Dagur - 15.04.2000, Síða 4
4 -LAUGARDAGUR 15. APRÍL 2000
FRÉTTIR
Kári Stefánsson: Ég get til dæmis sagt frá því að við það að ég flutti heim til íslands eftir 20 ára dvöl I Bandaríkjunum fyrir þrem
árum styttist sá tími sem 12 ára dóttir mín er I skóianum um helming."
Eim.$kal hlaupið
um Oskjuhlíðma
Kári Stefánsson gagnrýnir
nísku ráðamanna við
grunnskólann og segir
skólatímann helmingi
styttri en í Bandaríkjunum.
„Það er alveg ævintýralegt hvað Islend-
ingar eru „arrogant" þegar kemur að
grunnmenntun - h 'að íslendingar eru
rciðubúnir að veija litlu af fé sínu til að
styðja grunnskólann," sagði Kári Stefáns-
son, forstjóri íslenskrar erfðagreiningar, í
pallborðsumræðum um „Leiðina til
þekkingarþjóðfélagsins" á ársfundi
Rannís í vikunni. Hann sagði Islendinga
ckki eyða nema um 6% þjóðartekna
sinna í grunnskólann en Skandinavar
milli 8 og 9%. ,Að láta okkur detta í hug
að við komumst upp með þetta til lengd-
ar er alveg ævintýralegt. Eg get til dæm-
is sagt frá því að við það að ég flutti heim
til íslands eftir 20 ára dvöl í Bandaríkjun-
um fyrir þrem árum styttist sá tími sem
12 ára dóttir mín er í skólanum um
helming. Hún eyddi tvisvar sinnum meiri
tíma í skólanum þegar við bjuggum í
Bandaríkunum."
Brýnasta vandamálið...
Þó ekki sé bcint línulegt samband á milli
þess tíma sem menn eyða í skóla og
þeirrar menntunar sem þeir fá, „þá er
samband þar á milli,“ sagði Kári. „Og ég
held því fram að brýnasta vandamálið,
þegar kemur að því að búa okkur undir
framtíð í þekkingarþjóðfélagi, sé að hlúa
betur að menntun barna okkar. Að hitt
hafi kannski meiri tilhneigingu til að
koma af sálfu sér heldur en menntun
barnanna á grunnskólastigi." Og kannski
skorti ekki síst á að nógu mikið væri lagt
í það „að koma börnunum okkar í hluti
eins og íþróttir og leikfimi, sem ég held
að sé jafn mikilvægt og að kenna börn-
unum íslcnsku og reikning."
Eini vantar iþróttahús
34 árum síðar
I þessu sambandi riljaði Kári upp að þeg-
ar hann byijaði í menntaskóla á fyrsta
starfsári Menntaskólans við Hamrahlíð,
þá var þar enginn leikfimisalur. „Mönn-
um var bara sagt að þeir ættu að hlaupa
í kringum Öskjuhlíðina. Dóttir mín byrj-
aði síðan í Menntaskólanum við Hamra-
hlíð í haust og henni var sagt að hlaupa í
kringum Oskjuhlíðina. Þannig að 34
árum síðar er enn ekki komið íþróttahús
við skólann,11 sagði Kári.
Doktorsnámið heim
A fundinum var m.a. rætt hvort áfram
skyldi senda flesta utan til framhalds-
náms eða byggja upp framhaldsmennt-
un hér á Islandi?
Kári sagðist þeirrar skoðunar að slíkt
skipti töluvert miklu máli. „I Iífsvísind-
um (bíólógíu) er mjög erfitt að byggja
upp vísindasamfélag án þess að hafa fólk
sem er í framhaldsnámi - doktorsnema.
Eg held því fram að möguleiki okkar á þvf
að búa til raunverulega kraftmikið vís-
indasamfélag í landinu felist m.a. í því að
byggja upp framhaldsnám, byggja upp
doktorsnám. Og það er hægt að gera það
að öllu leyti, eins og hefur verið gert. I
okkar lyrirtæki erum við til dæmis með 5
eða 6 doktorsnema sem eru að vinna að
sínum doktorsverkefnum og koma til
með að fá doktorsgráðu sína frá hinum
ýmsu háskólum. Ég held að það séu alls
konar mögulcikar og ég held að það verði
ekki byggt upp kröftugt vísindasamfélag
á Islandi án þess að við sjáum meira og
meira af framhaldsnemum,“ sagði Kári.
- HEI
FRÉTTA VIDTALID
umhverfismat væru andstæð stjórnarskrá lýð-
veldisius. í ljósi þess að Hæstiréttur hafði nýver-
ið staðið með ríkisvaldinu og komist að þeirri
umdeildu niðurstöðu að kvótakerfið væri í fullu
samræmi við jafnræðisreglu stjómarskráriimar,
taldi eimi pottverjamia einsýnt að kalla nýja
dómhm: Afréttarann!....
Eftir því var tekið í heita pottin-
uin í gær að Baugur hf er lielsti
styrktaraðliim að nýrri kapellu á
Landspítalanum í Fossvogi, sem
Karl Sigurbjömsson biskup vígöi
í vikunni. Meim em þegar famir
að tala um nýtt nafn á Baug hf og
þykir sjálfsagt að það verði
Geislabaugur hf. Ekki minnkaði
nú helgin í kringum fyrirtækið þegar í gær birt-
ust verðbólgutölur sem sýndu að verðbólgan
hefði aukist þrátt fyrir að matvöraverð hafi læk-
að! í kjölfarið þykir fyrirtækið eim frekar verð-
skulda nýja nafnið. Sem kunnugt er gaf Geisla-
baugur út stefnuskrá um viðnám gegn verbólgu
á dögunum og era sumir nú famir að kalla það
plagg Jóhamiesarguðspjall..
Karl Sigur-
björnsson.
Bryndís
Hlöðversdóttir.
Einsog staðan er á þessu augna-
bliki stefnir allt í að Össur
Skarphéðinsson verði kjörinn
fonnaóur Samfylkingarinnar á
stofnfundi hennar í maí og að
Margrét Frímannsdóttir verði
varaformaður, enda er hún ein í
kjöri til þess embættis. í pottin-
um heyrast raddir sem sagðar
eru innan úr Samfylkingunni að Bryndís
Hlöðversdóttir, sem einnig hefur litið hýra auga
til varafonnemiskumiar, sé ósátt við framboð
Margrétar - enda telji hún að simi tími sé kom-
inn. Sættir kumia hinsvegar að vera í nánd, því
sagt er að sl. mánudag hafi Össur og Biyndís
hafa gengið frá þvl samkomulagi að verði hann
formaður eigi hún vísan stuðning simi í emb-
ætti þingflokksformanns. Þami áfangasigur á
Biyndís að geta sætt sig við ...
Páll Kr. Pálsson
stjómarfomiaðuríslandssíma
Á fyrsta aðalfundi íslands-
síma skautPállfóstum skot-
um að aðalkeppinautnum,
Landsímanum, og taldi hann
m.a. hafastaðiðíveginum fyr-
ir heilbrigðri samkeppni með
ríkisvæðingu.
Landsímmn í lykilaðstööu
- Hvað átiu við með rtkisvæðingu Landst'm-
ans?
„A sama tíma og eini hluthafi Landsímans;
ríkið, er að tala um einkavæðingu fyrirtækis-
ins þá eru stjórnendur þess að kaupa eignar-
hluti í fjölda fyrirtækja sem tengjast fjarskipt-
um. Oft á tíðum eru þetta umfangsmikil
kaup. Landsíminn er ríkisfyrirtæki og með
því að kaupa eignarhluti í þessum fyrirtækj-
um þá er ríkið í raun og veru að tjárfesta í
þeirn. Þctta kalla ég ekkert annað en ríkis-
væðingu."
- 1 ræðti þinni á aðalfundinum komfram
að þú vildir stður að Landstminn yrði seldttr
allur t einu lagi til eins aðila. Af hverju?
„Lögin um Póst- og fjarskiptastofnun tóku
gildi 1. janúar á þessu ári. Stofnuninni er
ætlað eftirlit með samkeppni á markaðnum.
Staða hennar er enn sem komið er ekki
sterk. Lögin eru góð en stofnunin hefur ekki
mikinn slagkraft, er t.d. með fáa starfsmenn.
Samkeppniseftirlitið er því veikt. Ef Land-
síminn verður seldur í hendurnar á einum
aðila þá hefði fyrirtækið algjörlega markaðs-
ráðandi stöðu á innlendum fjarskiptamark-
aði. I Bandaríkjunum tók ríkið sig til og
braut upp markaðsráðandi stöðu einkafyrir-
tækis á fjarskiptamarkaðnum. Það var skyld-
að til að skilja að grunnkerfið og þjónustuna
og stofna aðskilin félög um reksturinn. Sama
virðist vcra að gerast með Microsoft. Að
mínu mati er afar hættulegt að selja allan
Landssímann núna í einu lagi. Segjum scm
svo að hann yrði seldur, Islandssími myndi
eiga besta tilhoðið og eignast fyrirtækið. Ég
er hræddur um að ýmsum þætti það óeðlilegt
vegna þeirrar markaðsráðandi stöðu sem Is-
landssími væri þá kominn í.“
- Þið haftð ekki áhttga á slt'ku?
„Við teljum einokun ekki af hinu góða.“
- H< rðuð þið ttteiri áhuga á Laudst'manum
ef honum yrði skipt upp í nokkrar eining-
ar?
„Markaðsyfirráð Landsímans ná ekki að-
eins yfir fjarskiptamarkaðinn heldur er Land-
síminn að komast í Iykilaðstöðu í mörgum
tengdum greinum. Til að eðlileg samkeppni
myndist verður að tryggja að markaðsyfirráð-
in séu ekki til staðar. Annað hvort veröur að
bíða með einkavæðinguna þar til marktæk
samkeppni hefur skapast á markaðnum, eða
að brjóta Landsímann upp og einkavæða
hann í einingum. Til þess eru margar leiðir.
Mjög auðveldlega er t.d. hægt að skilja
grunnnetið frá. Ríkið getur t.d. átt grunnnet-
ið en boðið út alla þjónustu við netið. Við
myndum áreiðanlega bjóða í það.“
- Þið hjá lslandsst'ma ætlið að ttá vfir 1OO
fyrirtækjum t viðskipti á árinu og 500
milljóna veltu. Hvemig ætlið þið að ná því?
„Við erum nú þegar komnir með 50 undir-
skrifaða samninga við fyrirtæki á höfuðborg-
arsvæðinu og teljum þetta því raunhæft
markmið. Víð reiknum ekki með hagnaði á
árinu vegna mikils kostnaðar við að skapa
þessar tekjur. Síðasta ár fór í vöruþróun og
við erum komnir með fullt af lausnum. Nú
hefst sölustarfið af fulluin krafti. Þar verður
ekkert gefið eftir.“ - Bjn