Dagur - 05.05.1998, Qupperneq 11

ÞRIÐJ IIDAG V R S . MAÍ 1998 - 27
Ð^tr.

Bylting verðursenn
í mjólkurfram-
leiðslu, þegar
Mjólkursamsalan í
Reykjavíkfer að
selja lífræna mjólk í
femum, sem erætt-
uðfrá Neðra Hálsi í
Kjós. Mjólkin er
ófitusprengd
þannig að horfið er
tilgamla tímans í
framleiðsluháttum.
Kristján Oddsson er bóndi að Neðra-Hálsi í Kjós. Þar á bæ hefur lífræn ræktun grænmetis og
lífræn mjólkurframleiðsla yfirhöndina. Lífræn mjólk þaðan kemur senn á markað i Reykjavík,
alvöru „beljumjólk" sem margir neytendur hafa aldrei augum litið fyrr.
Samviskan ýtti mér
út í lífræna ræktun
Á næstu vikum kemur á markað
ný afurð frá Mjólkursamsölunni
í Reykjavík, Lífræn mjólk. Þessi
afurð er mjólk sem verður til úr
lífrænni ræktun Kristjáns bónda
Oddssonar á Neðra-Hálsi.
Margir munu líta á þessa mjólk
sem hreina byltingu, mun holl-
ari og betri vöru en áður hefur
fengist á markaði hér. Sumir
neytendur munu þó reka upp
stór augu, þeir hafa aldrei fyrr
séð „alvöru beljumjólk", enda er
hér um að ræða visst endurhvarf
til gamalla tíma.
Alvöra kúamjóUt á
boðstólum
„Það náðust samningar milli
okkar í vetur, samsölunnar og
mín, og það er að mínu mati
ákveðinn tímamótasamningur.
Mér sýnist að mjólkin komi á
markað seinna í þessum mánuði
eða í byrjun næsta. Eg er með
vottun um að þetta er lífræn
vara. Hana fékk ég fyrir tveim
árum,“ sagði Kristján.
Kristján segir að einhver eigi
eftir að hrökkva við þegar hann
fær þessa mjólk til neyslu.
Margir hafa ekki augum litið al-
vöru kúamjólk. Lífræn mjólk er
ekki fitusprengd. Rjómaskán
sest ofan á, það þekkja þeir sem
voru í sveit í gamla daga. Þetta
er kraftmeiri og bragðmeiri
drykkur en hefðbundin mjólk.
Engiirn lilbúíiin almróur
Kristján hefur ræktað lífrænt
grænmeti, aðallega gulrófur og
gulrætur, og sú vara hefur geng-
ið hratt út og framboðið ævin-
lega allt of Iítið. Mjólkin frá
Neðra-Hálsi hefur aftur á móti
lent í „samsullinu", mjólkur-
tönkunum með mjólkinni frá
öðrum bændum, sem stunda
hefðbundinn kúabúskap. Nú
verður sérstök afurð til úr mjólk-
inni frá Neðra-Hálsi, Lífræn
mjólk.
„I Iífrænni ræktun notum við
búíjáráburðinn í topp og förum
með hann eins vel og hægt er.
Við stundum það að búa til
áburð úr afgöngum og setjum á
túnin, þetta er æskilegasti
áburðargjafinn, svo vel bindur
hann efnin. Hluti af þessu er
svokölluð skiptiræktun. Maður
brýtur upp túnin með nokkurra
ára millibili og ræktar eitthvað
annað en gras. Með því endur-
lífgar maður jarðveginn, setur í
hann korn, grænfóður eða græn-
meti í 2-3 ár. Síðan er því lokað
aftur með grasi og smára."
Fór að huga að eigin heilsu -
og annarra
„Það á sér sína sögu hvernig
þessi lífræna ræktun hófst. Það
er eigin heilsa sem þar kemur
við sögu. Ég átti í vandamálum
vegna ofnæmis og annars því
um líks. Mér var bent á að
breyta mataræðinu, aðallega, því
væri ábótavant. Ég er í hópi
matvælaframleiðenda og stund-
um notum við efni sem eru ekki
æskileg mannslíkamanum. Eig-
inlega ýtti samviskan mér út í
Iífræna ræktun,“ segir Kristján
Oddsson.
Á sýningu í Perlunni um helg-
ina þar sem ýmis hollustuvara
var kynnt mátti finna muninn á
lífrænt ræktuðu grænmeti og
hefðbundnu. Bragðið af því líf-
ræna er mun sterkara og betra,
gestir töluðu um sælgæti í þeim
samanburði.
Nágrannar Kristjáns Oddsson-
ar handan Hvalfjarðar eru Járn-
blendiverksmiðjan og hið nýja
álver sem þar rís. Kristján barð-
ist gegn þessu álveri ásamt sveit-
ungum sínum.
„Það var vissulega svekkjandi
að fá þetta í nágrennið. Ég hef
mestar áhyggjur af menguninni
og neikvæðum áhrifum sem
þetta gæti haft á sýrustig jarðar-
innar. Það er mikilvægt í Iíf-
rænni ræktun að jarðvegur verði
ekki mjög súr. Umhverfisvöktun
verður viðhöfð og núna vonar
maður bara það besta,“ sagði
Kristján Oddsson í viðtali við
Dag í gær. -jbp
NÝJAR ÍSLENSKAR ÞJÓÐSÖGUR
„Frændi mrnn til fjölda ára“
Sveinn Sveinsson, Langi-
Sveinn, bjó á Selfossi um ára-
tugaskeið og lagði gjörva hönd á
margt. Meðal þeirra starfa sem
hann greip í var álestur raf-
magnsmæla. Fyrst kom hann og
las af mælunum, en kom svo að
nokkrum tíma Iiðnum og sagði
að nú væri það „verri ferðin".
Þar átti hann við að komið væri
að skuldadögum og verið væri
að innheimta reikninginn.
Og meira af Langa-Sveini.
Hann átti oft til að svara fyrir
sig með einstökum hætti, enda
maður orðheppinn og framburð-
urinn nokkuð sérstakur. I góðra
manna hópi barst talið að góð-
um og gegnum Sunnlendingi
sem reyndar var fluttur úr hér-
aðinu. Um mann þennan sagði
Sveinn, og meinti það sem hér
segir af fyllstu alvöru:
„Hann var frændi minn til
Qölda ára, flutti svo háaldraður
til Reykjavíkur og lést þar á
besta aldri.“
Umsjón: Sigurður Bogi
Sævarsson.
SMÁTT OG STOKT
Málþófsmet
Akveðið er að frumvarp Páls Péturssonar félags-
málaráðherra, um breytinar á húsnæðislögun-
um, verði
afgreitt fyrir
þingfrestun í vor. Jóhönnu
Sigurðardóttur er afar illa
við þetta frumvarp enda um-
turnar það þeim lögum og
því kerfi í húsnæðismálum
sem hún kom á þegar hún
var félagsmálaráðherra. Það
er altalað í þinghúsinu að
Jóhanna ætli í málþóf þegar
frumvarpið verður tekið til
umfjöllunar og slá málþófs-
met Sverris Hermannssonar
og tala í rúmar 8 klukku-
stundir. Met þetta setti
Sverrir í Z-málinu hér um
árið þegar verið var að af-
nema Z úr ritmálinu.
Meðan lifa málin brýn
mæti ég þingraun hverri.
Eg hefborað betra svtn
og borðað með þeim verri.
Forsetnmgin
, ■.-4X7'---
í síðustu viku var ég að ræða
hér um ný orð yfir sendi-
herra, ráðherra, lespíur og
homma. Það hafa margir gert
áður og eiga eftir að gera.
Skömmu eftir að Sveinn
Björnsson var kjörinn fýrsti
forseti Iýðveldisins var hag-
yrðingurinn Egill Jónasson á
Húsavík og ónefndur apotek-
ari að ræða um það mál.
Þeim kom saman um að orð-
ið forseti væri mjög gott. Og
þeir voru líka sammála um að
það vatnaði sambærilegt orð
yfir forsetafrúna. Egill spurði
hvort ekki mætti nota orðið
forsetning. Apotekarinn þurfti að skreppa frá og bað Egil að
yrkja um málið á meðan. Kona Sveins Björnssonar, Georgía, var
dönsk og Egill orti:
Islensk tunga þykir mikið þing
þó er stundum vafi á hinu rétta,
þegar okkar aðal forsetning
má eiginlega kallast dönskusletta.
Koitunaaðferðin
Einn þingmanna benti á að
Jóhanna gæti sennilega ekki
slegið metið. Það sem yrði
henni að falli væri blaðran.
Ræðumenn þamba vatn með-
an þeir tala og þ\i yrði hún
að kasta af sér vatni. I gamla
daga notuðu kommarnir á
Alþingi það bragð í málþófi að
vera með flöskur bundnar við
Iær sér og tengingar í þær svo
þeir gætu pissað og haldið
áfram ræðunni. Það er nefni-
lega ekki hægt að fá að
skreppa á klósettið í miðri
ræðu. Það er því ólíklegt,
vatnsgangsins vegna að Jó-
hanna geti notað þessa mál-
þófsaðferð gömlu kommana sem sagt er að Sverrir hafi notað
þegar hann setti metið.
Betra svín
Þingmennirnir Árni R. Árna-
son, Sólveig Pétursdóttir,
Kristinn H. Gunnarsson,
Hjálmar Árnason, Páll Péturs-
son og séra Hjálmar Jónsson
sátu saman við borð í matsal
Alþingis í síðustu viku. Á
borðum var svínakjöt og orti
Hjálmar þessa vísu, sem segir
allt um kjötið: