
kr. framlög til atvinnumála og
til rannsókna f þágu atvinnu-
vega aukast um 144.5, þar af til
landbúnaðar um 25.4 millj. kr.
og til sjávarútvegs 93.9 millj.
kr. 1 gjöldum vegna sjávarút-
vegs felast greiðslur sem ríkis-
sjóður innti af hendi á þessu ári
til togaraútgerðarinnar en ekki
hafði verið gert ráð fyrir í fjár-
lögum. Hækkun til félagsmála,
aðallega almannatrygginga nem-
ur 190.9 millj. kr. Gjöld vegna
dómgæzlu og lögreglustjórnar,
innheimtu tolla og skatta o. fl.
aukast um 76.9 milljónir, fram-
lög til læknaskipunar og heil-
brigðismála 67.5 og til sam-
göngumála um 30 milljónir. Á
hinn bóginn er gert ráð fyrir
lækkun óvissra útgjalda vegna
lækkunar á niðurgreiðslum um
42.8 milljónir króna.
Til afborgana af lánum og
eignaaukningar verður varið 24
gjalda ríkissjóðs samkvæmt
fjárlögum og þessu fjárlaga-
frumvarpi er með einhverjum
hætti lögbundinn eða þess eðlis
að ríkissjóður er skyldur til að
inna hann af hendi. Slíkar fjár-
veitingar eru um það bil 75
prósent af heildarútgjöldum rík-
isins og raunar 85 prósent ef
niðurgreiðslur á vöruverði eru
taldar með.
Launahækkanir setja svip
sinn á fjárlagafrumvarpið eins
og undanfarin ár og er gert ráð
fyrir því að þær nemi um 25
prósent frá gildandi fjárlögum.
Ferðakostnaður og venjulegur
skrifstofukostnaður hækkar
einnig um 25—30%, húsa-
leiga, ljós, hiti o. s. frv., hækkar
um 16—20% og prentkostn-
aður um 25%.
Föst markmið
í athugasemdum með fjárlaga
frumvarpinu er bent á þau
vandkvæði sem eru á gerð fjár-
hagsáætlana viö verðbólguað-
stæður. Veröhækkanir og Iauna-
hækkanir gera að engu áætlanir
um útgjöld, í bezta falli skapa
þær mikla óvissu. Markmið
sem sett eru í rekstri ríkisins
og einstakra stofnana þess
verða af þessum sökum óskýr
og skapa ekki það aðhald, sem
þeim er ætlað að veita. En föst
markmið til að keppa að fvrir
þá er bera ábyrgð á verki sem
unnið er á vegum ríkisins eru
nauðsynleg til að bæta rekstur
og afkomu ríkisins og stofnana
þess.
Nýjar viðmiðanir
Annað atriði, sem rætt er í
athugasemdum frumvarpsins er
nauðsyn þess að hægt verði í
Magnús Jónsson,
fjármálaráðherra.
framtíðinni að miða f járveiting-
ar til einstakra stofnana ríkis-
ins við þau verkefni sem þeim
er ætlað að fást við, en ekki
reksturinn með hliðsjón af til-
teknum fjölda starfsmanna eins
og nú á sér stað. Til þess að
þetta sé unnt þarf að afla frek-
ari upplýsinga en nú er völ á.
Afleiðingar þess eru þær
í fyrsta lagi að ekki fæst nægi-
Iega glögg hugmynd um það,
hvort tiltekin stofnun hefur
sinnt verkefnum sínum nægi-
lega vel og í öðru lagi hefur fjár
málaráðherra og Alþingi ekki
fullnægjandi aðstöðu til að hafa
fullt vald á hinu flókna kerfi
ríkisstarfseminnar, sem er und-
irstaða hins íslenzka velferðar-
þjóðfélags. Auknar upplýsingar
um stofnanir ríkisins og úr-
lausnir þeirra, miðað viö þau
verkefni sem þeim eru falin á
hverjum tíma, mundu treystn
aðstöðu stjórnar og þings til aö
móta fjármálastefnuna og fylgja
henni fram.
Raunhæfari fjáriog
Af þessum sökum hefur að
þessu sinni verið gengið lengra
en oft áður til móts við óskir
ríkisstofnana um fjárframlög.
Ekki er þetta þó vottur út-
þenslu ríkisrekstrarins heldur
viðleitni til að taka öll útgjöld
sem ekki veröur komizt hjá að
ríkissjóður beri á næsta ári inn
í fjárlagafrumvarpið. Þannig
verður fjárlagagerðin raunhæf-
ari en oft áður, enda algengast
fram að þessu að greiðslur ut-
an fjárlaga hafi numið miklum
upphæöum, eöa sem nemur
milljónum króna, en þær greiðsl
ur hafa svo verið samþykktar
af Alþingi efttr aö þær fóru
fram.
AÖ lokum má geta þess a*
þetta fjárlagafrumvarp er hið
fyrsta sem samið er á
vegum fjárlaga og hag-
sýslustofnunar fjármálaráðu-
neytisins, en deildin var sett a
stofn fyrr á þessu ári.