Alþýðublaðið - 26.01.1966, Page 15

Bæjarstjórn
Framhald af 6. síðu
hann fékk útmælda 1787. Þar
væru nú komnar 5 verzlanir í stað
3ja áður, og tuttugu íveruhús með
34 fjölskyldum og 214 manns..
Orðrétt segir í bænaskránni að
lokum:
„Að innbúar verzlunarstaðar-
ins geti borið sig sem félag sér
virðist meðfylgjandi útdráttur af
hreppsbókinni að bera með sér,
hvar sameiginlegar útgiftir hrepps-
ins í sex ár hafa að meðaltali ver-
ið 70 vættir 28 fiskar, og inngjöld
frá verzlunarstaðnum 40 vættir
20 fiskar.”
. Bænaskráin var undirrituð nöfn
um 29 karla og 5 kvenna og send
Jóni Sigurðssyni, alþingismanni
ísfirðinga og fékk hann Halldór
Kr. Friðríksson til að flytja málið
á Alþingi 1863, þar eð hann gat
þá ekki sjálfur mætt þar.
Afgreiddi Alþingi málið í bæn
arskrárformi til konungs, og féllst
hann á, að það skyldi ná fram að
ganga þann 23. okt. 1863. Var amt
manninum í vesturamtinu falið að
annast framkvæmdir. Skyldu íbú-
ar Eyrarhrepps kvaddir saman til
fundar og málið allt reifað fyrir
þeim. Að því loknu skyldi velja
sex manna nefnd til þess að semja
reglugerð um bæjarstjórn á ísa-
firði og stofnuð byggingarnefndar.
Skyldi þessi nefnd hafa til hlið-
sjónar reglugerðir varðandi Akur-
eyri frá 6. jan. 1857 og 29. ágúst
1862, en þá hafði verið komið þar
á byggingarnefnd og bæjarstjórn.
Þegar Alþingi kom saman 1.
júlf 1865 var öllum undirbúningi
Iokið og stjórnarfrumvarp til reglu
gerðar um verzlunarstaðinn ísa-
fjörð kaupstað og um stjórn
bæjarmálefna þar og frumvarp til
opins bréfs um að stofna bygg-
ingarnefnd á kaupstaðnum ísafirði
voru lögð fyrir þingið.
Þeir Jón Sigurðsson og Halldór
Friðriksson sendu konungi álits-
gjörð um reglugerðina. Böktu þeir
sögu málsins enn og meðferð þess
á Alþingi og skýrðu síðan frá því,
að þingið beiddist þess, að frv.
fengi lagagildi.
Það dróst þó til 26. janúar
1866, að Kristján konungur 9. stað-
festi reglugjörðina og gaf út opið
bréf um byggingarnefnd á ísafirði.
Þess vegna er dagurinn í dag tal-
inn eitthundraðasti afmælisdagur
bæjarstjórnar ísafjarðar.
Það gerist margt og breytist á
skemmri tíma en 100 árum, en þeg
ar gerðir þeirra manna, er stóðu að
stofnun þessa bæjarfélags, eru
skoðaðar í Ijósi sögunnar, þá er
ótvírætt, að þeir hafa með gjörð-
um sínum lagt traustan grundvöll
að því, sem síðar hefir orðið. Þeir
voru bjartsýnir og stórhuga, og
gerðu sér ljósa þá ábyrgð, sem á
þeim hvíldi. Þingmaður kjördæm-
isins á þeim tíma, Jón Sigurðsson
forseti, fylgdist vel með framför-
unum hér, og tvímælalaust gætir á
hrifa hans í ýmsu sem fram fór.
Og hann var hreykinn af ísfirð-
ingum eins og fram kemur í hinu
kunna Ávarpi hans til Sunnlend-
inga um fiskverkun frá 1873. Telur
hann í ávarpinu verkun saltfisks-
ins hér vera til fyrirmyndar, og
þessvegna fái ísfirðingar 4 eða 5
dölum meira fyrir hvert skippund
en Sunnlendingar, og af þessu
vill hann láta þá síðarnefndu læra.
Okkur skortir að vísu heimildir
um gerðir bæjarstjórnar ísafjarð-
ar frá 1866—1905, eins og ég vék
að áðan, en vitum þó, að það var
tekið af stórhug og myndarbrag
á framfaramálum eins og bygg-
fngu barnaskóla, kaupum á bæjar-
landi af prestsetrinu Eyri, lagn-
ingu vatnsveitu, stofnun slökkvi
liðs, skipulagsmálum, stofnun spari
sjóðs, byggingu sjúkrahúss og
öðru því, sem til heilla horfði
fyrlr bæjarbúa.
Samfara þessu fjölgaði íbúum
ört og atvinnuvegimir blómguð-
ust, eins og þeir menn höfðu von-
að. sem treystu því og trúðu, að
eigið frumkvæði ísfirðinga væri
þeim hollast í blíðu og stríðu, eða
eins og þeir orðuðu það í bæna-
skránni til Alþingis:
„að sérhvert félag, og þar á
meðal innbúar þessa verzlunar-
staðar, og til þess að blómgvast
og taka framförum, þarf stjórn-
encLur eða oddvita, sem sjái um
félagsins þarfir, sem frumkvöðlar
úrræða í bágindum, og gangist
fyrir samtökum og fyrirtækjum,
sem miða til sameiginlegs gagns,”
■ Þeir sáu vonir sínar rætast. Um
aldamót var risinn hér á Skutuls-
fjarðareyri einn af blómlegustu
bæjum landsins.
Skip voru á förum héðan milli
landa, hingað kom fyrsta gufuskip-
ið, hér var fyrst sett vél í fiski-
bát, byggð fyrsta hafskipabryggj-
an og hvergi var verkaður eins
góður saltfiskur. Sparisjóðurinn,
sem stofnaður var 1876 var orðinn
stærsti sparisjóður landsins árið
1904, þegar hann gekk inn í útibú
Landsbankans, sem þá var stofnað
hér. ísafjörður var á þessum árum
ein mesta útflutningshöfn lands-
ins.
Síðan hafa skipzt á góð ár og
erfið ár í sögu bæjarins, og ekki
alltaf ríkt sú eining, sem æskileg
hefði verið meðal bæjarbúa.
í dag virðist mér þetta breytt
til hins betra, og afmælisósk min
til ísfirðinga á þessari hátíðar-
stundu er sú, að þeim megi sem
lengst takast að varðveita eining
aranda og trú á framtíð ísafjarðar
eins og ríkti í hugum þeirra 34ra
karla og kvenna er undirrituðu
bænarskrána til Alþingis þann 28.
febrúar 1863, og lögðu grundvölí-
inn að ísafjarðarkaupstað.
B. F.
Steiniðjan h.í.
Sími 472. ísafirði.
Sér um:
Allskonar byggingafram-
kvæmdir, múrhúðun
og trésmíði
Rekur:
Trésmíðaverkstæði, Röra-
og steinsteypu
Framleiðir:
Glugga, hurðir og hvers-
konar innréttingar. Út-
veggjaholsteina, hellur,
innveggjaplötur og allar
tegundir stein-röra.
Ruddu veginn
Framhald úr opnu. |
sem mest voru umdeildar, er Al-
þýðuflokkurinn knúði þær frara.
Dómur sögunnar verður hinsí
vegar sá, að árin milli styrjald-í
anna hafi ísfirðingar undir for-
ustu jafnaðarmanna skrifað einni
athyglisverðasta kafla í stjórnmála
sögu þjóðarinnar.
i
t
' • i
Auglýsið í AlþýSablaðinu
■\
Landsbanki íslands
OTIBÚ A Isafirði
Annast öll bankaviðskipti innan lands
og utan.
Útibúið kappkostar að veita viðskiptamönn-
um sínum sem fullkomnasta þjónustu.
★
AUKIÐ SPARNAÐINN OG TRYGGIÐ
EIGIN AFKOMU OG FRAMTÍÐ
ÞJÓÐARINNAR.
Útvegsbanki Islands
UTIEÚIÐ Á fSAFIRÐI
Öniiumst öil venjuíeg
bankaviöskipti innanlands
og utan.
l-X'
Ábyrgð ríkissjóðs er á öllu
sparifé í bankanum.
ALÞÝDUBLAÐIÐ - 26. janúar 1966 15