Dagur - 11.11.2000, Qupperneq 2
26 — LAUGARDAGUR 11. NÓVEMBF.R 2 000
FRÉTTIR
Það er ekki hægt að
vena þetta slys
Einstætt mál í heilsu-
gæslusögunni þegar
röð mistaka leiddi til
dauða konu á Land-
spítala. Skelfilegt
mál að sögn tals-
manna spítalans.
Kona á fimmtugsaldri lést á
Landspítalanum eftir ítrekuð
mistök starfsfólks og röð óhap-
pa. Bœði lögregla og spítali
rannsaka málið sem þykir eitt
það alvarlegasta sem komið hef-
ur upp innan heilbrigðiskerfis-
ins. Landlæknisemhættið fyigist
náið með framgangi rannsókn-
arinnar en málið virðist liggja
ljóst fyrir að sögn aðstoðar-
landslæknis. Hann segir að ekki
sé hægt að verja það sem gerð-
ist.
Niels Christian Nielsen, að-
stoðarlækningaforstjóri Land-
spítalans, segir málið skelfilegt.
Konan lagðist inn vegna bakað-
gerðar en var ekki alvarlega
veik. Aðfararnótt 26. október
vaknaði hún um nótt, bað um
verkjalyf og fékk það úr hendi
hjúkrunarfræð-
ings. Nokkrum
mínútum síðar
fór konan að
kvarta undan líð-
an sinni og
reyndist þá hafa
bráðaofnæmi fyr-
ir lyfinu, eins og
lesa mátti um
sjúkrasögu henn-
ar. Reynt var að
kalla til lækna en
af tveimur sem
til greina komu,
reyndist annar
upptekinn við
önnur læknis-
störf en ekki var
hægt að ná í
hinn. Mjög hratt
dró af konunni
og þótt seinbún-
ar lífgunarað-
gerðir bæru ár-
angur, reyndist
hún hafa borið
varanlegan skaða og lést 1. nóv-
ember sl.
Röð af óhöppum
Niels segir bráðaofnæmi vera
sjaldgæfan en mjög hættulegan
sjúkdóm.
Ekki liggur
fyrir hvernig
það gat gerst
að upplýs-
ingar um of-
næmið lágu
ekki fyrir en
Niels segir
tilvikið sýna
af hverju
starfsfólk
sjúkrastofn-
ana sé alltaf
að spyrja
sama fólkið
sömu spurn-
inganna.
Þegar hefur
verið brugð-
ist við slys-
inu með því
að breyta
reglum um
lyfjagjöf og
lyfjaeftirlit
og þá hefur boðkerfi spítalans
vcrið tekið til endurskoðunar.
Niels segist ekki geta svarað því
hvort einhver verði lögsóttur og
hann vill ekki tjá sig um ábyrgð
aðila. Störf yfirlæknis, hjúkrun-
arfræðings og læknisins sem
ekki náðist í, eru samkvæmt
heimildum Dags öll til gaum-
gæfilegrar skoðunar. „Þarna
verður röð af óhöppum. Þetta er
einfaldlega skelfilegt,“ segir
Niels.
Óafsakanlegt
Matthías Halldórsson aðstoðar
landlæknir segir að málið sé lit-
ið mjög alvarlegum augum.
Ljóst sé að þarna hafi ítrekað
orðið mannleg mistök „Einn af
þeim sem átti að vera hægt að
ná í var hreinlega með rangt
kalltæki og þá pípir ekki hjá
honum. Það er náttúrlega mjög
alvarlegt og engin ástæða til að
verja það,“ segir aðstoðarland-
Iæknir.
Hann segir málið hafa sér-
stöðu. „Það er sennilega eins-
dæmi að tvennt bregðist svona í
einu. Eg man ekki eftir neinu
slíku fyrr en það hafa áður orð-
ið rangar lyfjagjafir með alvar-
legum afleiðingum. Þær verða
alls staðar þótt það sé engin af-
sökun,“ segir Matthías.
Konan var jarðsett í fyrradag.
Hún lætur eftir sig fjóra syni og
eiginmann.
- BI>
Matthías Halldórsson aðstoðar land-
læknir segir að málið sé litið mjög al-
varlegum augum.
Matvara önnur en brauð og ávextir
hefur verið að lækka
Iunlendar
vörnr lækka
Vísitala neysluverðs hækkaði um
0,3% milli október og nóvember.
Athygli vekur að sem heild hafa
innlendar vörur að þessu sinni
heldur lækkað í verði milli mánaða
en innfluttar hins vegar hækkað,
en þessu hefur oft verið öfugt far-
ið. Og verð á þjónustu, bæði opin-
berri og annarri hefur staðið í stað
að meðaltali. Rúmlega 2/3 af vísi-
töluhækkun þessa mánaðar stafar
af verðhækkunum á tóbaki (3,2%),
bensíni (1,5%) og íbúðum (0,7%),
sem hver um sig höfðu þar álíka
mikil áhrif. Einnig varð nokkur
hækkun á fatnáði og fleiru.
A hinn bógin lækkuðu flestir
matvöruliðir aðrir en brauð og
ávextir í verði milli mánaða, þar á
meðal fiskur (-1,3%) og grænmeti
(-1,7%), aldrei þessu vant og
sömuleiðis t.d. raltæki, Iyf og Ilug-
ferðir. Undanfarna þrjá mánuði
hefur vísitala neysluverðs hækkað
um 1,5% sem jafngildir 6,2% verð-
bólgu á heilu ári. En raunveruleg
hækkun síðustu 12 mánaða er
4,6%. Þetta eru heldur Iægri tölur
en fyrir einu ári. -HEI
íslenska orðabókm
er orðtn tölvutæk
Islenska orðabókin kemur út nú
strax eftir helgi í nýrri tölvuútgálu
frá Eddu - útgáfu og miðlun hf.,
hins nýja sameinaða forlags Máls
og menningar og Vöku-Helgafclls.
Halldór Guðmundsson, útgáfu-
stjóri Eddu, og Mörður Árnason
orðabókarritstjóri, kynntu í gær
blaðamönnum þessa rafrænu út-
gáfu, sem jafnframt er þriðja útgáfa
þessarar vinsælu orðabókar.
íslensk orðabók kom u|>phaflega
út árið 1963 hjá Bókaútgáfu
Menningarsjóðs og svo aftur árið
1983 aukin og bætt.
Mörður Arnason segir að orða-
forðinn í tölvuútgáfunni sé nokkuð
breyttur og aukinn, ekki síst á sviði
tölvumáls og annarra tæknisviða.
Einnig segir hann að töluvert hafi
verið bætt inn í af orðum sem
tengjast hefðbundnum verksviðum
kvenna - „ef svo má segja," bætir
hann við, og á þar við bakstur og ...
í bókinni eru að þessu sinni um
85 þúsund flettur og innan þeirra
má leita 100 þúsund uppflettiorða.
Forrítið sem er notað er Tölvuorða-
bókin frá Alneti, sem áður hefur
verið nýtt við útgáfu annarra orða-
bóka á rafrænu formi.
Ekki vill hann segja nákvæmlega
til um hvenær þessi nýja útgáfa
kemur á prenti, en orðar það svo að
það verði eftir fáein misseri. Áfram
verður unnið að bókinni hjá Eddu,
enda er íslenskan lifandi mál sent
tekur stöðugum brcytingum. - GB
Um 1.600 þurftu aðstoð
Hjálparstarfi kirkjunar bárust
nær 1.600 umsóknir einstak-
linga hér á landi um neyðarað-
stoð á nýliðnu starfsári, álíka og
árið áður. Öryrkjar voru nær
60% umsækjenda, láglaunafólk
17%, aldraðir/sjúkir 13% og at-
vinnulausir 11%. Umsóknirnar
berast fyrir milligöngu presta.
Þessi neyðaraðstoð við bástadda
á íslandi felst m.a. í matarpökk-
um, úttekt í Bónus, að lyf séu
greidd eða annað sem brýn þörf
er á. „Nokkuð vantar á að prest-
ar skili nógu greinargóðum
upplýsingum um hvern um-
sækjanda en ætlast er til að þeir
skráí tekjur, gjöld, fjölskylduað-
stæður og ástæður umsóknar,
sem auðveldar að greina hvar
þörfin er mest. Einnig er hugs-
unin sú að prestar veiti nauð-
synlega sálgæslu," segir í starfs-
skýrslu hjálparstarfsins, sem
telur að umsóknum hafi m.a.
fjölgað vegna þess að Rauði
krossinn hætti neyðaraðstoð við
einstaklinea á árinu.
-HEI
Þætti viiinuliarka á Fróni?
Vinnudagurinn sýnist æði langur hjá 331 barni sem íslendingar styrkja til
náms hjá Sameinuðu indversku kirkjunni, UCCl. Skólabörnin hefja dag-
inn kl. 5.30 á morgnana. Þau eru 6 klukkustundir í skólanum og síðan 3
ogl/2 stund í skipulögðu heimanámi. Námsgreinar í Emmanuel skólan-
um, sem flest bömin eru, eru: telugu-mál, enska, hindí, félagsfræði, landa-
fræði, viðskiptafræði, saga, grasafræði, dýrafræði, eðlis-og efnafræði,
stærðfræði, teikning og Ieikfimi o.fl. í frístundunum er börnunum m.a.
ætlað að þvo fötin sín og þrífa herbergi og lleira. Ljósin eru slökkt kl. 9 á
kvöldin. Samkæmt ársskýrslu Hjálparstarfs kirkjunnar er kostnaður vegna
hvers barns 1.360 kr. á mánuði (45 kr. á dag) líkt og hjá SAM. Eins og
víðar sé alltaf nokkuð um að kennarar skólans hverli í betur launuð störl'.
Til að styrkja stöðu skólans hefur Hjálparstofnun því greitt sem svarar árs-
launum átta kennara. -HEl
Skora á rfldsstjómina
Kcnnarafélög Menntaskólans á Akurevri og Verkmenntaskólans á Akureyri
skora á ríkisstjórnina að axla ábyrgð á skólastarfi og koma til móts við kröf-
ur kennara um launaleiðréttingu og gerð kjarasamnings. „Kennarar hata
sýnt ábyrgð sína í verki með því að sinna nýjum verkefnum sem talið er að
geti bætt skólastarfið, tekið meira tillit til sérþart'a nemenda, sinna Ijöl-
breyttari nemendahópi, tekið þátt í undirbúningi þess að nota nýja tækni
og aðlögun starfshátta að nýrri námskrá. Kjör kennara hafa ekki telvið mið
af neinum þessara breytinga og viöbóta. Því telja kennarar á Akureyri
launakröfur stéttarfélags síns sanngjarnar og forsendu þess að unnt verði
að efla starf framhaldsskóla," segir í ályktun þeirra. -Bl>
Nýtt sendiráð í London
I gær opnaði Halldór Ásgrímsson, utanríkisráðherra,
með formlegum hætti ný húsakynni sendiráðs Islands í
London að 2A Hans Street í Knightsbridge hverfinu.
Meðal viðstaddra við opnunina var einnig Niels Helveg
Petersen, utanríkisráðherra Danmerkur, og færði hann af
þessu tilefni sendiráðinu forláta skjaldarmerki að gjöf frá
þeim tíma er Island var hluti konungsríkisins Danmerk-
ur. Héldu utanríkisráðherramir ræður af þessu tilefni að
viðstöddum Ijölda gesta.
Hin nýju húsakynni sendiráðsins eru í sömu byggingu
og danska sendiráðið í London, en sú bygging var hönn-
uð af danska arkitektinum Ame Jacobsen. Húsgögn og innanstokksmunir
sendiráðsins eru hins vegar íslensk hönnun og framleiðsla.
Halldór Ás-
grímsson