Dagur - 28.04.2000, Qupperneq 4

n
é - FÖSTUDAGUR 28. APRÍL 2000
FRÉTTIR
Eftil verkfalls mjólkurfræðinga kemur samsvarar það magn sem hella þarf niður af mjólk á samlagssvæði Mjólkursamlags KEA um
350 þúsund mjólkurglösum eins og hér er mjólkað í úr Auðhumlu sem stendur við Mjólkursamlag KEA. - mynd: brink
Bæj arlækimir
verða hvítir
MiMl verðmæti í súginn
ef mjólkurfræðmgar fara
í verkfall. Nýir eigendur
Hrafnagils bjartsýnir þó
ef til vill hefji þeir rekst-
urinn með þvi að hella
niður mjólk.
Mjólkurfræðingar hafa boðað til verk-
falls í næstu viku eins og fram hefur
komið í fréttum og á fyrsta degi lamast
vinnsla mjólkur og mjólkurafurða.
Mjólk verður ekki sótt til bænda þan-
nig að þeir þurfa að hella niður megn-
inu af mjólkinni en einhver lítill hluti
nýtist þó handa kálfum. Ef miðað er
við innvegið magn mjólkur í Mjólkur-
samlagi KEA á Akureyri má áætla að á
degi hverjum þurfi bændur á samlags-
svæðinu að hella niður hátt í 70 þús-
und Iítrum mjólkur - sennilega nálægt
350 þúsund mjólkurglösum. Á þessum
tíma koma að meðaltali 70 þúsund Iítr-
ar mjólkur á dag inn í samlagið, sex
daga vikunnar. Það má þvf segja að
víða muni bæjarlækirnir verða hvítir ef
ekki semst um kaup og kjör mjólkur-
fræðinga fyrir fimmtudag í næstu viku.
Laugardagur til lukku
Svo vill til að nýir eigendur Hrafnagils
í Eyjafjarðarsveit, langstærsta kúabús
landsins, taka við rekstrinum á laugar-
dagsmorgun. Reyndar var upphaflega
tilkynnt að eigendaskipti miðuðust við
1. maí en Grettir Hjörleifsson, einn
nýrra eigenda Hrafnagils, segir að þeg-
ar f upphafi hafi verið ákveðið að miða
við laugardag - til lukku.
„Það verður bara að taka því ef svo
verður,“ voru viðbrögð Grettis þegar
hann var inntur eftir því hvernig hon-
um litist á ef til verl<falls mjólkurfræð-
inga kæmi, hann og félagar hans ný-
búnir að steypa sér í tugmilljóna króna
skuldir eða þaðan af meira og þyrftu að
hefja reksturinn á risabúi sínu með því
að hella niður framleiðslunni. Grettir
vildi þó ekki fara út í tölfræðina, spurð-
ur um magn mjólkur sem hann þyrfti
að hella niður. „Það er slatti. Eg held
að mönnum Iíði ekkert betur að vita
það,“ segir Grettir.
Mjólkurkvóti hins sameinaða risabús
er um 700 þúsund lítrar á ári þannig
að gróflega má reikna með að mjólkur-
magn á degi hverjum sé um 1.700-
1.800 lítrar en það er þó að sjálfsögðu
mismunandi eftir árstímum.
Svartsýnin gengur ekki
„Auðvitað kemur það sér illa íyrir alla
sem þurfa að fara í verkfall eða verða
fyrir barðinu á verkfalli. Lika hinn al-
menna verkamann sem þarf að borga
af sínu húsi. Hann er kannski með
Iægri laun og lægri skuldir en þetta er
djöfullegt fyrir alla,“ segir Grettir en
neitar þó algjörlega að vera með svart-
sýni yfir afleiðingum hugsanlegs verk-
falls - bjartsýnin er það sem gildir,
„...því við værum ekki að standa í
þessu annars,“ segir Grettir Hjörleifs-
son. — III
X>Mýtr
F.ins og fram hefur kom-
ið í fréttum mun vinkona
forseta íslands Dorrit
Moussaieff fylgja Ólafi
Ragnari Grímssyni til
kvöldverðar hjá Clinton
Bandaríkjaforseta í Hvíta-
húsmu í dag, en alls munu
sex íslendingar verða við
borð Clintons. í pottinum
hafa menn það til marks um
það hversu rólega er farið í
einkamál íslenska forsetans
í ijölmiðlum (hið tilfinn- Úlafur Ragnar
ingalega svigrún?) j afnt sem Grímsson.
„kerfinu“og annars staðar,
að fullyrt er að skipuleggjendur kvöldverðarins
hafi ekki áttað sig á að forsetinn kæmi með fylgd-
arkonu og því hafi einungis verið tekin frá 5 pláss
við hið eftirsóttahorð, þ.e. fyiir Ólaf Ragnar, Bjöm
Bjamason og Rut konu hans, og Jón Baldvin
Hannibalsson og Bryndísi konu hans. Þegar hið
rétta kom í lj ós var málinu hins vegar að sj álfsögðu
snarlega kippt í liðinn!...
Forsetakosmngamar nálg-
ast óðum og enn hefur eng-
inn nema Ólafur Ragnar
tilkynnt um framboð.
fíins vegar þykir ýmislegt
benda til að einhver „smá-
framboð" eins og þau em
stundum kölluð í pottin-
um hyggi á framboð gegn
Ólafi. Sérstaklega þykir hk-
legt að Ástþór Magnússon í
Friði 2000 sé á framboðsbuxunum. Er í þvi
sambandi bent á að hann hefur verið að senda
ijölmiðlum alls kyns efni, sem lítið hefur raunar
verið birt af, þar sem hann gagmýnir forseta-
embættið mjög harðlega. Knýi Ástþór fram
kosningar er ljóst að það munu kosningamar
kosta skattborgara milljónir og því heyrast þær
raddir í pottinum um að hann skapaði sér mest-
ar vinsældir með því að lýsa yfir framboði en
hætta síðan við - enda framboðið vonlaust - og
skora á stjómvöld að setja peninginn í eittvhvað
óumdeilt málefiiiL.
FRÉT TA VIÐTALIÐ
Franz Ámason
Hita- og vatnsveitustjóri áAkureyri
Franz hélt eríndi á hádegis-
| veiðarfiindi í ríkunni þar sem
hann reifaðiýmsa rírkjunar-
| möguleika á Norðurlandi,
' þátttöku orkufyrírtækjanna á
Akureyri í þróun þeirra mála
og möguleika svæðisins í þess-
um efnum.
Mörg tækifæri á Norðurlandi
- Þtí liefur nefnt uð með breytingu á stóriðju-
áætlunum áAusturlandi og röð virkjana gef-
ist tækifæri til að huga að minni virkjunum
jarðhita og vatnsafls á Norðurlattdi. Hvaða
kosti sérðufyrir þér þar og í hvaða röð?
„Eg hef í sjálfu sér ekki skoðun á því í hvaða
röð en Landsvirkjun er aö láta bora og leita að
meiri gufu í Kröflu og ég veit ekki annað en að
þeir séu tilbúnir að hefja framkvæmdir í
Bjarnaflagi, auk þess sem Islensk orka ehf og
Þeistareykir ehf munu halda ransóknum á sín-
um svæðum áfram. I vatnsaflsvirkjunum veit
ég að stækkun Laxárvirkjunar er hagstæðust
en ég ætla ekki að dæma um hvort það er
raunhæft. Aðrar vatnsaflsvirkjanir yrðu þá
væntanlega íyrst í Skagafirði og þá fyrst og
fremst svokölluð ViIlinganesvirkjun
- Þú hefur nefnt SkjáIfandajljótið líka.
„Það er fyrst og fremst af því að það hefur
ekki verið rannsakað nægjanlega né hcldur
þreifað á því hvort það er flötur á að virkja það
yfirleitt vegna náttúruverndarsjónarmiða."
- Suma þeirra kosta sem þú nefnir verður
að telja nokkuð umdeilda, Laxá og Skjálf-
andafljótið til dæmis.
„Já, og Jökulsá á Fjöllum. Það er umdeilt og
það má líka segja að það hefur enginn sagt að
ekki verði hreyft mótmælum ef að virkja ætti
jökulsárnar í Skagafirði. En það er ckki ástæða
til að sleppa því að skoða þessa kosti meðal
annars vegna þess að ef menn eru komnir með
miðlunarlón upp á öræfi ætti það að horfa svo-
lítið öðruvísi við enda ekki verið að leggja til
að að hrófla við fossum. Menn eru ekki að taka
vatnið úr ánum heldur bara að virkja það. Allt
sem heitir að skerða þessa tvo fossa sem ég hef
talað sérstaklega um, Goðafoss og Dcttifoss, er
tómt mál um að tala.“
- Þú verður yfinnaður sameinaðs orkufjrir-
tækis Akureyrarbæjar. Hvemig sérðu fyrir
þér þróunina t virkjunum á Norðurlandi í
tengslum við það fyrirtæki og hugsanlega
flutning Rarik?
„Ég sé engin tengsl þarna við hugsanlegan
flutning Rarik vegna þess að orkufyrirtæki hér
fyrir norðan eru að vinna saman að þessum
mál. m ásamt Landsvirkjun, Rarik og sveitafé-
lögum. Rarik er öflugt fýrirtæki en hefur ekki
allt of miklu fé úr að spila í svona lagað. Ég hef
sagt að það megi engu til fórna hvað varðar
veiturnar á Akureyri bara til að fá aðalskrif-
stofu Rarik hingað, enda ekki það sem málið
snýst um. Það þarf að stokka upp og umræðan
má ekki bara snúast um Rarik sem slíkt. Hún
á að snúast urn það hvort menn eru tilbúnir að
stofna nýtt orkufyrirtæki, en hvort það eignast
allar eigur Rarik og veitur Akureyringa og ef til
vill annarra er svo allt annað mál.“
- Þú hefur einnig nefiit að slwrtur á fluttn-
ingsgetu megi ekki verða til þess að ekki verði
virkjað Norðanlattds.
„Eg tel að það þurfi að styrkja flutningslín-
urnar, sérstaldega frá Varmahlíð til Akureyrar
og þar með er hægt að afgreiða enn meira af
raforku hér á Akureyri en ég hef verið að tala
um. Það er hægt að koma 50-80 megavöttum
hingað í dag án þess að gera nokkuð að ráði.
Ef línan vestanfrá yrði styrkt þá gætum við
komið töluvert meiri orku vestanfrá, stórum
hluta af því sem framleitt er í Blöndu, auk þess
sem við getum náð töluvert meiru austanfrá
en nú er. Skortur á fluttningsgetu má hvorki
verða ástæða ná afsökun fyrir að ekki verði
virkjað Norðanlands, vegna þarfa fjórðungsins
eða annarra landshluta, né ástæða til þess að
ekki verði sett upp stóriðja Norðanlands.
Orkumálastjóri nefndi á fundinum að bara við
það flytja orkuna frá Blöndu austur í stað þess
að flytja hana suður mundu sparast, vegna
minni tapa, allt að 3 MW orka.“ — m