Dagur - 30.12.1997, Blaðsíða 2

2 — ÞRIÐJUDAGUR 30. DESEMBER 1997
Tktgur
Leikfelag
Akureyrar
jólafrumsýning
♦
Á ferð með
frú Daisy
eftir Alfred Uhry
Daisy: Sigurveig Jónsdóttir
Hoke: Þráinn Karlsson
Boolie: Aðalsteinn Bergdal
Þýðing: Elísabet Snorradóttir
Lýsing: Ingvar Bjömsson
Leikmynd og búningar:
Hlín Gunnarsdóttir
Leikstjóm: Ásdís Skúladóttir
Hjörtum mannanna svipar sam-
an í Atlanta og á Akureyri.
Nú er tígullinn tromp. A
lauftrompið okkar, Hart í bak,
náðum við 90% sætanýtingu á
25 sýningar. Látum tígulinn
trompa lauftð.
Örfá sæti laus.
4. sýning 30. des. kl. 20.30.
Sýningar um helgar í
janúar og febrúar
v
Söngvaseiður
frumsýning í Samkomu-
húsinu 6. mars
Aðalhlutverk: Þóra Einarsdóttir
Markúsar-
guðspjall
einleikur Aðalsteins Bergdal
frumsýning á Renniverk-
stæðinu um páska
Gjafakort í
leikhúsið.
Gjöf sem
gleður.
Kortasala:
í Blómabúð Akureyrar,
Versluninni Bókvali,
Café Karólínu
og í miðasölu
Leikfélags Akureyrar í
Samkomuhúsinu.
Sími: 462 1400
Munið Leikhúsgjuggið
FLUGFÉLAGÍSLANDS
sími 570-3600

er styrktaraðili Leikfélags Akureyrar
AKUREYRI NORÐURLAND / VIÐ ÁRAMÓT
í árslok
SIGURÐURJ.
SIGURÐS-
SON
BÆJARFULLTRÚIA
AKUREYRI
SKRIFAR
Við höfum nú á þessum dögum
notið hátíðleika jólanna og fundið
þau hughrif sem tengjast þessari
stórhátíð kristinna manna.
Við finnum líka hversu þjóðern-
istilfinningin er sterk, því Islend-
ingar um allan heim leitast við að
sameinast í jólahaldinu eins vel og
þeir geta og viðhalda íslenskum
jólasiðum. Hér blandast saman
með mjög sterkum hætti trúar-
brögð og menning, sem er okkur
öllum mikils virði. Kærleikur í
garð annarra og umhyggja fyrir
bágstöddum er aldrei meiri hjá
okkur en á jólum. Flest okkar fá
notið jólanna með fjölskyldu og
ástvinum, þó ætíð sé það svo að
einhver okkar búi ekki við þann
möguleika, vegna starfa, sjúkleika
eða umkomuleysis.
Jólin eru einnig tími aukinna
útgjalda heimilanna. Fram hjá
þeirri staðreynd verður ekki geng-
ið, en slík útgjöld koma víða ekki
fram fyrr en að jólahaldi loknu.
Það hefur lengi verði freisting
okkar að leysa tímabundinn vanda
með lántökum. Ekki voru menn á
eitt sáttir, þegar ísland varð full-
valda ríki, um skynsemi þess að
reisa sjálfstæði landsins á þeim
fjárhag sem þá var. Fjárlög áranna
1918 og 1919 voru um fimm og
hálf milljón króna og afgreidd
með um áttahundruð þúsund
króna halla. Afborganir lána voru
þriðji hæsti útgjaldaliðurinn á eft-
ir samgöngu- og menntamálum.
Greiðsluhalli landssjóðs hafði ver-
ið um ein milljón króna og námu
skuldir hans um nítján milljónum
króna í árslok 1917, eða um fjór-
fjöld fjárlög ársins. Því miður hafa
fjárlög allt of oft lotið þessu sama
lögmáli að vera afgreidd með
halla. Það er ekki fyrr en nú þessi
síðustu ár að við sjáum þessu á
annan veg farið. Það sama má
segja um sveitarsjóði. Fram-
kvæmdalöngunin og fram-
kvæmdaþörfin hafði víða Ieitt til
skuldasöfununar á liðnum árum,
en æ fleiri sveitarfélög leitast nú
við að snúa þessari þróun til betri
vegar. Það er sannarlega von mín
að sambærilega stöðu sé að finna
í fjárhag heimilanna, þó öllum sé
ljóst að æði misjafnir möguleikar
eru til að ná endum saman.
Vilji fnlksins
Við göngum nú til móts við nýtt ár
og óðum styttist í aldamót. A nýju
ári ganga menn til sveitastjórnar-
kosninga og fyrir þá sem að sveit-
arstjórnarmálum koma er mikil
vinna framundan til vorsins. Veru-
legar breytingar hafa orðið á
þessu ári hvað varðar fjölda sveit-
arfélaga. Sveitarfélögum hefur
fækkað mikið og sýnilegt að fram-
hald verður á. Vaxandi verkefni og
ný viðhorf kalla á slíkar breyting-
ar. Fólksfækkun í mörgum sveitar-
félögum hefur líka leitt til þess að
samruni er nánast óhjákvæmileg-
ur. Það vekur hinsvegar nokkra
furðu hvað erfiðlega gengur að ná
fram slíkum breytingum hjá sveit-
arfélögum, sem augljóslega hafa,
til lengri tíma litið, bættan hag af
samruna. Á stundum virðist sem
vilji íbúanna fái ekki ráðið vegna
andstöðu meirihluta sveitarstjórn-
ar sem ekki vill fara þá leið að
kanna vilja fólksins.
Framboðiun fækkar
Hvað viðkemur Akureyri og næstu
bæjarstjórnarkosníngum þá er
ljóst að þróun mála hér er á þann
veg að mestar líkur eru til að
framboðum fækki frá því sem síð-
ast var. Sameiginlegt framboð A- ■
flokkanna með Kvennalista og
Þjóðarflokki getur leitt til breyt-
inga á fylgi á þann veg að þeim
takist að nýta atkvæði sín betur
sameiginlega. Sé horft til kosning-
anna 1990 og 1994 má sjá hvern-
ig þessi mynd leit út og draga síð-
an af því ákveðnar ályktanir.
Arið 1990 fóru kosningar á
þann veg að: A-Iistil fékk 862 at-
væði, B-listi 1959 atkvæði, D-listi
2253 atkvæði, G-listi 1000, K-listi
350 atkvæði og Þ-listi 361 at-
kvæði. Þá var kosningaþátttaka
um 70%. Árið 1994 fóru kosning-
ar á þann veg að: A-listi fékk 931
atkvæði, B-listi 3194 atkvæði, D-
listi 2160 og G-listi 1664 atkvæði.
Þá var kosningaþátttaka 79,17%.
Af þessu má sjá að framangreind-
ir flokkar telja mikla möguleika til
að ná fjórða manninum út á sam-
eiginlegt framboð.
Sjálfstæðisflokkurinn hefur
ætíð verið öflugt stjórnmálaafl á
Akureyri, þó aldrei bafi verið náð
því háleita markmiði að mynda
hér hreinan meirihluta. Meiri-
hlutamyndun hefur því þurft að
verða í samstarfi við aðra flokka
og hefur Sjálfstæðisflokkurinn
verið í meirihlutasamstafi við alla
stjórnmálaflokka og ætíð unnið af
heilindum í slíku samstarfi, sem
byggst hefur á gagnkvæmu
trausti. Markmið Sjálfstæðis-
flokksins í næstu kosningum er að
styrkja stöðu sína og að komast til
valda á ný. Sjálfstæðismenn eru
þess fullvissir að betur megi gera í
bæjarmálum, en til að svo verði
þarf að ganga til verks með öðru
verklagi en einkennt hefur þetta
kjörtímabil.
Ungur maður sagði á fundi þar
sem rætt var um stefnumál fyrir
næstu kosningar, að Sjálfstæðis-
menn þyrftu ekki að sanna sig í
fjármálum, því allir vissu að þeir
kynnu ágæt skil á debet og kredit,
en það þyrfti að benda á að þeir
kynnu líka að stýra öðrum málum,
sem snúa að manninum og um-
hverfinu. Auðvelt er að vera sam-
mála því fyrrnefnda og ég er þess
fullviss að bæjarbúar gera sér
grein fyrir því að aðkoma okkar að
öðrum málum á sviði fjölskyldu-
og umhverfismála sýna málefna-
legan styrk okkar til að glíma við
slík verkefni.
Málefni fjölskyldiumar að
leiðarljósi
Við viljum sjá metnaðarfyllri
stjórnun bæjarmála og að íbúarn-
ir skynji baráttu bæjarstjórnar fyr-
ir aukinni hagsæld þeirra sem hér
vilja búa. Slík barátta felst meðal
annars í því að sjá bæinn eflast á
öllum sviðum og að íbúafjölgun
hér verði ekki minni en landsmeð-
altal. Nauðsynlegt er að auka á
bjartsýni bæjarbúa með því að
benda á þá möguleika sem hér eru
til staðar, sem hægt er að efla.
Mikilvægt er að hafa málefni fjöl-
skyldunnar að leiðarljósi í baráttu
fyrir bættri þjónustu, öflugri
menntun og góðri heilbrigðisþjón-
ustu. Sjálfstæðismenn vilja
mannúðlega stjórnun, en jafn-
framt ábyrgð í fjármálum.
Stjórnun sveitarfélaga er það
stjórnstig sem stendur fólkinu
næst. Þetta stjórnstig ber að efla
og styrkja. Vald sveitarstjórna er
sífellt að aukast, verkefnum að
fjölga og verkaskipting milli ríkis
og sveitarfélaga verður skýrari.
Þessar breytingar hafa leitt til
viðameira stjórnkerfis og aukinnar
ábyrgðar, bæði sveitarastjórnar-
manna og starfsmanna sveitarfé-
laga. Störf sveitarstjórnarmanna
hafa verið að breytast samhliða
þessu. Eg hef á stundum velt því
fyrir mér hvort tímabært sé að
kalla fram breytingar á hlutverki
sveitarstjórnarmanna á þann veg
að forustumenn meirihluta á
hverjum tíma tækju á sig verkefni
á samsvarandi hátt og ráðherrar í
ríkisstjón. Slíkt gerist þó að sjálf-
sögðu ekki nema í stærri sveitar-
félögum. Sem dæmi um þetta má
nefna að á Akureyri er stjórnkerf-
inu skipt í fjögur svið: fjármála-,
tækni-, félags- og menntunar- og
menningarmálasvið. Kæmi fram-
angreind hugmyndi til fram-
kvæmda mætti hugsa sér hana á
þann veg að í upphafi nýs kjör-
tímabils tæki einn fulltrúi meiri-
hluta við stöðu starfandi stjórnar-
formanns á hverju þessara sviða
og sæi um og bæri ábyrgð á fjár-
málum og framkvæmd þeirra
verkefna sem tilheyrðu viðkom-
andi málaflokki. Slíkt fyrirkomu-
lag kallar á nokkrar breytingar frá
því sem nú er. Nefndum yrði að
fækka og verkefni þeirra skil-
greind í samræmi við framan-
greint. Þetta íyrirkomulag ætti að
leiða til skjótvirkari afgreiðslu
mála, skilgreindrar ábyrgðar og
bættrar eftiríylgni. Kostnaðarauki
yrði eldd mikill, en sveitarstjórnar-
menn yrðu hinsvegar að taka þá
ákvörðun, samhliða framboði
sínu, að vera reiðubúnir til þess
að taka að sér slfkt starf á meðan
þeir sætu í meirihluta í bæjar-
stjórn.
Þá er ekki síður mikilvægt að
mynda jákvæðari samskiptaleiðir
milli íbúanna og sveitarstjórnar,
til að ræða áhrif einstakra verk-
efna og fá fram gagnkvæm sjónar-
mið, áður en ákvarðanir í mikil-
vægum málum eru teknar.
Ég er fullur bjartsýni á framtíð
Eyjafjarðarsvæðisins, ef rétt er að
málum staðið. Eg er þess fullviss
að hvergi er hægt að mynda mót-
vægi við höfuðborgarsvæðið ef
það er ekki hér. Að þessu verkefni
verða stjórnvöld og heimamenn
að snúa sér af afli, með sókn í stað
sífelldrar varnarbaráttu.
Á nýju ári gefast ný tækifæri og
stöðugur efnahagur gefur okkur
möguleika til þeirrar sóknar. Við
eigum að setja okkur háleit en
raunsæ markmið fyrir komandi ár
og þá er ég sannfærður um að árið
framundan verður okkur gæfuríkt
og farsælt.
íLANDNÁMIHELGA MAGRA
Hammgjuríkt komandi ár!
Það er orðið „lenska" hérlendis að
velja mann ársins, viðsldptajöfur
ársins, íþróttamann ársins o.s.frv.
llér verður ekki reynt að velja Ey-
firðing ársins, því síður Norðlend-
ing ársins, en við þessi áramót
kemur þó Háskólinn á Akureyri
upp í huga mér, og ekki síst rektor
hans, dr. Þorsteinn Gunnarsson.
Mér er til efs að nokkur starfsemi
norðan heiða hafi stuðlað að meiri
byggðaþróun og tryggingu á jafn-
vægi byggðar í landinu en vaxandi
starfsemi Háskólans á Akureyri.
Fjármagn til háskólans skilar sér
margfaldlega, bæði til tryggingar
búsetu á landsbyggðinni og eins
sem góður valkostur í menntunar-
flórunni. Norðlendingum sem og
öðrum íbúum á landsbyggðinni
veitir ekki af að leggjast á árarnar
þegar stjórnvöld leynt og Ijóst
stuðla að fólksflutningi á suðvest-
urhorn landsins með því að halda
áfram stóriðjuverkefnum sem og
öðrum „þensluverkefnum".
Tölur um mannfjölda I. desem-
ber sl. vekja þó enga kátínu. Á
Norðurlandi vestra hefur íbúum
fækkað um 842, eða 7,9%, síðan
1987, en milli áranna 1996 og
1997 um 1,9% og fækkaði á síðasta
ári í öllum þéttbýlisstöðunum
nema Hofsósi. Á Norðurlandi
eystra hefur íbúum fjölgað um
663, eða 2,6%, á síðustu 10 árum,
en fækkaði um 0,3% á sl. ári. Mest
fækkaði á Ólafsfirði, eða 6%, en á
Akureyri fjölgaði um 0,2%, en mest
í Reynihlíð, eða 5,6%, en þar búa
nú 472. Á Norðurlandi vestra búa
9.804 eða 3,6% landsmanna og að-
eins á Vestfjörðum búa færri. Á
Norðurlandi eystra búa 26.588 eða
9,8% landsmanna.
Ef tekin væri upp sá siður að
veita „skammarverðlaun" ársins
væri úr mörgum líklegum
„kandídötum" að velja. Nafn sveit-
arstjórnar Eyjafjarðarsveitar er þar
ofarlega á blaði vegna klaufalegra
afskipta sveitarstjórnarinnar af
sölu á jörðinni Möðrufelli, þar sem
gömul óvild og eiginhagsmunir
virðast hafa ráðið afstöðu sumra í
sveitarstjórninni fremur en almenn
skynsemi eða sameiginlegir hags-
munir íbúanna. Þetta snérist t.d.
ekki um að verja flutning mjólkur-
kvóta úr sveitarfélaginu, fremur að
koma í veg fyrir að búið á Hrafna-
gili yrði enn stærra og þá væntan-
lega hagkvæmari rekstrareining.
Svona mál kæmu væntanlega ekki
upp á borð hjá stærra sveitarfélagi,
og hlýtur að vera vatn á myllu
þeirra sem vilja sjá Eyjaljörð sem
eitt sveitarfélag í náinni framtíð.
Sameiningarþróunin verður ekki
stöðvuð, til allrar guðs lukku,
hvorld sameining sveitarfélaga eða
fyrirtækja, sérstaklega fyrirtækja í
sjávarútvegi.
Á Norðurlandi er sameining
skagfirskra, húnvetnskra og ey-
firskra sveitarfélaga væntanlega að-
eins byrjunin þó þau mál verði ekld
til lykta leidd í komandi sveitar-
stjórnarkosningum. En sá sem
þetta ritar sendir öllum sem þetta
lesa bestu óskir um að árið 1998
verði þeim gott, gjöfult og ham-
ingjuríkt.