Dagur - 03.11.1998, Side 9

i

ÞRIÐJUDAGUR 3 . N ÓVEMB E R 1998 - 9
ima-
íað
anni Alþýðuflokks, datt í hug þegar hann
sem er næstæðasta vald f málefn-
um Kvennalistans, og skoða stöð-
una þar. Við erum nokkuð ánægð-
ar með stefnumótunina, sem sam-
starfsnefndin hefur unnið. Síðan
er stýrihópur að vinna að fram-
kvæmdaáætlun. Við mátum stöð-
una þannig að við værum ánægð-
ar með þessi mál og þá væri bara
eftir uppröðunin á Iistana. Eg geri
mér grein fyrir því að það getur
enginn einn ákveðið uppröðunina
á listana fyrir öll kjördæmin. En
við viljum að þessi krafa okkar
liggi fyrir þegar kjördæmisráðin
fara að koma saman lista, enda er
það landsfundur sem mótar stefn-
una hjá okkur,“ sagði Jóna Val-
gerður.
Svona gera menii ekki
„Svona gera menn ekki, var það
fyrsta sem mér datt í hug þegar ég
heyrði um þessar kröfur Kvenna-
listans. Samfylkingin hlýtur að
leita eftir sem sterkustum fram-
bjóðendum í öllum kjördæmum
og ef Kvennalistinn getur lagt til
mjög sterka frambjóðendur í öll-
um kjördæmum, sem eru líklegri
en aðrir til að ná fylgi, þá að sjálf-
sögðu verður það skoðað. Eg vil
hins vegar benda á að framboðs-
málin eru í höndum kjördæmis-
ráðanna og því getur Kvennalist-
inn ekki sett forystu A-flokkanna
svona skilyrði," sagði Sighvatur
Björgvinsson, formaður Alþýðu-
flokksins.
„Það er alfarið í höndum kjör-
dæmisráðanna að fjalla um og fara
með framboðslistamálin. Og það
ber því að koma þessum skilaboð-
um til þeirra. Mér hefur hins veg-
ar sýnst, fram til þessa, að það
væri ekki einu sinni hægt að verða
við þessum kröfum þótt viljinn
væri til staðar. Sem dæmi má
nefna að á Austurlandi lýsti
Kvennalistinn því yfir að hann
ætlaði ekki að taka þátt í fram-
boðsmálum. Þannig að nú þegar
væri það óframkvæmanlegt að
verða við kröfunum í öllum kjör-
dæmum," sagði Margrét Frí-
mannsdóttir, formaður Alþýðu-
bandalagsins.
Hún sagði að sér hafi ekki borist
né verið kynntar formlega þessar
umræddu kröfur Kvennalistans og
þar af leiðandi ekki heldur rök-
semdin fyrir kröfunum.
„Mér finnst að fólk í svona
vinnu, eins og samfylkingin er nú
í, eigi ekki að tala saman í kröfum
og gagnkröfum heldur eigi það að
komast að niðurstöðu. Það er
kominn tími til að ljúka þeirri
undirbúningsvinnu sem við höf-
um verið í um nokkurra mánaða
skeið og heíja kosningaundirbún-
inginn,“ sagði Svavar Gestsson al-
þingismaður um kröfur Kvenna-
listans.
Guðmundur Arni Stefánsson al-
þingismaður sagðist að sjálfsögðu
fagna því að Kvennalistinn skyldi
samþykkja að taka þátt í samfylk-
ingunni og telji sig eiga málefna-
Iega samleið með henni.
„Þegar hins vegar kemur að
uppstillingarmálum þá er það nú
einfaldlega þannig að hvorki
landsfundur Kvennalistans né
landsfundir A-flokkanna hafa
neitt ákvörðunarvald yfir því
hvernig og hverjum er stillt upp í
kjördæmum landsins. Ég vil í því
sambandi benda á að sú vinna er
farin í gang í flestum kjördæmum.
Þess vegna munu menn bara hafa
þessa kröfur til hliðsjónar en ég
held að það gefi auga Ieið að það
verður ekki hægt að verða við
þeim,“ sagði Guðmundur Árni
Stefánsson.
Guðný Guðbjörnsdóttir: „Við báðum um einhvers konar heiðursmannasamkomulag um Reykjanesið áður en við
fórum á landsfundinn en fengum það ekki. A-flokkarnir eru að kalla þetta yfir sig með því að neita því og verða
að gjöra svo vel að taka afleiðingunum
Erum engar
klapp stýrur
Kvennalistiim ætlar
ekki að vera einhvers
konar klappstýra í
sameiginlegu fram-
boði félagshyggju-
flokkanna. Annað
hvort verða samtökin
með sem fullgildir
þátttakendur eða alls
ekki, segir Guðný
Guðbjömsdóttir.
„Við erum samtök með sjálfsvirð-
ingu og erum ekki til í að fara í
eitthvert ldappstýruhlutverk. Það
er auðvitað samstarfsaðilanna að
meta hvers virði við erum. Við
munum ræða þetta nánar við
þá,“ segir Guðný Guðbjörnsdótt-
ir, þingkona Kvennalistans, um
samþykkt landsfundar samtak-
anna þess efnis að þau muni taka
þátt í sameiginlegu framboði fé-
lagshyggjuflokkanna „að þeim
skilyrðum uppfylltum að fulltrú-
um Kvennalistans verði tryggt
eitt af þremur efstu sætum í öll-
um kjördæmum,“ eins og segir
orðrétt í samþykktinni.
Guðný segir að jafnræði hafi
ríkt milli flokkanna þriggja í öll-
um undirbúningi sameiginlegs
framboðs. Það hafi verið t.d.
jafnmargir fulltrúar frá hveijum
um sig í nefndum sem skipaðar
hafi verið, en þegar umræðan
um framboðsmálin hófst hafi
verið byijað að miða við fylgi í
síðustu kosningum. Kvennalist-
inn hafi ekki lagt blessun sína
yfir það viðmið, en það hafí alltaf
verið rætt um það að flokkarnir
þrfr hefðu svipaðan þingmanna-
Qölda og í síðustu kosningum og
„að öll öflin þijú hefðu ákveðna
sjálfsvirðingu í þessu.“
Kemur á óvart
Guðný segir að kvennalistakonur
hafi fengið þau skilaboð að það
væri mikill vilji fyrir því um allt
Iand að fulltrúar listans skipuðu
eitt af þremur efstu sætunum
alls staðar og í því ljósi komi
þessu hörðu viðbrögð við sam-
þykkt landsfundar nokkuð á
óvart. Hún segir að í raun standi
styrinn um Reykjanes. Kvenna-
listinn hafí alltaf gengið út frá
því að fá 2 konur í öruggt sæti í
Reykjavík og eina þingkonu á
Reykjanesi, en eftir að gert hafí
verið heiðursmannasamkomulag
um borgina hafí komið einhver
stífla í Reykjanesið.
„Við báðum um einhvers konar
heiðursmannasamkomulag um
Reykjanesið áður en við fórum á
landsfundinn en fengum það
ekki. A-flokkarnir eru að kalla
þetta yfir sig með því að neita því
og verða að gjöra svo vel að taka
afleiðingunum. Ef við hefðum
fengið það er ekki víst að þetta
hefði orðið niðurstaðan. Við
sögðum allan tímann að við gæt-
um ekki farið tómhentar inn á
landsfund því þá væri eini kost-
urinn að fella samfylkinguna.
Heiðursmannasamkomulagið
um Reykjavík skipti mjög miklu
máli og það voru mikilar og góð-
ar undirtektir við málefnagrund-
völlinn. Það var almenn ánægja
með þetta á landsfundinum og
þar er komin mikil stemmning
fyrir því fara í þetta samstarf. En
konur eru ekki til í að fara þarna
í eitthvert aftursæti og klapp-
stýruhlutverk. Annað hvort vilj-
um við vera þarna fullgildir aðil-
ar eða ekki.
Eg er ekki að ýta þessu áfram
og það er enginn sem er framar
öðrum í þessari kröfugerð. Sam-
tökin eru algjörlega heilshugar
að baki þessu. Það vildi enginn
ganga skemur en þetta. Sumar
vildu ganga lengra, til dæmis
kreljast þess að við leiddum lista
í að minnsta kosti einu kjör-
dæmi. Ef þetta er til of mikils
mælst, þá er það bara A-flokk-
anna að segja það,“ segir Guðný.
Hún segir alrangt að Kvenna-
listinn geti ekki mannað þau sæti
sem verið sé að fara fram á eða
hafí ekki getað mannað viðræðu-
nefndir í öllum kjördæmum.
„Það er ekki rétt. Hinir flokkarn-
ir eru ekki búnir að skipa í við-
ræðunefndir í öllum kjördæm-
um. Það hefur ekki staðið á okk-
ur. Okkar konur eru búnar að
bíða í meira en mánuð í mörgum
kjördæmum."
Hvað ef
Þegar Guðný er spurð hvort sam-
þykktin þýði að ef ekki verið
gengið að kröfum Kvennalistans
séu samtökin hætt þátttöku í
sameiginlegu framboði segir hún
að ekki hafi enn gefíst tími til að
ræða samþykktina við samstarfs-
flokkana.
„Formlega höfum við ekki rætt
um hvort hægt sé að túlka þetta
á mismunandi hátt. Mér fínnst
ályktunin skýr. En ef það er hægt
að túlka hana eitthvað mismun-
andi eða fara út í nánari umræðu
um hana þá tökum við auðvitað
þá umræðu fyrst við okkar sam-
starfsaðila.“
Kannski á Reykjanesið
Það hefur verið deilt um hvaða
aðferð eigi að nota við val á fram-
boðslistann í Reykjavík, en þar
hafa einkum alþýðubandalags-
og alþýðuflokksmenn togast á.
Guðný segir að kvennalistakonur
líti svo á að aðferðin skipti ekki
meginmáli svo lengi sem þeirra
hluti sé tryggður. „Við höfum
hingað til sagt að annað hvort
yrðum við að hafa handröðun
eða einhvers konar girðingapróf-
kjör þar sem okkar hlutur væri
skýr. Það eru í raun og veru bara
þær tvær aðferðir sem koma til
greina og við gætum sætt okkur
við hvora sem er. Deilan er ann-
ars staðar í þeim efnum og við
viljum helst ekki vera að leggjast
á sveif með öðrum aðilanum í því
máli.“
Rætt hefur verið um að Guðný
kunni að færa sig um set og fara
í framboð á Reykjanesi, en hún
segir ekkert ákveðið í þeim efn-
um.
„Eg hef sagt við mínar konur
að ég sé til í að gera allt sem
kemur Kvennalistanum best og
þessari samfylkingu. Við erum að
skoða þessi mál í heild en það er
ekkert útkljáð í þeim efnum. Ég
er ættuð frá Suðurnesjum og ber
sterkar taugar til þessa kjördæm-
is, en ég hef búið í Reykjavík
undanfarin ár og lít á það sem
mitt kjördæmi. Þetta er ekkert
aðalatriðið fyrir mig ef ég verð þá
með í þessu.“