Dagur - 01.08.2000, Síða 12

12- ÞRIÐJUDAGVR 1. ÁGÚST 2000
ÞRIDJUDAGUR 1. ÁGÚST 2000 - 13

FRE TTA SKYRING
Skattmann aldrei stæltari
FRIÐRIK
ÞOR
GUÐMUNDS
SON
SKRIFAR
Þróun heildarálagningar
í Reykjavík
Hér sést hvemig nokkrir einstakir skattalið-
ir ogjjöldi gjaldenda þeirra hafa þróastfrá
1990, ásamt þróun vaxta- (og húsnæðis-)
hóta.
Til samanburðar er rétt að nefna aðfrá 1990
hefur verðlagsvísitala hækkað um 38% og
fjöldi borgarbúa aukist um 13%.
1990 2000 Breyting
Shattliður (þús.kr.) (%)
Tekjuskattur 8.313.200 18.730.200 125,3%
Ijöldi greiðenda 38.338 53.721 40,1%
Sérst. tekjusk. ’95 222.500 575.400 158,6%
fjöldi greiðenda 3.465 5.967 72,2%
Eignaskattur 886.000 1.394.800 57,4%
Ijöldi greiðenda 24.124 25.751 6,7%
Sérst. eignask. 79.200 137.100 73,1%
IJöldi greiðcnda 9.205 11.888 29,1%
Útsvar 8.044.800 17.964.000 123,3%
fjöldi greiðenda 73.611 85.856 16,6%
Vaxtabætur 850.800 1.765.600 107,5%
Ijöldi viðtakenda 14.924 22.144 48,4%
Gjaldhæsta fólkið í Reykjavík
Nafn heildargjöld (þús.kr.)
1. Guðni Helgason rafvirkjameistari 48.560
2. Jón Þór Jónsson öryrki! 31.607
3. Hinrik Thorarensen framkv.stj. 14.495
4. Sverrir Ólafsson rafm.verkfræðingur 12.343
5. Svavar Björnsson fv. kaupmaður 11.952
6. Kjartan Gunnarsson framkv.stj. 11.297
7. Guðmundur A. Birgisson Lækjarási 5 10.414
8. Indriði Pálsson fv. Skeljungsforstjóri 10.406
9. Ásberg K. Pétursson Hverafold 140 10.396
10. Kári Stefánsson í DeCode 9.992
11. Hörður Sigurgestsson Eimskipaforstj. 9.831
12. Ólafur Jónsson brunavörður 9.619
13. Sveinn Eyjólfsson í DV 9.122
14. Kristinn Björnsson í Skeljungi 9.072
15. Skúli Jóhannsson verkfræðingur 8.943
21. Þórarinn V. Þórarinsson 7.928
Eignamesta fólMð í Reykjavík
- Eignaskaltar alls (þús. kr.)
1. Sigurður G. Pálmason og frú 3.232
2. Ingibjörg S. Pálmadóttir 2.875
3. Ami Samúelsson bíókóngur og frú 2.361
4. Hákon Magnússon skipstjóri og frú 2.338
5. Jón Ólafsson í Skífunni og frú 2.314
6. Margrét Garðarsdóttir ekkja HHJ 2.173
7. Jón Hjartarson kaupsýslumaður og frú 2.158
milljón) í heildarskatta, en greiddi
árið 1990 „ekki nema“ 608.300
krónur, sem framreiknað til sam-
bærilegs verðlags gerir 899.200
krónur. Hækkun heildargjalda á
hverja fjögurra manna reykvíska
fjölskyldu á þessu tímabili er því
uppá 565 þúsund krónur að raun-
gildi eða 62,9%.
Borgarbúum fjölgaði á tímabil-
inu úr 97.140 í 109.763 eða um
13%, en á sama tímabili fjölgaði
gjaldendum í Reykjavík úr 38.338
í 53.721 eða um 40,1%. Hlutfall
borgarbúa á skattgreiðslualdri
hefur ekki breyst svo mjög, heldur
eru miklum mun fleiri að borga
skatta nú en áður, meðal annars
vegna lækkandi skattleysismarka.
Athygli vekur í þessu sambandi
að þrátt fyrir breytt vægi skattliða
innbyrðis, svo sem í tengslum við
breytta verkaskiptingu ríkis og
sveitarfélaga, þá hefur tekjuskatt-
ur ríkisins vaxið meir en útsvar
sveitarfélaganna. I Reykjvík lítur
dæmið þannig út að á sama tíma
og tekjuskattar einstaklinga hækk-
uðu úr 8,3 í 18,7 milljarða
(125,3%) þá hækkaði útsvarið úr
8,0 í 17,9 milljarða (123,2%).
Hagkaupserfingjar og
bíókóngar
Þegar listar yfir skattakónga eru
skoðaðir kemur ekki margt á
óvart. I Reykjavík eru hvað eignar-
skatta varðar „Hagkaups-systkin-
in“ Ingibjörg (2,9 milljónir) og
Sigurður Gísli (ásamt frú hans)
(3,2 milljónir) í fyrstu tveimur
sætunum og skammt á hæla þeir-
ra koma „afþreyingarkóngarnir"
og keppinautarnir Arni Samúels-
son (2,4 milljónir) og Jón Ólafs-
son (2,3 milljónir). Hin Hag-
kaups-systkinin eru vart langt
undan, Jón og Lilja með Baltasari
Kormáld eiginmanni sínum. Ekkja
Pálma, Jónína S. Gísladóttir, er
ekki meðal efstu manna nú, en
vermdi sjötta sætið síðast.
Af öðru eignamesta fólki höfuð-
borgarinnar er vert að nefna Mar-
gréti Garðarsdóttur, el'ckju Hall-
dórs H. Jónssonar „stjórnarfor-
manns íslands" (2,2 milljónir),
Kristin Guðbrandsson í Björgun
(1,4 milljónir) og Werner I. Rasm-
usson apótelíara (1,2 milljónir)
1 tekjum er Guðni Helgason raf-
virkjameistari langsamlega efstur
borgarbúa og greiðir hann tekju-
skatt, sérstakan tekjuskatt og út-
svar uppá 48,6 milljónir króna.
Öryrki á Reynimel skákaði
Kjarfani
Maðurinn í öðru sætinu kom hins
vegar af Ijöllum, Jón Þór Jónsson,
auðkenndur með heimilisfangið
Reynimel 63. „Þetta kemur mér
mjög á óvart. Eg er öryrki og vann
síðast sem launamaður í bakaríi.
Að ég eigi að borga 32 milljónir
gengur augljóslega ekki upp. Hér
Jhafa orðið mistök og cr ég hrædd-
ur um að ég hafi frekar átt von á
endurgreiðslu en að vera skatta-
kóngur,“ segir Jón Þór.
Aðrir á tekjukóngalistanum
koma minna á óvart. I sjötta sæti
er enginn annar en Kjartan Gunn-
arsson framkvæmdastjóri Sjálf-
stæðisllokksins, en hvergi glittir í
„yfirmenn" hans, leiðtoga flokks-
ins. Athygli vekur að Kári Stefáns-
son í Islenskri erfðagreiningu
(DeCode) er ofarlega á lista og
rétt skríður framhjá sjálfum Kol-
krabbaforstjóranum Herði Sigur-
gestssyni. Vert er að nefna nýliða í
hópi tekjuhæstu manna borgar-
innar, Þórarins V. Þórarinsson
Landssímastjóra, fyrrum fram-
kvæmdastjóra VSI. Skeljungsfor-
kólfarnir Indriði Pálsson og Krist-
inn Björnsson Hallgrímssonar í H.
Ben. (eiginmaður dómsmálaráð-
herra) eru og á meðal efstu
manna.
AHi RHd á niðurleið
Þegar litið er á „smærri“ skatta-
umdæmin kemur í ljós að sex ein-
staklingar greiða 1 5 milljónir eða
meira í heildargjöld og eru um leið
á meðal 10 skatthæstu manna
landsins. Þetta eru Ingileifur
Jónsson á Svínavatni í Grímsnesi
með 31,2 milljónir, Gunnar Árni
Sveinsson á Skagaströnd með 28
milljónir, Róbert Melax í Kópavogi
með 21,1 milljónir, María Tómas-
dóttir í Garðabæ með 16,4 millj-
ónir og Guðmundur T. Sigurðsson
á Hvammstanga með 15,1 millj-
ónir.
Ekki langt undan eru síðan
bræðurnir/frændurnir í Samherja,
Þorsteinn Baldvinsson og Þor-
steinn og Kristján Vilhelmssynir,
með á bilinu 11-13 milljónir
króna hver. I umdæmum Vestur-
lands, Vestfjarða og Austurlands
nær enginn einstaklingur 10 millj-
ón króna markinu og vekur sér-
staka athygli á Alli „Ríki" Jónsson
á Eskifirði er aðeins í fimmta sæti
í sínum umdæmi með vesælar 5,2
milljónir. Af sem áður var hjá
skattakónginum Alla Ríka.
Ferskir vindar leika um heimílið
ÚTSALAN ER HAFIN
stendur til 13. ágúst
habitat Heimaerbest.
90 milljarðar í tekju-
sköttum og útsvari.
58% skattahækkuu sl.
áratug. Hver fjölskylda
greiðir eiua og hálfa
miUjón í skatta.
Skattakóngamir eru
Hagkaupserfingj amir
og bíó-risamir. Öryrki
talinn annar hæsti
skattgreiðandinn.
Bólgnandi sjóðir ríkis og sveitarfé-
laga tóku vegna gjaldaársins 1999
alls á móti nær 90 milljörðum
króna í tekju- og eignasköttum og
útsvari; samkvæmt uppgjöri nú
um gjaldaárið 2000. Islandsmet
eru nú slegin ár eftir ár í vaxandi
velmegun og þenslu, um leið og æ
fleiri borga skatta með því að
skattleysismörkum er haldið niðri.
Breytingarnar eru augljósar þegar
farið er áratug aftur í tímann og
niðurstöðutölur íjármálaráðuneyt-
isins um skattheimtuna skoðaðar.
Gjaldaárið 2000 fær hið opin-
bera samtals 88,5 milljarða króna
í tekju- og eignasköttum og út-
svari. Miðað við fólksfjölda á Is-
landi 1. desember síðastliðinn
gera þetta 317.773 krónur á hvert
mannsbarn eða 1.271.100 krónur,
rúma milljón, á hverja fjögurra
manna Ijölskyldu.
58% raunhækkun skatta
Gjaldaárið 1991 fékk hið opinbera
samtals (á verðlagi 1999) 51,4
milljarða króna í tekju- og eigna-
sköttum og útsvari. Miðað við
fólksíjölda á Islandi 1. desember
1990 gerðu þetta 201.010 krónur
á hvert mannsbarn eða 804.000 á
hverja fjögurra manna íjölskyldu.
Skattur á hvern einasta lands-
manna hefur því vaxið um 117
þúsund krónur á áratugnum og
hver ljögurra manna fjölskylda er
nú að greiða 467 þúsund krónum
meira að raunvirði í árlegan skatt
en hún gerði fyrir áratug. Raun-
hækkun skattanna er uppá 58%.
I fréttatilkynningu um skatt-
heimtuna frá fjármálaráðuneytinu
er sagt um stórhækkun skatttekna
ríkissjóðs milli ára að hún endur-
spegli „fyrst og fremst mikla
hækkun tekna einstaklinga á síð-
asta ári“. Hvergi er minnst á stór-
fjölgun gjaldenda síðustu árin
vegna lækkandi skattleysismarka -
að fleiri greiða nú skatt sem áður
var hlíft vegna lágra launa.
Ein og hálf mHljón
á hverja fjölskyídu
I Reykjavík, langstærsta skattaum-
dæminu, greiða einstaklingar
samtals 40,2 milljarða króna í
álögð gjöld, en þar af eru
langstærstu liðirnir 18,7 milljarð-
ar í tekjuskatt og 18 milljarðar í
útsvar. Til samanburðar má nefna
að heildarskattar reykvískra ein-
staklinga á gjaldaárinu 1990 voru
14,8 milljarðar og óx því potturinn
um rúma 25 milljarða á þessu
tímabili eða um 171,6% (móts við
48% hækkun verðlags milli 1989
og 1999).
Þessi staðreynd þýðir miðað við
íbúafjöldaþróun borgarbúa að
hver fjögurra manna fjölskylda er
nú að greiða að meðaltali
1.464.500 krónur (eina og hálfa
Kringlan má heita sameiginlegt tákn fyrir skattakónga Reykjavíkur. Höllina reisti Pálmi Jónsson í Hagkaup og nú prýða börnin hans efstu sætin yfir eignaskattshæstu einstaklinga borgarinnar. í Kringl-
unni er líka að finna eitt af bíóunum hans Árna Samúelssonar, sem er í röð eignamestu manna.
Gjaldhæsta fólk Norðurlauds vestra
Nafn heildargjöld (þús.kr.)
1. Gunnar Árni Sveinss. Skagaströnd 27.975
2. Guðmundur T. Sigurðss. Hvammst. 15.077
3. Lárus Þór Jónsson Hvammstanga 5.127
4. Ami Ól. Sigurðsson Skagaströnd 4.504
5. Guðjón Guðjónsson Skagaströnd 4.457
6. Emst Berndsen Skagaströnd 4.333
7. Róbert Guðfinnsson Siglufirði 4.283
8. Sigurður Baldursson Siglufirði 4.201
9. Alfreð Hafsteinsson Skagaströnd 3.916
10. Finnur S. Kristinsson Skagaströnd 3.901
Gjaldhæstir
utan
Reykjavfkur
Gjaldhæsta fólk Reykjaness
Nafn heildargjöld (þús.kr.)
1. Róbert Melax, Kópavogi 21.086
2. Stefán Þ. Tómasson Hafnarfirði 19.221
3. María Tómasdóttir Garðabæ 16.376
4. Guðmundur S. Lárusson Grindavfk 12.332
5. Eiríkur Sigurðsson Seltjamarnesi 11.203
6. Pétur í Kók Bjömsson Garðabæ 11.117
7. Marta S. Björnsdóttir Garðabæ 10.760
8. Benóný Þórhallsson Grindavík 10.350
9. Jón ísfeld Karlsson Garðabæ 10.124
10. SigurðurV. Sigurðsson Reykjanesbæ 9.744
Gjaldhæsta fólk Vesturlands
Nafn heildargjöld (þús.kr.)
1. Sigvaldi Loftsson Akranesi 8.024
2. Sigfús Sumarliðason Borgarnesi 7.353
3. Rakel Olsen Stykkishólmi 6.232
4. Ragnar Guðjónsson Stykkishólmi 5.626
5. Eymar Einarsson Akranesi 5.470
6. Haligrímur Magnússon Eyrarsveit 4.938
7. Jón Þór Hallsson Akranesi 4.853
8. Magnús E. Kolbeinsson Akranesi 4.541
9. Sigurður K. Pétursson Akranesi 4.484
10. Gísli Kjartansson Borgarnesi 4.441
Gjaldhæsta fólk Vestfjarða
Nafn heildargjöld (þús.kr.)
1. Hinrik Vagnsson Bakkavegi 7.487
2. Marteinn Gíslason Sólbakka 5.934
3. Ásta S. Gísladóttir Brunnum 5.332
4. Þorsteinn Jóhannesson Seljalandsvegi 4.913
5. Ólafur Magnússon Hjöllum 4.798
6. Sigfús Ólafsson Borgarbraut 4.554
7. Benedikt S. Pétursson Austurtúni 4.365
8. Jón B.G. Jónsson Mýrum 4.355
9. Lilja R. Magnúsdóttir Hjallavegi 3.865
10. Ágúst Oddsson Höfðastíg 3.918
Gjaldhæsta fólk Norðurlands eystra
Nafn heildargjöld (þús.kr.)
1. Þorsteinn Már Baldvinsson Samheiji 13.306
2. Þorsteinn Vilhelmsson fv. Samherji 11.145
3. Kristján V. Vilhclmsson Samherji 10.678
4. Ónundur Kristjánsson Raufarhöfn 7.615
5. Henning Jóhannesson Grímsey 7.163
6. Auðun Benediktsson Akureyri 7.084
7. Guðlaugur Oli Þorláksson Akure\TÍ 5.424
8. Díana Biy'ndís Hermannsdóttir Ak. 5.264
9. Ingiríður Sigurðardóttir Akureyri 5.055
10. Guðmundur Þ. Jónsson Akureyri 5.032
Gjaldhæsta fólk Austurlands
Nufn heildurgjöld (þús.kr.)
1. Gunnar Ásgeirsson Höfn 6.799
2. Björn Magnússon Neskaupstað 5.755
3. Baldur P. Thorstensen Höfn 5.263
4. Kristín Guttormsdóttir Neskaupstað 5.229
5. Aðalsteinn „ríki“ Jónsson Eskifirði 5.205
6. Brynjólfur Hauksson Fáskrúðsfirði 5.171
7. Guðmundur Guðjónsson Neskaupstað 4.748
8. Hannes Sigmarsson Eskifirði 4.406
9. Jón Bj. Hlöðversson Eskifirði 4.116
10. Vigfús Vigfússon Höfn 3.825
Gjaldhæsta fólk Suðurlands
Nafn heildargjöld (þús.kr.)
1. Ingileifur Jónsson Svínavatni 31.200
2. Gunnar Jóhannss. Holta- og Landssveit 11.500
3. Brynjar H. Guðmundsson Þorlákshöfn 6.400
4. Guðmundur K. Baldursson Þorlákshöfn 6.300
5. Unnþór B. Halldórsson Þorlákshöfn 6.100