Dagur - 03.03.1999, Blaðsíða 4

20-MIÐVIKUDAGUR 3. MARS 1999
V^ur
LÍFIÐ í LANDINU
UMBUÐA-
LAUST
Stundum verður maður
óendanlega þakklátur íyrir
sjónvarp. Auðvitað helst
þegar manni á síst að detta í
hug að farsi sé í gangi. En
koma þær stundir að það
eina sem manni dettur í hug
er orð á borð við „óborgan-
legt“. Þegar viðkomandi per-
sónum og Ieikendum er víst
efst í huga eitthvað á borð
við „háalvarlegt". En hvað er
í gangi þegar Halldór sjálfur
Asgrímsson, höfuðstílisti
„dauft er í mér hljóðið“-stefnunnar kemur
fram skellihlægjandi í sjónvarpsfréttum?
Stefán Jón
Hafstein
skrifar
Halldór nafni hans Blöndal
Föstudagskvöld hafa ekki verið betri í Iang-
an tíma. Einhver jakkalakki í Þórskaffi var
að útskýra fyrir Olöfu Rún það sem Rósa
Ingólfsdóttir átti eftir að kalla í beinni á Sýn
um kvöldið „alþjóðlegan menningarviðburð,
að minnsta kosti hér á Iandi". Islandsmót í
erótískum dansi. Vandvirk eins og Olöf Rún
á að sér spurði hún höfuðpaurinn þess sem
við biðum í ofvæni eftir aó heyra svar við:
„en er þetta Iist?“ Hann hélt nú það. Meðal
skylduæfinga væri „súludans". Ef maður
hefði haft húmorinn hans Halldórs Asgríms-
sonar hefði maður skellihlegið. En Halldóri
var reyndar annað í huga. Nafni hans Blön-
dal.
Er þetta pólitík?
Siglfirðingar hafa unnið sér ýmislegt til
óhelgi í pólitík að undanförnu, en maður
hélt að nóg væri komið og óþarft að núa
þeim um nasir að þeir væru erkifífl. Það
gerði samt Halldór Blöndal.
Svo óheppilega vildi til að á einhverjum
borgarafundi í síðustu viku voru fjölmiðla-
menn staddir og heyrðu ráðherra samgöngu-
mála segja við heimamenn að nú væri tíma-
bært að grafa gegnum fjöll.
Þá voru sjötíu og þrír dagar til kosninga.
Sá sem þetta ritar var á fundi um ferða-
mál sem Framsóknarflokkurinn stóð fyrir á
Hótel KEA fyrir nokkrum árum. Þá var
Halldór Blöndal búinn að vera samgöngu-
ráðherra um hríð, og stefndi í að áfram yrði
að minnsta kosti út kjörtímabilið, það sem
nú er að enda. Framámaður í kjördæmi
KEA og Halldórs stóð upp og spurði hvenær
vænti mætta þess að grafinn yrðu göng frá
Siglufirði til Olafsfjarðar?
Ef ég hefði ekki verið fundarstjóri hefði ég
skellt uppúr eins og Asgrímsson í sjónvarp-
inu á föstudagskvöld. Svo brá mér örlítið.
Hér var sprengiglaður ráðherra í pontu og
10 milljarðar af skattfé almennings í húfi.
En hann svaraði pollrólegur. Efnislega á þá
lund að þessi göng væru ekki á dagskrá,
hvorki nú né í fyrirsjáanlegri framtíð.
íslandsmót í kvenlegri mýkt
Þetta ætlar að verða dýr kosningabrátta.
Rósa Ingólfsdóttir og keppendurnir í „kven-
legri mýkt“ komu á SYN og fimm Iistfræð-
ingar dæmdu frammistöðuna. Stelpurnar
hafa ekki náð útlenskum tökum á samfara-
Halldór Blön-
dal: eini mað-
urinn á íslandi
sem getur
komið Halldóri
Ásgrímssyni til
að hlægja op-
inberlega?
Mýksti
diUiDossinn
leikrænum hreyfingum, hvað þá kynþokka-
fullum eða listrænum, og frekar óspennandi
partur af svona alþjóðlegum viðburði að láta
þær „taka til eftir sig“ að loknum atriðum,
rölta á milli spjaranna sem þær tíndu af sér
og hirða af gólfinu, þótt uppeldislega sé það
eflaust gott. Þær sveifluðu sér þó á súlunni
og nudduðu botninum upp að henni. Og
samkvæmt listrænum reglum fóru þær ekki
úr síðustu pjötlunni. Rósa „sem sagt-aði sig“
gegnum þetta af landskunnri hæfni. Ein-
hvers staðar milli annarrar og þriðju lotu var
ég sofnaður og komst ekki til sjálfs mín fyrr
en SYN setti í botn til að kynna „box með
Bubba“ og öllu var lokið. Og enn var Hall-
dór Blöndal mér efstur í huga.
„Ákvörðun nú“
Haft var eftir ráðherranum eitthvað á þessa
lund: hægt er að „taka ákvörðun nú“ um
göngin frá Siglufirði til Olafsfjarðar, „undir-
búa“ verkið á næsta kjörtímabili, og ráðast f
gröftinn þegar „þjóðarhagur leyfir“. Blöndal
hefði orðið sjálfkjörinn sigurvegari í háklúrri
pólitískri mýkt þar sem hann stóð á síðustu
pjötlunni í Þórskaffi sjónvarpsfréttanna - ef
ekki hefði komið fram annar keppandi: Arn-
björg Sveinsdóttir. Hún er efsti maður í
sama flokki og stjórnar samgöngumálum
landsins, en í Aústurlandskjördæmi. Eftir að
hafa setið þingflokksfundi með Blöndal í
fjögur ár var nú komið að því að ljóstra því
upp í fjölmiðlum að hún styddi gerð „Aust-
ijarðaganga“. Fregnin um áhersluna frá
Siglufirði kom henni ekki úr jafnvægi við
súlu. Hún tók tvöfaldan hring, öfug, afturá-
bak: Enginn vandi væri að grafa göng fyrir
norðan og austan samtímis.
Lygileg mýkt
Eg veit ekki hvað Rósa Ingólfsdóttir hefði
kallað svona lygilega mýkt. Samgönguráð-
herra telur að þar sem tvö fyrirtæki, eitt á
Siglufirði og hitt á Olafsfirði, hafi samein-
ast, þurfi að grafa göng á milli kontóranna.
Samkvæmt því þarf göng frá Kópavogi til
Breiðdalsvíkur. Eitthvað var hann víst Iátinn
tína upp eftir sig spjarirnar í komandi frétta-
tímum. Kannski kom þeim keppendum á
óvart að frétta af því að Rósa Ingólfsdóttir
þjóðarheimilisins hefði sem sagtað sig gegn-
um gildandi vegaáætlun. Vegaáætlun Hall-
dórs Blöndals ogArnbjargar Sveinsdóttur.
Þar sem hvergi er gert ráð fyrir jarðgöngum
næsta áratug.
Sama hvað þau diUa sér.
Morguninn eftir hinn mikla alþjóðlega við-
burð, að minnsta kosti á íslandi, datt Dagur
inn um lúguna með þá tilkynningu að Fram-
sóknarmenn vaeru ævareiðir út af súludans-
inum hjá Blöndal og Arnbjörgu. Það hlaut
að vera. Svona óborganlegur farsi gat ekki
verið annað en fúlasta alvara. Hvað annað
gæti komið Halldóri Asgrímssyni til að
skellihlægja?
■menningar
LÍFIfl
Guðrún Helga
Sigurðardóttir
Vera í Súöavík
Sjónvarpsþátturinn Hér á ég
heima, sá fyrsti í röð þriggja,
sem sýndur var á mánudags-
kvöldið í Sjónvarpinu var með
betri þáttagerð sem sést hefur
í Sjónvarpinu í vetur og Iofar
góðu um næstu tvo þætti.
Þessi fyrsti þáttur fjallaði um
Veru, pólsku fiskverkakonuna
og túlkinn Wieslawa
Lubenska, sem flutti hingað til
Iands og bjó í Súðavík þegar
snjóflóð féll á þorpið fyrir
nokkrum árum. Vera var búin
að missa alla von um að sonur
hennar, Tómasz, væri á lífi
þegar hann fannst.
Fjölmiðlaumfjöllun um
harmleik eins og þann sem
gerðist þegar snjóflóð féll á
Súðavík og Flat-
eyri er
eðlileg en
Ijölmiðlar
veltu sér
svo upp
úr hinum
mann-
lega
harmleik
á sínum
tíma að það hálfa hefði verið
nóg. Sjónvarpsáhorfandinn var
því pínulítið tortrygginn þegar
hann sá viðtalið við Veru aug-
lýst og taldi löngu komið nóg
en sem betur fer var það
óþarfi. Viðtalið var prýðilega
tekið og unnið í alla staði mið-
að við annað efni af sama tagi
sem sýnt hefur verið á þessum
tíma í vetur.
Auðvitað hefði mátt og átt
að gera betur. Myndefnið
hefði mátt vera fjölbreytilegra,
viðtalið við Veru hefði mátt
vera ítarlegra, ef til vill að
fjalla meira um missinn þegar
vinir fórust í snjóflóðinu. Það
var indælt að sjá Tómasz,
þennan myndarlega son Veru,
sem virðist hafa komist ágæt-
lega áfram þó að hann hafi átt
í erfiðleikum í upphafi. Þá var
ágætt að koma inn á hug-
myndir Veru um erlenda far-
andverkamenn á Islandi. Það
er efalaust mál sem þyrfti að
skoða margfalt betur.
V______________________________/
Dannaðir villimemi
Þrátt fyrir Damon Albarn og aðra
útlenska Islandsvini, Björk, Oz og
allt hitt sem orðið hefúr til þess
að Island hefur smám saman los-
að sig úr hlutverki útnárans og
færst inní nafla vestrænnar
menningar þá er eyjarskeggurinn
ekki glataður þjóðarsálinni,
mínímaðurinn sem stendur gap-
andi gagnvart siðmenningu vest-
rænna þjóða. Viðhorf enskra að-
alsmanna (sem hingað komu til
að berja frumstæð afbrigði mann-
kyns augum) til íslensku þjóðar-
innar á fyrri öldum er hreint ekki máð
út úr þjóðarvitundinni eins og heyra
mátti á stöku þátttakanda í umræðunni
á bjórdeginum síðasta (þegar nokkrir
vinstrimenn reyndu að telja okkur trú
um að þeir væru enn handvissir um að
það hafi verið hárrétt hjá þeim að vera á
móti bjórnum og t.d. sé augljóst að
meira eftirlit þurfi með bjórdrykkju en
annarri drykkju)...
Erum so ódönnuð
Eitt af því sem hefur Ioðað við
smáþjóðarsálina okkar er sú
skoðun að við séum eldd nærri
eins dönnuð og útlendingarnir í
Evrópu. Þeir hafi einhverja
lærða eða meðfædda hæfileika
til siðmenningar sem villimönn-
um af íslenskum ættum er fyrír-
munað að apa eftir. Það sem sló
ódannaðan ölrút (eða svoleiðis
hlýtur maður að vera fái maður
sér ekki reglulega bjór með mat,
heldur bara nokkra öllara í einu
öðru hverju) var að í öllu bjórtalinu á
mánudaginn sagði öðru hverju einhver
að Islendingar yrðu að breyta drykkju-
venjum sínum. M.a. vegna þess að við
yrðum að vera börnum okkar góð fyrir-
mynd.
Ivrinn engir villimenn
Að við séum barbarískir drykkjumenn
ætlar að verða lífseig skoðun. En hvern-
MENNINGAR
VAKTIN
Það er ekki sjálf-
gefiö að drykkju-
menning vor sé
slæm, þótt hún
sé öðruvísi en í
útlandinu, eins
og sumir telja
sem finnst allt
vont sem stund-
að er á íslandi
Cnema þá að
fólki aferlendum
uppruna finnist
það sniðugt].
ig stendur á því að ekki nokkur þjóð í
Evrópu drekkur minna en við? Og engin
Evrópuþjóð hefur jafn mikið úthald til
að hanga í vinnu? Og að dauðsföl) af
völdum skorpulifrar, áfengiseitrunar og
áfengissýki eru afar fá miðað við höfða-
tölu? Gæti þetta kannski að hluta til
staðið í sambandi við vora ágætu, og
vinnuhvetjandi, drykkjumenningu? Að
við erum ekld að dreypa á léttvíni með
hádegismatnum líkt og Frakkar, eða bjór
eftir vinnu líkt og Bretar? Að við drekk-
um léttvín ekki með mat svona hvunn-
dags í viðurvist barna okkar og ungl-
inga? Að við látum okkur nægja að taka
út skammtinn þegar börnin sjá einna
síst til? Eru f pössun ellegar sitja heima
meðan við fáum okkur nokkra öllara á
einum af þessum íjögurhundruðfjöru-
tíuogfjórum vínveitingastöðum á land-
inu...
PS: Sem eru reyndar að því er virðist
bjórnum að þakka, fjöldi vínveitinga-
staða hefur fimmfaldast síðan bjórinn
kom.
Netfang: loa@ff.is