Dagur - 15.11.2000, Blaðsíða 13

MIÐVIKUDAGUR 1S. NÓVEMBER 2000 - 13
almenningi berast frá ráðamönnum og sérfræðingum um það hvort góðærið sé búið. Af mannþrönginni sem þessa dag-
armiðstöðvum iandins að dæma virðist að margir vilji frekar trúa því að veilsunni sé ekki lokið ennþá.
stærðin varðandi ytra jafnvægi þjóð-
arbúsins sé svokölluð hrein staða
þess gagnvart útlöndum. Engin telj-
andi breyting hefur orðið á hreinni
stöðu þjóðarbúsins gagnvart útlönd-
um síðan 1985 eða svo. Skuldir
þjóðarbúsins umfram eignir hafa
ekki aukist séu þær settar í sam-
hengi við tekjur. A síðustu árum eru
erlendar eignir farnar. að telja á móti
erlendum skuldum."
Ekki iiiulnn flökti að kvarta
Sigurður hafnar gagnrýni á stjórn-
völd fyrir slaka stefnu í ríkisljármál-
um. „Skuldir hins opinbera (þ.e. rík-
issjóðs og sveitarfélaga saman) fara
þó hratt lækkandi... svo hratt að þær
hafa lækkað um nálægt 15% al'
landsframleiðslu síðan á árinu
1998. Sé haldið áfram á þessum
hraða byrjar hið opinbera að safna
vaxtaberandi eignum árið 2002 eða
þar um bil. A aðeins sex síðustu
árum hafa ríkissjóður og sveitarfé-
lögin saman bætt rekstur sinn frá
því að vera í fimm ma.kr. halla árið
1995 í tveggja ma.kr. afgang árið
2000. Öfugt við það sem oft er hald-
ið fram í blöðum og útvarpi er hlut-
ur hins opinbera í landsframleiðslu
að skreppa saman en ekki aukast; úr
um 40% af VLF árin 1992 til 1994
í um 35% núna. Tekjurnar eru auð-
vitað aðeins hærra hlutfall vegna af-
gangsins.".
Sigurður telur að með þessar mik-
ilvægu stærðir allar í góðu lagi sé
„ekki undan llökti á gengi krónunn-
ar að kvarta nema af tæknilegum
ástæðum. Það er umhugsunarefni
þegar hækkandi verð á íbúðarhús-
næði veldur aukningu á verðtryggð-
um íbúðalánum heimilanna vegna
þess að íbúðaverðið er inni í neyslu-
vöruvfsitölunni. Alveg á sama hátt
dregur það úr skilvirkni í rekstri fyr-
irtækja og jafnvel heimila og hins
opinbera þegar snögg og óvænt
breyting á gengi krónunnar verður
til að breyta verði á erlendum eign-
um og skuldum umfram það sem
áætlað var. Með því að draga úr
flökti á gjaldeyrismarkaði er hægt að
auka skilvirkni í rekstri fyrirtækja og
heimilanna og stuðla þannig að ör-
ari uppbyggingu eigna og tekna í
samfélaginu,“ segir Sigurður.
FRÉTTIR
Halldór Ásgrímsson, utanríkisráðherra. - mynd: e.ól.
Þrjú ný sendiráð
Sendiráðin, verða í
Kanada, Japan og í
AusturríM. Kappkost-
að verður að iylgjast
sem best með þróun
Evrópusambandsins
og áhrifum þeirra
breytinga á stöðu ís-
lands.
Halldór Asgrímsson utanríkis-
ráðherra flutti ræðu sína um ut-
anríkismál á Alþingi í gær. Eins
og vant er fór utanríkisráðherra
yfir sviðið vítt og breytt. Hann
sagði í upphafi að með auknu
framlagi Islands til friðaraðgerða
á alþjóðlegum vettvangi væri
verið að árétta vil ja okkar til virk-
ari þátttöku í aðgerðum SÞ,
NATO og ÖSE og ESB til að
verðveita frið og stöðugleika og
korna í veg fyrir hernaðarleg
átök.
Utanríkisráðherra sagði
heimsmyndina hafa breyst í
veigajniklum atriðum á fáum
árum og að taka verði mið af því
hér á íslandi sem annars staðar.
Hann sagði að hagsmunagæsla
íslands erlendis hafi orðið
stöðugt flóknari og umfangs-
meiri. Utanríkisþjónustan hafi
þurft á undanförnum árum að
laga sig að breyttum aðstæðum.
Og Halldór boðaði að opnuð
)TÖu þrjú ný sendiráð íslands er-
lendis á næsta ári.
Tokýó, Ottawa og Vínarborg
Sendiráðin, verða í Kanada, Jap-
an og í Austurríki. Sendiráðin
eiga að takast á við ný verkefni. 1
Vínarborg er þegar starfandi
fastanefnd íslands gagnvart
ÖSE og stofnunum SÞ þar.
Sendiráðinu í Tókýó er ætlað að
styrkja tengslin við Japan á hinu
pólitíska- viðskiptalega og
menningarlega sviði. Sendiráð-
inu í Kanada er ætlað, auk star-
fa að venjulegum pólitískuin
tengslum, viðskiptum og menn-
ingartengslum, annast aukin
samskipti við Vestur-Islendinga.
Þá sagði utanríkisráðherra að
ákveðið hafi verið að efla þátt-
töku Islands í alþjóðlegri friðar-
gæslu, með það fyrir augum að
Island geti, þegar þörf krefur,
lagt sitt af mörkum og kostað
ákveðinn fjölda einstaklinga til
friðargæslustarfa á hverjum
tíma. Undir heitinu Islenska
friðargæslan verði komið upp
lista yfir allt að 100 manns sem
séu tilbúnir til að fara til friðar-
gæslu með stuttum fyrirvara.
Evrópmnálin
Halldór Asgrímsson fór vítt og
breytt yfir stöðuna í Evrópumál-
elnunum. Biðu margir spenntir
eftir þeim þætti í ræðu hans í
ljósi þcss starfs sem nú er unnið
í Framsóknarflokknum varðandi
ísland og ESB.
Og utanríkisráðherra steig
létt til jarðar í þeim málaflokki.
Hann benti á nokkra minnihátt-
ar hnökra eða stirðleika í sam-
skiptum ESB og EFTA/EES ríkj-
anna. Hann sagði að þótt EES-
samningurinn sé traustur
grunnur og ESB víki sér ekki
undan samningsskuldbinding-
um þá telji EFTA ríkin að samn-
inginn megi nota á markvissari
hátt til að try'ggja samræmi á
svæðinu og koma sjónarmiðum
EFTA/EES ríkjanna betur á
framfæri.
Stækkunarferlið
Utanríkisráðherra sagði að ef
tækist á ná samkomulagi á ríkja-
ráðstefnunni í NICE megi gera
ráð fyrir að aukin ki-aftur færist í
aðildarviðræður ESB og þeirra
12-13 ríka sem tekið hafa sér
stiiðu við inngöngudyr ESB,
undir forystu Svía á fyrri helm-
ingi næsta árs.
„Það er brýnt að efla aðkomu
EFTA/EES ríkjanna að stækkun-
arferlinu nú þegar undirbúningi
lýkur og raunverulegar samn-
ingaviðræður um aðlögun og að-
lögunartíma hefjast," segir utan-
ríkisráðherra. Hann lagði áher-
slu á að áfram verður kappkost-
að að fylgjast sem best með þró-
un Evrópusambandsins og áhrif-
um þeirra breytinga á stöðu ls-
lands.
Hann fór síðan yfir framtíð
Vestur-Evrópusambandsins
vegna hinnar nýju stefnu ESB í
öryggis- og varnarmálum og
óvissunnar sem af henni leiðir.
Hann sagði varnarsamstarfið við
Bandaríkin vera traust og einnig
lagði Halldór áherslu á mikil-
vægi norræns samstarfs.
I lokin nefndi utanríkisráð-
herra að f ár væru liðin 60 ár frá
stofnun utanríkisráðuneytisins.
Hann fór yfir hin sívaxandi störf
þess og lauk ræðu sinni með því
að skýra frá því að vegna dag-
skrár við að minnast landafunda
í Vesturheimi hafi veriö skipu-
lagðir 250 atburðir í Bandaríkj-
unum og 200 f Kanada. Hann
nefndi siglingu víkingaskipsins
Islendings og þátttöku okkar í
Expo 2000 í Hannover. — s.DÓR