Dagur - 21.03.1998, Blaðsíða 16

Vetur í Mývatnssveit
32-LAVGARDAGUR 21. MARS 199 8
LÍFIÐ t LANDINU
Gunnar Sverrisson
Ijósmyndari
'CS
JÓHANNESARSPJALL
Hilmir Snær, Clinton og ég
Kynhvötin trygg-
ir öðru fremur
vöxt og viðgang
mannlífs á jörð-
inni og eru ekki
ný sannindi. Um
þessar mundir er
það hinsvegar
kynhvötin sem
öðru fremur
kemur í veg fyrir
að hægt sé að stjórna veröldinni
af skynsamlegu viti, þ.e.a.s. kyn-
hvöt Clintons.
Fyrir þá sem ekki fylgjast með
heimsfréttum þá er Clinton þessi
einna gildastur bóndi í Vestur-
heimi, æðstur þarlendra valda-
manna og þar með í heiminum.
Og ærinn starfi sem bíður hans á
morgni hveijum við að stjórna
heimsbyggðinni. En til þess hef-
ur Iítill tími gefist að undan-
förnu, þar sem Clintoni hættir til
að stórhöfðingja sið að klípa
„soldið í kvenmannsholdið" í
tíma og ótíma og þarf að svara
fyrir þær sakir uppstyttulaust frá
morgni til kvölds, dag eftir dag.
Areitni og heimsfriður
Nú er kynferðisleg áreitni ekkert
grín og á skilið alvarlega umljöll-
un en aungva Iéttúð. En það er
ekki síður alvarlegt mál ef kyn-
ferðisleg áreitni verður til þess
að æðstu valdamenn heimsins
hafa ekki tíma til sinna stjórn-
unarstörfum, því þá er hætta á
mistökum sem geta haft skelfi-
legar afleiðingar fyrir heims-
byggðina.
Kynferðisleg áreitni Clintons
er reyndar ennþá meint og ekki
sönnuð. En það er næsta vist
að Clinton hefur gerst sekur
um slíkt athæfi, enda yfirleitt
ekki reykur án elds. En ekki
endilega í þeim tilfellum sem
mest er fjallað um í heims-
pressunni.
Konurnar þrjár sem ásaka
Clinton eru sem sé ekki veru-
lega trúverðugar því þær eru svo
100% amerískar og fyrirsjánleg-
ar í hegðunarmunstri. I henni
Ameríku er auðgildið sem sé
sett ofar manngildinu og öllu
öðru, enda enginn Framsóknar-
flokkur í USA. Frægð, jafnvel af
endemum, og fjármunir eru
æðstu heiðursmerki sem Amer-
íkumönnum getur hlotnast.
Ollu er fórnandi fyrir frægð og
dollara, jafnt mannorðum sem
heimsfriði.
Og auðveldasta leið fyrir am-
erískar konur til að verða frægar
og fjáðar þessa dagana virðist
vera sú að kæra Clinton fyrir
kynferðislega áreitni og selja
Ijölmiðlum og bókaútgefendum
sögu sína fyrir milljónir dollara.
Nú kann vel að vera að konurn-
ar þrjár segi allar sannleikann og
ekkert nema sannleikann. En
það getur líka verið að þær geri
það ekki.
íslensk-amerisk árcitni
Sú áreitni sem konunar bera
upp á forsetann er reyndar af
því sauðahúsi sem oft má sjá á
böllum og börum hér á Islandi
og er stunduð þar af báðum
kynjum. Og það án þess að fórn-
arlömbin hlaupi með það í blöð-
in eða hóti útgáfu ævisagna um
káf og klípur á Kaffibarnum eða
Hótel KEA. Enda náttúrlega Iít-
ið upp úr því að hafa að kæra
bláfátækt íslenskt áreitnisfólk af
báðum kynjum.
Oðru máli gegnir úti í Amer-
íku, þar sem ekki verður þverfót-
að fyrir milljarðamæringum og
heimsfrægum einstaklingum
sem upplagt er að kæra og hafa
svo eitthvað fyrir sinn snúð út
úr öllu saman.
Ólíkt með skyldum
Vandamálið við kynferðislega
áreitni er að hún er í öllum til-
fellum matsatriði hjá þolendum.
Það sem einn upplifir sem alvar-
lega áreitni, er léttvægt og jafn-
vel hlægilegt í huga annars. Og
það er ekki sama hver áreitir og
skiptir e.t.v. stundum megin-
máli.
I einhverjum fjölmiðli fyrir
ekki löngu voru nokkrir einstakl-
ingar spurðir um skilgreiningu á
hugtakinu kynferðisleg áreitni.
Ung og falleg kona svaraði svo:
„Kynferðisleg áreitni? Það er
þegar Ijótir og feitir kallar eru að
reyna við mig.“
Þetta svar Iýsir skilgreiningar-
vandanum í hnotskurn. Verkn-
aðurinn skiptir ekki öllu máli,
eins og 1' flestum glæpamálum,
heldur gerandinn. Ef ég t.d.
abbaðist upp á þessa ungu
konu, þá myndi hún umsvifa-
laust kæra mig fyrir kynferðis-
Iega áreitni, af því að ég er
svona heldur Ijótur og feitur
kall. Ef hinsvegar Ieikarinn lag-
legi Hilmir Snær Guðnason,
frændi minn af Hælavíkurætt,
hefði í frammi sömu tilburði við
þessa stúlku, þá myndi hún ör-
ugglega taka því fagnandi. Enda
margt ólíkt með skyldum hvað
okkur Hilmi áhrærir. Ef við
Hilmir hinsvegar rotuðum mann
og annan, þá yrðum við báðir
kærðir og dæmdir jafnt, algjör-
lega óháð útliti.
Kynlegt áreitnimisrétti
Það er sem sé ríkjandi eitt alls-
herjar misrétti hvað varðar mat
á kynferðislegri áreitni. Ríkir
menn og frægir eru líklegri til að
verða kærðir en fátækir menn og
óþekktir. Ólíklegra er að konur
verði kærðar fyrir áreitni en
karlar fyrir samskonar hegðan.
Og ljótir og feitir kallar eru
margfalt líklegri til að Ienda í
vondum málum ef þeir gerast
helsti nærgöngulir við konur en
fallegir og stæltir kynbræður
þeirra af sama tilefni.
Við vísum málinu til jafnrétt-
isráðs.
Johannes
Sigurjónsson
skrifar