Dagur - 13.10.1998, Page 6

T
6 -'ÞRIDJUDAG US Í3.0KTÓBER 199B
ÞJÓÐMÁL
Útgáfustjóri: eyjólfur sveinsson
Ritstjórar: stefán jón hafstein
ELÍAS SNÆLAND JÓNSSON
Aðstoöarritstjóri: birgir guðmundsson
Framkvæmdastjóri: MARTEINN jónasson
Skrifstofur: strandgötu 3i, akureyri,
GARÐARSBRAUT 7, HÚSAVÍK
OG ÞVERHOLTI 14, REYKJAVÍK
Símar: ueo 6100 OG soo 7080
Netfang ritstjórnar: ritstjori@dagur.is
Áskriftargjald m. vsk.: 1.680 kr. á mánuði
Lausasöluverð: 150 KR. OG 200 KR. HELGARBLAÐ
Grænt númer: 800 7080
Símbréf auglýsingadeildar: 460 6161
Simar auglýsingadeildar: (REYKJAVíK)563-1615 Ámundi Ámundason
(AKUREYRIJ460-6191 G. Ómar Pétursson
OG 460-6192 Gréta Björnsdóttir
Netfang auglýsingadeildar: omar@dagur.is
Simbréf ritstjórnar: 460 6171(akureyri) 551 6270 (REYKjavík)
Iimíhaldið miMIvægast
í fyrsta lagi
Það kirkjuþing sem hóf störf í gær hefur allt aðra formlega
stöðu en fyrri þing. Samkvæmt nýlegum samningum fulltrúa
ríkisins og þjóðkirkjunnar hefur kirkjan fengið sjálfstæði í
innri málum, þótt ríkisvaldið haldi áfram að greiða laun presta
úr sameiginlegum sjóðum. Þessi nýju völd eru fyrst og fremst
í höndum kirkjuþingsins sem fær nú mörg þau verkefni sem
áður voru á vegum ráðuneytis eða Alþingis. Þingið kýs einnig
kirkjuráð sem skipað verður með nýjum hætti, meðal annars
til að auka áhrif leikmanna á stjórn kirkjunnar. Formbreyting-
in er því veruleg.
í öðru lagi
Það fer að miklu leyti eftir því hvernig þessar valdastofnanir
kirkjunnar halda á málum í nánustu framtíð hvort og hvernig
þetta aukna sjálfstæði nýtist til að efla kirkjustarf í landinu.
Þótt formið skipti verulegu máli fyrir kirkjunnar menn, er
innihaldið í starfi og boðskap kirkjunnar þó mun mikilvægara
fyrir þjóðina. Ef þjóðkirkjan á að sækja fram „sem sameinuð,
sterk þjóðkirkja á íslandi í nýrri sókn hins kristna málstaðar,
hins kristna trúarlífs, þjóðinni til heilla,“ eins og biskup Is-
lands, herra Karl Sigurbjörnsson, orðaði það í Degi um helg-
ina, þurfa prestar jafnt sem leikmenn að skynja sinn vitjunar-
tíma og láta innbyrðis deilur víkja fyrir sameiginlegum mál-
stað.
í þriðja lagi
Enn sem komið er hefur það vakið mesta athygli við kirkju-
þingið að þar situr aðeins ein kona en tuttugu karlar. Þetta er
þeim mun furðulegra þar sem fulltrúar á þingið eru kjörnir af
söfnuðum vítt og breitt um landið þar sem konur eru yfirleitt
mjög virkar. Þjóðkirkjan verður að gera mikið átak á næstu
árum til að tryggja aukin áhrif kvenna á stjórn kirkjunnar. Það
er eitt af því sem taka verður til rækilegrar endurskoðunar ef
þjóðkirkjan ætlar sér að hafa úrslitaáhrif á hegðun og gildis-
mat þjóðarinnar á nýrri öld.
Elías Snæland Jónsson
Prófkj örskonur
Það gladdi Garra að sjá hve
margar konur ætla að taka þátt
í prófkjöri sjálfstæðismanna á
Reykjanesi. Af ellefu fram-
bjóðendum eru hvorki meira
né minna en fjórar konur sem
gefa kost á sér. I ljósi fram-
boðssögu sjálfstæðismanna
undanfarin ár er þetta slík
ofgnótt kvenna að hún dygði
til að fylla kvennakvótann
bæði í Reykjavík og Reykja-
nesi. Hins vegar sér Garri sér
til hugarhægðar að byltingin
er þó ekki meiri en svo að að-
eins ein kona sækist eftir efsta
sætinu - hinar kunna
sig betur og tilgreina í
hógværð þetta 4.-6.
sæti. Sérstaka athygli
vekur þó að meðal
kvennanna í hópnum
eru ungar áhrifakonur
af ólíkum sviðum þjóð-
félagsins, konur sem
enginn vissi í raun að
væru pólitískt þenkj-
andi.
Vinstraofstækið
Þannig kemur £ Ijós að yfir-
maður dægurmála og inn-
lendrar dagskrárgerðar Rásar
2 hjá Ríkisútvarpinu, Þorgerð-
ur Katrín Gunnarsdóttir, ætlar
að skella sér í slaginn. Garra
hafði aldrei svo mikið sem
dottið í hug að þessi unga
kona hefði áhuga á stjórnmál-
um, hvað þá að hún styddi
sjálfstæðisstefnuna. Er þarna
komin fram í hnotskurn
munnurinn á vinstraofstæk-
inu, sem er svo áberandi hjá
sumu starfsfólki Rfkisútvarps-
ins annars vegar og svo ópólit-
ískri og faglegri afstöðu sjálf-
stæðisfólks sem vinnur hjá
stofnuninni. Þorgerður K.
Gunnarsdóttir hefur ásamt
þeim Birni Bjarnasyni, ráð-
herra, Markúsi Erni útvarps-
stjóra og Bjarna Guðmunds-
syni, framkvæmdastjóra, unn-
ið að því að draga úr yfirþyrm-
andi pólitískum áróðri jafnt á
fréttastofu Sjónvarps sem ann-
ars staðar í stofnuninni.
Ópólitískar for-
sendur
Þetta hefur verið vandasamt
verk og ýmsir orðið til að hafa
uppi orð um að eitthvað annað
en faglegar forsendur hafi ver-
ið fyrir þessu starfi þeirra.
Slíkt er auðvitað hin
mesta fírra, enda allt
stjórnendateymið sem
að þessu máli kemur
einmitt 1' hópi hinna
faglega þenkjandi sjálf-
stæðismanna, en ekki í
flokki vinstrifanat-
íkera. Hins vegar hafa
bæði Þorgerður og
hinir unnið sér það til
ágætis að loka dyrum
stofnunarinnar fyrir órólegum
öfgalýð, en laða þess í stað
þangað inn vel upp alin fyrir-
mannabörn eða rétt þenkjandi
og faglega sjálfstæðismenn.
Það er nauðsynlegt að verð-
launa fólk fyrir slíkt. Því trúir
Garri að sjálfstæðismenn á
Reykjanesi muni taka vel á
móti Þorgerði í prófkjörinu og
að flokksforustan á landsvísu
tryggi eðlilegan frama hennar í
flokknum. Það er líka augljóst
hagsmunamál flokksins, því sí-
fellt eykst þörfin fyrir stjórn-
málamenn sem geta tekist á
við pólitíska andstæðinga á
ópólitískum og faglegum for-
sendum líkum þeim sem gilda
hjá Ríkisútvarpinu. GARRI.
JÓHAJVNES
SIGURJÓNS
SON
skrifar
Kirkjuþing stendur yfir þessa
dagana og verður væntanlega
grannt fylgst með þeim boðskap
sem þaðan kemur. Dagur fjallaði
um kirkjuþingið sl. laugardag og
hvers þar væri helst að vænta.
Haft var samband við nokkra
kirkjuþingsfulltrúa sem upplýstu
lesendur um helstu mál þings-
ins.
Allt var þetta fróðlegt og mað-
ur varð vísari en áður eftir lestur-
inn. En um Ieið líka dálítið undr-
andi vegna þess að það virðist í
raun enginn munur á kirkjuþingi
og til að mynda Iandsfundi Sjálf-
stæðisflokksins eða annarra
stjórnmálaflokka.
Haukar í dúfuaveislu
Þannig voru ummæli presta og
orðanotkun ekki biblíuskotin
heldur komu beint úr dægur-
þrasi stjórnmálanna. Talað var
um „valdahlutföll í kirkjunni" og
Klerkar og
kirkjupóliíikusar
um „átök þar sem ólíkir hópar
hafa viljað tryggja stöðu sína.“
Einnig var sagt að hóparnir hafí
verið að vinna heimavinnuna
sína og safna liði og
leitt getum að því
að hugsanleg átök
yrðu um kosningu
nýrra fulltrúa.
Ágætur prestur lét
hafa eftir sér að
„þessi kirkjupólitík
hlýtur að snúast
um þéttbýli og
dreifbýli og um
vægi þeirra á
kirkjuþingi og í
kirkjuráði."
Fram kemur að
þeir ólíku hópar
sem vilja tryggja stöðu sína í
hinni nýju kirkju séu: Ungt fólk,
kvenfólk, Iandsbyggðarfólk, þétt-
býlisfólk, haukar eða svartstakk-
ar og dúfur.
ur það auðvitað að vera, því ef
hvetjum og einum er frjálst að
túlka og misstúlka hina góðu bók
í eigin þágu, þá er hún ekki mik-
ils virði og útgáfur sannleikans
jafn mismunandi og mennirnir
eru margir.
Og af því að prestar búa við
svo öflugan lífsleiðarvísi, sem á
að móta skoðanir þeirra, breytni
og trú, og þeir boða öðrum að
biblían eigi svar við öllum heims-
ins vandamálum, þá á maður
bágt með að skilja sundrunguna
og sundurþykkjuna innan kirkj-
unnar. Og er furða þó manni
detti í hug að svörin sem klerkar
fá sjálfir úr bók bókanna, séu
harla misvísandi og túlkun þeirra
jafn margvísleg og þeir eru marg-
ir. Og fer þá að þrengja verulega
að einum og óbreytanlegum
sannleika.
Hvað er sannleikur?
Nú er í sjálfu sér ekkert óeðlilegt
við það að innan fjölmennra
hópa eða samtaka séu flokka-
drættir sem byggja
á ólíkum skoðun-
um þeirra einstak-
linga sem flokkinn
fylla. Og þó. Ein-
hvern veginn
finnst manni að
samstaða og ein-
drægni ætti að
vera meiri innan
kirkjunnar en hjá
öðrum stórum
söfnuðum, pólit-
ískum eða hags-
munatengdum.
Kirkjan byggir jú á
hinum eina stóra sannleika, bibl-
íunni. Og prestar segja sjálfir að
sannleikur biblíunnar sé óbreyt-
anlegur og óháður geðþóttatúlk-
un einstaklinga. Og þannig verð-

spurtoi
svairað
Ertii sammála umhverf-
isráðherra að leyfa ótah-
marhaðar ijúpnaveiðar
á Suðvesturlandi, þrátt
fyrir staðfesta ofveiði
stofnsins á svæðinu?
Eggert Skúlason
J'rélta- og slwtvtiðimaður.
„Eg er sammála
því að ástæða sé
til að afla frekari
upplýsinga um
veiðiálag á
rjúpnastofninn á
þessu svæði.
Sýni þær fram á ofveiði þá er ég
hjartanlega sammála því að tak-
marka veiði á svæðinu, jafnvel
banna hana. Sjálfur ætla ég í
ljósi þessa alls að minnka stór-
Iega ferðir mínar í vetur á þetta
svæði.“
Sveinbjöm Másson
slwtvtiðimaður á Selfossi.
„Ef svo er tel ég
að þetta sé ekki
rétt ákvörðun.
Menn eru orðnir
það stórtækir í
veiðum að þeim
er í sjálfu sér
ekkert orðið heilagt og rjúpan á
sér þá engan griðastað. Eftir því
sem ég heyri á mönnum er
minna af rjúpu nú en áður; hef
það til dæmis eftir manni sem
var við veiðar á Lyngdalsheiði að
þar voru aðeins spor eftir menn
og hunda, en ekkert sást til rjúp-
unnar einsog oft áður hafði ver-
ið.“
Ólafm E. Friðriksson
höfundtir bóharinnar Slwtveiðar í
tslenskri náttúru.
„Ég er þeirrar
skoðunar að
nokkuð flókið
samband sé milli
veiðiálags og
stofnstærðar,
einsog menn
hafa rekið sig á. Það er ekkert
alltaf augljóst að það sé hægt að
grípa til einhverra verndunarað-
gerða með því að banna veiðar.
Eg held að það sé tiltölulega
skynsamleg ákvörðun hjá um-
hverfisráðherra, sem studd er af
veiðistjóra, að láta fara fram
frekari rannsóknir áður en tekin
er ákvörðun um frekari aðgerðir
í þessum efnum.“
Sigmar B. Hauksson
formaður Skotveiðifélags tslands.
„Ég hef ekki séð
neitt um stað-
festa ofveiði á
þessu svæði. Við
höfum staðfestar
upplýsingar um
ofveiði í næsta
nágrenni Reykjavíkur, það er að
segja Úlfarsfelli, Mosfellsheiði
og hluta Esjunnar. Við vitum
hinsvegar að það er ekki upp-
sveifla í stofninum á Suðvestur-
landi einsog á Norður- og Norð-
austurlandi. Nærtækasta skýr-
ingin gæti verið of mikið veiðiá-
lag, en við þurfum að kanna það
frekar. Staðfest gögn um þetta
efni liggja ekki frammi. Þess-
vegna þarf frekari rjúpnarann-
sóknir á SV-landi. Því styð ég, að
svo komnu máli, ákvörðun um-
hverfisráðherra í þessu máli.“