Dagur - 10.01.1998, Blaðsíða 7

LAUGARDAGUR 10. JANÚAR 1998 - 7
Ttoptr
Davíð, Frasier og Árni eiga það sameiginlegt að búa við skerta sjálfsmynd. Frasier vegna kvennamála en þeir Davíð og Árni vegna valdaleysis flokksins i Reykajvíkurborg. samsett mynd: dagur
Sj ónvarpssálfræðmgur
og Sj átfstæðisflokkur
sjálfstæðismenn ráði ekki borg-
inni. Enda eru það greinileg
Frasier-einkenni að hann skuli
láta umræðuna um listann þró-
ast með þeim hætti sem hún
hefur gert. Það hefði verið leik-
ur einn að stöðv'a hana í fæð-
ingu ef menn hefðu viljað. Or-
yggið er einfaldlega ekki meira
en þetta, þótt ákafinn í að ná ár-
angri sé gríðarlegur.
Gengisfall frambjóðenda
Niðurstaðan verður því sú að eft-
ir margra vikna þóf og þvæl um
uppstillingu á lista flokksins í
Reykajvík eru skilaboðin sem eft-
ir verða hjá kjósendum þessi:
Helstu kanónur flokksins í borg-
armálum eru annars flokks.
Langvinnt tal um umfangsmiklar
styrkingar á listanum er ákveðin
gengisfelling á þeim sem eru fyr-
ir á listanum. Það sem þó er
ótrúlegast í málinu er að þetta er
gjörsamlega ónauðsynleg gengis-
felling mjög frambærilegra
stjórnmálamanna eins og Arna
Sigfússonar, Ingu Jónu Þórðar-
dóttur og Vilhjálms Vilhjálms-
sonar, svo ekki sé nú talað um
yngra fólkið eins og Kjartan
Magnússon, eða það nýja eins og
Júlíus Vífil Ingvarsson.
Sjálfstæðismenn hafa í
skammdeginu séð okkur fyrir
magnaðri pólitískri útgáfu af
Frasierþættinum i sjónvarpinu á
fimmtudaginn. Hvort þessi pólit-
íska útgáfa er skemmtiþáttur eða
harmleikur veltur svo á því hvar
menn skipa sér í pólitískar fylk-
ingar.
Sjónvarpssálfræðingurinn Fra-
sier var á skjánum í fyrrakvöld.
Að þessu sinni voru það ástar-
málin sem böggluðust fyrir hon-
um. Hann hafði áhyggjur af því
hve illa honum gekl< að komast
í nánari kynni við kvenfólk. Vin-
kona hans liðsinnti honum og
benti á að hann væri of ákafur í
umgengni sinni við hitt kynið.
Vegna spenningsins og tauga-
veiklunarinnar gerði hann alls
kyns hluti, sem virkuðu frá-
hrindandi á konurnar sem hann
væri að stíga í vænginn við. Yf-
irkeyrður hlátur hans þegar
kona sem hann svermaði fyrir
sagði eitthvað fyndið væri hluti
vandans sem og óeðlileg og til-
gerðarleg raddbeiting. Allt var
þetta mjög fyndið eins og Fra-
sier-þættir jafnan eru. Það sér-
kennilega var að eftir þáttinn
fór ég að hugsa um Sjálfstæðis-
flokkinn. Sérstaklega Sjálfstæð-
isflokkinn í Reykjavík.
Heitasta þráin
Sjálfstæðisflokkurinn í Reykja-
vík hefur síðustu árin að mörgu
leyti verið í svipaðri stöðu gagn-
vart reykvískum kjósendum og
Frasier gagnvart konum. Það er
ekkert sem flokkurinn þráir
heitar en að vinna frk. Reykjavík
aftur og halda henni. Það var
gífurlegt áfall þegar flokkurinn
missti borgina 1978 og margir
sjálfstæðismenn sóru þess dýr-
an eið að slíkt mætti aldrei,
aldrei, henda aftur, enda væri
það beinlínis hluti af sjálfsmynd
sjálfstæðismanna á landsvísu að
vera við völd í höfuðborginni.
En svo hrundi himinninn ofan á
flokkinn. I síðustu borgarstjórn-
arkosningum þegar Reykjavík-
urlistinn kom sá og sigraði eins
og Sesar forðum. Raunar var
farið að molna dálítið úr flokks-
himninum strax í aðdraganda
kosninganna þegar sýnt þótti
hvert stefndi. Síðan hefur Sjálf-
stæðisflokkurinn þurft að búa
við skerta sjálfsmynd vegna
Reykajvíkur, rétt eins og sjón-
varpssálfræðingurinn Frasier
vegna kvenna.
SífeUdur efi um listann
Og yfirdrifna hláturinn og sér-
kennilegu röddina, sem óöryggi
hinnar skertu sjálfsmyndar
framkallar, má líka finna í póli-
tískri útfærslu hjá sjálfstæðis-
mönnum. Sjálfstæðismenn eru
alltaf efins um að framboðslist-
inn sem þeir eru með hverju
sinni sé nógu góður. Ottinn við
höfnun kjósenda verður til þess
að menn reyna sífellt að gera
þeim meira og meira til geðs og
bjóða upp á ferska og flotta val-
kosti. Ætli þessi sé ekki betri en
hinn eða er kannski enn annar
betri en þeir báðir? A endanum
er þetta gengið svo langt, að það
er orðið ígildi skrækrar raddar
og hrossahláturs sjóvarpssál-
fræðingsins Frasiers. Akafinn er
orðinn að fötlun.
Síðustu kosningar
I aðdraganda síðustu kosninga
greip Sjálfstæðisflokkruinn til
vægast sagt róttækra aðgerða í
tilraun til að ná ástum kjósenda
í höfuðborginni. Skipt var um
borgarstjóra og oddvita í miðju
straumvatninu í von um að
auka aðdráttarafl flokksins. I
heildina litið jók það ekki trú-
verðugleika flokksins, þó segja
verði að hann hafi komið merki-
Iega vel út úr svo dramatískri
aðgerð á endanum. Flokkur
sem velur sér foringja sem kippt
er úr umferð eins og gallaðri
vöru fær á sig ótraustvekjandi
yfirbragð. Fólk er ekki líklegt til
að kaupa handblys ef kynning-
arblysið springur í höndunum á
seljandanum. Viðbrögð flokks-
ins fyrir síðustu kosningar báru
því keim af örvæntingu hinnar
skertu sjálfsmyndar. Niðurstað-
an varð sú að stjórnmálamaður-
inn Markús Örn var sleginn af
og trú manna á dómgreind
flokksins almennt til að velja sér
foringja beið hnekki. Og þrátt
fyrir þennan herkostnað tapað-
ist borgin.
Guðnmar-þáttur
Enn virðist þessi tilhneiging
hrjá sjálfstæðismenn í uppstill-
ingu listans fyrir kosningarnar.
Þrátt fyrir að prófkjör væri hald-
ið með pompi og prakt, þar sem
allir helstu forkólfar flokksins í
borgarmálum leiddu saman
hesta sína hefur enn ekki feng-
ist botn í umræðuna um Iist-
ann. Umtal um að fá Guðrúnu
Pétursdóttur á listann og ýmis
skilaboð sem lekið hafa út um
hlutverk hennar þar hafa haldið
lífinu í óvissunni um hvernig
hinn endanlegi listi muni líta
út. Það var meira að segja dreg-
ið í efa opinberlega um tíma að
Árni Sigfússon yrði borgar-
stjóraefni flokksins ef Guðrún
kæmi þarna inn. Þessi umræða,
sem nú hefur staðið vikum sam-
an er auðvitað til komin vegna
þess að kjörnefnd og forysta
flokksins fór á stúfana að styrk-
ja listann sem fram kom í próf-
kjörinu. Og umræða um að
styrkja listann, ekki síst með því
að setja inn manneskju eins og
Guðrúnu, er einfaldlega um-
ræða um að listinn og frambjóð-
endurnir sem prófkjörið skilaði
séu of veikir.
Frasier í Davíð
Það bætir ekki úr skák að sjálf-
ur formaður flokksins er sagður
standa að baki þessum þreifing-
um. Hin óvenju sterka staða
hans og óskorað forræði í öllum
málum gefur breytingarumræð-
unni \dgt, því menn vita sem er
að ef Davíð vill miklar tilfærslur,
þá verða miklar tilfærslur. Það
sýnir reynslan frá síðustu kosn-
ingum. Davíð er auðvitað per-
sónugervingur Sjáflstæðis-
ttokksins og á sjálfsagt manna
erfiðast með að sætta sig við að