Vísir - 17.03.1967, Blaðsíða 10

V í S IR . Föstudagur 17. marz 1967.
10
Heilbrifjðismál —
Framh. af i. bls.
málum Landspítaláns en sjúkra-
hússnefndin heföi verið endurskoð-
uð fyrir ekki löngu með það fyrir
augum að hún gæti sinnt hlutverki
sínu betur en áður. Sagði ráðherr-
ann, að í rauninni hefðu læknar
sem heild ekki haft nægilega á-
kveðna stefnu í heilbrigðismálum.
'Jm Landspítalann væri annars
■'að að segja, að með viðbótinni,
-em yrði endanlega lokið 1969,
kefði aukning sjúkrarúma oröið 21
— 22%, en fólksfjölgun aðeins 5.6%
' 'i.ma tíma.
tá sagði Jóhann Hafstein að rík-
' "ióður hefði með ýmsu móti stuðl
*ð að því að bygging Borgarsjúkra
hússins gæti gengið hraðar. m. a.
"ieð þv? að útvega Ián til spítala-
'vggingarinnar. Þá nefndi ráðherr-
~nn allmörg sjúkrahús, sem hefðu
ri'iið upp á síðustu árum og komið
■'ð miklu gagni í hinum ýmsu
■ -•"gðarlögum.
Heilbrigðismálaráðherra gat þess
einnig, að allmargar nefndir m. a.
skipaðar læknum, heföu verið skip-
aðar til að fialla um einstaka þætti
heilbrigðismálanna og heföi það
reynzt óhiákvæmilegt, þar sem at-
hugun og yfirsýn hefði skort yfir
eðli ýmissa þeirra vandamála, sem
bersýnilega væru til staðar. Þá
sagði hann, að sænskur sérfræð-
ingur' væri að koma til landsins i
bví skvni að kanna nokkra þætti
heilbrigðismálanna. Heilbrigðis-
stjórnin hefur ekki mikinn mann-
afla og þyrfti að fjölga mönnum
sem fást viö þennan málaflokk.
Einnig kemur til greina að mynd-
að verði sérstakt og siálfstætt heil-
brigðismálaráðuneyti.
Árni Biömsson læknir var annar
‘rummælandi á fundinum. Hann
Ivsti þeirri skoöun sinni, að ekki
mætti saka núverandi heilbrigðis-
má'-i.sMóm um allt það sem talið
væri til vansa í þessum málum.
Taldi lækna einnig verða að bera
sinn hluta af sökinni, að svo miklu
'eyti sem um sök væri að ræða.
' mi gagnrýndi byggingamál, sér-
-'aklega og taldi byggingu sjúkra-
rniða hægt áfram vegna þess
að ekki væru höfð rétt tök á fram-
æmdum. Sagði hann að nú væru
' dýr siúkrahús í byggingu, en ekk
•t þeirra vrði fullnægjandi. Taldi
->.nn, að leysa ætti sjúkrahúsa-
andamál dreifbýlisins með því að
' ’ggja fullkomin sjúkrahús í
'”':hvfk. Taldi hann bvggingu ým
issa sjúkrahúsa úti á landi mis-
áðna og óbarfa. Læknirinn lýsti
aðstöðu sjúkrahúsa til að taka á
móti sjúklingum þannig að sér-
fræðinga vantaði fleiri en nú starfa
við þau og að ekki væri t. d. hægt
aö mæta fjöldaslysum með eðlileg-
um hætti, ef þau bæri að höndum.
Loks gagnrýndi hann það tómlæti
og þröngsýni, sem lengstum áður
fyrr hefði veriö ríkjandi í meðferð
íslenzkra heilbrigðismála.
Ásmundur Brekkan, síðasti frum
mælandi, tók undir með Árna
Björnssyni um það atriði, að ekki
væri unnt að sakfella einhvem sér-
stakan aðila fyrir þróun heilbrigð-
ismálanna. Taldi hann nauðsynlegt
að tekið yrði upp samhæfðara
skinulag heilbrigðismálanna með
þátttöku og að aðild lækna og emb-
ættismanna. Vildi hann að skipuð
yrði sívirk skipulagsnefnd heilbrigð
ismála, sem ætíð leitaðist við að
afla sem mestra upplýsinga og gera
sér grein fyrir þörfinni í heilbrigð-
ismálum á hverjum tíma.
í þeim ræðum, sem á eftir komu,
var margt gagnrýnt í heilbrigðismál
um og stundum farið hörðum orð-
um um ástandið. Þó virtist mönn-
um koma saman um, að það sem
máli skipti, væri hvernig að heil-
brigðismálum yrði unnið í framtíð-
inni en ekki hvernig skipulag
þeirra hefði verið, fram á síðustu
ár. Báru ýmsir læknar lof á Jó-
hann Hafstein heilbrigðismálaráð-
herra fyrir afskipti hans af þessum
málum og töldu, að með afskiptum
hans stæði margt til bóta. Þó töldu
flestir að gera þyrfti meira en gert
hefði verið og væri æskilegt að
skipulagt samstarf allra viðkom-
andi aðila gæti tekizt um heilbrigð-
ismálin.
Heath —
Framh. af 1. bls.
lands, blaðamenn og sjónvarps-
menn voru komnir út að flug-
vélinni til að heilsa upp á Heath,
sem var fyrsti maðurinn, sem
birtist í tröppunum undir stéli
flugvélarinnar. Baðaður sjón-
varpsljósum gekk Heath niöur
landganginn þar sem hann
heilsaði stjórnarmönnum Blaða-
mannafélagsins og Mac Leod,
ambassador Bretlands hér á
íslandi. Á leið til flugstöðvar-
byggingarinnar var veðrið að-
alumræðuefnið eins og oft vill
verða, þegar Bretar eru
annars vegar, enda líka ærin
ástæða til eins og veðrið var
í nótt.
Ferðalúinn stjómarandstöðu-
maður gekk gegnum tollskoðun
Hagstæðir greiðsluskilmálar

Laugavegi 166, símar
22222 og 22229
Verð kr. 13.900
— Hagstætt verð
SVEFNHERBERGISHÚSGÖGN
í GLÆSILEGU ÚRVALI
j og vegabréfaeftirlit og var lát-
inn óáreittur á báðum stöðum
og út var haldið beint til bif-
reiðar sendiherrans, sem stóð
utan dvra. Heath var ekki beint
upplagður að svara spumingum
j fréttamanna. Hann kvað íhalds-
menn í Bretlandi þó í talsvert
betra pólitísku veðri, en því
veðri er heilsaði honum á Isl.
Heath kvaðst hafa farið heim-
an frá sér kl. 7 kvöldið áður
svo aö ferðin hingað hefur ver
ið nokkuð tafsöm.
Brim —
Framh. af bls. 1
norðangola á móti brim-
inu.
Tvo báta sleit upp frá bryggjunni
á Stokkseyri og sökk annar í brim-
rótinu og er gerónýtur, en hinn rak
upp undir frystihúsið, sem stendur
þar á sjávarbakkanum, brotnaði
mikið og er nánast talinn ónýtur.
Ljósastaurar brotnuðu á bryggj-
unni og fleiri tjón em til marks
um þetta brimflóð.
Mest var brimið á tímanum frá
kl. 5-7 í morgun og viröist aðeins
hafa náð til takmarkaðs svæðis.
Um sexleytiö í morgun gekk sjór-
inn alveg upp að frystihúsinu á
Eyrarbakka og var þó aðeins hálf-
fallinn sjór, en á flóöinu í morgun
um níuleytið, þegar Vísir hafði
samband við Pál Bjamason hjá
frystihúsinu þar, var hrimrótið tek
ið að réna og hafði sjór þá heldur
lækkað þrátt fyrir aöfallið.
Fjórir bátar voru við bryggju á
Stokkseyri þegar tók að brima, en
bryggjan er svo til fyrir opnu hafi,
ekkert sem skýlir henni fyrir út-
hafsöldunni, nema skerjagarðurinn
fyrir framan og flóðaldan gekk ó-
btotin yfir hann í morgun. Tveir
bátanna komust út innsiglinguna
frá bryggjunni og lónuðu þar enrrþá
fyrir utan þegar Vísir hringdi aust
ur f morgun, en munu nokkuð
brotnir.
Vélbátarnir Fróði og Bjarni Ói-
afsson, sem báðir eru um 35 tonn
að stærð slitnuðu hins vegar upp
frá bryggjunni og sökk Fróði 1
brimrótið en hinn rak upp í fjöru
eins og fyrr segir. Þessir bátar
voru báöir keyptir frá Ólafsvík fyr
ir allmörgum árum og á frystihús
ið á Stokkseyri og hreppurinn
Bjarna Ólafsson, en Fróði var sam
eign frystihússins, hreppsins og Jós
efs og Viðars Zophóníassona. Páll
Bjarnason, sem blaðið talaði við
í morgun sagði, að menn hafi heyrt
fullorðna menn tala um að þetta
væri mesta hafrót sem sézt hefði
þar við ströndina síðustu 40 árin
a.m.k. Bjarma II, sem liggur uppi j
f kampi rétt utan við Stokkseyri
mun ekki hafa sakað, hann var
kominn það langt upp í kampinn.
Engir skaðar urðu heldur á bátum
frá Eyrarbakka í brimrótinu, en
þar er nýlega búið að lengja skjól
garöinn, sem hlffir bryggjunni fyr
ir úthafsöldunum og bátarnir höfð
ust þar við þrátt fyrir hafrótið.
Kauphöll —
j’ Framhald af bls. 16.
j stafanir sem gerðar hafa verið, er
j verið að gera og verður að gera
! vegna iðnaðarins. — Sfðan síðasta
ársþingi iðnrekenda lauk f apríl sl.
hefur Alþingi verið að afgreiða
breytingar á tollalöggjöfinni. —
Var þess vegna tekin inn í lög
heimild til að stofna hagræðingar-
lánadeild við Iðnlánasjóð til að
gera íslenzkan iðnað styrkari í vax
andi samkeppni erlendis frá. Standa
nú yfir útboð til að afla fé til lána-
deildarinnar.
Þá minntist ráðherrann á þá erf-
iðleika sem hefðu verið í Alþingi
að fá samþykktar ráðstafanir til
hjálpar íslenzkum veiðarfæraiðn-
aði. Skipuð var sérstök 4 manna
nefnd til að kanna orsakir þess að
veiðarfæraiðnaðurinn er ekki sam-
Éeþpnisfær.
Helztu verkefni iðnþróunarráðs,
sem tók til starfa um seinustu ára-
mót eru: 1) Aðlöigunarvandamál ísl.
iðnaðar, 2) Hugmyndir um sam-
starf og samruna iðnfyrirtækja, 3)
Vinnsla hrááls, 4) Stofnun olíu-
hreinsunarstöðvar, 5) Salt- og sjó-
efnavinnslustöð, 6) Sútunarverk-
smiðjur í landinu, 7) Rannsóknir á
gæðum íslenzkrar ullar, en í ljós
virðist hafa komið, að hægt er að
gera ullina verðmeiri meö sérstök-
um vinnsluaðferðum.
Ráðherrann kom inn á margt
fleira svo sem álbræðslu og lána-
mál iðnaðarins, sem of langt yrði
hér upp að telja.
Grípa verður...
Framh. af bls. 8
hafi veiðzt vestan Reykjaness að
þessu sinni. Þó fengu nokkrir
bátar afla um 25-30 sjóm. VNV
frá Garðskaga í september.
Alls veiddust rúm 45 þús.
tonn frá júníbyrjun til ársloka
(suðvestanlands) og fékkst sá
afli nær allur eða um 43 þús.
tonn á tfmabilinu 1. júní til 30.
september og hefur haustver-
tfðin því gjörsamlega brugðizt
á þessu svæði að þessu sinni.
Það er athyglisvert, að sl. 2
ár fer að bera mjög á ókyn-
þroska síld í veiðinni. Endur-
heimtur síldarmerkja sunnan-
lands eru og uggvænlegar háar
eöa a.m.k. 4-5 sinnum hærri,
hlutfallslega en úr norska stofn
inum. Styður þetta hvort
tveggja þá skoðun, að svo í-
skyggilegt ástand hafi nú skap-
azt meða-i vorgotssíldarinnar og
raunar fslenzku síldarstofn-
anna beggja (einnig sumargots-
sfldarinnar), að grípa verði til
enn róttækari ráðstafana varð
andi veiðihömlur sunnanlands
og vestan, en þegar hefur verið
gert.
Lifla-Hraun —
Framh. af bls. 9
Þar starfa 12 fangaverðir, en
hann kvað hælið ekki hafa neitt
fast húsnæði fyrir þá. Þeir yrðu
að útvega sér það á Eyrarbakka.
Yfirfangavörðurinn býr í gamla
fangelsisstjórabústaðnum á
Litla-Hrauni, en fangelsisstjór-
inn hefur nú fastan bústað á
Eyrarbakka. — Hælið vantar
5—6 litla bústaði fyrir fanga-
verði. Það mundi koma f veg
fyrir stöðug mannaskipti, sem
hljóta að vera mjög óheppileg
f slíku starfi.
Einna erfiðast kvað forstöðu-
maður að fá matsveina, sem eru
ekki á hverju strái.
Þegar Vfsir heimsótti hælið
á dögunum voru vistmenn 26,
en geta verið 28. Mikill hluti
þessara manna hefur verið á
hælinu áður, sumir hvað eftir
annað.
Á hælinu eru fjórar „sellur'1
sem vistmenn eru látnir í, ef
ef þeir gerast freklega brotleg-
ir við reglur hælisins. — Um
helgar fyllast þessir klefar oft
af slagsmálaóðum fyllibyttum
af böllunum þaðan úr nágrenn-
inu, frá Selfossi og sveitunum í
kring. Þetta mun einkum eiga
sér stað á sumrin og sagði fang
elsisstjórinn þetta valda mikl-
um erfiðleikum. Það skapaöi ó-
róa á hælinu. Vistmenn vökn-
uðu um miðjar nætur við hróp
og köll, en klefarnir eru ekki
fyllilega hljóðeinangraðir.
Það er raunar furðulegt að
sýslurnar á Suðurlandi eða kaup
túnin þar, til dæmis Selfoss,
skuli ekki hafa komið upp fanga
klefum fyrir næturgesti, heldur
skuli þeim vera bætt við marga
eifiðleika hælisins og látnir
valda þar óheppilegum óróa.
Margföld tíuþúsund.
Félagssamtökin Vernd af-
hentu hælinu nú fyrir skemmstu
rausnarlega gjöf, áhöld til tóm-
stundaiðju fyrir fangana. Þessi
gjöf á sér merkilega sögu. En
hún er þannig til komin, aö Ung
templarar söfnuðu 10 þúsund
krónum með happdrætti í Húsa
fellsskógi í sumar. Þetta fé af-
hentu Ungtemplarar forráða-
mönnum Verndar til ráðstöfun-
ar í þágu hælisins að Litla-
Hrauni. — Ákveðið var að
kaupa verkfæri til tómstunda-
starfa fyrir fangana og leitað
til þriggja verzlana í Reykjavik
um kaupin.
Þessi fyrirtæki snerust svo
rausnarlega við, að þau gáfu
verkfæri fyrir samtals 25 þús.
krónur, í 11 skápa, sem síðan
voru settir upp £ húsakynnum
þeim sem byggö voru á hælinu
fyrir þremur árum. Jafnframt
var fenginn smiður frá Eyrar-
bakka til þess að kenna föng-
unum gagnlegt föndur og hafa
umsjón með verkfærunum og er
hann launaður af ríkinu, en 10
þúsund krónurnar sem komu
þessu af staö sitja eftir í um-
sjá Verndar og veröa notaðar
í þágu hælisins og fanganna, að
því er erindreki Verndar Páll
Gröndal hefur tjáð blaðinu.
Þarna er í deiglunni merkileg
tilraun, sem vonandi á eftir að
láta gott af sér leiða.
Þess má geta í þessu sam-
bandi að félagssamtökin Vernd
hafa unniö mikið starf til hjálp
ar afbrotamönnum. Fulltrúar
þeirra fara hálfsmánaðarlega
austur á Litla-Hraun og ræða við
fangana, auk þess rekur Vernd
griðastað fyrir heimilislausa
menn í Grjótagötuý Reykjavík
og nýtur til þess opinbers
styrks.
Nýtt ríkisfangelsi.
Það hlýtur að vera mönnum
fagnaðarefni, að nú skuli vera i
undirbúningi bygging ríkisfang-
elsis, sem væntanlega verður
staösett viö Úlfarsfell.
Þar er ætlunin að reisa fang-
elsi með aögreindum deildum,
meðal annars verður þar kvenna
fangelsi, en það liggur í augum
uppi, að kvenfólk, sem gerzt hef
ur brotlegt hér á landi, er erfitt
að láta taka út refsingu með
fangelsun, vegna þess, að ekkert
fangelsi er til fyrir þær. Og hvar
er þá réttlætið?
Svo er eins víst að bygging
ríkisfangelsis taki ófá ár og
jafnvel áratugi. Hins vegar mun
ætlunin að leysa brýnustu vand
ræðin með byggingu innilokun-
arklefa í Síðumúla.
Fangelsismál hér á landi hef-
ur almenningur oft á tíðum
haft í flimtingum og á þaö kann
ski rót sína að rekja til alltof
almenns virðingarleysis gagn-
vart íslenzku réttarfari, en á-
stand fangelsismála hefur lika
gefið ábyrgðarlausu hjali um
þau mál byr undir báða vængí.
I velferðarþjóöfélagi er stefnt
að þvi að gera hvern þegn
nýtan til hins ýtrasta, því að
þaö er grundvöllur velferðar.
Það er stefnt að því að gera þá,
sem ekki ganga heilir til skógar
sjálfbjarga aö svo miklu leyti
sem hægt er. Þjóðin hefur ekki
efni á óþarfrj skerðingu starfs-
krafta sinna, hvort sem orsak
ir hennar kallast drykkjusýki,
afbrotahneigð eða eitthvað ann-
aö. Þessar orsakir og aðrar
skyldur hafa kostað íslenzku
þjóðina of mikið. Það er mann-
úðarmál og um leið heill þjóð-
félagsins að vinna þessum mál-
um bót,
J. H.
££££