Dagur - 11.12.1997, Page 2

2 -FIMMTUDAGUR ll.DESEMBER 1997

FRÉTTIR
Mælingar veöurfræðinga benda ekki til þess að veðrið á Austurlandi sé áberandi betra en í Reykjavík, en engu að síður eru Austfirðingar afar
ánægðir með það.
SdLWihj
0 f.r
MiMð sólski n í
sinni Austfirðmga
Austftrðingar eru svo
ánægðir með veðurfarið
að ætla mætti að ]ieir byg-
gju í allt öðru landi.
Einna fúlastir eru borgar-
búar sem eiga þó minnst
undir veðri og viiidum.
Austfirðíngar eru öllum öðrum lands-
mönnum ánægðari með veðurfarið og
telja að það hafi farið-batnandi á und-
anförnum árum. Næstum allir (92%)
segjast þeir ánægðir með veðurfarið
sem einkennir byggðarlag þeirra, en á
höfuðborgarsvæðinu er einungis rúm-
ur helmingur fólks sama sinnis. Meira
en þriðjungur Reykvíkinga og
Reyknesinga lýsa óánægju sinni með
veðurfarið á sínu landsvæði, en slíkt
gera örfáir (6%) á Austurlandi. A öðr-
um landsvæðum eru menn sýnu sáttari
en borgarbúar, einkanlega á Norður-
FRÉTTAVIÐ TALIÐ
landi, en samt langt frá hinni aust-
firsku „alveðursælu".
Sól í siimi
Þessi afar mismunandi afstaða til veð-
urfarsins kom fram í könnun á afstöðu
fólks til ýmissa búsetuþátta í nýrri bú-
setuskýrslu Félagsvísindastofnunar.
Spurningin er hvort veðurfarið er
svona mismunandi milli landsvæða,
eða hvort þetta er kannski fremur til
vitnis um að Austfirðingar beri meiri
sól í sinni en höfuðstaðarbúar.
Haraldur Olafsson veðurfræðingur
segir ekki auðvelt að lesa svo afger-
andi mun út úr veðurtöflum sem
gjarnan sýna meðaltöl. Urkomudagar
yfir sumartímann virðast t.d. síst færri
fyrir austan (á Teigarhorni) en í
Reykjavík um sumartímann, hitinn
ekki oftar yfir 15 stig og sólskinsstund-
ir ekki áberandi fleiri. Á hinn bóginn
sé ívið lygnara eystra.
Ekki meðalhitinn sem máli skiptir
„Ég dreg þá ályktun af þessu að það sé
ekki meðalhitinn sem máli skiptir,
heldur þessir góðu kaflar sem koma
stundum á sumrin, sem við þekkjum
t.d. frá Egilsstöðum, Reyðarfirði og
víðar. Þessi svæði eru í skjóli jökuls og
fjalla. Halli Hndurinn sér aðeins vestur
fyrir suðrið þá geta komið þarna mjög
góðir og langir kaflar, sem eru miklu
sjaldgæfari hér sunnanlands. Þarna
eru slegin hitametin sem fá umfjöllun
í fjölmiðlum á hverju sumri.“
Þótt inn á milli komi svalir dagar á
norðaustan, sem draga niður meðalhit-
ann, þá lifa þessir góðviðriskaflar ef-
laust fremur í huga fólks. Og þeir séu
svo góðir að leiðindakaflarnir ná ekki
að draga út áhrifum þeirra. Minni
vindur hafi líka sjálfsagt sitt að segja.
Hér syðra, í t.d. 4-5 vindstigum á norð-
an og hálfskýjuðu, þá sé í rauninni öll-
um sama þótt hitinn hækki kannski úr
10 stigum upp í 12, segir Haraldur.
- HEI
í heita pottinum eru menn nú
farnir að tala um „órólegu
deildina" hjá framsókn, en eins
og fratn kom í Degi í gær er
þingflokkurinn kiofinn í af-
stöðu sinni gagnvart frumvarpi
Páls Péturssonar um stjóm-
sýslurétt sveitarfélaga á hálend-
inu. Benda menn á að í órólegu deildinni séu ein-
tómir nýir þingmenn, sem koinu inn í miklum
kosningasigmm í síðustu kosningum og því
megi túlka þetta sem breytta tíina í flokki þar
sein innbyrðis ágrehihigur hefur ekki verið áber-
andi. í órólegu deildinni em Siv Friðleifsdóttir
og Hjálmar Árnason af Reykjanesi, Gunnlaugur
Sigmundsson af Vestfjöröuni og Ólafur Öm úr
Reykjavík...
í pottinum vex þeirri sögu ás-
niegin að Guðmundur Bjarna-
son hafi áhuga á að draga sig í
hlé og hætta sem ráðherra og
stjóminálamaður á nýju ári. Er
fullyrt að Valgerður Sverris-
dóttir yrði þá kölluð inn iýrir
Guðmund í umhveríisráöuneyt-
ið, en ekki frekari breytingar
gerðar á stjóminni. Menn inunu jafnfraint telja
það styrkja ríkisstjómina að bæta við konu...
í lieita pottinum ræða menn
bæjarstjórakreppuna á ísafirði
og fuliyrt er að enginn bæjar-
stjóri verði ráðhm það sem eft-
ir lifir kjörtímabhs. Þeir Krist-
inn Jón Jónsson, forseti bæjar-
stjómar, ogjónas Ólafsson, for-
inaður bæjarráðs, munu ætla
að skipta starfinu með sér...
Hins vegar er því hvísiað í heita pottinum að frá-
farandi bæjarstjóri, Kristján Þór Júhusson, sé
farinn að vinna hjá Sainherja enþar erhann sem
kimnugt er stjómarformaður....
Ögmundur
Jónasson
fomaðurBSRB ogþingmaður
Alþýðubandalags og óháðra
Bótagreiðslur verði tengd-
arlaunaþróun. Enginn at-
vinnulaus að eigin frum-
kvæði. Ölmusa í stað rétt-
indakeifis. Hugsað smáttí
ríkisstjóm.
Níðst á bótáþegum í góðæri
— Af hverju viljið þið tið atvinnuleysis-
hætur verði tengdar launaþróun?
„Við höfum ætíð verið þeirrar skoðunar að
allt bótakerfið verði tengt Iaunaþróun. Það
er einfaldlega vegna þess viðurkennda
markmiðs sem ber að stefna að sem felst í
því að reisa við kaupmátt launataxtans. Það
þýðir að launin hækka hraðar en almennt
verðlag. Þá er auðvitað fráleitt annað en að
atvinnulausir og aðrir bótaþegar njóti þess.“
— Stjórnvöld fullyrða ú móti tið þttð
hvetji fólk til að leita sér að vinnu þegar
hæturnar eru lágar. Hvað finnst þér um
þá röksemd?
,Álmennt má segja að yfirgnæfandi meiri-
hluti þess fólks sem er atvinnulaust á ekki
annarra kosta völ. Það er enginn atvinnu-
laus að eigin vali eða ósk. Það að ætla
mönnum slíkt og smíða kerfi með þessa
hugsun að Ieíðarljósi er mjög ranglátt. Stað-
reyndin er auðvitað sú að sá sem verður fyr-
ir því að verða atvinnulaus verður fyrir veru-
legri tekjuskerðingu. Hann missir ekki að-
eins vinnuna sína og grunnkaup heldur í
flestum tilfellum einnig yfirvinnu, bónusa
og allt það sem því fylgir. I íslensku yfir-
vinnuþjóðfélagi verður tekjuhrapið miklu
meira en þelddst víðast annars staðar þegar
atvinnuleysið er annarsvegar. Þá er það ekki
á bætandi að skerða þessar bætur enn frek-
ar.“
— Er ekki við ramman reip að draga
þegar félagsmálaráðherra er andvígur því
að færa hætur til jafns við launaþróun-
ina?
„Ríkisstjórnin hefur öll verið þversum í
þessu máli. Markmiðið með því að rjúfa
þessi tengsl sem voru á milii bótakerfisins
og kauptaxtans var að sjálfsögðu það að það
átti að skerða þessar bætur. Sem dæmi þá
eru ráðherrar farnir að ræða það opinskátt
að það verði að vera hvati til að vera í vinnu.
Samkvæmt því er það æskilegt að hafa at-
vinnuleysisbætur lægri en allra lægstu taxta,
eða 55 þúsund krónur á mánuði á sama
tfma og Iægstu kauptaxtar stefna í að verða
70 þúsund krónur.“
— Eru einhver líkindi fyrir því að þessu
verði hreytt á næstunni?
„Það á auðvitað aldrei að segja aldrei.
Þetta hefur verið krafa allra samtaka launa-
fólks að þessu verði breytt. Á Alþingi hafa
einnig komið fram kröfur í þá veru. Þess
utan hefði maður haldið að það væri ekki
ástæða til að níðast á bótaþegum í öllu
þessu bullandi góðæri í efnahagslífinu þeg-
ar peningarnir eru til ráðstöfunar."
— Finnst þér að stjórnvöld séu meðvitað
að reyna að skemma velferðarkerfið?
„Það er meðvitað verið að reyna að um-
breyta öllu þessu kerfi og á því leikur enginn
vafi. Þá er það einnig ljóst að fyrir hönd
þessara hópa, þ.e. atvinnulausra, öryrkja og
annarra bótaþega, er hugsað alveg afskap-
lega smátt. I stað réttindakerfis þar sem
stefnt er að því að fólk geti gengið nokkurn
veginn upprétt, er verið að færa þetta yfir í
svona lágmarks ölmusukerfi þar sem fólk á
að vera hokið. Þar virðist fyrirheitna landið
vera að mati stjórnvaida." -GRH