Dagur - 04.05.1999, Blaðsíða 5

ÞRIDJUDAGUR i. MAÍ 1999 - 21

LÍFIÐ í LANDINU
Skrykkj ótt en smart
Stefán Karl hefur sýnt það víðarað honum fer einstaklega velað
leika álappalega einfeldninga en með varfærnum og lævfsum hætti
tókst honum hér að snúa meinleysingja í mun samsettari persónu.
KRÁKUHÖLLIN eftir
Einar Örn Gunnarsson
Leikstjóri: Hilmir Snær
Guðnason
Tónlist, leikhljóð:
Sigurður Bjóla
Lýsing, tæknivinna:
Egill Ingibergsson
Leikmynd og búningar:
Jórunn Ragnarsdóttir
Leikarar: Rúnar Freyr
Gíslason, Hinrik Hoe Haraldsson,
María Pálsdóttir, Jóhanna Vigdís Arn-
ardóttir, Nanna Kristín Magnúsdóttir,
Stéfán Karl Stefánsson, Laufey Brá
Jónsdóttir, EgiII Heiðar Anton Pálsson.
Það var Ieitin að hinum „sanna tón“ sem
stóð yfir í KrákuhöIIinni, nýju íslensku
leikriti sem Nemendaleikhúsið frumsýndi
í Lindarbæ síðastliðið fimmtudagskvöld.
Þetta var lokaverkefni útskriftarhóps
Leiklistarskólans en þetta er jafnframt
síðasta frumsýningin í Lindarbæ því hús-
næðið verður brátt tekið undir aðra
óskylda starfsemi.
Utskriftarhópur Leiklistarskólans fær
gjarnan rithöfund til að semja fyrir sig
Ieikrit og að þessu sinni var Einar Örn
Gunnarsson fenginn til verksins. Hann
hefur áður gefið út nokkrar skáldsögur en
þetta er frumraun hans á sviði leikritunar
og virðist hann býsna næmur á kröfur
leiksviðsins, textinn var dálítið ritmálsleg-
ur og upphafinn en að öðru Ieyti nett
blanda af heimspeki og húmor og þéttist
verulega er á leið verkið.
Köflótt pcrsónusafu
Einar velur efninu ramma
sem hentar leikhópnum og
sviðinu vel, 8 ólíkar mann-
eskjur búa saman í húsi sem
þau kalla Krákuhöllina.
Ólíkar, en eiga þó nokkrar
það sameiginlegt að hafa sál
til að troða á félögum til að
fá sínum hjartans þrám sval-
að. Enda eru eigingirnin,
samhjálpin, metorðagirndin
og listin helstu átakapólar
verksins. Þegar svo margar
persónur eru saman komnar
á sviðinu sem allar eiga að
fá svipaðan skerf af sviðs-
ljósinu er úr vöndu að ráða.
Hilmir Snær Guðnason,
sem tekst hér í fyrsta sinni á
við leikstjóm, velur vand-
meðfama leið, að ýta
nokkrum, en ekki öllum,
persónum út á ystu mörk
klisjanna. Utkoman er nokk-
uð köflótt perónusafn. Þannig er húseig-
andinn Konrad eins og lifandi dreginn upp
úr teiknimynd, hann er skopstæling á
erkitýpu Austur-Evrópubúans en vegna
þess hve Egill Heiðar Anton Pálsson leikur
Konrad af óbilandi krafti og fjöri stendur
sú túlkun alveg undir sér. Persóna skálds-
ins var hins vegar öllu vandræðalegri,
Rúnar Freyr Gíslason var brechtískur í út-
liti en siginaxla og undirleitari en nokkurt
skopmynda-ffakkaskáld. Hinrik Hoe Har-
aldsson lék aðstoðarlækninn Jónatan
ágætlega og var tempraðri en hinar týp-
umar, Laufey Brá Jónsdóttir fór prýðilega
með Ijóshærða bimbóið svo langt sem það
hlutverk náði og Nanna Kristín Magnús-
dóttir virtist gera eins vel við sinn karakter
og hægt var, bókmenntafræðinginn undar-
lega sem var ýmist að lognast út af sökum
vanmáttarkenndar eða gagnrýndi skáldið
af miskunnarlausri kokhreysti. Túlkunin á
myndlistarkonunni (María Pálsdóttir) og
lögfræðingnum (Jóhanna Vigdís Arnar-
dóttir) var hins vegar hefðbundnari. Fram-
an af verki virkuðu þessar ýktu erkitýpur
truflandi. Það var ekki fyrr en hinn
treggáfaði og saklausi bréfberi sýndi á sér
önnur andlit að verkið tók kipp.
Húmorinn naut sin
Stefán Karl Stefánsson lék bréfberann
Frans og hefur sýnt það víðar að honum
fer einstaklega vel að leika álappalega ein-
feldninga en með varfærnum og lævísum
hætti tókst honum hér að snúa meinleys-
ingja í mun samsettari persónu á mjög trú-
verðugan hátt. Um leið komst Ieikritið á
nokkurn skrið og síðari hluti verksins var
býsna þéttur og vel skrifaður með viðeig-
andi afhjúpunum í lokin. A heildina litið
var þetta smart sýning. Með leikmynd, lýs-
ingu og tónlist tókst hópnum að skapa sér-
stæðan heim Iausan við skírskotanir til
nokkurs veruleika (minnti þó aðeins á ver-
öldina í austur-evrópsku kvikmyndinni
Underground, mínus bijálsemina sem þar
ríkti). Sviðslausnir voru margar snjallar og
myndrænar, innkoma Konrads í leikritið
var áhrifarík, snjókoman að lokinni jarðar-
för var falleg og skemmtilegt hvemig því
var komið til skila hveijir voru skotnir í
hveijum með orðlausum dansi leikara.
Sýningin er þó dálítið skrykkjótt framan af
og verður það sennilega einkum að skrifast
á reikning höfundar og leikstjórnaraðferð-
ar. Hins vegar má vera að án skopstæling-
ar hefði Ieikritið orðið of seigt undir tönn.
Þótt maður eigi bágt með að fyrirgefa svo
klisjukenndar persónur þá var sú leið alt-
ént á kostnað alvörunnar og húmorinn
fékk því að njóta sín betur en ella í þessari
myndrænu og stílhreinu sýningu.
Vamaðannerkuigar
á úðabrúsum
SVOjMA
ER LIFIÐ
Pjetur St.
Arason
skrifar
Pjetur
svarar
í símann!
Ertu með ráð,
þarftu að spyija,
viltu gefa eða
skipta?
Pjetur svarar í
símann kl. 9—12.
Síminn er
563 1626 (beint)
eða 800 7080.
Póstfang:
Þverholt 14 Rvk.
eða Strandgötu 31
Akureyri.
Netfang:
ritstjori@dagur.is
Margskonar vörur eru á úðabrúsum, s.s. hreinlætisvörur,
snyrtivörur, málningarvörur, bíla-, véla- og rafeindavörur. Heil-
brigðiseftirlit ríkisins hefur eftirlitskyldu með úðabrúsum og að
lögum og reglugerðum um merkingar á þeim sé fullnægt. Um
þessar mundir stendur Hollustuvernd ríkisins ásamt Heilbrigð-
iseftirlitinu að eftirlitsverkefni, þar sem kannaðar eru merking-
ar á úðabrúsum.
Drifefnin eða lofttegundirnar sem gera það að verkum að
það sprautast úr brúsunum eru mjög eldfim. Oft er talað um
drifgös, enda eru þetta sömu loftegundir og fólk hefur í gas-
grillunum heima hjá sér. Aður fyrr var talað um að úðabrúsar
væru skaðlegir ósonlaginu, en nú hafa drifefnin sem eyddu
ósoninu verið bönnuð.
Uðabrúsar eru viðkæm-
ari vara en venjulegar
flöskur. Ef brúsi er ge)and-
ur lengi inní skáp þá tær-
ist málmurinn og hann
getur sprungið. Það eru
dæmi þess að fólk hefur
gengið kæruleysislega um
úðabrúsa og til eru mis-
skemmtilegar sögur af
fólki sem hefur skilið
brúsa eftir á ofni og komið
til baka að miklum subbu-
skap eftir að brúsinn hefur
sprungið.
Vörur sem flokkast
hættulegar eiga að vera
merktar á íslensku. Gerð
er krafa um varnaðarmerk-
ingar sem gefa til kynna
þá hættu sem stafar af vörunni og veita upplýsingar um hvað
gera skuli ef slys ber að hönum, auk þess að leiðbeina um
notkun og geymslu. Uðabrúsar innihalda efni undir þrýstingi
og eiga að vera merktir á íslensku með áletruninni: Hlífið við
sólarljósi og hita yfir 50° C. Ekki má gata eða brenna hylki
jafnvel þó þau séu tóm.
Uðabrúsar innihalda einnig oft önnur hættuleg efni, t.d.
ætandi eða ertandi efni eða efni sem geta valdið skaða í lung-
um. Því á að vera varnaðarmerki ásamt íslenskum varnaðarorð-
um á úðabrúsum. Uðabrúsar með hættulegum efnum eiga
einnig að vera með áþreifanlegri viðvörun fyrir sjónskerta
ásamt öryggisloki. Framleiðandi eða innflytjandi er ábyrgur fyr-
ir því að umbúðir hættulegrar vöru séu rétt merktar. Söluaðil-
um er óheimilt að selja hættulegar vörutegundir nema umbúð-
irnar séu merktar.
■ HVAfl ER Á SEYÐI?
Frændkóriim
Afkomendur Jóns Gíslasonar og Þór-
unnar Pálsdóttur frá Norðurhjáleigu
í Álftaveri halda tónleika í Hellubíói
á Hellu fimmtudaginn 6. maí kl. 21
og í Skaftfellingabúð í Reykjavík
föstudaginn 7. maí ld. 20.30. Með
kórnum syngja þrir ættliðir og stjórn-
andi er Eyrún Jónasdóttir.
HÖFUÐBORGARSVÆÐIÐ
FUNDIR OG MANNFAGNAÐIR
Aðalfundur Norræna félagsins
Norræna félagið í Reykjavík heldur aðal-
fund sinn í dag kl. 17.00 í Norræna hús-
inu. Á dagskrá eru venjuleg aðalfundar-
störf. I upphafi fundar mun trúbadorinn
Hörður Torfason leika á gígju sína og
syngja íyrir fundargesti og spjalla um
„Norrænu víddina."
Félagssaga vinnu og tíma.
Þorleifur Friðriksson, sagnfræðingur
heldur fyrirlestur á hádegisfundi Sagn-
fræðingafélagsins sem hann nefnir: „Fé-
lagssaga vinnu og tíma“, þriðjudaginn 4.
maí. Fundurinn hefst kl. 12.05 í fyrir-
lestrasal á 2. hæð í Þjóðarbókhlöðu.
Áfallahjálp í leikskóla
Guðrún Alda Harðardóttir lektor í Ieik-
skólafræðum og brautarstjóri leikskóla-
brautar við Háskólann á Akureyri, heldur
fyrirlestur á vegum Rannsóknastofnunar
Kennaraháskóla Islands í dag kl. 16.15 í
stofu M-201 í aðalbyggingu Kennarahá-
skóla Islands við Stakkahlíð.
Grikklandsvinafélagið fundar um efa-
hyggju
I kvöld kl. 20.30 mun Svavar Hrafn Svav-
arsson flytja erindi sem hann nefnir „Um
siðferðilega efahyggju fornaldar'. Þar
fjallar hann einkum um rök svokallaðra
pyrronista gegn því að nokkuð sé gott og
illt í sjálfu sér. Fundurinn verður á Kom-
hlöðuloftinu í Bankastræti og er öllum
opinn.
Aðalfundi frestað
Aðalfundi Húnvetningafélagsins sem
vera átti í kvöld er frestað til 17. maí kl.
20.00. Hjálmur St. Flosason, s. 557-
3197.
ELDRI BORGARAR
Ásgarður, Glæsibæ
Handavinna, perlusaumur og fl. í umsjón
Kristínar Hjaltadóttur kl. 9.00. Skák kl.
13.00. Sungið og dansað kl. 15.00 í dag.
Kaffistofan er opin 10.00 til 13.00. Allir
velkomnir.
Þorrasel, Þorragötu 3
Opið í dag frá kl. 13.00 til 17.00. Handa-
vinna, perlusaumur og fl. kl. 13.30. Kaffi
og meðlæti kl. 15.00 til 16.00. Allir vel-
komnir.
TÓNLEIKAR
Goethe tónleikar í Salnum
í tilefni af því að í ár verða Iiðin 250 ár
frá fæðingu þýska skáldjöfursins Johanns
Wolfgangs von Goethe stendur þýska
menningarmiðstöðin Goethe-Zentrum
fyrir tónleikum miðvikudaginn 5. maí.
Flutt verða m.a. sönglög sem Franz
Schubert samdi við ljóð Goethes. Tón-
leikarnir verða í Salnum í Tónlistarhúsi
Kópavogs og hefjast kl. 20.30. Flytjend-
ur: Hans Jörg Mammel, tenor og Ludwig
Holtmeier, píanó.
LANDIÐ
TÓNLEIKAR
KK (Kristján Kristjánsson) heldur tón-
leika á Siglufirði í kvöld. KK er nú hálfn-
aður á tónleikaferð sinni um landið þar
sem kappinn hefur farið ótroðnar slóðir
hvað varðar staðarval. Sem sagt nú í
kvöld á Hótel Læk á Siglufirði og hyrjar
hann spileríið kl. 21.00.