Dagur - Tíminn - 14.09.1996, Qupperneq 9

ílagur-®mmtn
Laugardagur 14. september 1996 - IX
MINNINGARGREINAR
Birgir Halldórsson
Frændi minn og vinur, Birg-
ir Halldórsson, er látinn.
Hann varð tæpra 59 ára
og fullur af starfsorku og lífs-
þrótti þegar sá sjúkdómur var
greindur, sem síðan dró hann til
dauða á aðeins þremur mánuð-
um.
Það er hörmulegt þegar mað-
ur á góðum aldri er þannig
skyndilega hrifinn burt frá ást-
vinum sínum.
Við Birgir vorum systkinasyn-
ir. Faðir hans, Halldór Þor-
steinsson, var bróðir móður
minnar. Þau systkini höfðu bæði
flust með mökum sínum á Akra-
nes og bjuggu þar lengst af sín-
um búskap. Mikill samgangur
var milli ijölskyldna okkar og
þess vegna man ég eftir Birgi
frá ungum aldri. Við urðum hins
vegar engir sérstakir félagar á
þessum árum, enda var hann
tveimur árum yngri en ég, sem
á þeim aldri er ekki svo lítið.
Það orð fór af frænda mínum
að hann væri fyrirferðarmikill,'
eins og kallað var, og uppá-
tækjasamur. Hann var með öðr-
um orðum óvenju tápmikill ung-
ur sveinn, sem með árunum
þroskaðist í þann ósérhlífna og
hugmyndaríka dugnaðarfork
sem hann alla tíð var.
Fjaran og höfnin var eðlilegt
leiksvæði stráka á Akranesi á
þessum tíma. Sumir létu ekki
þar við sitja og vöndu komur
sínar í beitningaskúrana, ving-
uðust við sjómennina, fengu að
hjálpa til og komu sér jafnvel
upp „stubb". Birgir var einn
þeirra og hefur það vafalaust átt
sinn þátt í að hann fann sér
fyrst starfsvettvang tengdan
sjónum, hjá Hafrannsóknar-
stofnun. I starfi sínu þar Við
hagnýtar rannsóknir öðlaðist
hann mikla þekkingu á lífríki
sjávar. Æ síðan, og löngu eftir að
hann hafði snúið sér að verslun,
hafði hann mikinn áhuga á sjáv-
arútvegsmálum og ákveðnar
hugmyndir um hvernig skyn-
samlega mætti nýta auðæfi sjáv-
arins.
Eftir uppvaxtarárin á Akra-
nesi skildu leiðir okkar Birgis í
nokkur ár. Undantekning var
veturinn sem við vorum sam-
tímis á Laugarvatni, en sá vetur
færði honum mestu gæfu í lífinu
er hann kynntist Sigríði Auð-
unsdóttur, sem síðan varð eigin-
kona hans.
Á ný lágu leiðir okkar Birgis
saman er við byrjuðum búskap
okkar, sinn í hvorri blokkinni í
Fellsmúlanum í Reykjavík. Fljót-
lega rifjuðum við upp gamlan
kunningsskap og varð smám
saman úr traust vinátta — enda
var nú aldursmunurinn horfinn.
Það var létt að vingast við
Birgi. Sinn þátt í því átti að
hann var sérlega hjálpfús, sem á
frumbýlingsárum mínum kom
sér vel, en meiru mun þó hafa
ráðið hversu gott var að vera í
návist hans. Hann var glaðvær,
skarpur og laus við alla væmni,
kunni vel að segja frá og sjá fleti
á málum sem ekki blöstu við öll-
um.
í nokkur ár voru fjölskyldur
okkar saman með hesta í hest-
húsi. Á þeim tíma vorum við
mikið saman við umhirðu hest-
anna og í útreiðartúrum, en á
síðustu árum höfum við Birgir
einkum hist í fjölskylduboðum,
eins og gengur. Þar fyrir utan
var komið upp í vana að ég liti
til þeirra hjóna í kvöldkaffi öðru
hverju. Þá var rætt um gamla,
góða daga og um dagmn og veg-
inn. Stundum um stjórnmál, en
Birgir hafði mikinn áhuga á
þjóðmálum, þótt hann sinnti
þeim ekki opinberiega nema
þegar hann gekk í raðir Banda-
lags jafnaðarmanna, en fyrir
þann flokk vann hann ötullega
og gegndi trúnaðarstörfum.
Fastur liður var að hann fræddi
mig um sjávarútvegsmál og
marga vitleysuna sem þar við-
gengst. Oft reyndi hann líka að
færa til betri vegar gamaldags
hugmyndir mínar um nútíma
verslunarhætti.
Þessir fundir verða nú ekki
fleiri, en minningin um þær og
góðan frænda niinn lifir.
Eiginkonu Birgis, börnum og
barnabörnum, bróður hans og
aldurhniginni móður votta ég
innilega samúð mína.
Orrnar Þór Guðrnundsson
Ari Guðjónsson var
fæddur í Höfnum 7.
apríl 1914. Hann lést á
heimili sínu í Reykjavík 16.
ágúst síðastliðinn. Foreldrar
hans voru Ragnheiður Jóns-
dóttir og Guðjón Gunnlaugs-
son. Börn þeirra voru sex:
Þorbjörg, f. 1912, látin; Ari;
Lovísa, f. 1916, látin; Jón
Rósant, f. 1917, látinn; Þór-
dís, f. 1919, og Svanfríður, f.
1921.
Ari kvæntist 8. apríl 1937
Salvöru Veturliðadóttur.
Börn þeirra eru þrjú: Sigrún,
gift Sveini Árnasyni og eiga
þau tvær dætur; Halldór,
kvæntur Ingibjörgu Magnús-
dóttur og eru börn þeirra
sex; Helgi, kvæntur Mai-Britt
Krogsvold og eiga þau eina
dóttur.
Mínir vinir fara Jjöld.
feigðin þessa heimtar köld.
Mér koma þessi orð Bólu-
Hjálmars, liins ágæta skag-
firska skálds, oft í hug er ég
horfi á bak vinum mínum og
kunningjum, og æ verður það
oftar eftir því sem árin líða og
maður sjálfur eldist.
Og enn stend ég frammi fyr-
ir því að maður sem ég þekkti
nokkuð náið er horfinn sjón-
um, það er Ari Guðjónsson,
rakarameistari á Njálsgötunni.
Ég fluttist hingað til Reykja-
víkur snemma árs 1968 og
kom þá frá Siglufirði, þar sem
ég hafði verið prestur í rúm-
lega áratug og kynnst mörgu
góðu fólki. Þar voru á þeim
tíma tveir rakarar og fór ég á
víxl til þeirra, því að ekki var
sæmandi fyrir sóknarprestinn
að gera þar mannamun.
Þegar ég var nú fluttur í
borgina við sundin þurfti ég
einnig á klippingu og rakstri
að halda. Ég hélt því af stað
einn daginn út í óvissuna og
gekk Njálsgötuna, enda mið-
svæðis í hinu nýja prestakalli
mínu, og viti menn, ég rakst
þar inn á rakarastofu, þar sem
tveir rakarar voru að störfum.
Ég var strax boðinn velkominn
Ari Guðjónsson
af eldri manninum, sem mér
leist einkar vel á. Hann var
brosmildur með glettnis-
glampa í augunum og kvikur
mjög á fæti. Fljótlega bauð
hann mér í stólinn og ekki var
hann þegjandalegur við hinn
ókunnuga mann, heldur talaði
til mín eins og hann hefði
alltaf þekkt mig, og sagðist vita
að ég væri nýi presturinn í
Hallgrímskirkju. Hann sagðist
kannast við höfuðlagið, „því að
ég hef oft klippt pabba þinn,
þegar hann var á ferð hér
syðra, svo ég ekki tali um föð-
urbræður þína og frændur, þá
feðga Halldór gervilimasmið
og Arnór son hans á Grettis-
götunni og Steingrím á Loka-
stígnum". Þar með vorum við
Ari orðnir góðir kunningjar og
ég fór ánægður út af rakara-
stofunni, vel klipptur, og hét
með sjálfum mér að þangað
skyldi ég fara aftur.
Og sú varð raunin, sporin
mín til Ara Guðjónssonar voru
mörg orðin áður en yfir lauk
og get ég staðfest það að leið-
arlokum, að hann einn annað-
ist hársnyrtingu mína. Og
alltaf var jafn notalegt að
koma til Ara. Blikið í augunum
hið sama, brosið kankvíst og
alltaf hafði hann eitthvað að
segja sóknarprestinum sínum,
ekkert um misgjörðir annarra,
heldur eitthvað sem snerti
borgarlífið eða góðlátlegt gam-
an.
Þegar hann hafði klippt mig
sagði hann oft: „Nú ætla ég að
bjóða prestinum upp á höfuð-
bað,“ og þegar því var lokið
gat hann gjarna sagt: „Nú býð
ég upp á kaffisopa hérna á bak
við og vindil með.“ Og undan
þessu varð ekki komist. Já, Ari
var með höfðingslund, en þó
með sína ljúfmannlegu þjón-
ustu, sem öllum var látin í té
svo vel og fagmannlega sem
kostur var.
Ari var bráðgreindur maður
og einstaklega orðheppinn. Ég
minnist margra orðatiltækja
hans og hins létta og gaman-
sama hláturs, sem þeim fylgdi.
Og tíminn leið svo hratt, svo ó-
trúlega hratt.
Og svo var það síðla vetrar,
að ég kom að rakarastofunni
læstri um miðjan dag. Það
hafði aldrei komið fyrir áður.
Eitthvað hafði gerst. Ég frétti
að Ari hefði veikst og væri á
sjúkrahúsi. Sú dvöl var ekki
löng. Nokkru síðar hringdi
hann í mig og sagðist hafa selt
rakarastofuna og flutt sig um
set nokkrar húslengdir á Njáls-
götunni. Hann tjáði mér, að ég
væri velkominn að koma heim
til sín, hann gæti klippt mig
þar, ef ég vildi.
Ég þáði það með þökkum
og kom þá inn á hið nýja og
vistlega heimili þeirra hjón-
anna. Fékk ég ágæta klippingu
Baldvin var persónugerv-
ingur Alþýðuflokksins.
Hann var ahnn upp í hon-
um, baráttunni, hugsjónunum,
sigrum og ósigrum. Faðir hans
var einn af stofnendum flokks-
ins og fyrsti formaður. Hver ein-
asti Álþýðuflokksmaður var
hluli af Baldvini, gat leitað til
hans, þegið ráð og styrk. Bald-
vin var einn fórnfúsasti maður
sem ég hef kynnst.
Seinni kona Baldvins var Em-
ilía heitin Samúelsdóttir, sem
lengi vann á Alþýðublaðinu,
stjórnaði skemmtinefnd Alþýðu-
flokksfélagsins og varð svo for-
maður félagsins. Saman voru
þau gleði og skjól allra Alþýðu-
flokksmanna.
Hvað sem bjátaði á var hringt
í Emilíu eða Baldvin og þau
lögðu á ráðin. „Hann Baldvin
bjargar þessu,“ var viðkvæðið
hjá Emilíu. Hversu margir voru
þeir ekki sem stigu sín fyrstu
spor í einkafjármálunum undir
traustri leiðsögn Baldvins.
Hversu margir voru þeir einnig
ekki, sem hann tók í hönd sér til
atvinnu og bjargálna.
eins og venjulega, þó að vinur
minn hefði verulega látið á sjá
síðasta tímann, og ég fann að
hann þurfti verulega að taka á
til að ljúka verkinu og ég fann
einnig að ekki var honum ljúft
að gefast upp.
I nokkur skipti kom ég heim
til hans, síðast fyrir mánuði,
og að verklokum bauð hann
mér kaffi í eldhúsi hjá frúnni.
Og nú er hann horfinn,
þessi kviki, svipbjarti og gam-
ansami maður. Hann mun ætíð
skipa sinn sess í huga mínum,
enda vorum við búnir að hitt-
ast oft á 28 ára tímabili. Ari
átti sinn sérstaka „stfl“, ef svo
mætti segja, þann stfl átti eng-
inn annar. Ég hefði gjarnan
Baldvin var jafnan formaður
nefndanefndar Alþýðuflokksins
á þingum hans og þar voru oft
stigin fyrstu spor að farsæld á-
kvarðana, stefnumótun og þátt-
töku í stjóm lands og sveitarfé-
laga. Einstakhngar skipta nefni-
lega máh í stjórnmálum, þótt
hugsjónin sé ein. Baldvin var
sérstaklega mannglöggur og
skynjaði hæfileika manna á ör-
viljað kveðja þennan kunn-
ingja minn og sóknarbarn frá
altari kirkjunnar minnar,
þeirrar kirkju sem hann var
svo oft búinn að tala um við
mig og hrósa, en ég á þess
ekki kost, þar sem annar
prestur hefur verið til þess val-
inn.
„Mínir vinir fara fjöld." Já,
þeim fjölgar stöðugt kunningj-
unum, sem hverfa yfir móðuna
miklu. Ég þakka Ara Guðjóns-
syni hlýtt handtak á vegi lífsins
og bið honum allrar blessunar
Guðs í bráð og lengd.
Ragnar Fjalar Lárusson
skotsbragði.
Miklir einstaklingar breyta
umhverfi sínu. Baldvin hafði þá
hæfileika, að öllum leið vel í ná-
vist hans. Hann hafði stórkost-
lega kímnigáfu og stundum
brotnuðu brotsjóir æsinga og til-
finninga svo gersamlega niður í
ekki neitt við eitt tilsvar frá hon-
um, að eftirminnilegt er. Hin
uppveðraða persóna líka miklu
glaðari að vera orðin róleg,
heldur en með öh þessi læti. Þá
brosti Baldvin, því hann hafði
sérstakan unað af því að Iétta
fólki byrðarnar.
Sem strákur í Alþýðuflokkn-
um naut ég strax Baldvins og
Emilíu. Ævinlega stóðum við
saman gegnum þykkt og þunnt.
Ég finn fyrir sárum missi og svo
er um marga flokksmenn. Ég
votta börnum Baldvins, fóstur-
syni, fjölskyldu ahri, ættingjum
og vinum mína dýpstu samúð.
Sá algóði Guð, sem blés mann-
kyninu, von, gleði og kærleika í
hjarta, veiti nú Baldvini mínum
sinn frið.
Guðlaugur Tryggvi Karlsson
Baldvin Jónsson
hœstaréttarlögmaður